12 QUỐC TẾ n Thứ Sáu n Ngày 12/12/2025 Trong nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Donald Trump, ZTE từng phải nộp khoảng 2 tỷ USD tiền phạt cho các cơ quan Mỹ vì vi phạm quy định xuất khẩu. Trong nhiều năm nay, tập đoàn này đối mặt với các cuộc điều tra trên toàn thế giới về cáo buộc hối lộ để giành được hợp đồng viễn thông. Theo các nguồn tin, năm nay, Bộ Tư pháp Mỹ đã điều tra để làm rõ nghi vấn ZTE vi phạm Đạo luật Chống tham nhũng ở nước ngoài (FCPA) tại Nam Mỹ và các khu vực khác. Đạo luật này cấm hành vi trả tiền hoặc quà tặng giá trị cho quan chức nước ngoài nhằm giành lợi thế kinh doanh. Theo Reuters, các quan chức Mỹ đang soạn thảo một thỏa thuận có thể khiến ZTE phải trả hơn 1 tỷ USD, thậm chí 2 tỷ USD, dựa trên mức lợi nhuận mà hãng này thu được từ các hợp đồng sai phạm. ZTE không phản hồi yêu cầu bình luận. Người phát ngôn Bộ Tư pháp Mỹ cũng từ chối bình luận. Theo các nguồn tin, một thỏa thuận với Mỹ sẽ cần được Chính phủ Trung Quốc phê chuẩn. Các vụ việc liên quan FCPA thường xuất hiện nhiều năm sau khi hành vi sai phạm diễn ra. Cuộc điều tra của Bộ Tư pháp Mỹ phát hiện hành vi hối lộ gần đây nhất của ZTE xảy ra vào năm 2018. Theo nguồn tin, ZTE đã ký các thỏa thuận kinh doanh ở Nam Mỹ mà Bộ Tư pháp Mỹ nghi ngờ liên quan tới hối lộ, trong đó một nguồn tin nhắc đến Venezuela. Năm 2017, ZTE nhận tội xuất khẩu trái phép hàng hóa Mỹ sang Iran và chấp nhận nộp 892 triệu USD tiền phạt. Năm 2018, Bộ Thương mại cáo buộc tập đoàn này gian dối việc kỷ luật nhân viên liên quan vi phạm, theo đó cấm toàn bộ xuất khẩu của Mỹ sang ZTE. Điều này cắt đứt nguồn cung thiết bị quan trọng như chip, phần mềm và linh kiện, buộc ZTE phải dừng nhiều hoạt động chính. Tuy nhiên vào thời điểm đó, ông Trump đang đàm phán thương mại với Trung Quốc và đã lên tiếng ủng hộ ZTE nên lệnh cấm được dỡ bỏ, sau khi hãng trả thêm 1 tỷ USD theo thỏa thuận với Bộ Thương mại Mỹ. Bộ Thương mại Mỹ đang điều tra xem ZTE có vi phạm thỏa thuận năm 2018 hay không, một nguồn tin cho biết. ZTE đạt mức lợi nhuận 1,16 tỷ USD trong năm 2024. Nếu không đạt được thỏa thuận, Mỹ có thể khôi phục lệnh cấm cung cấp sản phẩm từ các nhà cung ứng Mỹ như Qualcomm - nhà cung cấp chip Snapdragon được dùng trong điện thoại cao cấp của ZTE. ZTE hiện vẫn sử dụng chip từ Intel, AMD và các công ty Mỹ khác cho điện thoại, máy chủ và thiết bị mạng của họ. BÌNH GIANG (theo Reuters, New York Times) Nhóm nghiên cứu từ Đại học Cambridge (Anh) đã phân tích tỷ lệ anh chị em ruột (cùng cha cùng mẹ) so với anh chị em cùng cha khác mẹ hoặc cùng mẹ khác cha ở nhiều loài động vật cũng như ở các nhóm người khác nhau trong lịch sử. Những loài hoặc xã hội càng đơn phối thì càng có nhiều anh chị em ruột; trong khi các loài đa phối hoặc giao phối bừa bãi thường tạo ra nhiều anh chị em chung nửa dòng máu. Nhóm nghiên cứu do ông Mark Dyble, nhà nhân chủng học tiến hóa tại Đại học Cambridge, dẫn đầu đã sử dụng mô hình tính toán và dữ liệu từ các nghiên cứu di truyền của con người và các loài động vật khác để xếp hạng mức độ chung thủy. Kết quả nghiên cứu được công bố trên tạp chí Proceedings of the Royal Society ngày 9/12. Nhóm nghiên cứu phát hiện hải ly có mức độ chung thủy 72%, trong khi con người đạt 66% - nhỉnh hơn một chút so với cầy vằn (60%). Cả ba loài này được xếp vào nhóm giành “giải ngoại hạng” về sự chung thủy. Ngược lại, cá heo và tinh tinh chỉ có mức chung thủy 4%, khỉ đột núi đạt 6%. “Đây không phải nghiên cứu đầu tiên dùng tỷ lệ anh chị em làm thước đo mức độ chung thủy, nhưng là nghiên cứu đầu tiên so sánh tỉ lệ này ở con người với các loài động vật khác”, ông Dyble nói với CNN. Theo các nhà nghiên cứu, sự chung thủy từ lâu đã được coi là yếu tố then chốt để đánh giá năng lực hợp tác xã hội, điều giúp loài người thống trị hành tinh. Ông Dyble tính toán mức độ chung thủy của con người bằng dữ liệu di truyền từ các di chỉ khảo cổ và dữ liệu dân tộc