6 XÃ HỘI n Thứ Tư n Ngày 3/12/2025 VẪN NÊN ÁP HÌNH THỨC NGHỈ HỌC Năm học 2025-2026 này diễn ra chưa hết học kỳ I nhưng đã xảy ra nhiều vụ việc bạo lực học đường nghiêm trọng, hình thức tăng nặng từ học sinh bắt bạn quỳ gối, liếm biển xe máy đến túm tóc quật ngã cô giáo… Thông tư 19 của Bộ GD&ĐT bỏ toàn bộ hình thức kỷ luật nặng như cảnh cáo, đình chỉ học tập, đuổi học…; thay vào đó là nhắc nhở, viết bản kiểm điểm đối với học sinh vi phạm. Theo TS Nguyễn Thành Nhân, cố vấn cao cấp Hệ thống giáo dục Tài năng trẻ châu Á, khi thiếu biện pháp can thiệp cụ thể, những hành vi sai trái có thể lặp đi lặp lại, mức độ sẽ ngày càng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến tập thể, giáo viên và các bạn học sinh trong trường. Theo TS Nhân, giáo dục là nền tảng lâu dài, nhưng với những học sinh có vấn đề hành vi, chỉ khuyên nhủ và tác động tâm lý chưa đủ. Cần phải có giải pháp kèm theo để xử lý triệt để, nếu không hành vi tiêu cực dễ lặp lại và khó kiểm soát. Do đó, cần phải quy định khung xử lý vi phạm một cách nghiêm khắc hơn. Với lỗi nhỏ, học sinh vi phạm được nhắc nhở và có biện pháp kỷ luật phù hợp, các em dễ điều chỉnh hành vi. Đây cũng là bước đệm để cải thiện tinh thần học tập, thái độ với thầy cô và bạn bè. Ví dụ, học sinh nói chuyện riêng trong giờ, đi học muộn, không làm bài tập, thầy cô nhắc nhở trực tiếp, yêu cầu viết bản kiểm điểm ngắn, thông báo phụ huynh nếu tái phạm nhiều lần. Với mức vi phạm lớn hơn như quay cóp bài, gian lận thi cử, cãi lời giáo viên, gây ồn ào, xúc phạm bạn bè, nhà trường có thể áp quy định phạt lao động công ích trong trường (vệ sinh lớp học, chăm sóc cây xanh, hỗ trợ thư viện...); tham gia buổi sinh hoạt giáo dục riêng; ghi vào hồ sơ rèn luyện học kỳ. Với mức vi phạm nghiêm trọng như đánh nhau, xúc phạm giáo viên, phá hoại tài sản trường học..., cần phải làm việc giữa nhà trường và phụ huynh, học sinh, yêu cầu học sinh xin lỗi trước lớp, tạm đình chỉ 1-3 ngày kèm theo bắt buộc tham gia tư vấn tâm lý hoặc buổi giáo dục đặc biệt với giáo viên chủ nhiệm, ban giám hiệu và phụ huynh. Với vi phạm đặc biệt nghiêm trọng như bạo lực học đường để lại hậu quả nặng nề, sử dụng chất cấm, có hành vi làm ảnh hưởng an toàn trường học, cần đình chỉ học từ 1-2 tuần. Tuy nhiên, trong thời gian đó, học sinh cần được hỗ trợ tâm lý, sau đó mới được quay lại trường học. PHÂN BIỆT RÕ VI PHẠM NỘI QUY VÀ VI PHẠM PHÁP LUẬT Có nhiều năm kinh nghiệm xử lý học sinh cá biệt, TS Nguyễn Tùng Lâm, Phó Chủ tịch Hội Khoa học tâm lý giáo dục Việt Nam, ủng hộ quan điểm kỷ luật tích cực nhưng vẫn phải có giải pháp mạnh tay với những em có hành vi vi phạm pháp luật. Các giải pháp áp dụng lâu nay chưa hiệu quả, chưa phân biệt rõ giữa vi phạm về các quy định ở trường học và vi phạm pháp luật. Nếu học sinh không làm bài tập, có lời lẽ gây gổ với bạn bè, không tôn trọng thầy cô giáo thì đó là vi phạm nội quy, đạo đức, nhưng đến mức đánh người khác để lại hậu quả thì đó là vi phạm pháp