Báo Tiền Phong số 331

Trao đổi với PV Tiền Phong, anh Vũ Hồng Chiên (SN 1983), Trưởng nhóm “AI cứu hộ” cho biết, tối 19/11, sau khi chứng kiến cảnh tượng kinh hoàng mà mưa lũ gây nên, bà con các vùng bị cô lập, anh huy động bạn bè, cộng sự thiết kế ứng dụng định vị bà con vùng lũ lụt cần cứu trợ. Ứng dụng được mở miễn phí cho tất cả mọi người. Trên nền tảng này, người dân có thể khai báo an toàn, thông báo tình trạng khẩn cấp, hoặc đăng nhu cầu cứu trợ. Mỗi tín hiệu đều kèm theo vị trí GPS, giúp Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự xác định chính xác điểm cần cứu nạn và điều lực lượng đến kịp thời. Cụ thể, khi ấn nút “Cần hỗ trợ”, người dân chỉ cần mô tả 1-2 thông tin và ấn gửi, hệ thống tự xác định vị trí chính xác trong 1 giây. Sau đó, hệ thống tự động gửi tọa độ GPS của người gửi đến đội cứu hộ, chính quyền địa phương, các đội thiện nguyện đang có mặt tại khu vực. Còn nút “An toàn” để tránh cứu hộ trùng lặp. Nếu bà con đã được cứu hoặc đã đến nơi an toàn, chỉ cần bấm "Bình an". Hệ thống ngay lập tức cập nhật, giúp giảm tải cho lực lượng cứu hộ, tránh lãng phí phương tiện và nhân lực. Khi không thể vào mạng Wifi hoặc 4G/5G, người dân có thể liên hệ, nhắn tin nhắn SMS tới các số điện thoại trên ứng dụng để gửi thông tin đến cơ quan chức năng gần nhất. Dù gửi qua SMS nhưng nhóm nghiên cứu sẽ định vị được vị trí của người cần giúp đỡ. TÍCH HỢP MÔ HÌNH DỰ BÁO LŨ LỤT VÀ SẠT LỞ Không dừng lại ở việc hỗ trợ liên lạc khẩn cấp, nhóm đang phát triển hệ thống theo hướng tích hợp mô hình dự báo lũ lụt và sạt lở. Một số chuyên gia thuỷ văn đã tham gia đánh giá dữ liệu, xây dựng thuật toán dự báo nhằm giúp người dân và chính quyền có thể chủ động di dời từ sớm. Theo anh Chiên, dù hiện có nhiều nguồn dự báo thời tiết, người dân vẫn gặp khó trong việc xác định đâu là nguồn đáng tin cậy, đặc biệt khi dự báo từ ngày thứ ba trở đi thường thiếu chính xác. Chuyển đổi số trong lĩnh vực khí tượng - thủy văn, theo anh, là nhiệm vụ cấp bách để những người ra quyết định ở mọi cấp có dữ liệu đầy đủ và chính xác nhất. Mục tiêu đầu tiên khi nhóm bắt tay vào xây dựng hệ thống chỉ đơn giản là giúp đỡ những người đang gặp nạn. Nhưng về lâu dài, anh Chiên kỳ vọng tất cả dữ liệu, công nghệ và mô hình vận hành sẽ được chuyển giao hoàn toàn cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền, để hệ thống trở thành một phần trong công tác dự báo, phòng chống và cứu hộ - cứu nạn của quốc gia. CHÂU LINH 11 nThứ Năm n Ngày 27/11/2025 Những ngày mưa lũ quét qua miền Trung, Tây Nguyên, khi liên lạc bị gián đoạn và nhiều khu dân cư rơi vào trạng thái cô lập, một nhóm kỹ sư công nghệ (phần lớn đến từ miền Bắc) đã xây dựng ứng dụng định vị bà con vùng lũ lụt cần cứu trợ. Nhóm “AI cứu hộ” thiết kế ứng dụng định vị bà con vùng lũ lụt cần cứu trợ Ứng dụng định vị bà con vùng lũ cần cứu trợ Sáng 26/11 tại Phú Thọ, đại diện Chính phủ Ireland cam kết tiếp tục tài trợ 1,4 triệu