Ở góc độ một người trẻ khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ và làm việc trực tiếp với người dùng trẻ mỗi ngày, anh Lê Anh Tiến, CEO Công ty Cổ phần Công nghệ Chatbot Việt Nam, cho rằng, nguy cơ phổ biến nhất trên không gian mạng là lộ lọt và bị khai thác dữ liệu cá nhân. Khi dữ liệu không được bảo vệ đúng mức, người dùng Internet rất dễ trở thành nạn nhân của lừa đảo, quảng cáo thao túng hay đánh cắp danh tính số, gây ảnh hưởng trực tiếp đến việc học, công việc và cả sự an toàn tinh thần. Nguy cơ thứ hai đến từ tin giả và thông tin độc hại lan truyền với tốc độ khó kiểm soát khiến nhận thức bị nhiễu loạn, kéo theo tâm lý bất an và làm giảm khả năng tư duy phản biện. Cùng đó, các hành vi thao túng trên nền tảng số thông qua những thuật toán gợi ý nội dung và cơ chế “định hướng hành vi” tinh vi có thể đẩy người trẻ vào vòng lặp gây nghiện, áp lực so sánh xã hội hay ảo tưởng thành công nhanh. HAI TRỤ CỘT QUAN TRỌNG BẢO VỆ NGƯỜI TRẺ Sáng 10/12, Quốc hội khóa XV biểu quyết thông qua Luật An ninh mạng 2025 trên cơ sở hợp nhất Luật An ninh mạng 2018 và Luật An toàn thông tin mạng 2015, với 91,75% đại biểu tán thành (434/443 đại biểu có mặt). Luật gồm 8 chương, 45 điều, sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2026. Theo các chuyên gia, sự ra đời của Luật An ninh mạng 2025 không chỉ là bước điều chỉnh kỹ thuật lập pháp, mà còn là cam kết mạnh mẽ của Nhà nước trong việc xây dựng một không gian mạng an toàn, lành mạnh, tạo nền tảng bảo vệ thế hệ trẻ trước những biến tướng ngày càng tinh vi của tội phạm và rủi ro số. Ông Trần Quốc Chính, Phó Chủ tịch Tập đoàn Công nghệ CMC, Tổng Giám đốc Công ty CMC Cyber Security, cho rằng, Luật An ninh mạng 2025 là bước tiến lớn trong việc tạo lập hành lang an toàn trên không gian số, với nhiều điều chỉnh sâu sát thực tiễn sử dụng Internet của người trẻ. Việc bảo vệ dữ liệu cá nhân được nâng lên thành nguyên tắc nền tảng, tạo khung pháp lý vững chắc cho quyền riêng tư - lĩnh vực mà thanh thiếu niên vốn dễ bị tổn thương khi tham gia mạng xã hội. Luật cũng mở rộng danh mục hành vi bị cấm, theo kịp xu hướng công nghệ mới như lừa đảo tài sản số, chiếm đoạt tài khoản hay sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) tạo deepfake và giả mạo danh tính. Đây đều là những rủi ro mà người trẻ phải đối mặt nhiều nhất. Bên cạnh đó, hệ thống quy định nhằm hạn chế nội dung độc hại, tin giả được thiết kế mạnh mẽ hơn, góp phần duy trì môi trường mạng trong sạch, an toàn và phù hợp với quá trình phát triển tâm lý, nhận thức của thanh thiếu niên. Theo ông Chính, Luật An ninh mạng 2025 tăng cường bảo vệ người trẻ thông qua hai trụ cột quan trọng. Thứ nhất, bảo vệ dữ liệu cá nhân: Luật nghiêm cấm hành vi thu thập, kinh doanh, phát tán trái phép thông tin cá nhân; đồng thời xử lý mạnh các hành vi nghe lén, ghi âm - ghi hình bí mật hay chiếm đoạt dữ liệu tài khoản. “Đây là lớp rào chắn