TRANG 8-9 Mưa đỏ lên ngôi, mùa giải “đúng gu” phòng vé THỨ NĂM 27/11/2025 Số 331 0977.456.112 BÁO TIỀN PHONG ĐỒNG HÀNH CÙNG NGƯỜI DÂN VÙNG LŨ TRANG 16 TRANG 2 TỔNG BÍ THƯ TÔ LÂM VÀ PHU NHÂN SẮP THĂM CẤP NHÀ NƯỚC TỚI LÀO TRANG 6 TRANG 7 Ông Trần Phong - Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa (đội mũ cối) chỉ đạo giải cứu người dân trong trận lụt lịch sử tại phường Tây Nha Trang ẢNH: PHÙNG QUANG NỐI LẠI CHUYỆN HÔM NAY Bốn ngày sau khi lũ rút ở hầu hết mọi nơi, 113 trạm BTS của Đắk Lắk và 38 mạng số liệu chuyên dùng hai cấp ở nhiều địa phương vẫn đang mất kết nối, đặt ra yêu cầu về một hạ tầng viễn thông không chỉ phủ sóng rộng mà còn có khả năng chống chịu trong bối cảnh bão lớn, mưa lũ cực đoan ngày càng nhiều. XEM TIẾ P TRANG 3 n TUỆ MINH Hạ tầng chống chịu TRANG 4 - 5 Nhà mạng chịu trách nhiệm trong mọi tình huống Để hồ chứa, thủy điện không thành "bom nước" CHUYỂN ĐỔI XANH TRONG KỶ NGUYÊN SỐ LÀ ƯU TIÊN HÀNG ĐẦU TRANG 3 Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại phiên khai mạc, ngày 26/11 ẢNH: NGÔ TÙNG TRANG 12 Đặc phái viên Mỹ mách nước cho Nga? Theo các chuyên gia, việc vận hành hồ chứa, hồ thủy điện còn nhiều lỗ hổng khiến nguy cơ thành "bom nước" trong mùa mưa lũ mạch thông tin sau lũ TIẾP BÀI "VẪN DẠY THÊM TRÁI QUY ĐỊNH": Trách nhiệm thuộc về ai? Top 10 doanh nhân xuất sắc nhận Giải thưởng Sao Đỏ 2025
2 nThứ Năm n Ngày 27/11/2025 QUAÛNG CAÙO PHAÙT HAØNH Haø Noäi: ÑT: (024)39432758; Fax: (024)39435285 TPHCM: ÑT: (028)38469860; Fax: (028)38480015 Trong giôø haønh chính (024)39439664 Ngoaøi giôø 0908988666 (Nguyeãn Haèng) n Thieát keá : QUANG HUY n Giaù: 5.500 ñoàng n Ban ñaiï dienä taiï thanø h pho á Ho à Chí Minh: 384 Nam Kyø Khôiû Nghóa, P.Xuanâ Hoa-ø TPHCM. ÑT: (028) 3848 4366, E-mail: tienphonghcm@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï mienà Trung: 339 Leâ Thanh Nghò, P.Hoaø Cöônø g; 19 Ngoâ Gia Tö,ï P.Haiû Chauâ , TP Ña ø Nanü g, ÑT: (0236)3828 039, E-mail: banmientrung@baotienphong.com.vn n Ban ñaiï dienä taiï Bacé Trung Bo:ä 21 Ho à Xuanâ Höông, P.Thanø h Vinh, tænh Ngheä An. ÑT: (0238)8602345; Email: baotienphongbactrungbo@gmail.com. n Ban ñaiï dienä taiï ÑBSCL: 103 Tranà Vanê Hoaiø , P.Ninh Kieuà , TP Canà Thô. ÑT: (0292)3823823, Email: baotienphongdbscl@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Nguyenâ - Nam Trung Bo:ä 52 Tranà Nhatä Duatä , P.Buonâ Ma Thuotä , Ñaké Laké , ÑT: (0262)3950029, E-mail: baotienphongtaynguyen@gmail.com; 1018, ñöônø g 2/4, P. Bacé Nha Trang, tænh Khanù h Hoaø . SÑT: 0258.6500.155. Email: tienphongnhatrang@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Bacé Bo:ä 64 ñöônø g Ly ù Tö ï Tronï g, P.Yenâ Baiù , tænh Laoø Cai. ÑT: 0904938689, E-mail: vptaybacbotp@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Ñonâ g Bacé Bo:ä So á 18 Le â Thanh Nghò, P.Haï Long, tænh Quanû g Ninh; E-mail: bandongbac@baotienphong.com.vn n Toøa soaïn: 15 Hoà Xuaân Höông, P.Hai Baø Tröng vaø D29 Phaïm Vaên Baïch, P.Caàu Giaáy, Haø Noäi. ÑT: 3943 4031 - 38227525 E-Mail: toasoan@baotienphong.com.vn, ISSN 0866-0827 Website: www.tienphong.vn n Toång Bieân taäp: PHUØNG COÂNG SÖÔÛNG n In taiï : Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 1, Cty in baoù Nhanâ Danâ Ña ø Nanü g, Cty TNHH MTV in Ñaé êkê Laké , Xöônû g in Quanâ khu IV, Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 2, TPHCM THỜI SỰ Chính sách nhất quán của Việt Nam là luôn ưu tiên cao nhất cho mối quan hệ đoàn kết đặc biệt với Lào. Sau hơn 60 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, Việt Nam và Lào tiếp tục củng cố và tăng cường lòng tin chiến lược. Hai bên tiếp tục phát huy các cơ chế hợp tác hiện có, nhất là các cuộc gặp gỡ, trao đổi giữa hai đồng chí Tổng Bí thư, lãnh đạo cấp cao Đảng, Nhà nước của hai nước; đồng thời rà soát, điều chỉnh các cơ chế hợp tác phù hợp với thực tiễn của hai bên. Hai nước cũng thường xuyên trao đổi về các vấn đề chiến lược, chủ trương, chính sách liên quan đến an ninh và phát triển. Hợp tác quốc phòng, an ninh và đối ngoại tiếp tục có bước phát triển mới, đi vào chiều sâu và hiệu quả, là trụ cột trong quan hệ song phương. Hợp tác kinh tế, văn hóa, giáo dục và khoa học - kỹ thuật có chuyển biến tích cực. Hợp tác giữa các ban, bộ, ngành, ủy ban của Quốc hội, Mặt trận, đoàn thể, tổ chức nhân dân, địa phương của hai nước tiếp tục được đẩy mạnh và đi vào thực chất hơn. Bên cạnh việc thúc đẩy quan hệ song phương, quan hệ giữa ba nước Việt Nam - Lào - Campuchia cũng được đẩy mạnh, trong đó nổi bật nhất là việc ba bên tổ chức thành công Cuộc gặp ba đồng chí đứng đầu ba Đảng vào tháng 2 năm nay. Cuộc gặp đạt được nhất trí cao về định hướng phát triển lâu dài, củng cố nhận thức chung về vận mệnh gắn bó không thể tách rời giữa ba nước. BÌNH GIANG Theo tin từ Bộ Ngoại giao, nhận lời mời của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Lào Thongloun Sisoulith và Phu nhân, Tổng Bí thư Tô Lâm cùng Phu nhân và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam sẽ thăm cấp Nhà nước tới Lào, dự Lễ kỷ niệm 50 năm Quốc khánh CHDCND Lào; đồng chủ trì Cuộc gặp cấp cao giữa Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, từ ngày 1-2/12. Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân ẢNH: BAOQUOCTE Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân sắp thăm cấp Nhà nước tới Lào THIẾU NGHIÊM TRỌNG XUỒNG CỨU NẠN, XE LỘI NƯỚC Sáng 26/11, thảo luận ở hội trường Quốc hội về dự án Luật Dự trữ quốc gia (sửa đổi), đại biểu Dương Khắc Mai (đoàn Lâm Đồng) nhìn nhận, dự trữ quốc gia có một tầm quan trọng đặc biệt để giải quyết những vấn đề cấp bách, đột xuất. Đặc biệt, thời gian gần đây, bão lũ tại các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên gây thiệt hại rất lớn, nếu không làm tốt công tác dự trữ quốc gia, sẽ khó đáp ứng được yêu cầu. Ông Mai đồng tình quan điểm “dự trữ quốc gia và dự trữ chiến lược là những mặt hàng rất đặc biệt và cần dùng trong điều kiện đặc biệt”. Theo ông Mai, nhiệm vụ này cần giao cho lực lượng vũ trang là quân đội và công an đảm nhiệm vai trò này. Đại biểu Hà Sỹ Đồng (đoàn Quảng Trị) đề nghị phân quyền mạnh hơn cho địa phương. Khi xảy ra tình huống khẩn cấp, ông đề nghị cho phép chủ tịch UBND dân tỉnh quyết định tạm xuất hàng dự trữ trong hạn mức nhất định và báo cáo về Bộ Tài chính trong 24 giờ. Ngoài ra, đại biểu đoàn Quảng Trị đề nghị bổ sung thêm một điều mới về phương tiện dự trữ quốc gia đặc chủng phục vụ cho cứu hộ, cứu nạn. Thiên tai, bão lũ vừa qua cho thấy, thiếu nghiêm trọng phương tiện đặc chủng như tàu, xuồng cứu nạn, xe lội nước, gầm cao vượt lũ… “Nhiều thời điểm, lực lượng chức năng không thể tiếp cận vùng bị cô lập do nước sâu và địa hình chia cắt, trong khi các đoàn thiện nguyện tự phát là lực lượng tại chỗ thì đi trước bằng phương tiện thô sơ, tiềm ẩn rủi ro và đã có tai nạn rất thương tâm. Không thể để người dân đi trước và Nhà nước chạy theo”, nhấn mạnh điều này, ông Đồng lưu ý, cần phải bổ sung thành một điều riêng trong luật quy định về dự trữ phương tiện đặc chủng cứu hộ, cứu nạn. “KHÔNG CÓ NƠI NÀO XẢY RA ĐIỀU TIẾNG GÌ” Tiếp thu, giải trình sau đó, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, đối với hoạt động dự trữ quốc gia truyền thống, Bộ Tài chính đã rà soát, điều chỉnh, bổ sung luật hiện hành cho phù hợp với tình hình thực tế. "Vừa qua, thiên tai, lũ lụt diễn ra ở rất nhiều tỉnh, đặc biệt khu vực miền Trung, công tác dự trữ hàng, phân bổ các kho dự trữ và công tác phân cấp, phân quyền trong việc cấp phát được triển khai rất tốt. Vừa rồi, lũ lụt trên diện rộng như thế nhưng công tác cấp phát, nhất là những thiết bị thiết yếu, những lương thực, thực phẩm đều được đưa rất nhanh chóng khi địa phương có nhu cầu", ông Thắng nói. Với Bộ Tài chính, ông Thắng nêu rõ, ngoài vấn đề về gạo, hầu hết các phương tiện, đặc biệt là phương tiện chuyên dùng, đều được Cục trưởng Cục Dự trữ Nhà nước trực tiếp chỉ đạo các kho xuất cấp luôn khi địa phương có yêu cầu, không phải xin ý kiến bất cứ một ai. Bộ trưởng Tài chính cũng khẳng định, quá trình hậu kiểm cũng rất tốt, hầu hết công tác từ đấu thầu, thu mua cho đến việc cấp phát vừa qua “không có ở nơi nào xảy ra điều tiếng gì”. Đối với quy định về dự trữ chiến lược, theo ông Thắng đây là một vấn đề rất mới và khó, có tác động đến nhiều chính sách pháp luật, chiến lược ngành, lĩnh vực đã được ban hành và có tác động đến nhiều bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp. Do vậy, dự thảo luật quy định những nguyên tắc cơ bản, phân định cơ chế quản lý, sử dụng hàng dự trữ chiến lược để giao cho cơ quan chuyên trách quản lý, thực hiện. Luật được xây dựng theo hướng chỉ quy định những nội dung thuộc thẩm quyền của Quốc hội và giao cho Chính phủ quy định từng thời kỳ cho phù hợp với tình hình thực tế. "Khi Chính phủ ban hành nghị định hướng dẫn luật sẽ quy định cụ thể dự trữ của bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp tham gia sâu hơn cũng như quy định tình huống dự trữ ứng phó khẩn cấp, tạo hành lang pháp lý và giảm áp lực lên ngân sách nhà nước", ông Thắng cho hay. LUÂN DŨNG Đề nghị bổ sung phương tiện đặc chủng vào dự trữ quốc gia Đại biểu Quốc hội đề nghị bổ sung vào dự thảo Luật Dự trữ quốc gia (sửa đổi) quy định về phương tiện đặc chủng phục vụ cho cứu hộ, cứu nạn. "Thiên tai, bão lũ vừa qua cho thấy, thiếu nghiêm trọng phương tiện đặc chủng như tàu, xuồng cứu nạn, xe lội nước, gầm cao vượt lũ", đại biểu Hà Sỹ Đồng nói. Kích hoạt tình huống khẩn cấp Quốc lộ 1 Bộ Xây dựng vừa quyết định kích hoạt tình huống khẩn cấp về thiên tai đối với tuyến Quốc lộ 1 (QL) và đường Trường Sơn Đông, sau đợt mưa lũ được đánh giá là cực đoan nhất nhiều năm, gây hư hỏng nặng nề hàng loạt vị trí từ Đà Nẵng đến Khánh Hòa trong những ngày 17- 22/11. Đây là bước đi nhằm tạo cơ sở pháp lý để triển khai ngay các biện pháp thi công khẩn cấp, khôi phục an toàn giao thông trên những tuyến đường huyết mạch của khu vực. Theo báo cáo từ Cục Đường bộ Việt Nam, các tuyến quốc lộ trong phạm vi quản lý của Khu Quản lý đường bộ III đã chịu ảnh hưởng trực tiếp từ đợt lũ lớn vượt mốc lịch sử. Nhiều điểm trên đường Trường Sơn Đông và QL1 xuất hiện sạt lở, xói lở nền và mặt đường, gây nguy cơ cao cho người và phương tiện. Tình trạng hư hỏng lan rộng tại các vị trí quan trọng, buộc cơ quan quản lý phải đánh giá đây là sự cố thiên tai cấp thiết, không thể chậm trễ trong công tác xử lý. Bối cảnh mưa lũ bất thường - được Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cảnh báo suốt từ ngày 16/11 - đã khiến nhiều con sông từ Quảng Trị đến Lâm Đồng dâng lũ vượt kỷ lục. Cùng với đó, nguy cơ lũ quét và sạt lở đất liên tục