Khả năng sớm đạt được một thỏa thuận hòa bình giữa Nga và Ukraine vẫn còn rất mong manh, nhưng điều đó không có nghĩa là cánh cửa đã khép lại. Những gì diễn ra trong các cuộc gặp gần đây, từ Mátxcơva đến Geneva, từ Washington đến New Delhi, cho thấy cả ba bên liên quan nhất là Nga, Ukraine và Mỹ đều đang tìm cách dò đường, nhưng mỗi bên lại mang theo những tính toán riêng khiến tiến trình luôn mắc kẹt ở những điểm nóng nhất: lãnh thổ, an ninh và vị thế chính trị. Nga vẫn giữ lập trường cứng rắn nhất: đòi Ukraine rút khỏi toàn bộ phần Donbas chưa bị kiểm soát, muốn được công nhận chủ quyền với bán đảo Crimea và các vùng ly khai, và yêu cầu Kiev từ bỏ tham vọng gia nhập NATO cũng như chấp nhận giới hạn quân đội. Điều đó khiến bất kỳ thỏa thuận nào cũng trở nên khó thành hình, bởi đây là những điều Ukraine xem là “giới hạn đỏ”. Ukraine hiểu rõ thực tế đang khó khăn trên chiến trường và sự hỗ trợ từ Mỹ, trụ cột lớn nhất của họ, có thể suy giảm. Nhưng từ bỏ lãnh thổ hay chấp nhận bị áp đặt tương lai chiến lược vẫn là điều Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky chưa thể chấp nhận, nhất là khi người Ukraine đã trả giá quá đắt suốt bốn năm qua. Còn Mỹ, đặc biệt dưới sức ép phải tạo ra một thỏa thuận, dường như sẵn sàng linh hoạt nhất: từ việc đề xuất hạn chế quân đội Ukraine, đến việc hé mở các ý tưởng mà châu Âu cho rằng quá nhạy cảm hoặc quá nhượng bộ. Dù vậy, tất cả những áp lực chính trị, toan tính chiến lược hay kỳ vọng về một khoảnh khắc lịch sử sẽ chẳng thể biến thành hòa bình nếu mỗi bên chỉ cố giành phần hơn. Thực tế là chiến tranh đang tiếp tục tạo ra thương vong, phá hủy nhà cửa và kéo dài nỗi đau của cả hai dân tộc. Châu Âu thì lo sợ một cuộc khủng hoảng tị nạn mới. Nga cũng không thể mãi dựa vào một nền kinh tế thời chiến. Ukraine cần một khoảng nghỉ để tái thiết và giữ vững sự tồn tại của mình. Và Mỹ, dù mạnh mẽ đến đâu, cũng không thể duy trì vô thời hạn một cuộc xung đột ngày càng tốn kém cả về tiền bạc lẫn sự ủng hộ chính trị. Đây là thời điểm mà cả ba bên, và cả châu Âu, cần bớt đi một phần tham vọng để thêm một phần thấu hiểu. Hòa bình không bao giờ hoàn hảo, nhưng luôn đáng giá hơn bất kỳ cuộc chiến nào. Nga có thể làm mềm một số yêu cầu cứng rắn; Ukraine cần giữ mở cánh cửa đối thoại, dù rằng đó là điều khó khăn nhất đối với một đất nước đang chịu tổn thương; Mỹ và các đồng minh cần đảm bảo an ninh đủ mạnh để Ukraine an tâm. Tất cả đều có thể tạo ra một bước lùi nhỏ để mở ra một bước tiến lớn hơn. Nếu các bên còn tiếp tục cố chấp giữ trọn phần thắng của mình, chiến tranh sẽ kéo dài thêm năm này qua năm khác. Còn nếu biết nhường nhau đúng lúc, biết đặt tính mạng con người lên trên mọi tính toán, thì một thỏa thuận, dù chưa hoàn hảo, hoàn toàn có thể thành sự thật trong tương lai gần. Thế giới đang chờ, và hàng triệu gia đình UkraineNga đang chờ. Đây là lúc để tất cả cùng nhượng bộ một chút, để hòa bình có cơ hội trở lại, người dân đi sơ tán có thể trở lại quê hương bản quán, dù nhiều sinh mạng đã ra đi mãi