học của 94 xã hội người khác nhau, có tính đến tính đa dạng về tập quán kết đôi và hôn nhân. Với mức chung thủy trung bình 66%, con người xếp thứ 7 trong số 11 loài đơn phối ngẫu, hoặc có khuynh hướng gắn bó theo cặp lâu dài. Dyble nói thêm rằng ông “không ngạc nhiên” khi tỉ lệ anh chị em ruột của con người nằm trong khoảng tương tự các loài thú đơn phối khác. Kết quả nghiên cứu củng cố quan điểm khoa học cho rằng đơn phối là mô hình kết đôi chủ đạo ở con người. Bà Isabel Smallegange, giảng viên cao cấp về sinh học quần thể tại Đại học Newcastle (Anh), không tham gia nghiên cứu, nói với CNN rằng “nghiên cứu này dùng cách so sánh mới rất thông minh để đánh giá mức độ chung thủy giữa các loài”. Bà nhận định: “Phát hiện chính rất đáng chú ý: con người chung thủy hơn nhiều so với hầu hết các loài động vật họ hàng gần nhất của chúng ta. Con người đứng trong ‘giải ngoại hạng’ cùng với các loài như hải ly và cầy vằn cho thấy sự gắn kết cặp đôi ổn định phổ biến ở con người hơn so với những loài có nhiều bạn tình như tinh tinh hay khỉ đột”. Theo bà, nghiên cứu này nhắc nhở rằng dù con người tương đối chung thủy so với phần lớn các loài thú, nhưng thành công của xã hội loài người có lẽ đến từ sự kết hợp của nhiều yếu tố, bao gồm gắn kết cặp đôi, mạng lưới họ hàng và các thiết chế văn hóa, chứ không chỉ là chuyện kết đôi. BÌNH GIANG (theo CNN) Tập đoàn thiết bị viễn thông Trung Quốc ZTE có thể phải trả hơn 1 tỷ USD cho Chính phủ Mỹ để giải quyết các cáo buộc hối lộ ở nước ngoài trong nhiều năm qua, Reuters dẫn các nguồn tin am hiểu tình hình. ZTE bị Mỹ điều tra hối lộ Trụ sở của ZTE ở Trung Quốc Tháng 6/2020, Ủy ban Truyền thông Liên bang của Mỹ coi ZTE là mối đe dọa an ninh quốc gia. Năm 2023, Ủy ban châu Âu cấm ZTE cung cấp dịch vụ viễn thông. Nghiên cứu về mức độ chung thủy của con người Theo một nghiên cứu mới, con người chung thủy hơn nhiều so với các loài linh trưởng họ hàng gần, nhưng vẫn thua hải ly. Venezuela lên tiếng chỉ trích Washington sau khi Lực lượng Bảo vệ bờ biển và các cơ quan thực thi pháp luật của Mỹ bắt giữ một tàu chở dầu trên Biển Caribe. Hải ly có tỷ lệ chung thủy lên tới 72% Vụ bắt giữ được Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Pam Bondi công bố hôm 10/12. Bà thông báo, con tàu này bị bắt khi đang vận chuyển dầu từ Venezuela và Iran, vi phạm lệnh trừng phạt. Venezuela lên án hành động của Mỹ, cho rằng chiến dịch này được tiến hành nhằm thu giữ tài nguyên một cách trái phép. Chính phủ Venezuela tuyên bố sẽ “quyết tâm bảo vệ chủ quyền, tài nguyên thiên nhiên và phẩm giá quốc gia của mình”. Các hãng tin xác định con tàu bị bắt là The Skipper, một tàu chở dầu mang cờ Guyana bị Mỹ trừng phạt năm 2022 vì bị cáo buộc cung cấp dầu cho Iran và Hezbollah. Theo Reuters, con tàu rời cảng Puerto Jose của Venezuela vào ngày 4-5/12 sau khi bốc dỡ khoảng 1,1 triệu thùng dầu thô. Venezuela từ lâu đã lên án các lệnh trừng phạt của Mỹ là bất hợp pháp theo luật quốc tế. Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro cảnh báo Washington không nên bắt đầu một cuộc chiến. Vụ việc này dự kiến sẽ gây ra sự chậm trễ xuất khẩu trong ngắn hạn và có thể khiến một số chủ tàu e ngại, các chuyên gia và nhà phân tích nhận định. Trước đó, Washington chưa từng can thiệp vào việc xuất khẩu dầu của Venezuela, vốn được vận chuyển bởi các tàu của bên thứ ba. Theo Reuters, siêu tàu chở dầu bị bắt giữ là một phần của “hạm đội ngầm” gồm các tàu chở dầu bị trừng phạt. Chúng thường tắt tín hiệu hoặc che giấu vị trí để không bị phát hiện. Ngày 10/12, có tới hơn 80 tàu đang chở dầu hoặc chờ chở dầu tập trung ở vùng biển Venezuela hoặc gần bờ biển nước này, trong đó có hơn 30 tàu thuộc diện trừng phạt của Mỹ, Anh hoặc châu Âu, theo phân tích từ công ty phần mềm Lloyd’s List Intelligence (Anh). MINH HẠNH (theo Reuters) Venezuela phản ứng vụ Mỹ bắt giữ tàu chở dầu
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==