được đưa ra tại khu vực từ Hà Tĩnh đến Khánh Hòa và đã trở thành hiện thực tại nhiều vị trí trên tuyến. Diễn biến phức tạp của thời tiết là nguyên nhân trực tiếp khiến hạ tầng giao thông xuống cấp nhanh chóng chỉ trong vài ngày. Trước tình hình đó, Bộ Xây dựng yêu cầu các đơn vị liên quan triển khai ngay các phương án khắc phục theo cơ chế khẩn cấp. Cục Đường bộ Việt Nam và Khu Quản lý đường bộ III phải rà soát toàn bộ hiện trạng thiệt hại, xác định giải pháp sửa chữa phù hợp và ban hành lệnh xây dựng công trình khẩn cấp để tổ chức thi công ngay khi đủ điều kiện thời tiết. Việc khẩn trương đảm bảo giao thông không chỉ nhằm giảm thiểu nguy cơ tai nạn mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì kết nối Bắc - Nam trong bối cảnh mưa lũ còn có thể kéo dài. LỘC LIÊN Đại biểu Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị) đề nghị bổ sung thêm một điều mới về phương tiện dự trữ quốc gia đặc chủng phục vụ cho cứu hộ, cứu nạn trong dự án Luật Dự trữ quốc gia (sửa đổi) ẢNH: NHƯ Ý
3 n Thứ Năm n Ngày 27/11/2025 THỜI SỰ Sáng 26/11, tại TPHCM, Thủ tướng Phạm Minh Chính tham dự phiên khai mạc, phiên toàn thể Diễn đàn Kinh tế mùa Thu năm 2025. Cùng dự có Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn và đại diện các bộ, ngành Trung ương, các địa phương trong và ngoài nước. PHÁT HUY TINH THẦN “3 CÙNG” Phát biểu tại phiên khai mạc, thay mặt Tổng Bí thư Tô Lâm, lãnh đạo Đảng, Nhà nước Việt Nam, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhiệt liệt chào mừng và hoan nghênh các vị lãnh đạo, đại diện các cơ quan, tập đoàn, doanh nghiệp quốc tế và Việt Nam đã đến tham dự sự kiện. Thủ tướng cảm ơn Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) cùng các tập đoàn, doanh nghiệp và tổ chức quốc tế đã đồng hành, ủng hộ Việt Nam trong quá trình tổ chức Diễn đàn Kinh tế mùa Thu năm 2025. Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh: Diễn đàn lần này không chỉ là một sự kiện quốc tế quan trọng mà còn là dấu mốc, mở ra một chặng đường mới đầy triển vọng trong hành trình hợp tác phát triển và hội nhập quốc tế của Việt Nam; vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển, phục hồi kinh tế trong khu vực và trên thế giới. Thủ tướng nêu rõ: Thế giới hiện nay đang chứng kiến sự phân cực về chính trị, phân tách về kinh tế, phân mảnh về thể chế, và phân hóa về phát triển. Tăng trưởng kinh tế thế giới chậm lại sau đại dịch COVID-19. Nợ Chính phủ toàn cầu tăng cao. Thương mại thế giới sụt giảm; đứt gãy các chuỗi cung ứng. Sản xuất kinh doanh trì trệ; làm suy giảm công ăn việc làm, sinh kế của người dân… Bối cảnh và tình hình đó đặt ra những khó khăn, thách thức ngày càng phức tạp nhưng cũng mang tới những cơ hội, thuận lợi ngày càng rộng mở; đòi hỏi chúng ta phải nhìn xa trông rộng, đoàn kết để có sức mạnh, hợp tác để tạo ra nguồn lực, chia sẻ để củng cố, tăng cường niềm tin; cùng nhau xây đắp một tương lai chung giàu mạnh, thịnh vượng và phát triển bền vững. Trong đó “chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số” là một xu thế tất yếu, yêu cầu khách quan, lựa chọn chiến lược và là ưu tiên hàng đầu cho sự phát triển nhanh và bền vững của mỗi quốc gia, mỗi doanh nghiệp và toàn thế giới. Thủ tướng chỉ ra, tất cả các quốc gia trên toàn cầu đều đang hội tụ trong cùng một thế giới phẳng, nơi không một quốc gia nào có thể tự quyết định sứ mệnh của riêng mình và của thế giới, cũng như đơn độc giải quyết các thách thức của thế kỷ và nhân loại, kể cả những nước giàu mạnh nhất. Những thách thức mang tính toàn cầu, toàn dân, toàn diện đòi hỏi cách tiếp cận giải quyết và phương thức hợp tác toàn cầu, toàn dân, toàn diện; tinh thần đoàn kết quốc tế và đề cao chủ nghĩa đa phương. “Chúng tôi mong muốn Diễn đàn Kinh tế mùa Thu năm 2025 sẽ không chỉ là nơi trao đổi ý tưởng, chia sẻ sáng kiến, mà còn là không gian để kết nối đối thoại, tăng cường tin cậy, củng cố hợp tác, đề cao chủ nghĩa đa phương và tôn trọng luật pháp quốc tế, với tinh thần coi trọng trí tuệ, tiết kiệm thời gian, quyết đoán đúng thời điểm và chia sẻ lợi ích, trao đi là còn mãi. Chúng ta hãy cùng phát huy tinh thần “3 cùng”: Cùng lắng nghe, thấu hiểu; cùng chia sẻ tầm nhìn, hành động; cùng phát triển, thụ hưởng”, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh. CHUYỂN ĐỔI XANH, CHUYỂN ĐỔI SỐ: MỆNH LỆNH CỦA THỜI ĐẠI Phát biểu tại diễn đàn, Bí thư Thành ủy TPHCM Trần Lưu Quang nêu rõ: Thế giới đang chuyển động với tốc độ chưa từng có. Mô hình tăng trưởng thay đổi chuỗi cung ứng toàn cầu tái định hình theo hướng xanh, số, bền vững. Các thách thức về khí hậu, năng lượng, môi trường trở nên cấp bách hơn bao giờ hết. Bên cạnh đó, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, công nghệ sinh học, vật liệu mới đang mở ra một kỷ nguyên phát triển hoàn toàn khác. Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo tiếp tục phát triển đột phá, tác động sâu rộng, căn bản đến mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội. Trong bối cảnh đó, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số không còn là xu hướng mà đã trở thành mệnh lệnh của thời đại, là chìa khóa để đảm bảo năng lực cạnh tranh, an ninh năng lượng, an ninh môi trường và chất lượng sống của người dân. Với quan điểm xuyên suốt lấy con người làm trung tâm, mục tiêu và động lực phát triển, Việt Nam nói chung và TPHCM nói riêng xác định chuyển đổi xanh, chuyển đổi số là yêu cầu khách quan, là sự lựa chọn chiến lược, là ưu tiên hàng đầu và là động lực đột phá của tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững. Vì vậy, chủ đề của Diễn đàn “Chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số” mang tính chiến lược và cấp thiết. Bí thư Thành ủy TPHCM Trần Lưu Quang nhấn mạnh, TPHCM sau khi sáp nhập đã trở thành nơi hội tụ của 3 cực tăng trưởng năng động nhất cả nước, mang theo đó là tầm nhìn rộng mở và khát vọng lớn lao để trở thành một đô thị có tầm vóc quốc tế hiện đại, năng động, có khả năng cạnh tranh toàn cầu và là đầu tàu kinh tế của cả nước. NGÔ TÙNG - UYÊN PHƯƠNG Đề cập việc xây đắp một tương lai chung giàu mạnh, thịnh vượng và phát triển bền vững, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh “chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số” là xu thế tất yếu, yêu cầu khách quan, lựa chọn chiến lược và là ưu tiên hàng đầu cho sự phát triển nhanh và bền vững của mỗi quốc gia, mỗi doanh nghiệp và toàn thế giới. THỦ TƯỚNG PHẠM MINH CHÍNH: Chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số là ưu tiên hàng đầu Thủ tướng nêu 5 nội dung cần sự hỗ trợ, hợp tác Chiều 25/11, trong khuôn khổ Diễn đàn kinh tế mùa Thu 2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự chương trình CEO 500 - Tea Connect với chủ đề: “TPHCM - Hướng đến siêu đô thị quốc tế trong kỷ nguyên số”. Chương trình CEO 500 - Tea Connect là không gian đối thoại cấp cao giữa Chính phủ và TPHCM với hơn 500 lãnh đạo doanh nghiệp trong nước và quốc tế. Tại buổi đối thoại, Thủ tướng cho biết mục tiêu ưu tiên của Việt Nam là giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế và thúc đẩy tăng trưởng. Đối với việc thực hiện các trụ cột phát triển của TPHCM, Thủ tướng nêu rõ 5 nội dung quan trọng cần sự hỗ trợ, hợp tác của bạn bè, đối tác quốc tế, gồm: Huy động nguồn vốn (trong đó có việc thành lập trung tâm tài chính quốc tế tại TPHCM trong năm nay); phát triển hạ tầng số; xây dựng thể chế thông thoáng, cạnh tranh; đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao; quản trị thông minh. Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại phiên khai mạc, ngày 26/11 ẢNH: NGÔ TÙNG CHUYỆN HÔM NAY Khi siêu bão Yagi đổ bộ đất liền miền Bắc nước ta tháng 9/2024 mang theo sức gió khoảng 160km/h, hàng chục cột thu phát sóng viễn thông bị gãy đổ, nhiều tuyến cáp quang bị đứt, gây gián đoạn liên lạc ở hầu hết các địa phương ven biển mà tâm bão quét qua. Năm nay, trong đợt mưa lũ lịch sử ở Thái Nguyên vào tháng 9, mưa lũ kỷ lục ở Huế - Đà Nẵng, sau đó Gia Lai – Đắk Lắk – Khánh Hoà vào tháng 10 và tháng 11, hàng trăm trạm BTS và mạng số liệu chuyên dùng 2 cấp bị mất kết nối, ảnh hưởng nghiêm trọng đến thông tin liên lạc. Nhiều năm qua, ngành viễn thông Việt Nam có sự phát triển nóng, hạ tầng viễn thông đã len lỏi đến hầu hết các khu vực trên cả nước từ vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới đến hải đảo, vùng lõm sóng không còn đáng kể. Tuy nhiên, chúng ta mới chú trọng nhiều đến vùng phủ sóng, đến dung lượng, đến băng thông mà chưa quan tâm nhiều đến khả năng chống chịu của hạ tầng trong bối cảnh biến đổi khí hậu. Chính vì thế, khi bão lớn, mưa lũ cực đoan xảy ra, hạ tầng viễn thông lại trở thành đối tượng dễ bị tổn thương. Nhìn sang nước bạn, Philippines - quốc đảo thường xuyên hứng chịu thiên tai đã ban hành tiêu chuẩn cột viễn thông chịu gió 250–300 km/h, các khu vực ven biển ưu tiên cột thép cường lực, móng sâu để chống lốc xoáy. Nước này bắt buộc doanh nghiệp viễn thông chia sẻ cột, trạm tại khu vực rủi ro cao để giảm đầu tư trùng lặp và đảm bảo đồng bộ. Các nhà mạng duy trì đội phản ứng nhanh, triển khai BTS lưu động, xe phát sóng và trạm vệ tinh tạm thời sau khi bão đi qua để sớm khôi phục dịch vụ. Tại Nhật Bản, quốc gia hứng chịu rủi ro thiên tai rất lớn từ siêu bão, mưa lớn, động đất đã phát triển mô hình hạ tầng viễn thông chống chịu hàng đầu thế giới. Quốc đảo này tập trung mạnh vào ngầm hóa cáp viễn thông, hạn chế tối đa cáp treo, các tuyến ống kỹ thuật đều có hệ thống bơm nước, cảm biến đo ngập, tự động cảnh báo để giảm rủi ro ngập úng. Trạm BTS được thiết kế chịu gió trên 200 km/h, tủ thiết bị chống nước hoàn toàn. Hệ thống cửa chống bão, khóa kín nước được quy định cụ thể trong tiêu chuẩn quốc gia. Nơi đây cũng có mạng lưới dự phòng đa tầng để duy trì liên lạc trong mọi tình huống. Việt Nam là một trong 5 quốc gia chịu tác động lớn nhất của biến đổi khí hậu với bão lớn ngày càng nhiều, mưa lớn ngày càng cực đoạn, lũ lịch sử có tần suất ngày càng dày. Năm 2025, mưa lũ kỷ lục trải dài từ miền Bắc đến Ninh Thuận với 13 dòng sông ghi nhận lũ kỷ lục, hầu hết các đô thị hứng chịu ngập lụt hiếm thấy. Thực tiễn đó đặt ra yêu cầu, việc quy hoạch và phát triển hạ tầng viễn thông không chỉ nằm ở việc tăng dung lượng và vùng phủ sóng, mà cần được nhìn nhận như một bài toán tổng thể về khả năng chống chịu khí hậu, mức độ an toàn thông tin, sự đồng bộ liên ngành và tầm nhìn dài hạn. Quy hoạch viễn thông cần được tích hợp sâu hơn với các kịch bản biến đổi khí hậu và quy hoạch đô thị. Nếu không hành động kịp thời, chúng ta sẽ phải đối mặt với những gián đoạn lớn, ảnh hưởng không chỉ đến kinh tế mà còn đến an ninh quốc gia và sự an toàn của người dân khi thiên tai xảy ra. T.M Hạ tầng chống chịu TIẾP THEO TRANG 1
