THỨ HAI 1/12/2025 Số 335 0977.456.112 TRANG 7 TRANG 14 TRANG 6 TRANG 5 TRANG 12 HOẠT ĐỘNG ĐỐI NGOẠI ĐẶC BIỆT QUAN TRỌNG CỦA VIỆT NAM SIẾT CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO NGÀNH Y: Đừng “thả gà ra đuổi” Sẽ “quản chặt” dòng tiền từ phát hành trái phiếu Đà Nẵng dành bao nhiêu đất xây nhà ở xã hội? TRANG 2-3-4 CHUYỆN HÔM NAY Thần tốc xây nhà cho dân XEM TIẾP TRANG 4 n NGUYỄN TUẤN Cuối tuần qua, hình ảnh Thủ tướng Phạm Minh Chính trực tiếp tới vùng lũ, nắm tay thăm hỏi, động viên người dân giữa bùn đất tan hoang, một lần nữa nhắc chúng ta về tinh thần “chính quyền kiến tạo – hành động vì dân” trong những thời khắc thử lửa. PHỤ NỮ VIỆT NAM THI ĐUA KHỞI NGHIỆP, THAM GIA CHUỖI CUNG ỨNG TOÀN CẦU TRANG 15 Sáng 30/11, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Bùi Thị Minh Hoài dự Hội nghị tổng kết Đề án “Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2017-2025”, triển khai Đề án của Chính phủ “Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2026-2035” ẢNH: TTXVN BÁO ĐỘNG “RỖNG NÃO” VÌ AI Kết nối Tân Sơn Nhất - Long Thành bằng metro MỞ CỬA Thi công trên công trường sân bay Long Thành Toàn cảnh công trình sân bay Long Thành từ tháng sau “Chạy nước rút” trước giờ đón chuyến bay đầu tiên SÂN BAY QUỐC TẾ LONG THÀNH:
2 THỜI SỰ n Thứ Hai n Ngày 1/12/2025 “VƯỢT NẮNG, THẮNG MƯA, KHÔNG THUA GIÓ BÃO” Những ngày cuối tháng 11, phóng viên Tiền Phong đến công trường Cảng Hàng không quốc tế Long Thành (sân bay Long Thành) để ghi nhận không khí thi công, khi chỉ còn ít ngày nữa, nơi đây sẽ đón chuyến bay kỹ thuật đầu tiên. Theo ghi nhận của phóng viên, công trình sân bay Long Thành hiện có tới hàng nghìn công nhân, kỹ sư đang thi công ở nhiều hạng mục dự án thành phần 3 (các công trình thiết yếu trong cảng hàng không, giai đoạn 1), đặc biệt là khu vực nhà ga hành khách và các khu vực hạ tầng kỹ thuật về điện, nước. Một đại công trường với các trang thiết bị, máy móc khổng lồ thi công rầm rộ. Từng đoàn xe chở vật tư nối đuôi nhau vào, ra liên tục cùng tiếng máy móc rền vang. Có mặt tại công trường, đại diện Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV), chủ đầu tư sân bay Long Thành, cho biết, hiện nay dự án trọng điểm thành phần 3 tổ chức thi công đồng loạt trên toàn bộ mặt bằng công trường theo đúng tinh thần “vượt nắng, thắng mưa, không thua gió bão”, “3 ca, 4 kíp”, thi công “xuyên lễ, xuyên Tết, xuyên ngày nghỉ” theo tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư và Thủ tướng Chính phủ. Các liên danh nhà thầu đã huy động hàng trăm mũi thi công, gần 14.000 chuyên gia, kỹ sư, công nhân, người lao động và khoảng 3.000 thiết bị thi công để đẩy nhanh tiến độ, đảm bảo theo kế hoạch, ngày 19/12 tới đây, sân bay Long Thành sẽ đón chuyến bay đầu tiên. Về tiến độ, đại diện chủ đầu tư cho biết, gói thầu 4.6 (đường cất/hạ cánh, đường lăn, sân đỗ), đến nay các hạng mục đường cất/hạ cánh đang theo tiến độ, bảo đảm hoàn thành trước ngày 19/12/2025 và khai thác trong nửa đầu 2026. Tại gói thầu 4.7 (sân đỗ tàu bay, nhà ga), liên danh nhà thầu đã huy động hơn 1.780 kỹ sư, công nhân và 521 thiết bị. Hiện kết cấu nền đất đã hoàn thiện, khối lượng bê tông xi măng, hệ thống thoát nước đạt hơn 95%. Dự kiến ngày 30/11 sẽ hoàn thành hầm thiết bị phục vụ mặt đất. Ông Nguyễn Tiến Việt, Phó Tổng Giám đốc ACV, cho biết, các hạng mục hoàn thành trước 19/12 gồm toàn bộ kết cấu sân đỗ máy bay, hầm thiết bị phục vụ mặt đất; hệ thống thoát nước, hệ thống đèn hiệu khu vực sân đỗ, đường lăn và hệ thống chiếu sáng sân đỗ. Các khu vực chồng lấn với hạ tầng kỹ thuật ngầm sẽ được hoàn thành trước tháng 3/2026. Đối với gói thầu 4.8 (giao thông nội cảng và hạ tầng kỹ thuật), các đơn vị đã thi công đạt gần 50%. Trước ngày 19/12 sẽ hoàn thành tuyến đường trục chính kết nối nhà ga và tuyến đường công vụ vào khu chức năng giai đoạn I. Nhánh cầu cạn bên phải nối vào nhà ga hành khách cũng sẽ hoàn thành trong mốc thời gian này. Cuối tháng 11, hệ thống cấp điện nguồn cho nhà ga hành khách và Đài Kiểm soát không lưu sẽ được hoàn tất, phục vụ khai thác kỹ thuật trước ngày 19/12. Đối với gói thầu 4.9 (hệ thống cung cấp nhiên liệu), sẽ hoàn thành tòa nhà và công trình phụ trợ trước ngày 19/12; hạng mục bồn nhiên liệu hoàn thành trước ngày 5/12. Một số thiết bị đặc chủng được đặt từ nước ngoài sẽ hoàn tất lắp đặt cơ khí vào cuối tháng 3/2026. Tại gói thầu 4.12 (đường cất/ hạ cánh thứ 2), công tác nền đất đã cơ bản hoàn thành; cấp phối đá dăm đạt khoảng 80%; kết cấu bê tông xi măng đạt gần 70%. Đường lăn đang thi công công tác đất đạt 65%, lớp cát và cấp phối đá dăm đạt 55%, bê tông xi măng đạt gần 40%. Nhà thầu sẽ tiếp tục huy động nhân lực và thiết bị để hoàn thành cơ bản các hạng mục bê tông xi măng trước ngày 19/12, đồng bộ với tiến độ nhà ga và chuẩn bị khai thác vào tháng 6/2026. Tại gói thầu 5.10 (nhà ga hành khách) được bố trí 4.914 nhân sự và hơn 1.000 thiết bị. Mái kiến trúc đã cơ bản hoàn thành đối với khu cánh và sẽ hoàn tất khu trung tâm trước 30/11. Kết cấu thép khu cầu ống lồng đã hoàn thành. Dự kiến, vách kính khu trung tâm sẽ hoàn thành trong vài ngày tới. CẦN TIẾP SỨC KỊP THỜI Ông Nguyễn Tiến Việt cho biết, những ngày qua, thời tiết có nhiều diễn biến bất lợi, mùa mưa đến sớm và kéo dài, ảnh hưởng lớn đến các hạng mục ngầm như tunnel, thoát nước, nền đường. Chủ đầu tư đã chỉ đạo điều chỉnh kế hoạch và biện pháp thi công phù hợp để bảo đảm tiến độ. Theo ông Việt, dù gặp nhiều khó khăn khách quan, tiến độ các hạng mục vẫn đang bám sát chỉ đạo của Tổng Bí thư, Thủ tướng và cơ quan quản