13 KHOA GIÁO Khi Quốc hội cho ý kiến về các luật liên quan đến lĩnh vực giáo dục, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho rằng: cần để các trường đại học chuyên ngành đào tạo một số ngành đặc thù, ví dụ, trường y mới được đào tạo y khoa (bác sĩ). Quan điểm của ông về chủ trương này như thế nào? Tôi hoàn toàn đồng tình với ý kiến của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, rằng cần để các trường đại học chuyên ngành đào tạo một số ngành đặc thù, trường y mới được đào tạo bác sĩ y khoa (bác sĩ). Chúng ta đều biết, đào tạo y khoa là một ngành đặc thù, liên quan trực tiếp đến tính mạng con người. Do vậy, chất lượng đầu ra phải được đặt lên hàng đầu, đòi hỏi sự đầu tư đồng bộ và chuyên sâu về cơ sở vật chất, đội ngũ giảng viên có kinh nghiệm lâm sàng, và môi trường thực hành bệnh viện. Việc cho phép các trường không chuyên đào tạo y khoa (nhất là bác sĩ) tràn lan sẽ dẫn đến nguy cơ “lượng tăng nhưng chất giảm”. Do đó, tôi cho rằng cần xây dựng và duy trì một chuẩn chất lượng nghiêm ngặt ở cấp quốc gia để kiểm soát đào tạo từ đầu vào đến đầu ra trong lĩnh vực sức khỏe (trước mắt là đào tạo bác sĩ), để chỉ những cơ sở đạt chuẩn (thường là các trường đại học y dược chuyên biệt hoặc các trường đa ngành nhưng có bề dày và năng lực thật sự về y khoa) mới được cấp phép đào tạo. Trên cơ sở chuẩn này, có lộ trình chuyển tiếp, ví dụ 3 hoặc 5 năm, để sau thời gian này, trường nào đạt chuẩn mới được phép đào tạo khối ngành sức khỏe, trường nào không đạt thì không được phép đào tạo. Về lâu dài, chỉ trường y mới đào tạo bác sĩ, còn các trường khác có thể đào tạo các nội dung khác thuộc lĩnh vực sức khỏe. Để nâng cao chất lượng đào tạo y khoa, đại biểu có những đề xuất như thế nào đối với các cơ quan quản lý, cụ thể là Bộ GD&ĐT và Bộ Y tế? Về nâng cao chất lượng đào tạo, tôi có rằng có thể quan tâm đến 3 giải pháp. Trước tiên, cần áp dụng quy định riêng về điều kiện mở ngành với nhóm khoa học sức khỏe (y khoa). Ví dụ, giảng viên và người hướng dẫn thực hành phải có chứng chỉ hành nghề, đã hoặc đang làm việc trực tiếp tại các cơ sở khám, chữa bệnh đủ điều kiện thực hành. Hồ sơ mở ngành phải qua thẩm định của Bộ Y tế, trong đó đánh giá nhu cầu nhân lực và điều kiện đào tạo thực hành. Kế đến, phải quy định bắt buộc có điểm sàn của kỳ thi tốt nghiệp THPT - tức là mức tối thiểu để thí sinh được đăng ký xét tuyển hoặc thi đại học chuyên ngành y khoa. Thứ ba là, tăng cường kiểm tra, giám sát định kỳ về điều kiện đào tạo để bảo đảm chất lượng. CẦN HỖ TRỢ SINH VIÊN Y KHOA Cùng với yêu cầu về chất lượng, có ý kiến cho rằng, đã đến lúc thực hiện chính sách miễn học phí, hỗ trợ sinh hoạt phí cho sinh viên y khoa (ngành đào tạo bác sĩ) như sinh viên sư phạm. Ý kiến của ông trước đề xuất này như thế nào? Vấn đề về nhân lực y tế, y đức và chính sách đãi ngộ đặc biệt cho đội ngũ thầy thuốc là một trong những nội dung được Nghị quyết số 72-NQ/TW của Bộ Chính trị nhấn mạnh. Theo thống kê sơ bộ, tổng nhân lực ngành Y tế hiện nay hơn 431.700 người. Việt Nam hiện có khoảng 140.000 đến 150.000 điều dưỡng, tương ứng 14 - 15 điều dưỡng trên 10.000 dân. Tỷ lệ này đang thuộc nhóm thấp của ASEAN. Ví dụ, Thái Lan khoảng 20 - 25 điều dưỡng trên 10.000 dân; Malaysia khoảng 30 - 35; Singapore trên 70; các nước OECD trung bình từ 80 - 120 điều dưỡng trên 10.000 dân. Còn theo khảo sát gần đây của Cục Quản lý Khám, chữa bệnh, trung bình một điều dưỡng tại khoa hồi sức tích cực phải chăm sóc từ 3 - 4 người bệnh trong cùng một ca trực. Theo dự báo của Bộ Y tế, giai đoạn 2021 - 2030, hệ thống y tế Việt Nam cần bổ sung khoảng 173.400 bác sĩ và 313.900 điều dưỡng. Nếu không có chính sách thu hút, đãi ngộ phù hợp, nguy cơ thiếu hụt điều dưỡng trầm trọng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng chăm sóc sức khỏe toàn dân. Thời gian đào tạo bác sĩ kéo dài, áp lực học tập và chi phí sinh hoạt cao, đặc biệt đối với sinh viên có hoàn cảnh khó khăn. Bác sĩ là nghề đặc biệt, không thể để người nghèo không học được ngành y, và không thể để bác sĩ trẻ ra trường chỉ lo thanh toán nợ nần học phí. Do đó, tôi ủng hộ việc miễn học phí, hỗ trợ sinh hoạt phí cho