4 XÃ HỘI n Thứ Năm n Ngày 27/11/2025 “CHÁY MÁY” VÌ GỌI CẦU CỨU “Xóm em có tầm 20 người, ở đó không ai có tàu thuyền, không internet, không có cứu hộ. Nhờ chị giúp xóm em với…”; “Mẹ con em chắc chết trên mái nhà rồi. Em cố không nổi nữa quá. Không ai cứu…”; “Mấy anh chị vô trang cá nhân của em tra cái địa chỉ giùm. Có ai không cứu mẹ con em với…”… Nhiều lời kêu cứu xuất hiện khắp các diễn đàn mạng xã hội ngày 19/11, khi lũ dâng lên vượt đỉnh lịch sử 1993 ở phía Đông Đắk Lắk (Phú Yên cũ). Trước đó, ngay từ chiều 19/11, khi nghe thông tin thủy điện sông Ba Hạ sắp xả lũ, nhận định tình hình hạ du sẽ nguy cấp, dù đang giúp bà con xã Krông Bông di dời người và tài sản tránh lũ, chị Vũ Ngọc Mai (trú xã Krông Pắc, Đắk Lắk), lập tức liên lạc với Đội trưởng Đội cứu hộ, cứu nạn Krông Pắc kêu gọi các thành viên tập hợp lại. Ngay trong tối 19/11, Đội cứu hộ, cứu nạn Krông Pắc liên hệ tìm ca nô, liên lạc các nhóm chuyên bay flycam, drone, các nhóm cứu trợ dày dạn kinh nghiệm ở Nghệ An - Hà Tĩnh để nhờ hỗ trợ. “Đêm đó (19/11), chúng tôi huy động khoảng 19 anh em ở Tây Đắk Lắk, chuẩn bị 4 cái thuyền và ca nô, chất lên 3 xe bán tải, 2 xe tải lớn rồi lên đường. Khi tôi vừa đăng thông báo nhóm đang trên đường xuống dưới vùng ngập lụt, ai cần liên hệ theo số điện thoại của tôi để hỗ trợ, lập tức điện thoại “cháy máy” vì hàng trăm cuộc gọi tới tấp. Chủ yếu người nhà ở các nơi họ gọi đến nhờ cứu người thân vì mất liên lạc. Họ chia sẻ liên tục status của tôi. Lúc đó chỉ biết trấn an mọi người, rồi xem chỗ nào nguy hiểm nhất tìm đến. Khu xã Hòa Thịnh nhiều lời kêu cứu nhất nên nhóm thẳng tiến đến đó”, chị Mai nhớ lại. Chị Mai nhớ lại, lúc xuống tới vùng ngập lụt xã Hòa Thịnh không ngờ hiện trường kinh hoàng đến thế. Mạng internet và điện thoại chập chờn, sau đó mất liên lạc. Giữa mênh mông giữa biển nước, may trong đoàn đi có một Cảnh sát PCCC&CNCH gọi cơ quan chức năng tới để hỗ trợ nhóm. Nước lũ mênh mông, gió rét, điện thoại không hoạt động. Một lúc sau có vài người dân xã Hòa Thịnh tới, họ chỉ chỗ sâu nhất, chỗ cần cứu trước. Nhóm cứu hộ phải nhờ người dân địa phương dẫn đi, điện thoại lúc được lúc không, muốn mở định vị để đi tìm cứu người cũng khó. Theo chị Mai, ban đầu đội tính đưa người dân ra khỏi vùng nước ngập, nhưng sau thấy nhiều quá nên thay đổi chiến thuật, dồn mọi người vào các nhà cao tầng trú tạm, cung cấp nhu yếu phẩm trước cho họ. “Bao nhiêu người gào khóc, xin cứu trước. Có người bảo sẵn sàng bỏ tiền ra thuê nhóm cứu người thân của họ trước, nhưng quan điểm của chúng tôi phải ưu tiên cứu người nguy cấp trước”, chị Mai nói. Anh P. (công tác tại một sở ở tỉnh Đắk Lắk) khi nghe thông tin thủy điện sẽ xả lũ buổi tối, liền gọi về nhà cho bố mẹ già ở xã Sông Hinh dặn dò nhờ người kê gác đồ đạc lên cao. “Nhà cấp bốn, may có cái gác lửng nên hai cụ trèo lên đó, có dự phòng ít đồ ăn khô. Đến tối thì mất liên lạc luôn. Ba ngày sau, tức 21/11, tôi mới nhờ người thân tiếp cận được vào nhà, may mắn thay hai cụ vẫn an toàn trên gác lửng. Nước ngập cao trong nhà. Hai cụ dùng điện thoại, mấy hôm đó mất sóng hoàn toàn. May mắn không có chuyện gì xấu xảy ra”, anh P. chia sẻ. Trực tiếp tham gia cứu hộ cứu nạn mấy ngày liền khu vực xã Sông Hinh, ông H. - một cán bộ tỉnh Đắk Lắk chia sẻ, lực lượng công an, bộ đội, dân quân tự vệ, đặc biệt cán bộ thôn mấy ngày qua quá vất vả. “Nếu không có cán bộ thôn đến từng nhà vận động, giúp dân sơ tán khi nước dâng lên quá nhanh thì con số thiệt hại sẽ nhiều hơn”, ông H. nói. Về việc mất mạng internet và sóng điện thoại, ông H. cho hay: “Khi lũ tràn về, mấy trạm BTS chỉ cao 2-3m bị ngập nước hết sẽ tự động ngắt. Sau đó, nhà mạng đã roaming để khắc phục tạm thời. Ngay khi nước rút, nhà mạng đã nỗ lực tối đa khắc phục, nối lại mạch thông tin”. KHẨN TRƯƠNG KHẮC PHỤC CÁC TRẠM PHÁT SÓNG Theo báo cáo của doanh nghiệp, Viettel ghi nhận 100/350 trạm BTS mất sóng trong đỉnh lũ, trong đó 10 trạm bị ngập sâu, không thể tiếp cận do nguy hiểm. Sau đỉnh lũ, có 268 trạm vẫn mất điện và phải vận hành bằng máy nổ. Dù vậy, 7 khu vực phòng thủ dân sự vẫn đảm bảo duy trì thông tin liên lạc. Đến nay đã khôi phục toàn bộ. Viettel đã huy động 400 nhân sự và chuẩn bị 30.000 modem Internet để thay thế cho khách hàng bị ảnh hưởng, bổ sung trạm phát sóng lưu động tại các khu vực cô lập nhằm duy trì kết nối liên tục. Trong khi đó, nhà mạng VNPT báo mất sóng 246/460 trạm BTS; hiện còn 31 trạm đang được xử lý. Đơn vị tăng cường 220 kỹ thuật viên từ các tỉnh lân cận, triển khai các trạm BTS cơ động phục vụ thông tin liên lạc cho người dân và lực lượng ứng cứu. Đến nay, VNPT đã khắc phục gần 90% số lượng trạm phát sóng và đang tập trung nhân lực của VNPT trên toàn quốc để nhanh chóng khôi phục liên lạc cho bà con vùng ngập lụt. Trao đổi với Tiền Phong, ông Nguyễn Ngọc Minh, Giám đốc Công ty Mobifone Đắk Lắk cho hay, tại thời điểm đỉnh lũ (ngày 19/11), hạ tầng mạng lưới của Mobifone khu vực Đông Đắk Lắk bị mất sóng khoảng 38% các trạm BTS. Tuy nhiên, Mobifone đã khắc phục hơn 70% các trạm này sau ngày đầu tiên. Mobifone đã nhanh chóng huy động nguồn lực, thay thế khoảng 30 trạm hư hỏng toàn bộ và chạy máy phát điện cho gần 400 trạm BTS, cử các xe phát sóng lưu động cho các khu vực bị ảnh