5 n Thứ Tư n Ngày 17/12/2025 KINH TẾ băn khoăn khai thuế cho rằng, từ năm 2007 đến nay, thu nhập bình quân của người Việt Nam đã tăng 5,8 lần và lạm phát tăng 200% nhưng các ngưỡng chịu thuế ở các bậc trong biểu thuế lũy tiến chỉ được gia tăng rất thấp. “Nếu tăng tương ứng gấp 3 lần theo lạm phát thời gian qua, ngưỡng chịu thuế cao nhất này cần điều chỉnh lên hơn 240 triệu đồng/tháng hoặc tối thiểu gấp 2 lần, từ trên 160 triệu đồng mới áp dụng thuế suất 35%. Điều này mới phù hợp với quy định hiện nay, vốn đã được cho có nhiều bất cập”, ông Đức nói. Theo ông Đức, có thể hình dung triết lý áp dụng 5 mức thuế suất: mức 5% cho người tạm đủ ăn, mức 10% cho người có chút dư dả, mức 25% cho người khá giả, mức 30% cho người giàu và mức 35% thì áp dụng cho người rất giàu hay siêu giàu. Do đó, mức đề xuất 35% nhiều điểm bất hợp lý, chỉ cần giữ nguyên như khi ban hành luật này vào 16 năm trước, mức khởi điểm chịu thuế thu nhập 35% theo dự thảo phải gấp vài trăm % trước đây, chứ không phải chỉ cao hơn 25%. Với sự phát triển của nền kinh tế, xã hội và cuộc sống (từ nhu cầu thiết yếu cho đến bình thường), mức khởi điểm còn phải cao hơn so với tương đương trước kia. “Việc áp đặt thuế suất như vậy chưa hợp lý. Thu nhập 100 triệu đồng/tháng chỉ là hơi giàu so với trong nước cũng như thế giới. Mức thu nhập của người siêu giàu thì phải vài trăm triệu đồng/ tháng trở lên”, ông Đức nói. Cùng quan điểm, TS Phạm Thế Anh cho rằng, nếu muốn giảm bất bình đẳng, cần phát triển các sắc thuế đánh vào tài sản và tình trạng găm giữ tài sản, thay vì dồn gánh nặng lên người làm công ăn lương. Đánh thuế lương quá cao ở mức 30 đến 35% có thể vô tình khuyến khích chuyển hướng sang đầu cơ tài sản, làm suy yếu động lực lao động sản xuất. Trong khi đó, hoạt động găm giữ, đầu cơ bất động sản lại không bị đánh thuế cao, thậm chí giao dịch chỉ bị thu khoảng 2% trên tổng giá trị. Theo ông Thế Anh, thực tế, người làm công ăn lương có thu nhập không quá cao, bị đánh thuế cao và khó trốn thuế; còn thu nhập từ giao dịch tài sản thường lớn nhưng lại dễ lách thuế. Lập luận duy trì mức thuế 30 đến 35% vì tương đương các nước trong khu vực cũng chưa thuyết phục. Thuế suất phải đi kèm ngưỡng thu nhập tương ứng. “So sánh cho thấy, ở Philippines, để chịu thuế suất 35%, thu nhập phải khoảng 300 triệu đồng/tháng (tương đương 3,6 tỷ đồng/năm), trong khi tại Việt Nam, thu nhập trên 1 tỷ đồng/năm đã chịu mức này. Ở Singapore và Thái Lan, mức 35% chỉ áp dụng khi thu nhập khoảng 7 đến 8 tỷ đồng/năm; còn Malaysia có thuế suất tối đa 30%, nhưng ngưỡng áp dụng ở mức khoảng 13 tỷ đồng/năm”, ông Thế Anh dẫn ví dụ. Q.NGA - N.HUÊ TS Phạm Thế Anh cho rằng, nếu muốn giảm bất bình đẳng, cần phát triển các sắc thuế đánh vào tài sản và tình trạng găm giữ tài sản, thay vì dồn gánh nặng lên người làm công ăn lương. Đánh thuế lương quá cao ở mức 30 đến 35% có thể vô tình khuyến khích chuyển hướng sang đầu cơ tài sản, làm suy yếu động lực lao động sản xuất. Trong khi đó, hoạt động găm giữ, đầu cơ bất động sản lại không bị đánh thuế cao, thậm chí giao dịch chỉ bị thu khoảng 2% trên tổng giá trị. triệu đồng/năm, hộ, cá nhân kinh doanh phải nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp tính trực tiếp trên doanh thu. Trong đó, thu nhập tính thuế được xác định bằng doanh thu của hàng hóa, dịch vụ bán ra trừ đi chi phí liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh trong kỳ tính thuế. Cụ thể, hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu năm trên 500 triệu đến 3 tỷ đồng, thuế suất 15%; doanh thu năm trên 3 tỷ đồng đến 50 