lý. Tất cả công việc thi công đều được kiểm tra, giám sát và nghiệm thu theo tiêu chuẩn kỹ thuật hiện hành, bảo đảm mục tiêu hoàn thành cơ bản trước ngày 19/12/2025 và khai thác thương mại trong nửa đầu 2026. Để sân bay Long Thành kịp khai thác thương mại vào nửa đầu năm 2026, chủ đầu tư cho biết, với vật liệu đá, dự án hiện còn thiếu khoảng 520.000 m3 do vướng quy định pháp lý. ACV kiến nghị tỉnh Đồng Nai sớm bổ sung khối lượng còn thiếu theo nhu cầu nhà thầu. Ngoài ra, ACV đề xuất, đầu tư ngay đường cất hạ cánh số 3, đồng thời nhanh chóng triển khai giai đoạn II. Theo ACV, việc này không chỉ giúp Long Thành sớm trở thành sân bay trung chuyển quốc tế trong khu vực mà còn tiết giảm chi phí cũng như tác động của công tác thi công tới hoạt động khai thác. “Nếu tranh thủ nhân công, máy móc, thiết bị sẵn có của các nhà thầu đã và đang thi công hiệu quả đường cất hạ cánh thứ 1, thứ 2 để tiếp tục thi công đường cất hạ cánh thứ 3 ngay từ thời điểm hoàn thành phần xây dựng đường cất hạ cánh thứ 2 là tháng 12/2025, cũng chính là mùa khô 2025-2026, thì sẽ tiết kiệm được rất nhiều thời gian, chi phí huy động nhân sự, máy móc”, đại diện ACV phân tích. Theo đề xuất của ACV, Dự án đầu tư xây dựng đường cất hạ cánh thứ 3 sẽ bao gồm các hạng mục chính gồm đường cất hạ cánh số 3; hệ thống đường lăn song song; hệ thống thiết bị khu bay và các công trình hạ tầng đồng bộ khác. Ước tính tổng mức đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường cất hạ cánh thứ 3 vào khoảng 12.000 tỷ đồng. HƯƠNG CHI Với kế hoạch ngày 19/12, sân bay quốc tế Long Thành sẽ đón chuyến bay đầu tiên, những ngày qua, trên công trường có gần 14.000 chuyên gia, kỹ sư, công nhân, người lao động và hơn 3.000 thiết bị thi công để đẩy nhanh tiến độ. “Chạy nước rút” trước giờ đón chuyến bay đầu tiên Thi công trên công trường sân bay Long Thành Toàn cảnh công trình sân bay Long Thành Sân bay Long Thành rộng 5.000 ha (thuộc xã Long Thành, tỉnh Đồng Nai), được khởi công vào đầu 2021. Dự án có tổng mức đầu tư 336.630 tỷ đồng, chia làm 3 giai đoạn. Giai đoạn 1 sẽ đầu tư 1 đường cất hạ cánh và 1 nhà ga hành khách cùng các hạng mục phụ trợ đồng bộ với công suất 25 triệu hành khách/ năm và 1,2 triệu tấn hàng hóa/năm. Khi hoàn thành, sân bay Long Thành có 4 đường cất hạ cánh, 4 nhà ga hành khách cùng với các hạng mục phụ trợ đồng bộ, công suất 100 triệu hành khách/năm và 5 triệu tấn hàng hóa/năm. QUAÛNG CAÙO PHAÙT HAØNH Haø Noäi: ÑT: (024)39432758; Fax: (024)39435285 TPHCM: ÑT: (028)38469860; Fax: (028)38480015 Trong giôø haønh chính (024)39439664 Ngoaøi giôø 0908988666 (Nguyeãn Haèng) n Thieát keá : QUANG HUY n Giaù: 5.500 ñoàng n Ban ñaiï dienä taiï thanø h pho á Ho à Chí Minh: 384 Nam Kyø Khôiû Nghóa, P.Xuanâ Hoa-ø TPHCM. ÑT: (028) 3848 4366, E-mail: tienphonghcm@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï mienà Trung: 339 Leâ Thanh Nghò, P.Hoaø Cöônø g; 19 Ngoâ Gia Tö,ï P.Haiû Chauâ , TP Ña ø Nanü g, ÑT: (0236)3828 039, E-mail: banmientrung@baotienphong.com.vn n Ban ñaiï dienä taiï Bacé Trung Bo:ä 21 Ho à Xuanâ Höông, P.Thanø h Vinh, tænh Ngheä An. ÑT: (0238)8602345; Email: baotienphongbactrungbo@gmail.com. n Ban ñaiï dienä taiï ÑBSCL: 103 Tranà Vanê Hoaiø , P.Ninh Kieuà , TP Canà Thô. ÑT: (0292)3823823, Email: baotienphongdbscl@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Nguyenâ - Nam Trung Bo:ä 52 Tranà Nhatä Duatä , P.Buonâ Ma Thuotä , Ñaké Laké , ÑT: (0262)3950029, E-mail: baotienphongtaynguyen@gmail.com; 1018, ñöônø g 2/4, P. Bacé Nha Trang, tænh Khanù h Hoaø . SÑT: 0258.6500.155. Email: tienphongnhatrang@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Bacé Bo:ä 64 ñöônø g Ly ù Tö ï Tronï g, P.Yenâ Baiù , tænh Laoø Cai. ÑT: 0904938689, E-mail: vptaybacbotp@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Ñonâ g Bacé Bo:ä So á 18 Le â Thanh Nghò, P.Haï Long, tænh Quanû g Ninh; E-mail: bandongbac@baotienphong.com.vn n Toøa soaïn: 15 Hoà Xuaân Höông, P.Hai Baø Tröng vaø D29 Phaïm Vaên Baïch, P.Caàu Giaáy, Haø Noäi. ÑT: 3943 4031 - 38227525 E-Mail: toasoan@baotienphong.com.vn, ISSN 0866-0827 Website: www.tienphong.vn n Toång Bieân taäp: PHUØNG COÂNG SÖÔÛNG n In taiï : Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 1, Cty in baoù Nhanâ Danâ Ña ø Nanü g, Cty TNHH MTV in Ñaé êkê Laké , Xöônû g in Quanâ khu IV, Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 2, TPHCM SÂN BAY QUỐC TẾ LONG THÀNH:
Sân bay Long Thành là dự án trọng điểm quốc gia, được kỳ vọng sẽ trở thành cửa ngõ hàng không hiện đại bậc nhất, góp phần nâng cao năng lực trung chuyển quốc tế của Việt Nam. Cảng Hàng không quốc tế Long Thành nằm tại xã Long Thành, tỉnh Đồng Nai - cách trung tâm TPHCM khoảng 40 km về phía đông. Với vị trí chiến lược, sân bay này được định hướng chia sẻ áp lực khai thác với sân bay Tân Sơn Nhất vốn đang quá tải, đồng thời đáp ứng nhu cầu vận tải hành khách và hàng hóa ngày càng tăng cao. CẦN HÀNG NGÀN LAO ĐỘNG Với quy mô và tiêu chuẩn vận hành, nguồn nhân lực chất lượng cao được xác định là yếu tố then chốt để sân bay Long Thành đi vào hoạt động. Dự báo, khi giai đoạn 1 đưa vào khai thác, sân bay Long Thành sẽ cần hơn 13.700 lao động, trải rộng ở các lĩnh vực từ dịch vụ mặt đất, vận hành kỹ thuật, an ninh hàng không đến hành chính, thương mại và dịch vụ hỗ trợ. Đây sẽ là lực lượng nòng cốt đảm bảo vận hành thông suốt, hiện đại và hiệu quả cho sân bay quốc tế chiến lược này. Theo ông Nguyễn Xuân Phong, Trưởng ban Chuẩn bị khai thác sân bay Long Thành, sân bay được xây dựng hoàn toàn mới, do đó, quá trình xây dựng