hưởng nặng. Đến thời điểm hiện tại (ngày 26/11) đã đảm bảo hơn 98% các trạm phát sóng bình thường, không có xã trắng sóng, tuy nhiên vẫn chạy máy phát điện trên 100 trạm do chưa có điện lại. Thiệt hại sơ bộ 100 tỉ đồng (thiết bị di động, truyền dẫn, nhà trạm, máy móc phụ trợ,…). TUẤN NGUYỄN Đỉnh lũ lên giữa đêm, mạng xã hội xuất hiện nhiều lời cầu cứu. Phần lớn họ là những người nhà (ở xa) của người dân đang mắc kẹt ở vùng lũ. Họ cầu cứu các lực lượng cứu hộ cứu nạn tìm cách liên hệ, cứu người thân đang vật lộn trong lũ bao vây, không biết sống chết ra sao... Nối lại mạch thông tin sau lũ Nhân viên Mobifone đi khắc phục sự cố sau lũ lịch sử ở Đông Đắk Lắk Theo đại diện Sở KH&CN Đắk Lắk, Sở đã yêu cầu các doanh nghiệp đẩy nhanh tiến độ phục hồi, bảo đảm thông tin liên lạc ổn định trong thời gian sớm nhất nhằm phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành và hỗ trợ nhân dân tại các khu vực còn chịu ảnh hưởng của mưa lũ. Đêm 19 và ngày 20/11, mưa lớn kéo dài khiến nước lũ dâng nhanh, nhấn chìm nhiều khu dân cư tại Khánh Hòa trong biển nước mênh mông. Cùng với tình trạng ngập sâu trên diện rộng, hệ thống điện và viễn thông tại nhiều xã, phường đồng loạt tê liệt, khiến công tác chỉ đạo, điều hành và cứu nạn vào tình thế bị động, khó khăn. Tại rốn lũ phường Tây Nha Trang và xã Diên Điền, nhiều người dân mất hoàn toàn liên lạc với người thân. Trong thời điểm nguy cấp, lực lượng cứu hộ khẩn trương huy động xuồng máy, ca nô, mô tô nước để tìm kiếm, đưa người mắc kẹt đến nơi an toàn. Tuy nhiên, việc thiếu sóng điện thoại khiến các đội cứu hộ không thể định vị hoặc liên hệ với các điểm cầu cứu, làm chậm tiếp cận và hỗ trợ nạn nhân. Theo thống kê của UBND tỉnh Khánh Hòa, toàn tỉnh có 488 trạm phát sóng tại các khu vực như Bác Ái, Khánh Vĩnh, Diên Khánh, Tây Nha Trang, Ninh Hòa… bị mất tín hiệu do ngập nước và hư hỏng thiết bị. Nhiều tuyến cáp quang cũng bị đứt gãy nghiêm trọng. Trong tình thế cấp bách, lực lượng quân đội buộc phải kích hoạt hệ thống thông tin chuyên dùng để duy trì công tác chỉ huy, điều hành, góp phần giảm thiểu thiệt hại. Tại cuộc họp triển khai công tác ứng phó với bão số 15 ngày 25/11, ông Trần Phong, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, đánh giá ngành viễn thông đã thiếu chủ động trong phương án đảm bảo thông tin liên lạc khi xảy ra mưa lũ. Mất điện kéo theo mất sóng trên diện rộng, khiến hệ thống chỉ đạo, điều hành gần như tê liệt. Ông Phong yêu cầu các đơn vị viễn thông chủ động bố trí trạm phát sóng lưu động, máy phát điện dự phòng, tuyệt đối không để tái diễn tình trạng mất liên lạc; nếu xảy ra sự cố, đơn vị liên quan phải chịu hoàn toàn trách nhiệm. PHÙNG QUANG Nhà mạng chịu trách nhiệm trong mọi tình huống Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa yêu cầu các nhà mạng chịu hoàn toàn trách nhiệm trong việc bảo đảm thông tin liên lạc thông suốt trong mọi tình huống thiên tai. Ông Trần Phong - Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa (đội mũ cối) chỉ đạo giải cứu người dân trong trận lụt lịch sử tại phường Tây Nha Trang ẢNH: PHÙNG QUANG Theo ông Phạm Quốc Hoàn, Giám đốc Sở KH&CN tỉnh Khánh Hòa, đến 18h ngày 25/11, các nhà mạng đã phục hồi hơn 95% số trạm BTS bị ảnh hưởng. Song song đó, các đơn vị điều chỉnh hướng sóng, tăng công suất trạm lân cận, nâng vùng phủ sóng lên khoảng 98%, giúp chất lượng thông tin ổn định hơn so với những ngày đầu sau lũ.
5 n Thứ Năm n Ngày 27/11/2025 XÃ HỘI “LÁ CHẮN” THÀNH MỐI NGUY Theo thống kê của Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện và Thị trường điện quốc gia (NSMO), Bộ Công Thương, do tác động của các đợt mưa lớn kéo dài, số lượng hồ chứa phải xả điều tiết ở mức rất cao. Đỉnh điểm như ngày 20/11, có tới 93/122 hồ trong hệ thống phải xả. Riêng hồ thủy điện sông Ba Hạ phải xả lũ với tổng lưu lượng khoảng 16.070 m3/s, tương đương hơn 30 lần lưu lượng chạy máy, đưa tổng công suất các hồ thủy điện đang xả lên đến khoảng 16.400 MW, trên tổng số 19.600 MW thủy điện toàn hệ thống. Những con số này cho thấy toàn bộ “hàng rào” hồ chứa đã bị đẩy đến sát ngưỡng chịu đựng. Chuyên gia thủy lợi Nguyễn Tài Sơn cho rằng, với đặc trưng địa hình Nam Trung bộ hẹp và dốc, khu vực này gần như không có điều kiện để xây dựng các hồ chứa có dung tích cực lớn như ở miền Bắc hay Tây Bắc. Năng lực cắt lũ của các hồ ở miền Trung vì thế vốn đã hạn chế so với quy mô lưu vực, nay lại phải đối mặt với những trận mưa vượt xa mọi giá trị thống kê trong nhiều thập kỷ. Theo ông Sơn, lượng mưa đo được tại Gia Lai và Khánh Hòa từ 200 mm đến 1.735 mm chỉ diễn ra trong vài chục giờ đã tạo ra một khối nước khổng lồ dội xuống toàn bộ lưu vực, khiến cả hệ thống phòng thủ tự nhiên lẫn nhân tạo đều quá tải. Riêng tại hồ sông Ba Hạ, chỉ trong 48 giờ đã có khoảng 1,98 tỷ m3 nước đổ về trong khi dung tích khả dụng của hồ ở thời điểm đó chỉ 66,2 triệu m3. “Với tỷ lệ chênh lệch khủng khiếp như vậy, lựa chọn duy nhất để bảo vệ an toàn đập là xả lũ. Không một công trình nào trên thế giới có thể ôm nổi lượng nước vượt xa nhiều lần dung tích điều tiết như thế. Trong bối cảnh đó, nếu chỉ trông chờ vào hồ chứa để chắn lũ là không khả thi”, ông Sơn nhấn mạnh. GS.TS Nguyễn Quốc Dũng, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Đập lớn và Phát triển nguồn nước Việt Nam, nhận định đợt