quan trọng trong bối cảnh các hình thức lừa đảo tài chính và xâm phạm quyền riêng tư ngày càng tinh vi”, ông Chính nói. Thứ hai, khả năng kiểm soát nội dung độc hại và tin giả: Luật cho phép yêu cầu gỡ bỏ nhanh chóng thông tin sai sự thật, vu khống, bắt nạt trực tuyến hay kích động bạo lực, qua đó giảm thiểu những tác động tiêu cực lên thanh thiếu niên - nhóm thường dễ bị ảnh hưởng bởi áp lực và thao túng từ mạng xã hội. Theo ông Chính, nhờ những cơ chế này, một không gian mạng minh bạch và an toàn hơn cho thế hệ trẻ sẽ được hình thành.n www.tienphong.vn THỜI SỰ 5 13-14/12/2025 Luật An ninh mạng 2025 lần đầu tiên quy định các biện pháp bảo vệ nhóm yếu thế trên không gian mạng, bao gồm trẻ em, người cao tuổi và người gặp khó khăn về nhận thức; trong đó Điều 16 được dành riêng cho phòng, chống xâm hại trẻ em trên môi trường mạng. Một trong những trọng tâm nổi bật của luật hợp nhất là siết chặt quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân, đặc biệt là dữ liệu liên quan đến trẻ dưới 16 tuổi. không gian số SÁNG TẠO, LÀM CHỦ KHÔNG GIAN SỐ Theo anh Lê Anh Tiến, CEO Công ty Cổ phần Công nghệ Chatbot Việt Nam, Luật An ninh mạng 2025 không nên, không thể được hiểu đơn thuần là một công cụ “siết chặt quản lý”. “Kỳ vọng lớn nhất của tôi là luật này sẽ thiết lập lại trật tự và chuẩn mực cho không gian số, từ đó bảo vệ người trẻ theo cách bền vững, chủ động và văn minh hơn”, anh Tiến nói. Với những quy định mới từ Luật An ninh mạng 2025, người trẻ được bảo vệ tốt hơn về dữ liệu cá nhân và danh tính số. “Khi các nền tảng buộc phải minh bạch trong việc thu thập, lưu trữ và sử dụng dữ liệu, người trẻ sẽ không còn ở thế yếu trong mối quan hệ với các ông lớn công nghệ. Điều này đặc biệt quan trọng với thế hệ đang học tập, làm việc và khởi nghiệp trên môi trường số - nơi dữ liệu cá nhân gắn trực tiếp với uy tín, cơ hội nghề nghiệp và tài sản trí tuệ. Một hành lang pháp lý rõ ràng sẽ giúp người trẻ yên tâm sáng tạo, dám thử nghiệm và dám bước ra không gian số với tư thế của người làm chủ, chứ không phải người bị khai thác”, anh Tiến nói. Anh Tiến đặc biệt nhấn mạnh trách nhiệm của các nền tảng và doanh nghiệp công nghệ trong xây dựng hành lang an toàn số. “Không gian mạng phần lớn do các nền tảng số vận hành, vì vậy nếu chỉ đặt trách nhiệm lên người dùng thì sẽ không công bằng và không hiệu quả. Luật cần buộc các nền tảng chủ động hơn trong bảo vệ dữ liệu, kiểm soát nội dung độc hại, minh bạch thuật toán và xử lý kịp thời các vi phạm. Khi doanh nghiệp coi an ninh mạng và an toàn người dùng là giá trị cốt lõi trong mô hình kinh doanh, việc bảo vệ người trẻ mới thực sự bền vững”, anh Tiến nói. Quan trọng hơn cả, theo anh Tiến hiệu lực của luật phụ thuộc vào năng lực tự bảo vệ của chính người trẻ. Không đạo luật nào đủ mạnh nếu người dùng không hiểu quyền của mình và cách tự bảo vệ trước rủi ro số. Người trẻ cần được trang bị kiến thức an