euro cho Chương trình “Tiến về phía trước” tại Việt Nam trong giai đoạn 2025-2026. Khoản tài trợ này tái khẳng định cam kết mạnh mẽ của Ireland trong việc hỗ trợ các nỗ lực giảm nghèo bền vững và phát triển toàn diện tại Việt Nam. Bà Deirdre Ní Fhallúin, Đại sứ Ireland tại Việt Nam, phát biểu: “Những câu chuyện thành công tại Phú Thọ, Quảng Trị và Tuyên Quang cho thấy tầm quan trọng then chốt của hành động khí hậu do chính cộng đồng địa phương dẫn dắt. Ireland, thông qua Đại sứ quán Ireland tại Hà Nội, tự hào tiếp tục hỗ trợ Chương trình “Tiến về phía trước” và các đối tác. Cam kết 1,4 triệu euro này thể hiện quyết tâm của chúng tôi trong việc bảo vệ các cộng đồng dễ bị tổn thương trước biến đổi khí hậu và trao quyền cho phụ nữ dân tộc thiểu số trở thành những người dẫn dắt trong phát triển kinh tế xã hội của chính họ”. Trước đó, ngày 25/11, đoàn công tác từ Đại sứ quán Ireland tại Việt Nam, đại diện ba tổ chức Plan International Việt Nam, CARE International tại Việt Nam và RIC, cùng đại diện từ các cộng đồng thực hiện chương trình “Tiến về phía trước” đã có chuyến thăm và làm việc tại xã Quý Đức, tỉnh Phú Thọ. Chương trình đã tăng cường đáng kể năng lực thích ứng với biến đổi khí hậu tại 15 xã thuộc 3 tỉnh. Cán bộ xã được đào tạo về phân tích tính dễ bị tổn thương và xây dựng kế hoạch ứng phó biến đổi khí hậu. Sau đó, 15 kế hoạch ứng phó đã được cộng đồng xây dựng và triển khai, thúc đẩy thực hiện hơn 140 hành động cấp xã (20242025), mang lại lợi ích cho 1.747 cá nhân, bao gồm 732 phụ nữ, thông qua tập huấn sơ cứu, phòng chống thiên tai cho đội ứng phó nhanh…, cung cấp thiết bị, diễn tập, và truyền thông cộng đồng về biến đổi khí hậu, quản lý chất thải và xây dựng nơi trú ẩn an toàn. KIỀU TRANG Nâng cao hiệu quả sinh kế, khả năng thích ứng biến đổi khí hậu Chương trình “Tiến về phía trước” được khởi xướng nhằm xây dựng năng lực cho cộng đồng thực hiện các giải pháp cải thiện hiệu quả sinh kế, phát triển các mô hình trường học an toàn và nâng cao khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu tại các tỉnh Tuyên Quang, Phú Thọ và Quảng Trị. Đoàn công tác thăm và làm việc tại Phú Thọ Hiệu quả thực tế Hệ thống đã được thử nghiệm thực tế trong những ngày vừa qua tại Đắk Lắk và Khánh Hòa. Anh Vũ Hồng Chiên cho biết, tại Đắk Lắk, một làng 300 người bị cô lập suốt ba ngày không có sóng điện thoại, không dữ liệu. Tín hiệu duy nhất được gửi đi nhờ một người dân sống ngoài khu vực liên hệ với nhóm vận hành. Từ dữ liệu GPS thu thập được, nhóm của anh Chiên xác định chính xác vị trí và báo ngay cho lực lượng chức năng. Chỉ sau ba giờ, đoàn cứu hộ đã tiếp cận được khu vực và hỗ trợ đưa người dân ra khỏi vùng nguy hiểm. Theo phương thức tương tự, hệ thống giúp phát hiện thêm 3 ngôi làng bị cô lập khác, góp phần hỗ trợ lực lượng cứu hộ kịp thời ứng cứu. Khởi công xây dựng Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam vừa tổ chức Lễ khởi công Dự án