mưa lũ vừa rồi là một hiện tượng cực đoan điển hình. Các số liệu thống kê cho thấy đây là loại mưa “mấy chục năm mới xảy ra một lần”. Nguy hiểm hơn, mưa lại diễn ra theo cơ chế “lũ kép”: một đợt chưa kết thúc đã xuất hiện đợt khác, khiến lưu vực không có thời gian xả bớt nước lũ. Điều đáng nói, trong khi thực tế ngày càng xuất hiện nhiều dạng “lũ kép”, lũ chồng lũ, thì cách tiếp cận thủy văn và quy trình vận hành của các hồ chứa lớn hiện vẫn chủ yếu dựa trên mô hình “lũ đơn”. Nhiều trận mưa lũ đã vượt cả tần suất kiểm tra 500 năm, nhưng tiêu chuẩn tính toán, phương pháp thiết kế hiện tại chưa theo kịp với sự thay đổi nhanh chóng do biến đổi khí hậu. “Mưa lũ là yếu tố bất khả kháng, nhưng nếu hệ thống tiêu chuẩn và mô hình vẫn đứng yên trong khi khí hậu thay đổi, thì rủi ro chắc chắn sẽ không dừng lại ở mức thiên tai, mà sẽ trở thành thất bại trong quản trị rủi ro”, ông Dũng nhận định. VẬN HÀNH CÒN NHIỀU LỖ HỔNG Theo ông Dũng, câu chuyện vận hành hồ thủy lợi và thủy điện hiện nay ở Việt Nam xảy ra nghịch lý, khi rơi vào tình cảnh… “ai cũng đúng”. Chủ đập thủy điện khẳng định họ vận hành đúng quy trình. Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai cũng nói họ hạ lệnh xả lũ đúng thẩm quyền. Vấn đề nằm ở chỗ: quy trình là do con người xây dựng, và trong nhiều trường hợp, quy trình chưa được thiết kế với đầy đủ công cụ khoa học để hỗ trợ ra quyết định sớm, ra những quyết định khó trong điều kiện rủi ro cao. “Với một hồ chứa đơn lẻ, bài toán đã phức tạp. Với một lưu vực có nhiều hồ bậc thang, việc xác định hồ nào xả trước, hồ nào xả sau, xả với lưu lượng bao nhiêu để tổng tác động xuống hạ du không vượt quá ngưỡng chịu đựng lại càng khó gấp nhiều lần. Trong khi đó, việc quản lý hiện nay khá phân tán”, ông Dũng nói. Cũng theo ông Dũng, Bộ NN&MT chịu trách nhiệm vận hành 4 hồ thủy lợi lớn; Bộ Công Thương tư vấn vận hành cho trên 30 hồ thủy điện được phân cấp; số còn lại, việc ra quyết định vận hành thuộc thẩm quyền chủ tịch UBND tỉnh. Ở Trung ương, đã có một số đơn vị tư vấn, tham mưu cho bộ, nhưng ở cấp tỉnh, đa số vẫn thiếu một bộ phận chuyên trách như vậy. Điều này dẫn đến tình trạng vừa thiếu công cụ, vừa thiếu người cầm công cụ. Mặc dù Đài Khí tượng Thủy văn quốc gia có thể đưa ra dự báo mưa lớn trong lưu vực vài ngày tới, nhưng những câu hỏi then chốt như: khi nào lũ về tới hồ, lưu lượng bao nhiêu, nếu xả theo các kịch bản khác nhau thì mực nước hạ du sẽ lên tới đâu, người dân có bao nhiêu thời gian để di dời… vẫn chưa được trả lời một cách hệ thống. “Muốn thay đổi điều này, phải xây dựng một ‘bộ não kỹ thuật’ thật sự cho từng lưu vực, từng vùng, nơi tích hợp dữ liệu địa hình, lịch sử lũ, đặc điểm thủy văn, khí hậu và được trang bị mô hình toán hiện đại. Khi có dự báo mưa, các chuyên gia dựa trên mô hình để tính toán các thông số lũ, đề xuất kịch bản vận hành khác nhau cho lãnh đạo địa phương. Không thể chỉ ‘nhìn trời nhìn đất’ rồi ra quyết định vận hành”, ông Dũng bày tỏ. Chuyên gia Đào Xuân Học cho rằng, về nguyên tắc, quy trình vận hành các hồ chứa đã được quy định rõ: đầu mùa mưa, hồ phải hạ thấp mực nước để tạo dung tích đón lũ; giữa mùa, việc xả nước phải đảm bảo nguyên tắc “không lớn hơn lưu lượng đến hồ”; cuối mùa, hồ được phép tích nước lên mức dâng bình thường để phục vụ phát điện và cấp nước mùa khô. Tuy nhiên, đợt lũ vừa qua lại xuất hiện vào giai đoạn cuối vụ - thời điểm các hồ đều đã tích đầy nước. Dung tích phòng lũ vì thế gần như không còn, khiến công trình mất khả năng điều tiết. Đáng chú ý, phần lớn các hồ thủy điện do doanh nghiệp đầu tư, nên mục tiêu ưu tiên hàng đầu vẫn là hiệu quả phát điện. Khi được yêu cầu hạ mực nước đón lũ, nhiều đơn vị thường chần chừ vì lo thiếu nước phát điện nếu mưa không tới, dẫn tới thiệt hại kinh tế. Sự chậm trễ đó khiến “cửa sổ vàng” để cắt giảm lũ bị bỏ qua và chỉ cần một đợt mưa cực đoan xuất hiện, hồ dễ rơi vào thế bị động, buộc phải xả khẩn cấp với lưu lượng lớn, tạo áp lực cho hạ du. Do đó, muốn chấm dứt vòng luẩn quẩn này, cần thay đổi đồng thời ở cả cơ chế vận hành, giám sát và lợi ích kinh tế nhằm khuyến khích các chủ đập chủ động hạ mực nước đón lũ mà không lo mất lợi nhuận. DƯƠNG HƯNG Đợt mưa lũ lịch sử ở miền Trung vừa qua là phép thử năng lực quản trị rủi ro của hệ thống hồ chứa. Trong vài ngày, hàng chục hồ thủy điện, thủy lợi buộc phải xả lũ với lưu lượng khổng lồ, khiến hạ du ngập sâu. Dư luận đặt câu hỏi: liệu chúng ta đã thực sự quản lý những “bom nước” này bằng tư duy mới trong bối cảnh biến đổi khí hậu khắc nghiệt? Chia sẻ với PV Tiền Phong, một lãnh đạo Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi cho hay, theo thống kê của Bộ NN&MT, toàn vùng Tây Nguyên hiện có khoảng 2.000 hồ chứa thủy lợi. Nguy cơ mất an toàn các hồ chứa vào mùa mưa lũ đã được Bộ NN&MT cảnh báo nhiều năm nay. Mùa mưa lũ, tại các hồ chứa mới chỉ đề cập tình huống xả lũ bình thường, xả theo thiết kế mà chưa tính đến phương án vỡ đập. Trong khi đó, hầu hết các hồ chứa lại đều trong tình trạng cảnh báo mất an toàn, đặc biệt là những đập thủy lợi được đắp bằng đất đã nhiều năm. Đây là điều hết sức nguy hiểm trong mùa mưa lũ và các tỉnh Tây Nguyên cần chú ý. Xả lũ đột ngột có thể gây ra lũ quét Tại cuộc họp với các bộ, ngành, địa phương để ứng phó cơn bão số 15 (bão KOTO) sáng 