toàn thông tin, tư duy phản biện để nhận diện tin giả và hiểu cách dữ liệu cá nhân bị thu thập - khai thác. Khi đó, luật không chỉ là “lá chắn”, mà trở thành công cụ giúp họ tự tin, chủ động và có trách nhiệm trong không gian mạng. n MẠNG 2025 NGUYỄN THỊ KHÁNH DIỆU, SINH VIÊN ĐH PHENIKAA: SẴN SÀNG BÁO CÁO CÁC NỘI DUNG VI PHẠM Với chúng tôi, Luật An ninh mạng 2025 mang ý nghĩa như một tấm “lá chắn số” mới, tạo ra môi trường trực tuyến an toàn và lành mạnh hơn. Khi cảm thấy được bảo vệ, chúng tôi có thêm sự yên tâm để tập trung sáng tạo, học hỏi và phát triển bản thân. Tuy nhiên, tôi cho rằng pháp luật chỉ thực sự phát huy hiệu quả khi mỗi người trẻ nhận thức rõ vai trò và hành động của mình. Điều đó bắt đầu từ những việc rất đơn giản: tuân thủ quy định, tôn trọng quyền riêng tư của người khác, không phát tán thông tin sai lệch, chủ động bảo vệ tài khoản và dữ liệu cá nhân bằng các biện pháp an toàn cơ bản như xác thực hai lớp hay đặt mật khẩu mạnh. Mỗi bạn trẻ cần xây dựng văn hóa ứng xử văn minh, sẵn sàng báo cáo các nội dung vi phạm và hỗ trợ bạn bè khi gặp rủi ro trên mạng. Tôi tin rằng, luật pháp tạo nền tảng, nhưng chính sự tự giác, hiểu biết và trách nhiệm của người trẻ mới là yếu tố quyết định để xây dựng một không gian số an toàn, đáng tin cậy và nhân văn cho tất cả mọi người. PHẠM QUANG VIỆT HOÀNG, PHÓ CHỦ TỊCH HỘI SVVN TP HÀ NỘI, CHỦ TỊCH HỘI SVVN HỌC VIỆN NGÂN HÀNG: TUÂN THỦ NGHIÊM NGẶT CHUẨN MỰC ĐẠO ĐỨC SỐ Tôi tin tưởng rằng, giới trẻ sẽ được bảo vệ tốt hơn bao giờ hết, bởi Luật đã nâng tầm bảo vệ dữ liệu cá nhân thành nguyên tắc nền tảng. Đặc biệt, các quy định mới đã kịp thời “bắt mạch” và ngăn chặn những rủi ro công nghệ cao mà chúng tôi lo ngại nhất hiện nay như deepfake, giả mạo danh tính hay lừa đảo tài sản số. Hơn nữa, sự quyết liệt trong việc loại bỏ nội dung độc hại và tin giả sẽ giúp trả lại cho chúng ta một môi trường mạng “sạch”, giảm thiểu những áp lực tâm lý từ bắt nạt trực tuyến. Người trẻ là trung tâm của xã hội số và đóng vai trò quyết định trong việc hình thành văn hóa mạng. Tôi hy vọng các bạn trẻ hãy chủ động trang bị “khiên chắn” cho riêng mình; hãy tuân thủ nghiêm ngặt chuẩn mực đạo đức số, nói không với phát tán tin giả và tuyệt đối tôn trọng dữ liệu cá nhân của người khác. Chúng ta hãy nâng cao năng lực tự vệ, học cách nhận diện lừa đảo và thiết lập quyền riêng tư an toàn cho tài khoản của mình. Cuối cùng, hãy dũng cảm báo cáo các nội dung vi phạm và tích cực lan tỏa những thông tin hữu ích. Khi chúng ta biến việc tuân thủ luật thành thói quen và văn hóa số, Luật An ninh mạng 2025 sẽ thực sự trở thành bệ phóng vững chắc cho thế hệ trẻ Việt Nam tự tin phát triển, sáng tạo và khẳng định mình trong kỷ nguyên số. ANH KHOA (ghi) GÓC Ý KIẾN Vai trò tiên phong của người trẻ trong xây dựng không gian mạng an toàn, lành mạnh ẢNH MINH HỌA: DƯƠNG TRIỀU
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==