Chuẩn bị mặt bằng, xây dựng cơ sở hạ tầng Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam. Theo PGS.TS Nguyễn Trung Minh, Tổng Giám đốc Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam, Dự án phục vụ công tác bảo tồn, bảo tàng, nghiên cứu khoa học theo các lĩnh vực khoa học sự sống, khoa học trái đất, khoa học chuyên ngành, môi trường, lưu trữ bảo quản mẫu vật, tuyên truyền, phổ biến khoa học, truyền thông và giáo dục cộng đồng, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị thiên nhiên của Việt Nam và thế giới. GS.TS Trần Tuấn Anh, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, cho hay, Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam sẽ là thiết chế khoa học-văn hóa-giáo dục có vai trò quan trọng trong hệ thống nghiên cứu và bảo tồn di sản thiên nhiên của quốc gia. Công trình nằm cách trung tâm Hà Nội khoảng 20km về phía Tây, thuộc khu Đô thị sinh thái Quốc Oai, gần Đại lộ Thăng Long. TUỆ MINH Nghiên cứu về loài tắc kè đặc hữu Các nhà khoa học thuộc Viện Sinh học - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam mới đây phối hợp Cơ quan Liên bang về Bảo tồn Thiên nhiên và Vườn thú Cologne (Đức) đánh giá hiện trạng quần thể và tình trạng khai thác tắc kè Gekko badenii tại núi Bà Đen, một loài quý hiếm, đặc hữu, chỉ có ở Việt Nam. Kết quả nghiên cứu cho thấy, dù số lượng cá thể tắc kè ở núi Bà Đen tương đối lớn, nhưng quần thể loài ở đây đã suy giảm đáng kể, do bị khai thác kéo dài, buôn bán làm thực phẩm và thú cưng, sự phân cắt và suy thoái sinh cảnh bởi hoạt động du lịch, xây dựng và cháy rừng. Nhóm nghiên cứu đề xuất cần bảo vệ nghiêm ngặt khu vực sinh sống của loài này, thường xuyên tuần tra và kiểm soát hoạt động khai thác, định hướng phát triển du lịch không sử dụng các sản phẩm động vật hoang dã làm thực phẩm… T.M Tiếp nhận 12 con thằn lằn cá sấu Việt Nam Viện Sinh học - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam vừa tiếp nhận 12 con thằn lằn cá sấu Việt Nam, một loài động vật được ưu tiên bảo vệ của Việt Nam, từ Vườn thú Cologne (Đức) để phục vụ công tác bảo tồn đa dạng sinh học. Chúng đang được nhân nuôi sinh sản tại Trung tâm Đa dạng sinh học Mê Linh nhằm tạo nguồn con giống phục vụ chương trình tái thả lại tự nhiên trong tương lai. Hoạt động này cũng góp phần hiện thực hóa mục tiêu của “Chương trình quốc gia về bảo tồn các loài động vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050” cũng như Khung Đa dạng sinh học toàn cầu Côn Minh - Montreal. Thằn lằn cá sấu Việt Nam (Shinisaurus crocodilurus vietnamensis) là loài động vật được pháp luật quốc tế bảo vệ, thuộc Phụ lục I CITES, cũng là loài được ưu tiên bảo vệ tại Việt Nam. Loài động vật này đang đứng trước nguy cơ bị đe dọa tuyệt chủng, được xếp hạng ở bậc Nguy cấp trong Danh lục Đỏ IUCN và Sách Đỏ Việt Nam; ước tính chỉ còn khoảng 150 cá thể trưởng thành ở nước ta. TUỆ MINH

RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==