Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT), tính đến ngày 9/12, toàn ngành mới giải ngân được 55,6% kế hoạch vốn, tương đương khoảng 10.700 tỷ đồng trong tổng số 19.560 tỷ đồng được giao. Giải ngân vốn trong nước đạt 57%, trong khi vốn vay ODA chỉ ở mức 14,1% - thấp nhất trong nhiều năm. Tốc độ giải ngân theo tháng tuy đã được cải thiện, nhưng với tỷ lệ hiện nay, áp lực đặt lên toàn ngành là rất lớn khi thời gian còn lại của năm không nhiều. Thống kê của Bộ NN&MT cho thấy, nhiều dự án quy mô vốn lớn nhưng giải ngân vẫn gần như “giậm chân tại chỗ”. Điển hình, dự án Quản lý nước Bến Tre - JICA3 do Ban Quản lý đầu tư và Xây dựng thủy lợi 10 làm chủ đầu tư được bố trí hơn 600 tỷ đồng, nhưng đến nay mới giải ngân 1,5 tỷ đồng, tương đương 0,2%. Dự án hệ thống công trình điều tiết, bổ sung nước phục vụ nuôi trồng thủy sản phía Nam Quốc lộ 1A được phân bổ gần 345 tỷ đồng nhưng mới giải ngân 8 tỷ đồng. Đặc biệt, dự án hồ chứa nước Cánh Tạng - hợp phần bồi thường, hỗ trợ, tái định cư với kế hoạch vốn 170 tỷ đồng nhưng vẫn chưa giải ngân được đồng nào. Một số dự án khác cũng rơi vào tình trạng tương tự, tỷ lệ giải ngân chỉ quanh mức 1-2%. Lý giải về tình trạng này, Bộ NN&MT cho biết, nhóm dự án ODA đang chịu tác động mạnh nhất từ vướng mắc thủ tục tài chính. Điển hình là dự án xây dựng hệ thống quan trắc giám sát vận hành các hồ chứa thủy điện và hệ thống hỗ trợ ra quyết định vận hành trên lưu vực sông Hồng - Thái Bình (ODA Italy). Dự án không thể giải ngân trong suốt 11 tháng qua, vì Biên bản ghi nhớ và Hiệp định tài chính chưa được ký kết. Khi hồ sơ pháp lý quốc tế chưa hoàn thiện, dù các bước chuẩn bị trong nước đã triển khai đầy đủ, dự án vẫn không thể rút vốn. Đây là nút thắt mang tính cơ chế, kéo giảm mạnh tỷ lệ giải ngân ODA của toàn ngành. Đặc biệt, theo Bộ NN&MT, nhiều dự án thủy lợi lớn cũng bị ảnh hưởng nặng nề bởi thời tiết cực đoan. Chẳng hạn, dự án tăng cường khả năng thoát lũ hạ du hồ Kẻ Gỗ (Hà Tĩnh), dù mới khởi công cuối năm 2024, nhưng ngay sau đó đã gặp mưa lớn kéo dài khiến nhiều khu vực thi công bị ngập, việc vận chuyển vật liệu bị gián đoạn, máy móc phải dừng hoạt động. Hồ móng tràn xả lũ mới bị sạt trượt, buộc nhà thầu phải xử lý lại để bảo đảm an toàn. Diễn biến bất lợi trong suốt 2 tháng gần đây khiến dự án không thể cán mốc tiến độ theo hợp đồng. Bộ NN&MT cho biết, trong 335 dự án đầu tư công của ngành đang triển khai, những vướng mắc do thiên tai - thời tiết chiếm gần 29%; khó khăn trong giải phóng mặt bằng chiếm khoảng 26%; phần còn lại chủ yếu liên quan đến thiết kế, tổ chức thi công, bố trí vốn và thủ tục thanh toán. Trước thực trạng này, Bộ NN&MT yêu cầu thủ trưởng các đơn vị, chủ đầu tư và chủ dự án xác định đầy đủ trách nhiệm cá nhân; coi triển khai và giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ chính trị trọng tâm và ưu tiên hàng đầu trong chỉ đạo điều hành. “Kết quả giải ngân sẽ là thước đo đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ năm 2025 của từng đơn vị và từng cá nhân liên quan. Bộ NN&MT yêu cầu các đơn vị đánh giá kỹ từng khó khăn, phân nhóm dự án theo tính chất và quy mô, đề xuất giải pháp cụ thể; cam kết và chịu trách nhiệm trước lãnh đạo bộ về tỷ lệ giải ngân được giao”, lãnh đạo Bộ NN&MT cho hay. DƯƠNG HƯNG 5 n Thứ Sáu n Ngày 12/12/2025 THỜI SỰ Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, trong tổng số 335 dự án của ngành đang được triển khai, vướng mắc dẫn đến việc chậm giải ngân đầu tư công chủ yếu do thiên tai, thời tiết và khó khăn trong giải phóng mặt bằng. Giải ngân thấp do… thiên tai? “Vốn đầu tư công là động lực quan trọng cho tăng trưởng kinh tế cả trước mắt và lâu