Báo Tiền Phong số 345

12 QUỐC TẾ n Thứ Năm n Ngày 11/12/2025 "KHÁC BIỆT VỀ THẾ GIỚI QUAN" Chiến lược An ninh quốc gia mà Mỹ công bố tuần trước đã gây sốc cho châu Âu, với những cảnh báo gay gắt rằng lục địa này đang đối mặt với “nguy cơ xóa sổ về văn minh” và chính sách của Mỹ nên bao gồm việc “bồi dưỡng sự phản kháng” bên trong Liên minh châu Âu (EU). “Chiến lược an ninh mới của Mỹ là sự thể hiện cực kỳ thô bạo về lập trường ý thức hệ của họ”, Thứ trưởng Lục quân Pháp Alice Rufo phát biểu trước các nghị sĩ trong phiên chất vấn hằng tuần tại Quốc hội ngày 9/12. “Chúng ta đang sống trong thế giới của những kẻ săn mồi; châu Âu không phải là một hòn đảo biệt lập, và châu Âu sẽ chỉ được tôn trọng nếu biết cách khiến người khác phải tôn trọng mình”, bà nói. Những phát biểu của bà Rufo - người từng giữ vị trí Phó cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Emmanuel Macron - là phát ngôn công khai mạnh mẽ nhất từ giới chức Pháp kể từ khi Mỹ công bố chiến lược an ninh. Bà Rufo nói rằng tài liệu này đang gây ra những “tranh luận” nội bộ trong chính quyền Mỹ, đặc biệt liên quan đến cách Washington mô tả Nga. Trong khi đó, Cao uỷ phụ trách đối ngoại EU Kaja Kallas cho rằng những lời chỉ trích của Tổng thống Mỹ Donald Trump đối với EU là “sự khiêu khích”. Bà Kallas phát biểu như vậy trước một ủy ban của Nghị viện châu Âu ngày 9/12, đúng lúc cuộc phỏng vấn với Tổng thống Trump được đăng tải. Trong cuộc phỏng vấn, nhà lãnh đạo Mỹ nói rằng “châu Âu đang yếu kém” và “suy thoái”. Bà Kallas bác bỏ những cáo buộc này, khẳng định “EU về căn bản là tự do” và cho rằng những chỉ trích của Mỹ “được tạo ra để khiêu khích chúng tôi phản ứng”. Trước đó, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Antonio Costa cũng chỉ trích chiến lược mới của Washington, đặc biệt là kế hoạch ủng hộ “các đảng phái yêu nước của châu Âu” - được hiểu là các đảng dân tuý cực hữu nổi lên trong những năm gần đây. Chiến lược của Mỹ kêu gọi những đảng phái này đứng lên đấu tranh cho các quyền tự do dân chủ và tôn vinh bản sắc dân tộc. Ông Costa kêu gọi Mỹ không can thiệp vào "đời sống dân chủ" của EU, khẳng định Washington không có quyền nói với công dân châu Âu "đâu là bên đúng và bên sai". Ông cũng cho rằng Mỹ và EU hiện có "những khác biệt về thế giới quan". EU CHOÁNG VÁNG VÌ CHIẾN LƯỢC AN NINH CỦA MỸ EU đang choáng váng vì chiến lược an ninh quốc gia mà Mỹ mới công bố, trong đó Washington công khai vạch ra lộ trình đối đầu với EU, vẽ nên bức tranh ảm đạm về châu Âu và trật tự phương Tây. “Tây Âu lục địa đang đánh mất tỷ trọng trong GDP toàn cầu… nhưng sự suy giảm kinh tế bị lu mờ bởi viễn cảnh thực tế và khắc nghiệt hơn là xoá sổ nền văn minh”, tài liệu của Mỹ viết. Chiến lược an ninh quốc gia của Mỹ cho rằng EU tìm cách “làm suy yếu tự do chính trị và chủ quyền”, đồng thời chỉ trích chính sách nhập cư vì đã “biến đổi lục địa” và gây ra “sự