các hạng mục cũng như chuẩn bị nguồn nhân lực để sau này quản lý, khai thác được xác định có vai trò hết sức quan trọng. Để tuyển dụng được những nhân sự phù hợp, Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) phối hợp với các tổ chức, đơn vị liên quan tổ chức nhiều sự kiện, hoạt động nhằm quảng bá thông tin, giới thiệu, thu hút và tuyển dụng nguồn nhân lực để phục vụ các hoạt động của cảng. Hiện tại, ACV cần tuyển 1.400 nhân sự ở các vị trí như kỹ sư vận hành, bảo trì, kỹ thuật điện tử, cơ khí, tự động hóa… Tuy nhiên, để đáp ứng được nhu cầu tuyển dụng của các đơn vị tại sân bay Long Thành, các ứng viên cần phải đáp ứng nhiều điều kiện khắt khe. Nhân sự được ACV tuyển dụng cần đáp ứng các tiêu chuẩn về sức trẻ, năng động, nhiệt huyết, có năng lực chuyên môn cao, có thể nắm bắt, làm chủ các công nghệ mới, tiên tiến trên thế giới. Sau khi tuyển dụng, ACV sẽ tổ chức đào tạo, tập huấn chuyên sâu để không ngừng nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp, qua đó góp phần xây dựng một đội ngũ người lao động chuyên nghiệp, chất lượng cao. Tương tự, Công ty CP Phục vụ mặt đất Sài Gòn (SAGS) cần tuyển nhiều vị trí, từ phục vụ hành lý, sửa chữa thiết bị, vận hành máy móc đến vệ sinh tàu bay... với mức thu nhập bình quân 15-20 triệu đồng/tháng. Người lao động được hưởng đầy đủ phúc lợi, bảo hiểm, khám sức khỏe định kỳ, hỗ trợ ăn giữa ca, thưởng lễ Tết và nghỉ mát hằng năm. SAGS ưu tiên lao động Đồng Nai. Ứng viên chỉ cần tốt nghiệp THPT, sức khỏe tốt, chịu khó và sẵn sàng làm việc theo ca. Sau khi trúng tuyển sẽ được đào tạo nghề để nhanh chóng bắt nhịp công việc. Công ty TNHH MTV Dịch vụ mặt đất sân bay Việt Nam (VIAGS) cũng có nhu cầu tuyển dụng hơn 400 người, gồm phục vụ hành khách, kiểm soát tải, điều phối chuyến bay, sửa chữa thiết bị mặt đất, công nghệ thông tin, vận hành trang thiết bị... Tuy nhiên, yêu cầu của VIAGS có phần cao hơn khi người lao động phải có ngoại ngữ, kỹ năng giao tiếp, tự tin, chịu được áp lực. Ứng viên sẽ được đào tạo trực tiếp tại sân bay Tân Sơn Nhất, sau đó đủ kinh nghiệm để làm việc tại Long Thành khi khai thác. Ngoài ra, các hãng hàng không và đơn vị dịch vụ mặt đất cũng cần tuyển dụng hàng nghìn lao động ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Cụ thể, VietJet có nhu cầu tuyển dụng các vị trí liên quan đến nhân viên kỹ thuật, phục vụ hành khách, bảo dưỡng, vận hành trang thiết bị mặt đất, chất xếp hành lý... Gần đây, tỉnh Đồng Nai phối hợp ACV tổ chức nhiều ngày hội việc làm để học sinh, sinh viên và người lao động tiếp cận nhu cầu tuyển dụng. Thời gian tới, Đồng Nai sẽ tăng cường truyền thông để người dân nắm bắt thông tin, từ đó tham gia đào tạo, bổ sung nhân lực kịp thời cho sân bay. Lãnh đạo tỉnh Đồng Nai cũng kiến nghị các doanh nghiệp ưu tiên tuyển dụng người dân thuộc các xã đã nhường đất cho dự án, giúp họ có sinh kế lâu dài. Đồng Nai đã phê duyệt đề án đào tạo và phát triển nguồn nhân lực tại chỗ giai đoạn 2024-2026, định hướng đến 2030. Mục tiêu là hỗ trợ khoảng 4.800 lao động địa phương tìm việc trong và ngoài sân bay. Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đồng Nai được giao phối hợp hoàn thiện hồ sơ trình HĐND tỉnh ban hành nghị quyết về mức chi đào tạo nhân lực giai đoạn 2026-2030. TRUNG TÂM HÀNG KHÔNG HIỆN ĐẠI Sân bay Long Thành được xây dựng ở độ cao 60 mét so với mực nước biển, với hai đường cất hạ cánh song song 05R/23L và 05L/23R, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế. Đây được xem là một trong những điểm nhấn quan trọng, tạo nền tảng để Long Thành vận hành như một trung tâm hàng không hiện đại. Theo kế hoạch, sân bay Long Thành sẽ được đưa vào khai thác theo hai giai đoạn. Giai đoạn đầu, dự kiến từ tháng 12/2025, sân bay sẽ phục vụ các chuyến bay kỹ thuật để kiểm tra và đánh giá toàn bộ hạ tầng trước khi chính thức hoạt động. Giai đoạn tiếp theo, từ tháng 6/2026, Long Thành sẽ chính thức đón các chuyến bay thương mại. Cục Hàng không Việt Nam cho biết, toàn bộ thông tin chi tiết liên quan đến khai thác sẽ được công bố trong Tập bổ sung AIP theo chu kỳ AIRAC, dự kiến có hiệu lực từ ngày 11/6/2026. Đây là căn cứ quan trọng để các hãng hàng không trong và ngoài nước lên kế hoạch khai thác, đảm bảo hoạt động an toàn và đồng bộ. Mọi thay đổi liên quan đến kế hoạch này sẽ được Cục Hàng không Việt Nam cập nhật và thông báo kịp thời trong các thông báo tin tức hàng không tiếp theo. Việc này nhằm đảm bảo tính minh bạch, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho các đơn vị khai thác hàng không chủ động điều chỉnh hoạt động. Báo cáo của Bộ Xây dựng về phương án khai thác sân bay Long Thành và Tân Sơn Nhất đã xác định, phương án khai thác hai sân bay này theo mô hình cặp cảng hàng không quốc tế khai thác đồng thời, Nhà nước chủ động điều phối và phân định tỷ lệ khai thác quốc tế - quốc nội tại từng cảng theo từng thời kỳ. Theo phương án này, sân bay Long Thành sẽ khai thác 80% các chuyến bay quốc tế và 10% các chuyến bay nội địa. Sân bay Tân Sơn Nhất sẽ khai thác 20% các chuyến bay quốc tế và 90% các chuyến bay nội địa. Theo đại diện của ACV, một cảng hàng không có quy mô lớn như Long Thành, ngoài việc chắp cánh cho sự phát triển của ngành hàng không còn đem lại những lợi ích tích cực tới sự phát triển kinh tế-xã hội của vùng và cả nước. Theo đó, sân bay Long Thành sẽ gia tăng lợi thế thu hút đầu tư FDI và thúc đẩy du lịch vùng và trở thành cửa ngõ đưa khách du lịch quốc tế tới Việt Nam và khách du lịch Việt Nam ra quốc tế. Sân bay quốc tế Long Thành với diện tích hơn 5.000 ha cũng được