Ô NHIỄM LIÊN TỤC VÀ KÉO DÀI Ngày 25/11, lần đầu tiên Bộ Nông nghiệp và Môi trường có văn bản đến 7 địa phương ở miền Bắc để cảnh báo về một đợt ô nhiễm không khí nghiêm trọng và kéo dài sắp xảy ra, đánh dấu một bước tiến quan trọng khi Việt Nam thực hiện dự báo chất lượng không khí làm căn cứ triển khai các giải pháp cấp bách. Đây là cách Bắc Kinh, Trung Quốc đã làm để giảm thiểu tác động của ô nhiễm không khí đến sức khoẻ cộng đồng. Cục Môi trường cho biết, theo số liệu quan trắc từ hệ thống giám sát chất lượng môi trường quốc gia và dự báo khí tượng thủy văn, trong những ngày cuối tháng 11 và đầu tháng 12, khu vực miền Bắc, đặc biệt là Hà Nội và các tỉnh lân cận sẽ xuất hiện hình thái thời tiết bất lợi (hiện tượng nghịch nhiệt, lặng gió, sương mù), làm giảm khả năng khuếch tán các chất ô nhiễm trong môi trường không khí, dẫn đến nguy cơ nồng độ bụi mịn PM2.5 tích tụ có khả năng tăng cao (AQI vượt mức 150 - mức xấu), ảnh hưởng trực tiếp đến các hoạt động kinh tế, xã hội và sức khỏe cộng đồng. Trên thực tế, từ ngày 27/11, Hà Nội vào một đợt ô nhiễm không khí nghiêm trọng và kéo dài với chất lượng không khí vào đêm và sáng phổ biến ở ngưỡng xấu (có hại cho sức khoẻ mọi người) và rất xấu (rất có hại cho sức khoẻ tất cả mọi người). Ô nhiễm liên tục kéo dài ngày 2/12. Đặc điểm của đợt ô nhiễm này là mức độ ô nhiễm nghiêm trọng hơn vào đêm và sáng, cải thiện hơn vào trưa chiều. Hệ thống dự báo chất lượng không khí và cảnh báo sớm cho Hà Nội ghi nhận tình trạng ô nhiễm ở mức xấu và rất xấu tập trung tại thủ đô Hà Nội trong thời gian đêm và sáng. Các địa phương lân cận như Phú Thọ, Thái Nguyên, Ninh Bình, Hưng Yên, Hải Phòng, Bắc Ninh cũng ô nhiễm phổ biến kém (có hại cho người già, trẻ em, người mắc bệnh hô hấp, tim mạch). Hệ thống này cũng nhận định, trong các ngày 3-5/12, chất lượng không khí có thể được cải thiện nhờ một đợt không khí lạnh khiến miền Bắc chuyển mưa rải rác. Tuy nhiên từ khoảng 6/12 (thứ Bảy), ô nhiễm không khí nghiêm trọng lại tái diễn ở Hà Nội và các tỉnh lân cận. 7 ĐỊA PHƯƠNG CẦN TRIỂN KHAI BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG KHÔNG KHÍ Trong công văn gửi đến UBND 7 tỉnh, thành phố có nguy cơ ô nhiễm không khí gồm: Hà Nội, Hải Phòng, Bắc Ninh, Hưng Yên, Phú Thọ, Thái Nguyên và Ninh Bình, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề nghị các địa phương này chỉ đạo các đơn vị vệ sinh môi trường, các chủ dự án đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông thực hiện ngay việc tăng cường tần suất quét đường, hút bụi, sử dụng xe chuyên dụng phun nước rửa đường tại các trục giao thông chính, cửa ngõ đô thị. Bộ cũng đề nghị UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo Sở Xây dựng, Công an xã, phường và chính quyền địa phương tăng cường kiểm tra, giám sát các công trường xây dựng trên địa bàn. Yêu cầu thực hiện nghiêm các biện pháp che chắn, vệ sinh xe ra vào công trường, đình chỉ thi công (nếu cần thiết) đối với các công trình không đảm bảo quy định về bảo vệ môi trường, làm phát sinh bụi bẩn, để bùn đất phát tán ra đường. Tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các phương tiện vận chuyển vật liệu xây dựng, phế thải không che chắn kỹ, làm rơi vãi ra đường gây ô nhiễm môi trường. ĐỀ NGHỊ NGÀNH THAN, KHOÁNG SẢN, THÉP, XI