tỷ đồng, thuế suất 17% và doanh thu năm trên 50 tỷ đồng, thuế suất 20%. Hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu năm trên 500 triệu đồng đến 3 tỷ đồng được lựa chọn nộp thuế theo quy định thu nhập tính thuế nhân thuế suất, hoặc nộp thuế theo doanh thu tính thuế nhân thuế suất. Doanh thu tính thuế được xác định bằng phần doanh thu vượt trên 500 triệu đồng. Chi phí được trừ bao gồm các khoản chi thực tế phát sinh liên quan đến hoạt động kinh doanh, có đủ hóa đơn chứng từ hợp pháp và thanh toán không dùng tiền mặt đối với các khoản thanh toán từng lần từ 5 triệu đồng trở lên. NGỌC LINH CHUYỆN HÔM NAY Theo đó, những khoản thu nhập từ chuyển nhượng, nhận thừa kế, quà tặng, chuyển nhượng nhà ở, quyền sử dụng đất ở và tài sản gắn liền, thu nhập từ lãi trái phiếu chính phủ, lãi trái phiếu chính quyền địa phương, lãi tiền gửi tại tổ chức tín dụng, lãi từ hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, từ kiều hối, tiền lương làm thêm, học bổng… sẽ không phải chịu thuế thu nhập cá nhân. Điểm đáng chú ý và cũng được mong chờ nhất trong lần điều chỉnh cách tính thuế này chính là biểu thuế suất thuế thu nhập cá nhân để tính tiền lương, tiền công có sự thay đổi rất mạnh theo hướng giảm thuế suất ở một số bậc, giảm từ 7 bậc xuống còn 5 bậc và nới rộng khoảng cách giữa các bậc. Bên cạnh đó, luật tăng mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế và người phụ thuộc, từ đó giảm gánh nặng thuế cho người lao động có thu nhập thấp và trung bình, giúp cải thiện thu nhập còn lại sau thuế của người dân. Cụ thể, cách tính mới giúp mức đóng thuế thu nhập cá nhân và giảm trừ gia cảnh được điều chỉnh tăng khoảng 40%, lên 15,5 triệu đồng/tháng (hiện là 11 triệu đồng/người/tháng) cho bản thân người nộp thuế và 6,2 triệu đồng/tháng người phụ thuộc (hiện 4,4 triệu đồng/người/tháng). Với việc áp dụng cách tính mới, Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi được đánh giá là bước chuyển lớn trong chính sách thuế của Việt Nam, hướng tới tạo sự công bằng hơn trong nghĩa vụ thuế. Cùng đó, việc tăng ngưỡng doanh thu không phải nộp thuế cho hộ và cá nhân kinh doanh từ 200 triệu đồng lên 500 triệu đồng/năm, giúp cho phần lớn hộ kinh doanh nhỏ không phải đóng thuế trong ngắn hạn cũng là cách tiếp cận được đánh giá cao. Việc ban hành luật mới giúp hướng tới việc giảm gánh nặng cho người lao động có thu nhập thấp, thúc đẩy minh bạch trong kê khai thuế, góp phần tăng nguồn thu bền vững cho ngân sách trong dài hạn. Tuy nhiên, trong ngắn hạn, việc miễn thuế cho một số nhóm nhỏ có thể làm giảm thu trực tiếp và tổng thu ngân sách dự kiến vẫn sẽ được duy trì ổn định. Với doanh nghiệp, cách tính thuế mới giúp minh bạch hơn trong quản lý thuế và buộc doanh nghiệp cần chuẩn bị cho việc chuyển đổi phương thức kê khai thuế theo quy định mới, đặc biệt với các hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh có doanh thu lớn. Với cách tiếp cận mới, phù hợp với những thay đổi của nền kinh tế, thu nhập của người dân và hoạt động của doanh nghiệp, cách tính thuế mới giúp quản lý chặt chẽ hơn các nguồn thu mới phát sinh trong nền kinh tế số như: thu nhập từ nền tảng số, mạng xã hội, thương mại điện tử, sáng tạo nội dung, kinh doanh xuyên biên giới... Điều này giúp Nhà nước hạn chế thất thu thuế, nhưng đồng thời đặt ra yêu cầu cao hơn về năng lực quản lý, giám sát dòng tiền và dữ liệu thu nhập cá nhân. Với việc “lùi để tiến” trong việc nâng mức giảm trừ gia cảnh, ngưỡng đóng thuế chuyển dần sang các nguồn thu mới, tạo sự minh bạch trong quản lý thu nhập, đồng thời giúp ngành thuế