quy hoạch dựa theo hướng tạo hệ sinh thái đồng bộ. Trong đó, vùng 1 có bán kính 5-10 km được quy hoạch thành khu chức năng hỗ trợ, các kho trung chuyển, dịch vụ logistics. Lợi thế kinh tế đến từ sân bay sẽ được tận dụng tối đa bởi huyện Long Thành (cũ) có 5 khu công nghiệp, ngoài ra còn hàng chục khu công nghiệp giáp ranh ở khu vực TPHCM, Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Dương. Vietjet đã khởi công trung tâm kỹ thuật bảo dưỡng máy bay ở sân bay Long Thành, đánh dấu thêm một bước tổng thể về tiến độ của sân bay quốc tế này. Trung tâm kỹ thuật bảo dưỡng máy bay (hangar số 3 và số 4) ở sân bay Long Thành có tổng vốn đầu tư gần 1.700 tỷ đồng. Dự án có diện tích hơn 8,4 ha với mục tiêu đầu tư xây dựng công trình bảo dưỡng máy bay số 3 và số 4. Dự án nhằm đáp ứng bảo dưỡng tại một thời điểm cho tối thiểu hai máy bay code E và 4 máy bay code C. Xây dựng nhà điều hành, lắp đặt hệ thống thiết bị và các hạng mục phụ trợ, hạ tầng kỹ thuật đồng bộ phục vụ sản xuất, kinh doanh... Dự kiến hangar số 3 và số 4 sẽ hoàn thành vào tháng 6/2026. DUY QUANG Động lực phát triển của Đồng Nai Quy hoạch tổng thể khu đô thị Sân bay Long Thành và vùng phụ cận bao gồm hơn 57.000 ha, trải rộng trên 3 huyện cũ là Long Thành, Thống Nhất và Cẩm Mỹ. Trong đó, khu vực đô thị Sân bay Long Thành chiếm diện tích lớn nhất, hơn 43.000 ha, gồm toàn bộ địa giới hành chính huyện Long Thành. Trong đồ án quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, đô thị sân bay Long Thành và khu vực ven sông Đồng Nai sẽ là những vùng động lực phát triển của tỉnh Đồng Nai. Theo đó, ngoài sân bay Long Thành làm trung tâm, xung quanh được thiết kế với khu vực phát triển thương mại - dịch vụ - tài chính và trung tâm tổ chức sự kiện (quy hoạch nằm phía Tây Nam và Đông Bắc của sân bay Long Thành, rộng khoảng 1.700 ha); khu vực phát triển về logistics, công nghiệp công nghệ cao, phát triển về công nghệ sinh học cấp khu vực và quốc tế (phía Nam và Đông Bắc sân bay, rộng khoảng 7.100 ha); khu vực nghiên cứu, giáo dục đào tạo quốc tế với quy mô khoảng 100 ha được đề xuất quy hoạch tại phía Nam sân bay Long Thành; phía Đông Nam sân bay được đề xuất quy hoạch khu vui chơi, văn hóa, thể dục thể thao, du lịch nghỉ dưỡng với quy mô khoảng 1.800 ha. Bên cạnh các khu chức năng nói trên là các khu đô thị đạt tiêu chuẩn quốc tế. 3 n Thứ Hai n Ngày 1/12/2025 THỜI SỰ Sân bay Long Thành được xây dựng ở độ cao 60 mét so với mực nước biển, với hai đường cất hạ cánh song song 05R/23L và 05L/23R Đường băng sân bay Long Thành Sân bay Long Thành sẽ được đưa vào khai thác theo hai giai đoạn. Giai đoạn đầu, dự kiến từ tháng 12/2025, sân bay sẽ phục vụ các chuyến bay kỹ thuật để kiểm tra và đánh giá toàn bộ hạ tầng trước khi chính thức hoạt động. Giai đoạn tiếp theo, từ tháng 6/2026, sân bay Long Thành sẽ chính thức đón các chuyến bay thương mại. Khai thác theo 2 giai đoạn MỞ CỬA TỪ THÁNG SAU
4 THỜI SỰ n Thứ Hai n Ngày 1/12/2025 HƯỚNG TUYẾN TỐI ƯU Bên cạnh loạt dự án đường cao tốc đang được gấp rút triển khai như Bến Lức - Long Thành, Biên Hòa - Vũng Tàu và mở rộng cao tốc TPHCM - Long Thành…, cơ quan chức năng cũng đang thúc đẩy tiến độ xây dựng tuyến metro kết nối trực tiếp hai sân bay. Theo UBND TPHCM, phương án kết nối giữa hai sân bay Tân Sơn Nhất - Long Thành thông qua tuyến metro số 2 (Tham Lương - Bến Thành, Bến Thành - Thủ Thiêm) và tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành có điều kiện thuận lợi để triển khai sớm nhất. Cụ thể, đoạn Bến Thành - Tham Lương (khoảng 12 km) đã cơ bản hoàn thành giải phóng mặt bằng, dự kiến khởi công trong năm 2025, hoàn thành trước năm 2032. Tại khu vực nhà ga Bà Quẹo, trục đường Trường Chinh và đường Tân Kỳ - Tân Quý đang được nghiên cứu đầu tư mở rộng, dự kiến hoàn thành vào năm 2029, tạo điều kiện thuận lợi để chuyển tiếp hành khách từ nhà ga sân bay Tân Sơn Nhất đến ga Bà Quẹo. Đoạn Bến Thành - Thủ Thiêm ngắn (khoảng 6 km) dự kiến phương án tuyến đi ngầm dọc lộ giới các trục giao thông lớn như đường Hàm Nghi và đường Mai Chí Thọ, thuận lợi trong công tác giải phóng mặt bằng, có thể triển khai nhanh. Trong khi đó, tuyến Thủ Thiêm - Long Thành, có hướng tuyến cơ bản dọc theo hành lang cao tốc TPHCM - Long Thành - Dầu Giây và đường Vành đai 3 (đã được quản lý quy hoạch và chủ yếu là đất trống). Trên địa phận tỉnh Đồng Nai, tuyến đi vào dải phân cách giữa dọc tỉnh lộ 25B, nhìn chung thuận lợi trong công tác giải phóng mặt bằng có thể triển khai nhanh. UBND TPHCM đánh giá trục này có ưu thế kết nối trung tâm TPHCM (thông qua ga Bến Thành, nơi kết nối các tuyến đường sắt đô thị số 1, 2, 3 và số 4). Bên cạnh đó, khi triển khai tuyến metro số 6 kết nối trực tiếp 3 nhà ga của sân bay Tân Sơn Nhất (T1, T2, T3) sẽ kết nối với tuyến metro số 2 tại ga Bà Quẹo và tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành, tạo thêm hành lang vận tải kết nối hai cảng hàng không, giảm tải cho các tuyến khu vực trung tâm TPHCM. HOÀN THÀNH TRƯỚC NĂM 2030 Tại cuộc họp vào giữa tháng 11 vừa qua, Bí thư Thành ủy TPHCM Trần Lưu Quang, Trưởng Ban Chỉ đạo phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị TPHCM, đề nghị ưu tiên hoàn thành 3 tuyến trọng điểm (Metro số 2 Bến Thành - Tham Lương, Metro số 2 Bến Thành - Thủ Thiêm và tuyến Thủ Thiêm - Long Thành) trước năm 2030. Ông Mai Thanh Tùng, Phó trưởng phòng Kế hoạch - Đầu tư (Sở Xây dựng TPHCM), cho biết TPHCM đang triển khai song song nhiều dự án đường sắt đô thị quan trọng. Trong đó, tuyến metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương) đang