mãi không thể trở về. THÁI AN Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh phương Tây tiếp tục cô lập Tổng thống Putin trên trường quốc tế. Đây cũng là thời điểm quan trọng đối với Thủ tướng Modi, khi ông đang nỗ lực khẳng định quyền tự chủ chiến lược của Ấn Độ sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump áp mức thuế 50% với hàng hóa của nước này để trừng phạt New Delhi vì giữ quan hệ thân thiết với Nga. Chuyến thăm kéo dài 2 ngày của nhà lãnh đạo Nga càng làm nổi bật mối quan hệ đó, nhất là trong lĩnh vực dầu mỏ và hợp tác quốc phòng. Trước chuyến đi, các quan chức hai bên đã họp với nhau để chốt thỏa thuận mà theo đó Ấn Độ sẽ trả khoảng 2 tỷ USD để thuê một tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân Nga, sau hơn 1 thập kỷ đàm phán. “Đối với Ấn Độ, đây là cơ hội để nhấn mạnh rằng, bất chấp sức ép từ chính quyền Tổng thống Trump, Thủ tướng Modi vẫn có thể tự quyết. Sự kiện cho thấy ông Modi có thể xây dựng chính sách đối ngoại của Ấn Độ dựa trên nhu cầu của riêng Ấn Độ, đó là duy trì quan hệ ổn định và hiệu quả với Nga”, ông Harsh Pant, giáo sư ngành quan hệ quốc tế tại King’s College London (Anh), nói với Bloomberg. Chính phủ của Thủ tướng Modi vẫn đang nỗ lực hoàn tất thỏa thuận thương mại với Mỹ - thị trường xuất khẩu lớn nhất của Ấn Độ. Tháng trước, ông Trump nói rằng chính quyền của ông gần đạt được thỏa thuận, báo hiệu khả năng hạ nhiệt trong quan hệ với Ấn Độ. Chuyến thăm của Tổng thống Nga lần này tập trung vào thương mại, dù năng lượng và quốc phòng vẫn là lĩnh vực quan trọng. Kể từ năm 2022, khi Ấn Độ tăng cường mua dầu của Nga, 2 nước nằm trong nhóm 5 đối tác thương mại hàng đầu của nhau. VŨ KHÍ VÀ THỊ TRƯỜNG Áp phích hình Tổng thống Putin được trưng bày tại các nút giao lộ lớn ở thủ đô New Delhi trong mấy ngày qua, trong khi quốc kỳ Nga và Ấn Độ tung bay dọc các trục đường chính. Hai nước có mối quan hệ lâu dài và thân thiết từ thời Liên Xô và Chiến tranh Lạnh. Lễ đón chính thức diễn ra sáng 5/12, sau đó hai nhà lãnh đạo hội đàm và phát biểu trước các lãnh đạo doanh nghiệp Nga và Ấn Độ tại một diễn đàn kinh doanh nhằm khuyến khích tăng cường thương mại và đầu tư. Tháng 10 vừa qua, Mỹ trừng phạt 2 tập đoàn dầu mỏ lớn nhất của Nga, Lukoil và Rosneft. Sau đó, các công ty dầu lớn của Ấn Độ gần như ngừng hoàn toàn việc mua dầu Nga. Tổng thống Putin bác bỏ những động thái đó là hạn chế. Ông phát biểu với báo India Today ngày 4/12: “Hợp tác năng lượng giữa Nga và Ấn Độ không bị ảnh hưởng bởi các điều kiện hiện tại, những biến động chính trị nhất thời hay các sự kiện bi thảm ở Ukraine”. Các chuyên gia cho rằng việc Thủ tướng Modi giảm mua dầu Nga là để hạ nhiệt căng thẳng với Tổng thống Trump. Tuy nhiên, điều đó có thể vẫn chưa đủ để làm hài lòng Nhà Trắng, khi New Delhi vẫn phụ thuộc đáng kể vào Mátxcơva trong nhiều lĩnh vực khác. Nga là nhà cung cấp vũ khí lớn nhất của Ấn Độ, với hơn 60% vũ khí của nước này có nguồn gốc từ Nga, bao gồm hầu hết các hệ thống phòng không, máy bay chiến đấu, súng