sinh viên y khoa ở các trường công lập. Đồng thời, kèm theo đó, là cam kết phục vụ theo sự phân công của Nhà nước trong một thời gian nhất định. Chúng ta đang rất thiếu bác sĩ ở vùng sâu, vùng xa, miền núi, biên giới. Nếu có chính sách như vậy sẽ thu hút được nhiều học sinh giỏi, đặc biệt là con em đồng bào dân tộc thiểu số vào học ngành Y và sẵn sàng về công tác tại địa phương. Cũng giống như ngành sư phạm, ngành Y là ngành phục vụ lợi ích công cộng, đảm bảo an sinh xã hội. Nhà nước đầu tư cho sinh viên y khoa là đầu tư vào sức khỏe cộng đồng. Cảm ơn ông! LUÂN DŨNG (thực hiện) Duy trì chuẩn chất lượng nghiêm ngặt “Tôi hoàn toàn đồng tình với ý kiến của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, rằng cần để các trường đại học chuyên ngành đào tạo một số ngành đặc thù, trường y mới được đào tạo bác sĩ y khoa (bác sĩ)”, TS. Phạm Trọng Nghĩa, đại biểu Quốc hội chuyên trách tại Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, chia sẻ với Tiền Phong. Trao đổi với phóng viên Tiền Phong, PGS.TS Nguyễn Hoàng Long, nguyên Cục trưởng Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo, Bộ Y tế cho rằng, khi quyết định trường ĐH được đào tạo ngành y khoa cần phải dựa trên cơ sở đánh giá khoa học, khách quan, toàn diện. Bởi mục tiêu cuối cùng chính là chất lượng đội ngũ bác sĩ sau tốt nghiệp. PGS.TS Nguyễn Hoàng Long khẳng định, việc cơ quan quản lí phải làm ngay là đánh giá toàn diện về chất lượng đào tạo y khoa trên toàn quốc, từ đó triển khai đồng bộ các giải pháp để bảo đảm chất lượng đào tạo bác sĩ nói riêng và nhân lực y tế nói chung. Cơ quan chức năng cần rà soát, siết chặt tiêu chuẩn, tiêu chí, qui trình thẩm định và cho phép mở mới các cơ sở đào tạo, các chương trình đào tạo y khoa; tăng cường kiểm tra, giám sát, đánh giá chất lượng đào tạo; tăng cường kiểm định chất lượng cơ sở đào tạo, chất lượng chương trình theo hướng tiếp cận với thế giới. Tổ chức kì thi quốc gia đánh giá năng lực hành nghề khám, chữa bệnh cho chức danh bác sĩ theo quy định của Luật Khám bệnh, chữa bệnh (2023) cũng là yêu cầu cấp thiết. Lãnh đạo Vụ Giáo dục ĐH, Bộ GD&ĐT cho biết, đang xây dựng dự thảo quy chế tuyển sinh ĐH, cao đẳng năm 2026. Bộ GD&ĐT tiếp tục siết chất lượng đầu vào đối với một số ngành đặc thù như sức khỏe, giáo viên… Vụ Giáo dục ĐH khẳng định, sắp tới Luật giáo dục ĐH sửa đổi có hiệu lực, Bộ sẽ nâng tiêu chuẩn mở ngành đối với y khoa nói riêng và các ngành sức khỏe nói chung. Thông tư hướng dẫn mở ngành sẽ quy định cụ thể trình độ giảng viên, tỉ lệ độ tuổi của giảng viên tại các trường ngoài công lập. Những tiêu chuẩn về cơ sở vật chất, phòng chức năng do Bộ Y tế ban hành, nhưng điều kiện tiên quyết khi mở ngành y khoa phải có bệnh viện hoặc phòng khám đạt tiêu chuẩn. Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn nêu rõ, với ba lĩnh vực đào tạo sư phạm, y dược, pháp luật, không chỉ kiểm soát đầu vào, kiểm soát đầu ra, mà phải kiểm soát toàn bộ quá trình. Dự thảo Luật Giáo dục ĐH điều chỉnh các quy định liên quan đến chương trình đào tạo nhằm phát huy hiệu quả nguồn lực, hạ tầng kĩ thuật và hạ tầng số. Đáng lưu ý, dự thảo quy định rõ việc tiền kiểm đối với chương trình đào tạo các ngành đào tạo giáo viên, sức khỏe, pháp luật. Cụ thể ngưỡng bảo đảm chất lượng đầu vào thực hiện theo quy định của Bộ GD&ĐT. Theo Bộ trưởng GD&ĐT, dự thảo luật cũng sẽ có quy định khắc phục tình trạng kiểm định hình thức, đề cao quá mức kết quả kiểm định mà không phản ánh đúng chất lượng thực tế đối với các chương trình đào tạo, đặc biệt là các ngành đặc thù. NGHIÊM HUÊ Nâng chuẩn mở ngành y khoa Để đảm bảo chất lượng đào tạo nhóm ngành sức khỏe nói chung, y khoa (bác sĩ) nói riêng, Bộ GD&ĐT đưa vào dự thảo Luật Giáo dục đại học (ĐH) những quy định nghiêm ngặt hơn so với hiện hành. nThứ Tư n Ngày 3/12/2025 SIẾT ĐÀO TẠO NGÀNH Y: Sinh viên y khoa Trường ĐH Y Hà Nội trong lễ tốt nghiệp năm 2025 ẢNH: NGHIÊM HUÊ TS. Phạm Trọng Nghĩa Cần xây dựng và duy trì một chuẩn chất lượng nghiêm ngặt ở cấp quốc gia để kiểm soát đào tạo từ đầu vào đến đầu ra trong lĩnh vực sức khỏe". TS. PHẠM TRỌNG NGHĨA
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==