trong quá trình điều chỉnh dự án, dự kiến khởi công vào tháng 1/2026. Đoạn Bến Thành - Thủ Thiêm của tuyến số 2 cũng đang được nghiên cứu. Đối với tuyến Thủ Thiêm - Long Thành, dự án đã hoàn thành báo cáo cuối kỳ nghiên cứu tiền khả thi. “Trung ương đã thống nhất giao TPHCM triển khai dự án này. Thành phố đang phối hợp chặt chẽ với tỉnh Đồng Nai để thực hiện các thủ tục liên quan”, ông Tùng cho biết. Trong bối cảnh nguồn vốn ngân sách còn hạn chế, TPHCM xác định huy động kinh tế tư nhân là hướng đi quan trọng. Ông Tùng nói: “Việc xã hội hóa đầu tư đường sắt đô thị là yêu cầu tất yếu và phù hợp Nghị quyết 68 của Trung ương. Hiện nhiều doanh nghiệp quan tâm, trong đó Tập đoàn Trường Hải đã đề xuất đầu tư hai tuyến Bến Thành - Thủ Thiêm và Thủ Thiêm - Long Thành theo hình thức PPP. UBND TPHCM đã giao các cơ quan chuyên môn xem xét kỹ lưỡng các đề xuất nhằm đảm bảo tính khả thi và hiệu quả của mô hình hợp tác công - tư”. Theo ông Tùng, khối lượng công việc trong giai đoạn tới là rất lớn khi thành phố triển khai đồng thời 3 tuyến trọng điểm. “Ai cũng thấy yêu cầu tiến độ rất cao, thách thức lớn về vốn và sự phối hợp giữa các ngành, các địa phương. Nhưng với cơ chế mới, mô hình PPP, phát triển đô thị TOD quanh các nhà ga và quyết tâm chính trị mạnh mẽ, TPHCM hoàn toàn có cơ sở để đạt mục tiêu trước 2030”, ông nhận định. HỮU HUY Sau khi Cảng Hàng không quốc tế Long Thành hoàn thành và đi vào khai thác thương mại, lưu lượng di chuyển giữa sân bay Long Thành và Tân Sơn Nhất được dự báo sẽ tăng mạnh. Điều này đặt ra nhu cầu cấp bách về một hệ thống giao thông kết nối nhanh, ổn định và hiện đại giữa hai đầu mối hàng không lớn nhất khu vực. Kết nối Tân Sơn Nhất - Long Thành bằng metro TPHCM đang chuẩn bị mặt bằng để khởi công tuyến metro số 2 vào đầu năm 2026 ẢNH: DUY ANH Khu vực xung quanh sân bay Long Thành được quy hoạch làm 5 phân khu đồng bộ Ông Mai Thanh Tùng, Phó trưởng phòng Kế hoạch-Đầu tư (Sở Xây dựng TPHCM), cho biết, thành phố đang xây dựng cơ chế thu hút nguồn lực bằng khai thác quỹ đất, huy động vốn xã hội hóa và tăng cường quản trị rủi ro để các dự án không lặp lại những trở ngại từng xảy ra ở tuyến metro số 1. CHUYỆN HÔM NAY Mưa lũ lịch sử tại Nam Trung Bộ không chỉ cuốn trôi nhà cửa, sinh kế, mà còn gióng lên hồi chuông về yêu cầu cấp bách phải tái cấu trúc hệ thống an toàn trước thiên tai. Tại cuộc làm việc trực tiếp và trực tuyến với bốn tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai, Khánh Hòa, Lâm Đồng, Thủ tướng đã đặt ra một mục tiêu chưa từng có: phát động chiến dịch thần tốc theo tinh thần Quang Trung để xây – sửa nhà dân chỉ trong vài chục ngày. Mốc hoàn thành được ấn định rất cụ thể: đến 10/12 phải ổn định chỗ ở cho người bị ngập, đến 31/12 sửa xong nhà hư hỏng và trước 31/1/2026 hoàn thiện toàn bộ nhà mới. Đây không chỉ là “chống xuống cấp” sau lũ, mà là một bước tái cơ cấu nhà ở vùng rủi ro, nơi mỗi căn nhà phải kiêm chức năng trú ẩn, đủ nền – tường – mái cứng để chống lại những biến động thời tiết ngày càng cực đoan. Bộ Xây dựng được yêu cầu lập ngay mẫu thiết kế nhà chống lũ bằng khung thép hoặc bê tông, dễ dựng, bền vững, phù hợp điều kiện từng địa phương. Các tỉnh phải bắt tay thi công ngay “từ ngày mai”, thực hiện theo nguyên tắc 6 rõ: rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm, rõ thẩm quyền. Tiến độ báo cáo hàng tuần, không để chỉ đạo nằm trên giấy. Trong đánh giá tổng thể, Thủ tướng nhìn nhận đợt mưa lũ lần này là thảm họa thiên tai, nhưng thiệt hại đã được giảm tối đa nhờ sự vào cuộc của chính quyền, lực lượng vũ trang và tinh thần tương trợ của người dân. Tuy nhiên, giai đoạn tới đòi hỏi sự vào cuộc mạnh mẽ hơn nữa, trên tinh thần thực thi nghiêm các chủ trương của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và đặc biệt là Nghị quyết 380/ NQ-CP về khắc phục hậu quả thiên tai, phục hồi sản xuất miền Trung. Nguồn lực huy động phải đa tầng: địa phương, Trung ương, doanh nghiệp, nhà hảo tâm và chính từng hộ dân. Tinh thần đại đoàn kết dân tộc trở thành điểm tựa quan trọng: người có nhà còn nguyên giúp người mất trắng, cộng đồng hỗ trợ cộng đồng, chính quyền làm nòng cốt dẫn dắt. Song song với tái thiết nhà cửa, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành đảm bảo vệ sinh môi trường, tiêu độc khử trùng, phục hồi điện – nước, sửa chữa hạ tầng giao thông và thủy lợi, ổn định trường học, hỗ trợ giống cây con, trang thiết bị sản xuất và kiểm soát giá cả thị trường. An ninh trật tự địa phương phải được giữ vững để người dân yên tâm trở lại nhịp sống bình thường. Trong chuyến thị sát thôn Phú Hữu (Đắk Lắk) – nơi có 6 căn nhà bị sập hoàn toàn – Thủ tướng thăm hỏi từng hộ dân, trao quà hỗ trợ, chia sẻ mất mát và yêu cầu lực lượng quân đội hoàn thành xây nhà mới trước Tết Nguyên đán. Tại đây, tinh thần “lá lành đùm lá rách” được thể hiện sống động: đơn vị quân đội dựng lán, chia thành tổ thi công; người dân trong thôn hỗ trợ nhau chỗ ở tạm và sinh hoạt chung. Những chỉ đạo mạnh mẽ, nhất quán của người đứng đầu Chính phủ không chỉ nhằm khắc phục hậu quả trước mắt, mà còn hướng tới một mục tiêu dài hơi hơn: đặt lại nền móng an toàn cho đời sống vùng thường xuyên hứng thiên tai, để mỗi mái nhà không chỉ che nắng che mưa, mà còn là pháo đài bảo vệ con người trước những biến đổi khắc nghiệt của khí hậu. N.T Thần tốc xây nhà cho dân TIẾP THEO TRANG 1 SÂN BAY QUỐC TẾ LONG THÀNH: MỞ CỬA TỪ THÁNG SAU
Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn niêm yết giá vàng miếng SJC 152,9 - 154,9 triệu đồng/lượng mua vào - bán ra, đứng im so với sáng qua. Hệ thống vàng Mi Hồng niêm yết giá vàng miếng 153,2 - 154,9 triệu đồng/lượng. Công ty TNHH Bảo Tín Minh Châu niêm yết giá vàng miếng 153,4 - 154,9 triệu đồng/lượng. Trong khi đó, giá vàng nhẫn nhiều thương hiệu tăng mạnh. Cụ thể, vàng nhẫn Bảo Tín Minh Châu niêm yết 151,5 - 154,5 triệu đồng/lượng, tăng 1,2 triệu đồng/lượng so với sáng 29/11. Vàng nhẫn Phú Quý niêm yết 150,7 - 153,7 triệu đồng/ lượng, tăng 700.000 đồng/lượng… Cùng thời điểm, giá vàng thế giới niêm yết 4.219 USD/ounce, đứng im so với sáng 29/11. Trên thị trường tiền tệ, sáng 30/11 tỷ giá trung tâm tại Ngân hàng Nhà nước được công bố ở mức 25.155 đồng/USD, đứng im so với sáng qua. Giá USD tại Vietcombank ở mức 26.191 - 26.412 đồng/USD mua - bán, tăng 6 đồng so với sáng 29/11. Trên thị trường tự do, giá USD giao dịch trong khoảng 27.730 - 27.850 đồng/ USD mua - bán. Tại chương trình Cà phê Doanh nhân do Hiệp hội Doanh nghiệp TPHCM tổ chức ngày 29/11, TS. Cấn Văn Lực - thành viên Hội đồng tư vấn chính sách của Thủ tướng - cho biết, trong 11 tháng qua, tỷ giá đã tăng khoảng 3,36%. Theo ông Lực, tỷ giá tăng thời gian qua do nhiều nguyên nhân, trong đó không loại trừ liên quan đến vàng - và Chính phủ đã có những giải pháp quyết liệt để ổn định thị trường này. Dự kiến sắp tới, việc có thêm nhiều ngân hàng thương mại và doanh nghiệp được cấp phép sản xuất vàng, nhập khẩu vàng, sẽ góp phần tăng nguồn cung cho thị trường bên cạnh xóa độc quyền vàng miếng SJC. Dự kiến Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) có thêm lần cắt giảm lãi suất cơ bản trong tháng 12 tới và năm 2026 cũng tiếp lộ trình này, sẽ góp phần giảm sức ép lên tỷ giá USD/VNĐ. “Thực tế, tỷ giá trên thị trường tự do đã “êm” hơn nhiều trong 2 tuần qua và tỷ giá trên thị trường chính thức cũng không tăng nhiều như trước đó”, ông Lực nói. NGỌC MAI 5 n Thứ Hai n Ngày 1/12/2025 KINH TẾ CHỈ ĐƯỢC MUA BÁN TPDN ĐÃ XẾP HẠNG? Việc xếp hạng tín nhiệm (XHTN) bắt buộc thực hiện từ năm 2023 với TPDN phát hành ra công chúng, từ năm 2024 đối với trái phiếu phát hành riêng lẻ. Theo số liệu Bộ Tài chính, 10 tháng năm 2025, giá trị trái phiếu phát hành có XHTN đạt 287,4 nghìn tỷ đồng, gấp 2,1 lần cùng kỳ năm 2024. Tính đến hết tháng 10/2025, tổng dư nợ trái phiếu của các tổ chức phát hành có XHTN đạt gần 461 nghìn tỷ đồng, chiếm khoảng 33,7% tổng dư nợ TPDN toàn thị trường. Tại dự thảo Nghị định về chào bán, giao dịch TPDN riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán ra thị trường quốc tế, Bộ Tài chính đề xuất, doanh nghiệp chào bán TPDN riêng lẻ cho nhà đầu tư cá nhân phải có XHTN, có tài sản đảm bảo hoặc có bảo lãnh thanh toán toàn bộ gốc, lãi. Theo bà Phạm Thị Thanh Tâm - Phó Vụ trưởng Các định chế tài chính (Bộ Tài chính), hoạt động XHTN mang lại lợi ích đa chiều. Đối với nhà đầu tư, XHTN cung cấp đánh giá về năng lực tài chính và khả năng trả nợ của tổ chức phát hành. XHTN cũng giúp nhà đầu tư có thêm công cụ hiệu quả để đánh giá, phân tích rủi ro trước khi ra quyết định đầu tư. Đối với doanh nghiệp, kết quả XHTN góp phần thúc đẩy các tổ chức phát hành nâng cao hiệu quả hoạt động, cải thiện minh bạch tài chính. “Khi đạt được mức XHTN tốt, doanh nghiệp có cơ hội giảm chi phí huy động vốn. Đối với cơ quan quản lý, hoạt động XHTN góp phần tạo lập môi trường thông tin tài chính minh bạch, chuyên nghiệp hơn”, bà Tâm nói. Chia sẻ tại hội thảo về XHTN vừa diễn ra, bà Bá Thị Thu Huệ - Giám đốc Thương mại FiinRatings (đơn vị hoạt động XHTN) cho biết, trong ngắn hạn, việc bắt buộc XHTN có thể khiến tiến độ phát hành chậm lại. Doanh nghiệp cần thời gian hoàn thiện hồ sơ, minh bạch hóa dữ liệu tài chính và quy trình quản trị, nhất là đơn vị chưa phải là công ty đại chúng. Về dài hạn, lại giúp doanh nghiệp củng cố uy tín, giảm rủi ro thông tin, qua đó nâng cao khả năng thành công của đợt phát hành. Theo bà Huệ, việc áp dụng quy định bắt buộc XHTN được kỳ vọng sẽ tạo bước ngoặt lớn trong việc chuẩn hóa thị trường TPDN, thúc đẩy sự phân hóa rõ rệt giữa các tổ chức phát hành. Với nhà đầu tư cá nhân, đây là “bộ lọc” thông tin đáng tin cậy. Cùng với đó, Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi quy định chỉ yêu cầu nhà đầu tư chuyên nghiệp cá nhân ký văn bản cam kết; không yêu cầu đối với nhà đầu tư chuyên nghiệp là tổ chức để giảm thiểu thủ tục cho các tổ chức đầu tư. QUẢN CHẶT DÒNG TIỀN PHÁT HÀNH Sau nhiều bê bối trên thị trường, cơ quan quản lý đề xuất quản chặt dòng tiền từ phát hành TPDN. Theo đó, Bộ Tài chính bổ sung quy định, nguồn vốn từ phát hành trái phiếu phải được doanh nghiệp theo dõi riêng, đảm bảo sử dụng vốn. Điều này nhằm giúp minh bạch nguồn tiền thu được từ đợt chào bán với nguồn tiền khác của doanh nghiệp và tăng cường kỷ luật tài chính. Để tối ưu hóa dòng vốn, doanh nghiệp có thể thay đổi phương án sử dụng vốn (thu được từ đợt chào bán) khi được cấp có thẩm quyền thông qua và 65% người sở hữu trái phiếu đồng ý. Về phương án trả nợ, doanh nghiệp phải nêu rõ kế hoạch trả lãi, gốc, phương thức, dòng tiền dự kiến và phương án xử lý tài sản đảm bảo nếu không bố trí được nguồn thanh toán. Thông tin chi tiết về dự án đầu tư, các khoản nợ cơ cấu, tiến độ giải ngân và phương án sử dụng vốn tạm thời nhàn rỗi cũng phải được công bố minh bạch. Đồng thời, để đảm bảo minh bạch thông tin về đợt chào bán, dự thảo Nghị định quy định cụ thể hơn các thông tin tại phương án sử dụng vốn thu được từ đợt chào bán phải được cấp có thẩm quyền thông qua như: thông tin cụ thể về dự án đầu tư; tình hình triển khai; khoản nợ được cơ cấu. Trường hợp nguồn vốn