trường và tên lửa. Trong tuần này, Ấn Độ có thể sẽ công bố việc mua máy bay tiêm kích Su-57 và hệ thống phòng không S-400 của Nga. Hệ thống tên lửa này đã đóng vai trò quan trọng trong cuộc xung đột kéo dài 4 ngày giữa Ấn Độ với Pakistan hồi tháng 5. Ấn Độ còn muốn tiếp cận nhiều nhiều hơn thị trường Nga, khi hàng hóa xuất khẩu của nước này đang chịu tác động tiêu cực từ chính sách thuế quan của Mỹ. Một quan chức Ấn Độ cho biết hai bên sẽ công bố thỏa thuận liên quan đến xuất khẩu thủy sản và nông sản trong dịp này. Hai nước cũng dự kiến hoàn tất thỏa thuận về di chuyển lao động, cho phép các chuyên gia Ấn Độ sang làm việc tại Nga, vị quan chức cho biết. Trước chuyến thăm, các đại sứ của Đức, Pháp và Anh tại Ấn Độ đăng một bài xã luận chung để chỉ trích Nga vì cuộc xung đột Ukraine. Ngược lại, Thủ tướng Modi luôn thể hiện mối quan hệ thân thiết với ông Putin. Hai người mới gặp nhau cách đây khoảng 3 tháng, tại một hội nghị thượng đỉnh an ninh và kinh tế ở Trung Quốc. “Chuyến thăm mang tính biểu tượng lớn”, ông Rajorshi Roy, chuyên gia công tác tại Viện Nghiên cứu Quốc phòng Manohar Parrikar tại New Delhi, nhận định. Theo các chuyên gia, Ấn Độ coi mối quan hệ với Nga là yếu tố quan trọng về mặt chiến lược, giúp New Delhi cân bằng quan hệ với cả phương Tây và Bắc Kinh ở cấp độ địa chính trị. “Chính sách của ông Trump làm giảm sự tin tưởng vào Mỹ và tăng tầm quan trọng của Nga. Tương tự, việc cô lập Nga sẽ đẩy nước này xích lại gần Trung Quốc, điều mà Ấn Độ không mong muốn”, ông Rajan Kumar, công tác tại Trung tâm Nghiên cứu Nga thuộc Đại học Jawaharlal Nehru (Ấn Độ), nói với DW. Và dù Nga có hợp tác mạnh mẽ với Trung Quốc, Mátxcơva được cho là vẫn cảnh giác với ảnh hưởng địa chính trị ngày càng tăng của Bắc Kinh. Theo ông Kumar, đây là lý do Nga tích cực thúc đẩy Ấn Độ tham gia vào không gian địa chính trị Á - Âu thông qua các diễn đàn đa phương như Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) và BRICS. Ngoài ra, khác với phương Tây, Nga không chỉ trích Ấn Độ trong các vấn đề nội bộ hay áp đặt điều kiện trong hợp tác song phương. “Chuyến thăm của Tổng thống Putin củng cố quan hệ ‘đặc biệt và ưu tiên’ dựa trên lợi ích chung, sự gắn bó lịch sử và địa chính trị chung”, ông Kumar nói. n www.tienphong.vn QUỐC TẾ 20 6-7/12/2025 BÌNH LUẬN QUỐC TẾ Trong chuyến thăm Ấn Độ lần đầu sau bốn năm, Tổng thống Nga Vladimir Putin chỉ trích Mỹ gây áp lực buộc New Delhi giảm mua dầu Nga, trong khi Washington vẫn nhập nhiên liệu hạt nhân từ Mátxcơva. THU LOAN (theo DW, Bloomberg, Politico) Phép thử quan trọng với ông Modi TỔNG THỐNG NGA VLADIMIR PUTIN VỪA CÓ CHUYẾN THĂM CẤP NHÀ NƯỚC ĐẾN ẤN ĐỘ, LẦN ĐẦU TIÊN TỪ KHI MÁTXCƠVA MỞ CHIẾN DỊCH QUÂN SỰ ĐẶC BIỆT Ở UKRAINE. THỦ TƯỚNG ẤN ĐỘ NARENDRA MODI RA TẬN SÂN BAY CHÀO ĐÓN, ÔM NHÀ LÃNH ĐẠO NGA NGAY KHI ÔNG BƯỚC XUỐNG MÁY BAY. Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và Tổng thống Nga Vladimir Putin tại sân bay ngày 4/12 ẢNH: AP Một điều nhịn
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==