mất mát bản sắc quốc gia và tự tin dân tộc”. “Nếu các xu hướng hiện tại tiếp diễn, lục địa này sẽ trở nên không thể nhận ra trong vòng 20 năm hoặc ít hơn”, tài liệu viết. Chiến lược cũng thể hiện ủng hộ các “đảng phái châu Âu yêu nước”, được hiểu là các phe cực hữu dân tuý trỗi dậy mạnh mẽ ở châu Âu trong những năm qua. Vài giờ sau khi tài liệu được công bố, Ủy ban châu Âu ra quyết định phạt mạng xã hội X của tỷ phú Mỹ Elon Musk 120 triệu euro, với cáo buộc cơ chế xác minh “dấu tick xanh” của nền tảng này trái luật. Quyết định này vấp phải chỉ trích của một số quan chức cấp cao Mỹ. Tỷ phú Musk ví EU với Đức quốc xã. Cựu Cao ủy Công nghiệp EU Thierry Breton nói hàm ý rằng liên minh xuyên Đại Tây Dương đã kết thúc. “Chúng ta biết Trung Quốc là một đối thủ mang tính hệ thống, chúng ta đã thảo luận và đặt tên cho điều đó… Giờ đây Mỹ là một đối thủ mang tính hệ thống của châu Âu”, chính trị gia kỳ cựu người Pháp nói. Tuy nhiên, giới lãnh đạo EU hầu như không đưa ra phản ứng trong mấy ngày qua, cho thấy dường như Brussels vẫn đang cố gắng giữ Washington vì cuộc xung đột Nga - Ukraine và nhu cầu bảo đảm an ninh châu Âu nói chung. Tuyên bố được Ủy ban châu Âu đưa ra cuối tuần qua khẳng định họ hoan nghênh chiến lược của Mỹ xác định vấn đề ưu tiên là chấm dứt cuộc xung đột Nga - Ukraine. Trong giới hoạch định chính sách EU, tài liệu mới của Mỹ được coi là sự chính thức hoá những điều mà Phó Tổng thống Mỹ J.D. Vance nêu ra lần đầu tại Hội nghị An ninh Munich hồi tháng 2. “Mối đe dọa mà tôi lo lắng không phải là Nga, không phải Trung Quốc, cũng không phải bất kỳ tác nhân bên ngoài nào. Điều tôi lo là mối đe dọa từ bên trong”, ông Vance nói trong khán phòng đầy các quan chức châu Âu, khiến họ vô cùng sửng sốt. Kể từ đó, nhiều người cho rằng châu Âu đã làm quá ít để tự bảo vệ mình trước sự chỉ trích từ Mỹ. Những nỗ lực thúc đẩy ngành công nghiệp nội địa diễn ra chậm chạp và rời rạc, cũng như các bước tái vũ trang. Một loạt đề xuất “mua hàng châu Âu” vẫn trong tình trạng trì trệ vì tranh cãi gay gắt trong nội bộ EU. Bất chấp môi trường ngày càng bất lợi, EU trong năm qua đã cố gắng duy trì quan hệ ôn hoà với chính quyền Tổng thống Trump, nhằm tránh các đòn thuế quan và duy trì chiếc “ô an ninh” của Mỹ. Tuy nhiên, giờ đây các chuyên gia cảnh báo châu Âu không thể tiếp tục “giả vờ” rằng quan hệ xuyên Đại Tây Dương vẫn “bình thường như cũ”. “Đây không phải là tuyên bố bày tỏ quan ngại. Đây là lời tuyên bố khinh miệt. Châu Âu, như một tổng thể, bị nhìn nhận là đang suy tàn, tê liệt, mất kết nối và tự mãn. Nếu tất cả những điều này giờ đây đã quá rõ ràng đối với Washington, thì tại sao Brussels vẫn còn ngủ say?”, ông Peter Frankopan, sử gia người Anh và tác giả cuốn “The Silk Roads”, nhận xét. Ông Sven Biscop, chuyên gia về chính trị cường quốc tại Viện Egmont (Bỉ), cho rằng tài liệu của Mỹ là “cuộc tấn công hỗn hợp”. “Nói cách