dài. Vốn (trong đó có đầu tư công) là một trong ba yếu tố đóng góp vào tăng trưởng, giúp nền kinh tế tăng trưởng nhanh, vượt qua bẫy thu nhập trung bình, trở thành quốc gia thu nhập cao (kinh nghiệm Đông Á). Đó là động lực quan trọng tăng năng lực cạnh tranh quốc gia, phát triển bền vững: phát triển hạ tầng giao thông, năng lượng, thông tin - viễn thông, hạ tầng số, hạ tầng y tế - giáo dục, ứng phó biến đổi khí hậu và thiên tai”, ông Lực phân tích. Ông Lực đề xuất cơ cấu lại và nâng cao hiệu quả đầu tư công. Cần xây dựng Chiến lược tổng thể về huy động và phân bổ nguồn lực (trong đó có nguồn lực tài chính) gắn với tăng năng suất lao động, hiệu quả đầu tư - trong đó có hiệu quả đầu tư công - và chất lượng tăng trưởng giai đoạn 2026-2030. “Chúng ta đẩy mạnh cơ cấu lại đầu tư công, theo đó đầu tư công cho hạ tầng giảm dần còn khoảng 50-55% tổng vốn, chi cho giáo dục - đào tạo đảm bảo đủ 20%, chi cho y tế 1012%, chi khoa học công nghệ 3-5%... Kiểm soát số lượng hợp lý, không quá 3.000 dự án đầu tư công, giảm số lượng các dự án quy mô vốn quá nhỏ. Xử lý dứt điểm gần 3.000 dự án vướng mắc, tồn đọng trong đó có các dự án BT, BOT hạ tầng”, ông Lực kiến nghị. Ông Lê Xuân Bá, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế T.Ư cho rằng, khả năng hấp thụ vốn đầu tư công của kinh tế Việt Nam hiện nay có giới hạn. Để nâng cao hiệu quả đầu tư, ông Bá đề xuất, cơ quan chức năng cần xác định có chủ trương đầu tư khoa học, phù hợp với thực tế, tăng cường liên kết, kiểm tra, giám sát. NGỌC LINH đứng đầu, đồng thời đề nghị minh bạch hóa thông tin các dự án đầu tư công, thậm chí lấy ý kiến rộng rãi từ các đối tượng liên quan. Minh bạch sẽ giúp giám sát tốt hơn, giảm tâm lý e dè của cán bộ và tạo áp lực tích cực để đẩy nhanh tiến độ. Chuyên gia kinh tế, TS. Nguyễn Bích Lâm nhận định, đầu tư công vừa qua đã có sự bứt phá, tuy nhiên, hiệu quả đầu tư chưa tương xứng. Nhiều dự án còn dàn trải, chưa tập trung vào các trụ cột chiến lược, cơ chế phối hợp với khu vực tư nhân vẫn chưa thực sự hấp dẫn. Trong bối cảnh thiên tai, biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng, ông Lâm cho rằng, đầu tư công cần ưu tiên chất lượng, tính bền vững và khả năng lan tỏa, cần tập trung vào các lĩnh vực trọng điểm, sẽ quyết định sức sống bền vững dài hạn của nền kinh tế trong thập niên tới. Đầu tư công bứt tốc mà thiếu chất lượng sẽ chỉ tạo ra tăng trưởng ngắn hạn, nhưng không đủ để hình thành năng lực dài hạn, và nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế. Để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, Bộ Tài chính đề nghị phát huy hơn nữa vai trò người đứng đầu. Thúc đẩy đầu tư công là một trong các tiêu chí đánh giá cán bộ theo quy định của Bộ Chính trị. Theo đó, Bộ Tài chính nhấn mạnh yêu cầu phân công cụ thể lãnh đạo, cán bộ phụ trách từng dự án, cá thể hóa trách nhiệm để làm cơ sở đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ; khẩn trương khắc phục các tồn tại, hạn chế đã được nhận diện, tham khảo các bài học, kinh nghiệm quý của các đơn vị có tỷ lệ giải ngân cao, đặc biệt trong công tác giải phóng mặt bằng. VIỆT LINH Xử lý nghiêm cán bộ thiếu trách nhiệm Để tăng tỷ lệ giải ngân, UBND tỉnh Lâm Đồng đã điều chuyển khoảng 1.469 tỷ đồng (tương đương 8% tổng kế hoạch vốn) sang các dự án có khả năng triển khai nhanh và giải ngân tốt hơn. Trao đổi với Tiền Phong, ông Lê Trọng Yên - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lâm Đồng, cho biết: Việc hợp nhất các ban quản lý dự án sau sáp nhập tỉnh còn chậm và buộc phải điều chỉnh chủ trương đầu tư, thay đổi con dấu. Cùng với đó, việc thành lập các ban quản lý dự án khu vực phát sinh nhiều thủ tục. “Các dự án trước đây thuộc cấp huyện, nay phải chuyển về ban quản lý dự án khu vực. Vì thế, việc bảo đảm tuyệt đối tỷ lệ giải ngân là rất khó. Với tình hình hiện nay, tỉnh phấn đấu đạt tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công trên 75%”, ông Yên cho hay. Tại cuộc họp tháo gỡ khó khăn về giải ngân vốn đầu tư công mới đây, ông Hồ Văn Mười - Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng, khẳng định: Giải ngân vốn đầu tư công không còn đường lùi. Các ban quản lý dự án phải linh hoạt trong tìm giải pháp tháo gỡ vướng mắc. Bởi các đơn vị hiện nắm số vốn đầu tư công rất lớn. Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng yêu cầu đề cao hơn nữa vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị trong thực hiện giải ngân vốn đầu tư công. Xử lý nghiêm theo quy định đối với cán bộ, công chức không thực hiện đúng hoặc thiếu trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ được giao. THÁI LÂM ĐẦU TƯ CÔNG Những ngày đầu tháng 12, không khí thi công trên công trường Vành đai 3 TPHCM, đoạn qua TP Thủ Đức cũ trở nên khẩn trương hơn bao giờ hết. Các nhà thầu dồn lực làm việc “3 ca, 4 kíp”, đẩy nhanh từng hạng mục để kịp tiến độ. Theo kế hoạch trước đó của Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TPHCM (Ban Giao thông, đại diện chủ đầu tư dự án), đoạn cầu cạn phía Đông dài 14,7 km của dự án dự kiến thông xe vào ngày 19/12/2025. Thế nhưng do nhiều vướng mắc phát sinh, mốc tiến độ này buộc phải điều chỉnh. Đến thời điểm hiện tại, đoạn tuyến này có thể “thông xe kỹ thuật” vào dịp 19/12, còn thông xe chính thức phải dời sang năm sau. Chia sẻ về vấn đề này, đại diện Ban Giao thông TPHCM cho biết, đến nay sản lượng phần cầu cạn hơn 14 km ở địa bàn TP. Thủ Đức cũ đã đạt khoảng 83%. “Công tác tổ chức thi công đảm bảo chất lượng công trình, phụ thuộc rất lớn vào điều kiện thời tiết. Năm nay, thời tiết khu vực phía Nam chịu ảnh hưởng bởi nhiều cơn bão và áp thấp nhiệt đới gây mưa lớn hoặc rất lớn. Theo ghi nhận tại công trường các gói thầu, tổng số ngày mưa trong 3 tháng gần đây (tháng 9 đến tháng 11/2025) trung bình 46/84 ngày (khoảng 55%). Mùa mưa năm nay dự báo sẽ kéo dài đến giữa tháng 12. Tất cả gây khó khăn cho công tác thi công trên thực địa”- đại diện Ban Giao thông TPHCM thông tin. Ngoài khó khăn do thời tiết, đại diện chủ đầu tư dự án còn cho biết, hiện nay do nhiều dự án trọng điểm trong khu vực phía Nam (dự án sân bay Long Thành, cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, cao tốc trục dọc phía Đông giai đoạn 2, cao tốc trục ngang,…) đồng loạt tăng tốc để về đích nhằm đảm bảo mốc tiến độ hoàn thành. Do vậy, tiến độ huy động vật liệu chính (đặc biệt là đá cấp phối, đá cho bê tông xi măng, đá cho bê tông nhựa) gặp nhiều khó khăn. “Với các khó khăn khách quan đã nêu, đoạn 14,7 km cầu cạn chỉ đáp ứng “thông xe kỹ thuật” vào ngày 19/12. Hiện nay, dự án Vành đai 3 TPHCM - công trình trọng điểm quốc gia đang bước vào giai đoạn tăng tốc, quyết liệt. Các nhà thầu đang tập trung mọi nguồn lực để huy động máy móc, thiết bị và nhân lực, tổ chức thi công “3 ca, 4 kíp”. Tất cả nỗ lực để hoàn thành, đưa dự án vào khai thác trong tháng 6/2026 theo đúng kế hoạch”- đại diện Ban Giao thông TPHCM thông tin. HỮU HUY TPHCM thúc tiến độ Kỳ giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 sắp khép lại song một số ban quản lý dự án ở TPHCM chỉ thực hiện được hơn 50% kế hoạch. Hàng nghìn tỷ đồng vốn chưa giải ngân đang tạo áp lực buộc các đơn vị phải đẩy nhanh tiến độ nếu muốn đạt mục tiêu giải ngân trong năm nay. Dự án quản lý nước Bến Tre - JICA3 chậm tiến độ
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==