luật. Do đó, TS Lâm cho rằng, bên cạnh giáo dục cho học sinh có nhận thức, hiểu biết pháp luật, ứng xử một cách có văn hoá, cũng cần đưa ra các hình thức xử lý cụ thể để áp dụng tuỳ từng trường hợp, mức độ vi phạm. Hình thức xử phạt vừa mang tính chất giáo dục vừa răn đe. TS Lâm nhấn mạnh yếu tố phát hiện sớm các trường hợp học sinh có cá tính mạnh hoặc có những dấu hiệu hành vi bộc phát có thể gây hại cho bạn bè, thầy cô để có giải pháp hỗ trợ tâm lý. Tăng cường năng lực sư phạm, kỹ năng xử lý các tình huống cho đội ngũ giáo viên, đặc biệt là giáo viên chủ nhiệm để nắm bắt học sinh khó khăn về học tập, mâu thuẫn với bạn, trốn học chơi game… Từ thực tế đó, giáo viên có cách để trao đổi với phụ huynh, nói chuyện với học sinh, không để mâu thuẫn lên cao và học sinh xử lý nhau bằng bạo lực. Khi học sinh đã vi phạm pháp luật, cần phải có cơ quan pháp luật tham gia xử lý, giúp học sinh và gia đình nhận thức đúng đắn hơn về hành vi vi phạm. Bộ GD&ĐT đã lấy ý kiến bổ sung hai hình thức xử lý học sinh theo dự thảo nghị định mới gồm: buộc cách ly tạm thời khỏi môi trường học tập hoặc chuyển đến cơ sở giáo dục chuyên biệt, trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập. Đây là quy định phù hợp, có ý nghĩa giáo dục lớn, ông Lâm nhận định. Khi học sinh vi phạm, cơ quan chức năng thông báo kết luận, chuyển về nhà trường và gia đình. Khi đó, phần phạt hành chính bằng tiền thì cha mẹ học sinh chịu trách nhiệm, còn nhà trường có thể áp thêm mức phạt lao động công ích và giám sát chặt chẽ cả quá trình thực hiện. “Chỉ khi học sinh nhận thức rõ ràng hành vi sai phạm sẽ bị xử lý theo pháp luật thì mới hình thành ý thức tôn trọng pháp luật, hành xử có trách nhiệm”, TS Lâm nói. Lãnh đạo Bộ GD&ĐT nhiều lần thừa nhận tình trạng bạo lực học đường vẫn xảy ra và giải pháp là kết hợp chặt chẽ của gia đình, nhà trường và xã hội để cùng giáo dục. Ông Hoàng Đức Minh, Vụ trưởng Vụ Học sinh-Sinh viên - Bộ GD&ĐT, cho rằng, bên cạnh Thông tư 19 về khen thưởng, kỷ luật học sinh, Bộ đã ban hành Thông tư 18, trong đó quy định người đứng đầu cơ sở giáo dục phải chịu trách nhiệm thành lập tổ hoặc bộ phận tư vấn, phòng tư vấn tâm lý học đường. Nhà trường phải có phương án sàng lọc, phát hiện sớm, phân nhóm học sinh cần tư vấn, hỗ trợ, đặc biệt với các tình huống khác biệt của người học để kịp thời có giải pháp hỗ trợ. “Công tác tư vấn học đường và công tác xã hội là giải pháp phòng ngừa, ngăn chặn những hành vi lệch chuẩn, khác biệt của người học, đồng thời can thiệp, hỗ trợ với những hệ quả của những hành vi này gây ra”, ông Minh nói. HÀ LINH Theo các chuyên gia, khi các hình thức kỉ luật không đủ sức răn đe, hành vi bạo lực học đường tái diễn. Do đó, cần có hình phạt nghiêm khắc nhằm giúp các em hiểu nếu vi phạm sẽ bị xử lí, đồng thời tạo môi trường an toàn cho thầy cô, bạn học. Ủng hộ xử lí nghiêm hành vi vi phạm Học sinh học kỹ năng nói không với bạo lực học đường “Các quy định về hỗ trợ tâm lý học sinh