4 THỜI SỰ n Thứ Sáu n Ngày 28/11/2025 Văn phòng Trung ương Đảng vừa ban hành Hướng dẫn khai thác sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) cho cán bộ, đảng viên trong các cơ quan Đảng. Hướng dẫn hướng tới việc phổ biến kiến thức, nâng cao nhận thức và kỹ năng ứng dụng AI cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, coi đây là công cụ hữu hiệu để nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả công tác tham mưu, chỉ đạo, điều hành và phục vụ nhân dân. Đồng thời, việc này góp phần thực hiện thắng lợi các chủ trương, nghị quyết của Đảng về đẩy mạnh chuyển đổi số, xây dựng Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số, thể hiện vai trò tiên phong, gương mẫu của các cơ quan Đảng trong ứng dụng khoa học công nghệ. Chuẩn hóa phương pháp làm việc với AI, hình thành thói quen làm việc trên môi trường số, góp phần tích cực vào công cuộc cải cách hành chính, xây dựng các cơ quan Đảng chuyên nghiệp, hiện đại, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Về yêu cầu, hướng dẫn nêu rõ, việc sử dụng AI phải đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng, tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, đặc biệt là các quy định về bảo vệ bí mật nhà nước, an ninh mạng và bảo vệ dữ liệu cá nhân. Mọi thông tin, sản phẩm do AI tạo ra phải được cán bộ, đảng viên kiểm chứng, thẩm định, chỉnh sửa và chịu trách nhiệm hoàn toàn về nội dung trước khi sử dụng hoặc ban hành. Hướng dẫn nhấn mạnh, tuyệt đối không lạm dụng, phụ thuộc vào AI. Ưu tiên sử dụng các nền tảng, giải pháp AI do Việt Nam phát triển và làm chủ (make in Vietnam) khi xử lý các dữ liệu mang tính nội bộ, nhạy cảm nhằm đảm bảo an toàn, an ninh và chủ quyền dữ liệu quốc gia. Nguyên tắc quan trọng khi sử dụng AI, theo hướng dẫn, đầu tiên, là "hỗ trợ, không thay thế": Luôn xác định AI là công cụ hỗ trợ, giúp tăng tốc và nâng cao chất lượng công việc. AI không thể thay thế tư duy phản biện, năng lực chuyên môn, kinh nghiệm thực tiễn và trách nhiệm ra quyết định của cán bộ, đảng viên. Bắt buộc phải kiểm chứng: Không tin tưởng tuyệt đối vào bất kỳ kết quả nào do AI tạo ra. Mọi dữ kiện, số liệu, trích dẫn chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật Nhà nước đều phải được kiểm tra, đối chiếu lại từ các nguồn thông tin chính thống. Nguyên tắc bảo mật là trên hết: Phải có ý thức phân loại mức độ nhạy cảm của thông tin trước khi đưa vào AI. Tuyệt đối không cung cấp thông tin thuộc danh mục bí mật nhà nước, dữ liệu cá nhân nhạy cảm cho các nền tảng AI công cộng, không rõ nguồn gốc. Nguyên tắc tuân thủ và trách nhiệm: Chấp hành nghiêm các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về an ninh mạng, sở hữu trí tuệ, các chuẩn mực đạo đức, văn hoá. Cán bộ, đảng viên phải chịu trách nhiệm giải trình về quá trình và kết quả sử dụng AI trong công việc của mình. Nguyên tắc tôn trọng quyền sở hữu trí tuệ: Tuyệt đối không sử dụng AI để sao chép, đạo văn, vi phạm bản quyền hoặc tạo ra các sản phẩm phái sinh trái phép từ tác phẩm được bảo hộ của người khác… Hướng dẫn nêu rõ, AI đang trở thành một hạ tầng thiết yếu cho năng suất lao động trong mọi lĩnh vực, tương tự như điện hay internet. Việc chủ động tiếp cận, học hỏi và làm chủ công nghệ AI là yêu cầu tất yếu để nâng cao năng lực cạnh tranh và không bị tụt hậu trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Ứng dụng AI là một nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách trong chương trình chuyển đổi số quốc gia và trong các cơ quan Đảng, góp phần hiện đại hoá phương thức lãnh đạo, chỉ đạo và điều hành, đáp ứng yêu cầu của tình hình mới. TRƯỜNG PHONG Theo hướng dẫn của Văn phòng Trung ương Đảng, khi sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI), nguyên tắc bảo mật là trên hết. Phải có ý thức phân loại mức độ nhạy cảm của thông tin trước khi đưa vào AI. Tuyệt đối không cung cấp thông tin thuộc danh mục bí mật nhà nước, dữ liệu cá nhân nhạy cảm cho các nền tảng AI công cộng, không rõ nguồn gốc. Không cung cấp bí mật nhà nước cho các nền tảng AI công cộng Ảnh minh họa Nguyên tắc quan trọng khi sử dụng AI, theo hướng dẫn, đầu tiên, là "hỗ trợ, không thay thế": Luôn xác định AI là công cụ hỗ trợ, giúp tăng tốc và nâng cao chất lượng công việc. AI không thể thay thế tư duy phản biện, năng lực chuyên môn, kinh nghiệm thực tiễn và trách nhiệm ra quyết định của cán bộ, đảng viên. Bắt buộc phải kiểm chứng: Không tin tưởng tuyệt đối vào bất kỳ kết quả nào do AI tạo ra. Mọi dữ kiện, số liệu, trích dẫn chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật Nhà nước đều phải được kiểm tra, đối chiếu lại từ các nguồn thông tin chính thống. XEM XÉT TRÁCH NHIỆM THEO MỨC TĂNG NẶNG Sáng 27/11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Tiết kiệm, chống lãng phí. Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (TPHCM) cho hay, dự thảo luật đã quy định trách nhiệm người đứng đầu khi nhận được thông tin lãng phí nhưng chưa có thời hạn bắt buộc để xử lý. Để bảo đảm trách nhiệm giải trình, ngăn chặn tình trạng trì hoãn, né tránh, đại biểu đề nghị bổ sung nguyên tắc phải xử lý thông tin phát hiện lãng phí trong thời hạn cụ thể và công khai kết quả xử lý. “Khi không có mốc thời gian bắt buộc, tính cưỡng chế của luật giảm mạnh làm suy giảm niềm tin của nhân dân vào nỗ lực phòng, chống lãng phí mà chúng ta đang triển khai thực hiện khi chưa ban hành luật”, ông Hùng nói. Ngoài ra, đại biểu đoàn TPHCM cũng đề nghị làm rõ cơ chế, công khai địa chỉ lãng phí và bổ sung yêu cầu công khai dự toán, thực chi, phần tiết kiệm, phần vượt định mức, trách nhiệm tổ chức, cá nhân có liên quan. Về thanh tra tiết kiệm chống lãng phí, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng cho rằng, thực tế có tình trạng thanh tra những nơi chưa cần thiết, trong khi nhiều nơi rủi ro lãng phí cao lại chưa được tập trung nguồn lực để kiểm soát. “Tôi đề nghị giao Chính phủ quy định tiêu chí đánh giá rủi ro và thiết lập cơ chế thanh tra lãng phí theo trọng tâm, trọng điểm gắn với quy mô ngân sách, đầu tư công và tài sản công”, ông Hùng cho hay. Đặc biệt, về trách nhiệm người đứng đầu, theo đại biểu Nguyễn Tâm Hùng, dự thảo luật đã quy định khá đầy đủ, song chưa nêu rõ hình thức xử lý khi người đứng đầu cố tình phê duyệt các dự án, nhiệm vụ vượt định mức, vượt tiêu chuẩn, vượt chế độ để hợp thức hóa lãng phí. “Đây là khe hở lớn nhất hiện nay, vì nhiều sai phạm lãng phí được ngụy trang dưới quyết định hành chính đúng quy trình. Do đó, tôi đề nghị ban soạn thảo xem xét, bổ sung nguyên tắc: mọi phê duyệt trái định mức, tiêu chuẩn, chế độ gây lãng phí đều phải xem xét trách nhiệm của người đứng đầu theo mức tăng nặng”, đại biểu đoàn TPHCM nêu ý kiến. CHỐNG LÃNG PHÍ NHƯ CƠM ĂN, NƯỚC UỐNG, ÁO MẶC HÀNG NGÀY Trong khi đó, đại biểu Tô Văn Tám (Quảng Ngãi) quan tâm đến việc cung cấp xử lý thông tin phát hiện lãng phí và bảo vệ người đấu tranh chống lãng phí. Ông đề nghị, cần cấm các hành vi cung cấp thông tin lãng phí sai sự thật, bịa đặt, thậm chí thổi phồng thông tin, xúi giục, kích động, ép buộc người khác cung cấp thông tin chống lãng phí. Cùng mối quan tâm, đại biểu Tô Bích Châu (TPHCM) cho rằng, phải quy định rõ để tránh việc đấu tranh hoặc phản ánh không đúng, dễ quy chụp, gây rối, mất đoàn kết trong nội bộ. Tiếp thu, giải trình, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng khẳng định sẽ bổ sung quy định cụ thể các hành vi gây lãng phí và hành vi vi phạm trong tổ chức thực hiện phòng chống lãng phí ngay tại dự thảo luật này. Mặt khác, sẽ bổ sung, chỉnh lý các quy định về quyền và trách nhiệm của người đấu tranh chống lãng phí, xử lý thông tin đấu tranh chống lãng phí đảm bảo đầy đủ rõ ràng. Dự thảo luật cũng đề xuất lựa chọn ngày 31/5 hằng năm là ngày toàn dân tiết kiệm chống lãng phí. “Việc quy định tại dự thảo luật để phát động và duy trì thường niên ngày toàn dân tiết kiệm, chống lãng phí là cần thiết, góp phần đưa thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trở thành tự giác, tự nguyện như cơm ăn, nước uống, áo mặc hàng ngày như tại bài viết về thực hành tiết kiệm mà Tổng Bí thư Tô Lâm đã đề cập”, ông Thắng cho hay. LUÂN DŨNG Lãng phí được ngụy trang dưới quyết “đúng quy trình” Đại biểu Quốc hội băn khoăn khi dự thảo luật chưa nêu rõ hình thức xử lý khi người đứng đầu cố tình phê duyệt các dự án, nhiệm vụ vượt định mức, vượt tiêu chuẩn, vượt chế độ để hợp thức hóa lãng phí. Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng ẢNH: NHƯ Ý
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==