thu từ đợt chào bán trái phiếu được giải ngân theo tiến độ, phương án phải nêu rõ kế hoạch sử dụng vốn tạm thời nhàn rỗi. Bộ Tài chính bổ sung điều kiện chào bán TPDN riêng lẻ là doanh nghiệp có nợ phải trả (bao gồm giá trị trái phiếu dự kiến phát hành) không vượt quá 5 lần vốn chủ sở hữu. Trao đổi với PV Tiền Phong, ông Nguyễn Quang Huy - CEO Khoa Tài chính ngân hàng (Trường Đại học Nguyễn Trãi) cho biết, sửa đổi của Bộ Tài chính là bước đi quan trọng nhằm củng cố tính minh bạch, tạo nền tảng phát triển ổn định hơn cho thị trường TPDN. Các điều kiện để doanh nghiệp thay đổi phương án sử dụng vốn là cơ chế mang tính cân bằng: tăng kiểm soát nhưng vẫn duy trì độ linh hoạt tối thiểu cho doanh nghiệp. “Yêu cầu mới về quản lý dòng tiền và công bố thông tin sẽ gia tăng trách nhiệm quản trị cho doanh nghiệp. Dòng vốn được tách biệt, theo dõi riêng và báo cáo định kỳ sẽ làm giảm đáng kể rủi ro sử dụng sai mục đích - yếu tố từng tạo ra những lo ngại trong giai đoạn trước. Về dài hạn, điều này giúp nâng chuẩn quản trị tài chính, giảm chi phí vốn do nhà đầu tư tăng mức độ tin cậy”, ông Huy đánh giá. Theo ông Huy, trong ngắn hạn, doanh nghiệp đối mặt nhu cầu thanh khoản lớn, vận hành nhiều dự án song song, yêu cầu tách bạch và quản lý chặt chẽ dòng vốn có thể tạo ra áp lực điều chỉnh hệ thống kế toán, tăng chi phí tuân thủ và giảm độ linh hoạt tài chính. Ngưỡng chấp thuận 65% trái chủ để thay đổi phương án sử dụng vốn cũng đồng nghĩa doanh nghiệp cần cải thiện đáng kể công tác truyền thông với nhà đầu tư, chuẩn bị kỹ hơn cho bất kỳ thay đổi nào liên quan đến cấu trúc vốn. Doanh nghiệp có nền tảng quản trị tốt, dòng tiền minh bạch, hệ thống kiểm soát nội bộ rõ ràng sẽ hưởng lợi vì dễ tạo dựng niềm tin, từ đó phát hành với chi phí hợp lý hơn. QUỲNH NGA Để góp phần minh bạch thị trường, Bộ Tài chính đề xuất, nhà đầu tư cá nhân chỉ được giao dịch TPDN đã được xếp hạng tín nhiệm. Trong khi đó, doanh nghiệp phát hành sẽ phải “quản chặt” dòng tiền từ phát hành trái phiếu. HẾT THỜI TRÁI PHIẾU DOANH NGHIỆP “MẤT NIỀM TIN”? Bài 2: Sẽ “quản chặt” dòng tiền từ phát hành trái phiếu Giá vàng nhẫn tăng mạnh Bộ Tài chính đề xuất quản chặt dòng tiền, xếp hạng tín nhiệm với TPDN (Ảnh minh họa) Giá vàng nhẫn tăng mạnh (Ảnh minh họa) Sáng 30/11, trong khi giá vàng miếng SJC đứng im thì vàng nhẫn tiếp tục tăng mạnh. Theo đó, vàng nhẫn cao nhất lên mốc hơn 154 triệu đồng/lượng. Đến nay, cả nước có hơn 140 doanh nghiệp được XHTN khi chào bán trái phiếu. Năm 2024, có 216,6 nghìn tỷ đồng trái phiếu của 54 tổ chức phát hành được XHTN, chiếm 46,3% tổng giá trị phát hành.
6 KHOA GIÁO n Thứ Hai n Ngày 1/12/2025 TRÁNH TÌNH TRẠNG TRÉO NGOE Trần Ý Dịu, sinh viên Trường ĐH Y Hà Nội chia sẻ, so với sinh viên các ngành khác, học y khoa vất hơn rất nhiều. Hai năm đầu, sinh viên “ngụp lặn” học lí thuyết với khối lượng kiến thức khổng lồ, mỗi tháng thi một môn. Từ năm thứ 3, vừa học lí thuyết ở trường, vừa thực hành tại cơ sở khám chữa bệnh, sinh viên không có thời gian để quan tâm tới làm thêm hay những việc khác. Thực hành tại bệnh viện, sinh viên phải đảm bảo giờ làm việc, giờ trực như một bác sĩ thực thụ. Từng đoạt giải quốc gia môn Sinh học, Dịu cho biết, không gặp khó khăn khi học lí thuyết nhờ có kiến thức nền tảng từ phổ thông và quen với cường độ học tập cao khi trong đội tuyển thi quốc gia. Nhưng cũng có những môn khó, Dịu không theo kịp. “Đầu vào ngành y khoa cao nhất tại các trường ĐH đào tạo nhóm ngành sức khỏe, nhưng vẫn có một số sinh viên không đáp ứng được yêu cầu của chương trình học, buộc phải rời cuộc chơi”, Dịu nói. Theo thống kê của Bộ Y tế, với quy mô đào tạo bác sĩ, điều dưỡng, dược sĩ của các cơ sở giáo dục đại học như hiện nay, cơ bản đạt được chỉ tiêu cho năm 2025 là 15 bác sĩ/vạn dân, 3,4 dược sĩ/vạn dân và 25 điều dưỡng/vạn dân. Số lượng nhân lực y tế trên vạn dân của Việt Nam được xếp vào nhóm những nước có tỉ lệ cao, tăng từ 29,2 năm 2001 lên 35,1 năm 2010 và 49,5 năm 2020. Trên 98% số thôn bản đã có nhân viên y tế hoạt động; gần 88% số xã có bác sĩ. Thống kê cũng cho thấy, trong ngành y tế, có trên 400 giáo sư, phó giáo sư, 1.977 tiến sĩ y và 273 tiến sĩ dược. Ngoài ra còn có số lượng đáng kể các bác sĩ chuyên khoa 1, chuyên khoa 2, bác sĩ nội trú. Đến nay có 29 cơ sở giáo dục ĐH tham gia đào tạo trình độ chuyên khoa (chuyên khoa cấp I, cấp II, bác sĩ nội trú) với 128 ngành đào tạo. Số tốt nghiệp trình độ sau đại học được Bộ Y tế thông tin năm 2023 tổng số là 10.135 người, trong đó khoảng 50% là chuyên khoa cấp I. Như vậy, nhân lực y tế đã cơ bản đáp ứng yêu cầu về số lượng. TS Lê Đông Phương, nguyên Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu giáo dục ĐH, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam (Bộ GD&ĐT) bày tỏ lo ngại khi thời gian gần đây một một số trường ĐH, nhất là các trường tư ồ ạt mở thêm ngành khoa học sức khỏe, chủ yếu là đào tạo bác sĩ đa khoa. Ông cho rằng, Quốc hội đưa vấn đề “chỉ có trường y mới được đào tạo bác sĩ” vào thảo luận là hợp lí trong bối cảnh thực tiễn. Nhiều cơ sở đào tạo y khoa không có bệnh viện thực hành, điều kiện đảm bảo không đủ, thiếu cơ sở vật chất và đội giảng viên. Những lo lắng về về chất lượng đào tạo nhân lực ngành y tế của nhiều người là có cơ sở. Theo TS Lê Đông Phương, đặc thù của ngành yêu cầu cơ sở đào tạo phải đảm bảo cao nhất chất lượng đào tạo, chỉ cần hạ thấp tiêu chuẩn, hệ lụy đã khôn lường. Tuy nhiên, ông cho rằng, cần định nghĩa rõ ràng về khái niệm “thế nào là trường y”. Đào tạo y khoa đang tồn tại ở 2 loại hình trường: trường