sẽ góp phần xây dựng một môi trường giáo dục an toàn, thân thiện, người học được đồng hành, chia sẻ và hỗ trợ để trưởng thành toàn diện về tri thức, nhân cách và kĩ năng xã hội. Từ đó góp phần hạn chế những trường hợp học sinh vi phạm, tăng cường bổ trợ cho việc thực hiện Thông tư 19”. Ông HOÀNG ĐỨC MINH - Vụ trưởng Vụ Học sinh-Sinh viên, Bộ GD&ĐT CHẶN BẠO LỰC TUỔI TEEN CHUYỆN HÔM NAY Thực tế phải thừa nhận, bản chất của các hồ thủy điện nhỏ lẻ là hồ “vừa phát điện vừa xả qua tràn”, gần như không có dung tích phòng lũ, nên không thể cắt lũ như các hồ lớn. Một số trường hợp còn góp phần làm nước đổ về hạ du nhiều hơn trong những thời điểm nhạy cảm. Trong khi đó, việc vận hành hồ chứa Thủy điện Sông Ba Hạ – hồ lớn nhất hệ thống phải tuân thủ Quy trình vận hành liên hồ đã được Thủ tướng ban hành, quy định rõ mốc thời gian, lưu lượng và chế độ báo cáo và phải xả để đảm bảo an toàn đập khi mưa lớn vượt dự báo hoặc nước từ các lưu vực khác dồn về quá nhanh. Những số liệu được công bố của chủ hồ cho thấy những ngày qua, hồ đã góp phần cắt lũ. Tuy nhiên, câu hỏi lớn nhất lúc này chính là việc cảnh báo và phối hợp của đợt xả lũ vừa qua có ổn, có đúng quy trình? Nhiều nơi phản ánh việc nhận được thông báo xả lũ nhưng thời gian chuẩn bị quá ngắn, hoặc thông tin không đến được người dân vùng sâu vùng xa. Điều này khiến công tác sơ tán, bảo vệ tài sản, vật nuôi gặp khó khăn. Ở góc độ quản lý nhà nước, trách nhiệm của chủ hồ chứa không chỉ dừng lại ở việc tuân thủ quy trình vận hành, mà còn nằm ở việc chủ động phối hợp, chia sẻ dữ liệu và cảnh báo sớm. Công nghệ hiện nay cho phép theo dõi mưa, dòng chảy, lưu lượng xả gần như theo thời gian thực, nhưng nếu dữ liệu không được chia sẻ minh bạch hoặc không được chuyển tải kịp thời đến chính quyền hạ du thì giá trị cảnh báo gần như bằng không. Câu chuyện lũ năm nay đặt ra yêu cầu rà soát lại toàn bộ thủy điện nhỏ lẻ trên thượng nguồn sông Ba. Những công trình không đủ năng lực điều tiết, không đáp ứng yêu cầu môi trường – an toàn cần được xem xét kỹ việc tiếp tục vận hành. Lũ rồi sẽ qua, nhưng bài học về trách nhiệm và phối hợp giữa thủy điện – chính quyền – người dân hạ du vẫn còn đó. Miền Trung – Nam Trung bộ cần không chỉ những con đập kiên cố, mà còn cần một cơ chế vận hành minh bạch, hiện đại và một hệ thống cảnh báo đủ mạnh để bảo vệ từng mái nhà bên dòng sông Ba. Sự minh bạch và trách nhiệm phối hợp đồng bộ không chỉ ở địa phương mà cả các cơ quan chức năng như Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Công Thương, cơ quan dự báo khí tượng thuỷ văn… sẽ giúp tương lai không phải nhắc đến với nhiều câu hỏi: Sau mưa lũ, ai sẽ phải chịu trách nhiệm? Có phải do cách điều hành, vận hành các hồ thuỷ điện, sự bất cập trong phân định trách nhiệm giữa các cơ quan, đơn vị khiến người dân ở các rốn lũ miền Trung năm nào cũng phải oằn mình vì thiệt hại? T.Q Một câu hỏi lớn TIẾP THEO TRANG 1
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==