khác, chính quyền Tổng thống Trump sẽ tiếp tục, và có khả năng gia tăng can thiệp vào các cuộc bầu cử của chúng ta, ủng hộ các lực lượng cực hữu chống dân chủ, và chống lại EU. Nói thẳng ra, đó là một cuộc tấn công hỗn hợp không mong muốn…”, ông nói. Ông Biscop chỉ trích châu Âu “giảm nhẹ vấn đề”, cho rằng dù liên minh cần được duy trì vì mục đích an ninh, EU phải sẵn sàng phản kích. BÌNH GIANG (theo Reuters, RT, SCMP, Euro News) Phát biểu tại một sự kiện ở Pennsylvania hôm 9/12, Tổng thống Trump liệt kê một số cuộc xung đột mà ông đã giúp hóa giải, bao gồm xung đột Ấn Độ - Pakistan, Iran - Israel… Về xung đột Thái Lan - Campuchia, ông Trump nói: “Giao tranh đã bùng phát trở lại hôm nay, và ngày mai tôi sẽ phải thực hiện một số cuộc điện đàm”. Trước đó, khi quân đội Thái Lan và Campuchia đụng độ trên biên giới hồi tháng 7, Tổng thống Trump đã nói chuyện với lãnh đạo hai nước và đóng vai trò trung tâm trong việc dàn xếp một thỏa thuận ngừng bắn. Ở thời điểm đó, ông Trump cảnh báo, rằng các cuộc đàm phán về việc giảm thuế quan thương mại sẽ bị đóng băng trừ khi cả hai bên chấm dứt giao tranh. Tuy nhiên, Bộ trưởng Ngoại giao Thái Lan Sihasak Phuangketkeow ngày 9/12 cho biết trong một cuộc phỏng vấn, rằng ông không thấy tiềm năng đàm phán trong cuộc xung đột biên giới, và tình hình hiện không thuận lợi cho việc hòa giải của bên thứ ba. “Chúng tôi không nghĩ nên sử dụng thuế quan để gây áp lực buộc Thái Lan quay trở lại tiến trình đối thoại”, ông Sihasak nói. “Phải tách vấn đề quan hệ Thái Lan - Campuchia khỏi vấn đề đàm phán thương mại”. Trong khi đó, Suos Yara, một cố vấn hàng đầu của Thủ tướng Campuchia Hun Manet, tuyên bố đất nước của ông “sẵn sàng đàm phán bất cứ lúc nào”. Vị quan chức này mô tả tình hình là “một trò chơi cả hai bên đều thua“, và nói rằng hai nước sẽ luôn là láng giềng, “vì vậy tốt hơn hết là chúng ta nên đạt được sự đồng thuận”. MINH HẠNH (theo Reuters) Một quan chức Chính phủ Pháp chỉ trích chiến lược an ninh mới của Mỹ là “định nghĩa cực kỳ thô bạo” về ý thức hệ, đồng thời kêu gọi châu Âu đẩy nhanh quá trình tái vũ trang trước sự chuyển dịch rõ rệt trong học thuyết quân sự của Mỹ. Chuyển dịch rõ rệt về quân sự Thứ trưởng Lục quân Pháp Alice Rufo Mối quan hệ giữa Washington và Brussels trở nên căng thẳng kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump trở lại Nhà Trắng vào tháng 1. Hai bên thường xuyên mâu thuẫn về thương mại, chi tiêu quốc phòng, quy định kỹ thuật số, cùng với vấn đề xung đột Nga - Ukraine. Ông Trump sẽ điện đàm thúc đẩy chấm dứt xung đột Thái Lan-Campuchia Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ thực hiện các cuộc điện đàm để tìm cách chấm dứt xung đột khi giao tranh giữa Thái Lan và Campuchia kéo dài sang ngày thứ ba. Tổng thống Mỹ Donald Trump ẢNH: REUTERS QUAN CHỨC PHÁP NÓI HỌC THUYẾT MỚI CỦA MỸ:

RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==