tránh được tiếng "tận thu" mà vẫn duy trì được chính sách "nuôi dưỡng nguồn thu" để phát triển bền vững. P.T Nuôi dưỡng nguồn thu TIẾP THEO TRANG 1 Sau khi giá vàng miếng SJC lên đỉnh 157,2 triệu đồng/lượng thì chiều 16/12, giá vàng quay đầu giảm còn 155,6 triệu đồng/lượng. Tuy nhiên, giá vàng miếng SJC vẫn "một mình một chợ", cao hơn giá vàng nhẫn các thương hiệu khác 800.000 - 3,1 triệu đồng/lượng và cao hơn vàng thế giới khoảng 20 triệu đồng/lượng. Giá vàng miếng SJC liên tục tăng mạnh trong 2 tháng gần đây bất chấp việc Nghị định 232 xoá bỏ độc quyền vàng miếng và Thông tư 34 hướng dẫn việc nhập khẩu vàng có hiệu lực từ ngày 10/10. Theo quy định, doanh nghiệp muốn được cấp phép sản xuất vàng miếng phải có vốn điều lệ tối thiểu 1.000 tỷ đồng, trong khi ngân hàng thương mại cần đạt từ 50.000 tỷ đồng trở lên. Đồng thời, các đơn vị này phải thuộc danh sách tổ chức đã được Ngân hàng Nhà nước cấp phép kinh doanh mua, bán vàng miếng. Hiện tại, cả nước có 38 doanh nghiệp và ngân hàng được cấp phép kinh doanh vàng miếng, song xét theo quy mô vốn điều lệ, chỉ một số doanh nghiệp và ngân hàng lớn mới đáp ứng đủ điều kiện. Tuy nhiên, đến thời điểm này, Ngân hàng Nhà nước chưa cấp phép cho đơn vị nào đủ điều kiện nhập khẩu vàng miếng và vàng nguyên liệu. Được biết, theo Thông tư 34 hướng dẫn nhập khẩu vàng, ngày 15/12 là ngày cuối cùng trong năm để xây dựng hạn mức nhập khẩu. CẦN BỔ SUNG VÀNG NHẬP KHẨU Trao đổi với PV Tiền Phong, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho biết thị trường vàng vẫn bộc lộ nhiều điểm nghẽn: Chênh lệch giá trong nước - thế giới kéo dài, có lúc lên tới 20 triệu đồng/ lượng; cấu trúc thị trường tập trung vào một vài chủ thể lớn, mức độ cạnh tranh còn hạn chế; thông tin giá cả, cung - cầu thiếu minh bạch, tạo điều kiện cho tâm lý đám đông, đầu cơ, thổi giá. “Mỗi khi biến động mạnh lại xuất hiện “vàng chợ đen”, buôn lậu qua biên giới, giao dịch ngầm, rủi ro dồn về phía người dân, đồng thời gây khó cho điều hành tiền tệ và ngoại hối”, ông Long nói và cho rằng hiện nay việc nhập vàng chưa thực hiện được do các đơn vị chưa xong thủ tục. Tại diễn đàn về vàng mới đây, TS Lê Xuân Nghĩa - thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách của Thủ tướng Chính phủ - cho rằng: “Cơ quan quản lý không nhập khẩu, người dân buộc phải mua vàng nhập lậu, mua hàng kém chuẩn. Đó là điều vô lý”. Theo ông Nghĩa, việc nhập khẩu sẽ làm giá vàng trong nước tiệm cận giá thế giới, giảm vấn nạn buôn lậu và bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân. Trong giai đoạn đầu, Việt Nam có thể chấp nhận việc cấp phép còn thận trọng, nhưng đồng thời phải sớm mở rộng quyền nhập, xuất khẩu cho nhiều doanh nghiệp đủ điều kiện; công khai giá theo chuẩn thế giới; kiểm soát buôn lậu bằng nghiệp vụ, chứ không phải bằng siết nguồn cung. NGỌC MAI Vì sao chưa nhập khẩu vàng? Giá vàng trong nước đang tăng mạnh và duy trì khoảng cách cao hơn giá vàng thế giới khoảng 20 triệu đồng/ lượng. Đáng nói, Nghị định 232 và thông tư hướng dẫn nhập khẩu vàng có hiệu lực từ ngày 10/10, nhưng đến nay vẫn chưa có đơn vị nào được phép nhập vàng. Nguồn cung trên thị trường vàng vẫn nhỏ giọt vì các đơn vị chưa được phép nhập khẩu vàng miếng và nguyên liệu ẢNH: NHƯ Ý Ông Vũ Hùng Sơn - Phó Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam - nhận định, năm 2026, nếu nguồn cung vàng tại Việt Nam được bổ sung thêm từ các nguồn nhập khẩu, khoảng cách chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới sẽ được thu hẹp đáng kể.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==