y độc lập như mô hình truyền thống có lợi thế rất lớn về chuyên môn khi tập trung đào tạo các ngành khoa học sức khỏe; trường đại học đa ngành, chủ yếu các trường tư thục. Bối cảnh hiện tại, công nghệ số, công nghệ 4.0, trí tuệ nhân tạo, đào tạo y khoa trong các trường đa ngành sẽ có thêm lợi để tiếp thu những tiến bộ khoa học kĩ thuật. Cần cân nhắc, tính toán đến những điều kiện này. TS Lê Đông Phương đề xuất, cần có chuẩn chương trình đào tạo các ngành khoa học sức khỏe rõ ràng, chi tiết, quan trọng nhất bắt buộc có bệnh viện thực hành. Nếu chưa có, phải hợp đồng hợp tác mang tính độc quyền với một cơ sở khám chữa bệnh đủ điều kiện theo quy định của Chính phủ, tránh hiện tượng 1 bệnh viện 6-7 đơn vị đào tạo cùng kí như hiện nay. “Không chỉ ngành y, khối ngành dược trước khi cấp phép đào tạo cần phải được kiểm tra, thẩm định kĩ, chi tiết, tránh tình trạng chuyện đã rồi, thiếu trước bù sau đang tồn tại. Bộ Y tế, Bộ Tư pháp phải cùng với Bộ GD&ĐT thẩm tra và cho phép đào tạo 2 lĩnh vực này, cũng như quá trình kiểm định về sau. “Tránh để xảy ra tình huống chuyên gia hóa học kiểm định ngành luật, chuyên gia toán kiểm định ngành y khoa như hiện nay”, TS Lê Đông Phương nói. SỰ BẤT THƯỜNG TỪ “CƠN SỐT” MỞ NGÀNH GS.TSKH Nguyễn Đình Đức, Trường ĐH Công nghệ (ĐH Quốc gia Hà Nội) chia sẻ, nghiêm cẩn và chặt chẽ trong đào tạo ngành y và luật là vô cùng cần thiết. Đây là 2 ngành rất đặc thù, yêu cầu đội ngũ không chỉ có trình độ, mà còn phải có kinh nghiệm và chứng chỉ hành nghề. Các nước trên thế giới cũng yêu cầu rất cao, khắt khe với 2 ngành này. GS Đình Đức thông tin, năm 2012, khi làm Trưởng Ban Đào tạo, ĐH Quốc gia Hà Nội, cả nước có 3 nơi đào tạo luật là khoa Luật (ĐH Quốc gia Hà Nội), trường ĐH Luật Hà Nội và Trường ĐH Luật TPHCM. Năm 2017 trong một hội thảo về luật trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0, ông giật mình thấy con số 34 trường đã đào tạo luật, và hiện nay con số này là 90. Bức tranh khá tương tự với ngành y trong khi số lượng bệnh viện đảm bảo điều kiện thực hành tăng không đáng kể. Thực tế, một số trường đào tạo y khoa nhưng đội ngũ, cơ sở vật chất còn quá mỏng, dẫn đến chất lượng đào tạo những ngành này không được như kì vọng. Do đó, việc siết chặt quản lí, thậm chí sáp nhập, giải thể, quy hoạch lại các cơ sở đào tạo y và luật để nâng cao chất lượng là cần thiết và rất đúng. Tuy nhiên, việc chỉ trường y mới được đào tạo bác sĩ, chỉ trường luật mới được đào tạo luật cần hiểu một cách thấu đáo và toàn diện, kim chỉ nam và điều kiện tiên quyết là chất lượng. “Không dễ dàng chúng ta có ngay một trường ĐH. Lộ trình thường bắt đầu từ khoa, xây dựng và phát triển từng bước mới thành được trường. Quá trình này có thể mất tới 15 năm hoặc vài chục năm. Ví dụ Trường ĐH Y dược (ĐH Quốc gia Hà Nội) khởi đầu từ khoa Y dược, sau 10 năm kiên trì phát triển mới thành trường ĐH. Hơn nữa, ĐH Quốc gia Hà Nội có mô hình a+b, sinh viên y dược trong những năm đầu sẽ được học toán, hóa, sinh ở Trường ĐH Khoa học tự nhiên, với các giáo sư hàng đầu và trang thiết bị hiện đại trong các lĩnh vực này, trong quá trình đó thực hành ở các bệnh viện, và 2 năm chuyên môn cuối mới đào tạo chuyên ngành y tại khoa. Mô hình như vậy phát huy được thế mạnh đội ngũ và cơ sở vật chất, thiết bị, phòng thí nghiệm hiện đại của các trường trong ĐH Quốc gia Hà Nội. “Đào tạo y và luật cần siết chặt, nghiêm cẩn, nhưng cũng cần phải hiểu và lưu ý những yếu tố và thực tiễn như vậy”, GS Nguyễn Đình Đức nêu quan điểm. Ông khẳng định, phải sát sao và thường xuyên kiểm tra giám sát các yếu tố đảm bảo chất lượng, đặc biệt là đội ngũ, cơ sở vật chất, phòng thực hành, các phòng thí nghiệm lâm sàng và cơ sở thực tập (với ngành y) và công khai minh bạch để người học, xã hội, các cơ quan quản lí giám sát và cũng là áp lực để các cơ sở đào tạo các ngành này không ngừng cải tiến nâng cao chất lượng. NGHIÊM HUÊ Sau thời gian mở rộng quy mô đào tạo, đến nay, số lượng y bác sĩ tại Việt Nam cơ bản đáp ứng số lượng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, đã đến lúc siết chất lượng đào tạo để đảm bảo nhân lực ngành y đáp ứng yêu cầu khám chữa bệnh của người dân. Đừng “thả gà ra đuổi” Học sinh phổ thông trải nghiệm một ngày làm sinh viên Trường ĐH Y Hà Nội ẢNH: NGHIÊM HUÊ Sinh viên Trường ĐH Y Dược (ĐH Quốc gia Hà Nội) ẢNH: HOA BAN SIẾT CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO NGÀNH Y: Từ 1/1/2027, theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh, bác sĩ tốt nghiệp phải qua kì thi của Hội đồng Y khoa quốc gia mới được cấp phép hành nghề. Người tham dự kiểm tra đánh giá năng lực hành nghề khám bệnh, chữa bệnh phải đáp ứng các điều kiện: Có văn bằng phù hợp với từng chức danh chuyên môn và đã hoàn thành việc thực hành khám bệnh, chữa bệnh theo quy định của luật này. Về thời gian, bác sĩ là chức danh đầu tiên sẽ áp dụng kiểm tra đánh giá năng lực từ ngày 1/1/2027. Chức danh y sĩ, điều dưỡng, hộ sinh, sẽ tiến hành kiểm tra đánh giá từ ngày 1/1/2028. Các chức danh kĩ thuật y, dinh dưỡng lâm sàng, cấp cứu viên ngoại viện và tâm lí lâm sàng từ ngày 1/1/2029. Với quy định mới của Luật Khám bệnh, chữa bệnh, bằng ĐH chỉ là điều kiện cần, chưa phải là điều kiện đủ. Việc siết chặt đầu ra bằng kì thi quốc gia sẽ là chốt chặn an toàn để bảo vệ sức khỏe người dân, bất kể điểm chuẩn đầu vào của các trường y khoa có sự chênh lệch ra sao. Bộ Y tế đã công bố danh sách 37 thành viên Hội đồng Y khoa quốc gia, gồm một chủ tịch, 3 phó chủ tịch và 33 ủy viên.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==