MĂNG, ĐIỆN LỰC GIẢM CÔNG SUẤT Bên cạnh việc kiểm soát các nguồn từ giao thông, xây dựng và hoạt động đốt mở do địa phương thực hiện, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng có công văn gửi đến các bộ, ngành, các tập đoàn, doanh nghiệp gồm Tập đoàn, Tổng Công ty Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam, Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam, Điện lực Việt Nam, Xi măng Việt Nam, Thép Việt Nam đề nghị đảm bảo vận hành hiệu quả hệ thống xử lý khí thải của nhà máy. Bên cạnh đó, rà soát quy trình vận hành, đảm bảo các hệ thống xử lý bụi, khí thải hoạt động ổn định, hiệu quả, đáp ứng các quy chuẩn kỹ thuật môi trường về khí thải liên quan đến các hoạt động sản xuất. Tăng cường tần suất kiểm tra, bảo dưỡng thiết bị nhằm không để xảy ra sự cố đối với hệ thống xử lý khí thải, công trình bảo vệ môi trường trong thời điểm này. Bộ đề nghị các doanh nghiệp chủ động điều chỉnh kế hoạch sản xuất của nhà máy, khuyến khích các đơn vị xem xét điều chỉnh giảm công suất hoạt động hoặc dời lịch các công đoạn sản xuất phát sinh nhiều bụi, khí thải (như thổi lò, khởi động lò, nghiền nguyên liệu) sang thời điểm điều kiện thời tiết, khí hậu thuận lợi hơn... Các doanh nghiệp phải thực hiện nghiêm các biện pháp che chắn, phun nước dập bụi và các biện pháp giảm thiểu bụi, khí thải khác tại các khu vực chứa than, nguyên liệu, xỉ thải, các tuyến đường vận chuyển nội bộ và xung quanh nhà máy. Đảm bảo số liệu quan trắc từ hệ thống quan trắc khí thải tự động, liên tục được kết nối, truyền số liệu thông suốt về Sở Nông nghiệp và Môi trường địa phương để theo dõi, giám sát và truyền về Bộ Nông nghiệp và Môi trường theo quy định. Nếu phát hiện thông số tiệm cận ngưỡng cho phép, phải có biện pháp xử lý kịp thời, hiệu quả, không để xảy ra tình trạng xả khí thải không đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật môi trường quốc gia ra môi trường. NGUYỄN HOÀI 5 n Thứ Ba n Ngày 2/12/2025 THỜI SỰ Tình trạng ô nhiễm không khí ngày 30/11 trên khu vực đường gom Đại lộ Thăng Long, Hà Nội ẢNH: PL Tại Tọa đàm về Cải thiện chất lượng môi trường không khí đô thị gần đây, ông Lê Hoài Nam, Phó Cục trưởng Cục Môi trường, cho biết, Chính phủ vừa phê duyệt Kế hoạch hành động quốc gia về khắc phục ô nhiễm và quản lý chất lượng môi trường không khí giai đoạn 2026 - 2030, tầm nhìn 2045 với nhiều mục tiêu quan trọng. Kế hoạch đã nêu 9 nhóm giải pháp tổng thể, toàn diện để đạt các mục tiêu đề ra. Trong đó, một số nhiệm vụ sẽ được tập trung triển khai trong thời gian tới gồm kiểm soát chặt chẽ các nguồn thải lớn, đặc biệt là trong lĩnh vực giao thông và công nghiệp. Lần đầu tiên, Việt Nam có dự báo chất lượng không khí dài ngày, làm cơ sở để chính quyền các địa phương, lãnh đạo bộ, ngành, doanh nghiệp có giải pháp cải thiện chất lượng không khí lúc cao điểm. Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng điểm danh cụ thể các địa phương có nguy cơ ô nhiễm và các nhà máy, doanh nghiệp cần giảm phát thải. Điểm danh "thủ phạm" gây ô nhiễm GIẢM Ô NHIỄM KHÔNG KHÍ thải thấp, thành phố sẽ thiết lập hệ thống giám sát như: giám sát phương tiện giao thông, hành vi của người dân, giám sát chất lượng không khí. Đồng thời, xây dựng phương án quản lý, kiểm soát, xử lý phương tiện ra vào khu vực vùng phát thải thấp; đồng bộ hạ tầng kỹ thuật với hệ thống camera an ninh, camera giám sát giao thông tích hợp ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI). TRÁNH “ĐÁNH TRỐNG BỎ DÙI” Ông Lê Duy Đằng (trú tại phường Thanh Xuân) cho rằng, các biện pháp thành phố đề ra nếu triển khai thành công sẽ góp phần cải thiện tình trạng ô nhiễm môi trường hiện nay. Các cơ sở sản xuất công nghiệp, xe máy chạy xăng được xác định là một trong những nguyên nhân chính gây ô nhiễm. Tuy nhiên, thành phố cũng cần có biện pháp triển khai quyết liệt, tránh tình trạng “đánh trống bỏ dùi”, hay một loạt đề án triển khai những năm qua nhưng không thấy đánh giá hiệu quả. Đồng quan điểm, luật sư Nguyễn Tuấn Anh (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho rằng, việc di dời các cơ sở sản xuất công nghiệp khỏi khu vực nội đô đã được thành phố đặt ra từ lâu. Ngay trong nghị quyết vừa được thông qua cũng nói rõ 9 cơ sở đã có chủ trương di dời theo Nghị quyết 17/NQ-HĐND ngày 8/7/2022 nhưng đến nay vẫn chưa có lộ trình và triển khai. Bên cạnh đó, thành phố cũng cần hỗ trợ các tổ chức, cá nhân bị ảnh hưởng, từ đó các chính sách mới sớm được triển khai và hiệu quả. Ông Đàm Văn Huân cho rằng, ô nhiễm môi trường là một trong những điểm nghẽn của Hà Nội. Để khắc phục điểm nghẽn ô nhiễm môi trường, thành phố cũng đã có nhiều giải pháp, trong đó 2 nghị quyết vừa được thông qua. Thành phố đang lấy ý kiến về việc hỗ trợ chuyển đổi từ mô tô, xe máy chạy nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng xanh, năng lượng sạch. “Các Ban của HĐND thành phố tiếp tục giám sát các đơn vị triển khai các nghị quyết đã được thông qua; đồng thời đốc thúc UBND thành phố chỉ đạo các cơ quan chuyên môn xây dựng lộ trình, cơ chế, chính sách hỗ trợ phù hợp ”, ông Huân nói. THANH HIẾU vụ trên đường hiện nay chỉ dừng xe, kiểm tra và xử lý xe tải chở vật liệu nếu vi phạm trên đường. Việc này gần như là xử lý phần ngọn khi chủ xe và chủ công trình xây dựng ở trong phạm vi hàng rào dự án, CSGT không có chức năng, nhiệm vụ để vào kiểm tra, yêu cầu tuân thủ các quy định của pháp luật. Theo các Đội CSGT, tại các công trình xây dựng, chủ công trường phải tuân thủ các quy định về vệ sinh môi trường, trong đó xe ra vào công trường phải có hệ thống phun rửa, vệ sinh sạch sẽ mới được đi ra đường tham gia giao thông. “Do có chức năng kiểm tra các công trình thi công có phương tiện xe tải ra vào đường giao thông, nên trước đây khi lực lượng Thanh tra giao thông chưa dừng hoạt động, CSGT thường xuyên phối hợp với họ để vào công trường đề nghị chủ công trình, chủ doanh nghiệp xe tải ký các cam kết tuân thủ các quy định của pháp luật về chở vật liệu, phế thải xây dựng. Nhưng nay lực lượng Thanh tra giao thông đã dừng hoạt động, CSGT không còn lực lượng để phối hợp kiểm tra, xử lý của xe tải vị phạm tại gốc (trong các công trình thi công)” - đại diện Đội CSGT số 14 Phòng CSGT Hà Nội nêu thực tế. Đại diện Đội CSGT số 6, Phòng CSGT Hà Nội cũng cho biết, để xử lý xe tải có hiệu quả cả trên đường và công trường thi công, thành phố nên sớm có chỉ đạo hoặc quy định cho lực lượng Công an phường và Thanh tra xây dựng đảm nhận việc này. Từ đó, CSGT có đầu mối, lực lượng để phối hợp đồng bộ. PHÙNG LINH
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==