26/11, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nêu rõ cần rà soát trách nhiệm của chủ hồ và quy trình liên hồ, bảo đảm thông tin đến hạ du kịp thời. “Nếu không có biện pháp kiểm soát điều tiết, việc xả lũ đột ngột có thể gây ra lũ quét, mất an toàn cho người dân”, Phó Thủ tướng nói. Đề cập đến vấn đề truyền thông trong thiên tai, Phó Thủ tướng yêu cầu phải có quy định rõ ràng về cơ chế, phương tiện thông tin từ Trung ương đến địa phương, từ tỉnh xuống xã, đến tận thôn xóm, từng hộ dân để bảo đảm người dân nhận được cảnh báo thiên tai kịp thời, có thời gian di chuyển đến nơi an toàn. Văn phòng Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia phối hợp với Bộ NN&MT xây dựng khung phương án ứng phó cho từng cấp độ thiên tai, tổ chức diễn tập hàng năm, đặc biệt ở các khu vực dễ xảy ra lũ ống, lũ quét, sạt lở. VĂN KIÊN Để hồ chứa, thủy điện không thành "bom nước" Theo các chuyên gia, việc vận hành hồ chứa, hồ thủy điện còn nhiều lỗ hổng khiến nguy cơ thành "bom nước" trong mùa mưa lũ Ngập lụt diện rộng tại khu vực miền Trung vừa qua là lời cảnh báo về việc vận hành hồ chứa trước xu hướng cực đoan của thời tiết
6 KHOA GIÁO n Thứ Năm n Ngày 27/11/2025 KHÔNG ÉP BUỘC HỌC SINH HỌC THÊM DƯỚI MỌI HÌNH THỨC Sau khi báo Tiền Phong đăng bài “Vẫn dạy thêm trái quy định” phản ánh tình trạng dạy thêm, học thêm trái quy định, ngày 26/11, UBND phường Bồ Đề làm việc với Trường THCS Lý Thường Kiệt về công tác quản lí dạy thêm, học thêm ngoài nhà trường theo Thông tư 29 trên địa bàn. Tại đây, lãnh đạo UBND phường Bồ Đề yêu cầu Hiệu trưởng Trường THCS Lý Thường Kiệt Nguyễn Phú Cường báo cáo giải trình nhà trường đã thực hiện đúng các văn bản chỉ đạo của các cấp, nghiêm túc quán triệt tới giáo viên khi Thông tư 29 có hiệu lực và trách nhiệm của nhà trường tới đâu? Kết luận tại buổi làm việc, UBND phường Bồ Đề yêu cầu Ban giám hiệu Trường THCS Lý Thường Kiệt quán triệt giáo viên tuyệt đối không tổ chức dạy thêm, học thêm trái quy định trong và ngoài trường; không ép buộc học sinh học thêm dưới mọi hình thức; đảm bảo minh bạch, công khai mọi hoạt động có thu phí, kể cả các lớp ngoại khóa, câu lạc bộ kĩ năng, năng khiếu. Nhà trường phải thực hiện đầy đủ chế độ báo cáo định kì và đột xuất đối với UBND phường về tình hình dạy thêm, học thêm. UBND phường nhắc nhở nhà trường và yêu cầu giáo viên, nhân viên không quảng cáo, giới thiệu, môi giới lớp học thêm cho các tổ chức, cá nhân; không tổ chức dạy thêm tại nhà riêng, cơ sở không phép; không giao bài tập vượt quy định hoặc giao bài theo hướng gợi ý học sinh phải đi học thêm giáo viên. UBND phường Bồ Đề yêu cầu nhà trường tăng cường tư vấn, giải thích cho phụ huynh về quy định của pháp luật liên quan đến dạy thêm, học thêm; kiểm tra, giám sát các biểu hiện học sinh bị ép buộc tham gia học thêm trái quy định. Trường cần kịp thời thông tin cho UBND phường các hoạt động dạy thêm trái phép trên địa bàn do giáo viên hoặc đối tượng khác tổ chức; phối hợp với công an phường, tổ dân phố trong kiểm tra các điểm nghi ngờ dạy thêm trái quy định. SẼ SỬA THÔNG TƯ Thông tư 29 của Bộ GD&ĐT quy định trách nhiệm của từng đơn vị quản lí đối với việc giáo viên dạy thêm. Nhưng thực tế triển khai, vẫn tồn tại khoảng trống để giáo viên lợi dụng vi phạm dạy thêm ngoài trường. Ông Thái Văn Tài, Vụ trưởng Giáo dục phổ thông (Bộ GD&ĐT) khẳng định, Thông tư 29 phân định UBND tỉnh/thành phố có trách nhiệm ban hành quy định về dạy thêm, học thêm và chịu trách nhiệm quản lí hoạt động này tại địa phương; chỉ đạo thanh tra, kiểm tra trên địa bàn quản lí; xử lí vi phạm theo quy định của pháp luật... Ông Thái Văn Tài cho biết, Bộ GD&ĐT tiếp tục nghiên cứu sửa đổi Thông tư 29, trong đó sẽ bổ sung trách nhiệm rõ hơn đối với địa phương trong quản lí dạy thêm học thêm. Ghi nhận cho thấy, đến nay, Hà Nội chưa ban hành hướng dẫn về dạy thêm học thêm. Văn bản để các trường “bám” thực hiện đến thời điểm này là Công văn 362, ban hành ngày 11/2 về việc triển khai Thông tư 29 (có hiệu lực từ 14/2). Công văn yêu cầu phòng GD&ĐT (trước khi thực hiện chính quyền 2 cấp) và các trường với hai nội dung: phổ biến, tuyên truyền đến cán bộ, giáo viên, nhân viên, phụ huynh, học sinh…; tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc quy định trong thông tư. Trao đổi với phóng viên, lãnh đạo Sở GD&ĐT Hà Nội cho biết, đã tham mưu cho UBND TP và hiện dự thảo văn bản này đang được lấy ý kiến góp ý. Trước phản ánh của báo Tiền Phong về bức xúc của phụ huynh đối với dạy thêm học thêm ngoài trường của giáo viên Trường THCS Lý Thường Kiệt, phường Bồ Đề, vị lãnh đạo Sở GD&ĐT Hà Nội khẳng định sẽ cho kiểm tra. Trao đổi với phóng viên, đại diện Văn phòng phường Bồ Đề khẳng định, các kênh tiếp nhận của phường chưa nhận được phản ánh về vấn đề dạy thêm học thêm. Trên địa bàn phường Bồ Đề có khoảng 15 trung tâm do Sở Tài chính, hoặc Phòng Kinh tế Hạ tầng Đô thị cấp phép tổ chức dạy thêm học thêm. Sau sáp nhập, đoàn kiểm tra liên ngành của phường phối hợp kiểm tra 5/15 trung tâm. Tuy nhiên, công tác kiểm tra chỉ thực hiện các tiêu chí đảm bảo để trung tâm hoạt động như cơ sở vật chất, phòng cháy chữa cháy, giấy phép đăng kí kinh doanh… Vị này cũng cho biết, đoàn kiểm tra của phường đến trung tâm trong giờ hành chính, ít người học và không gặp riêng học sinh để trao đổi. Sau khi làm việc với phóng viên, vị đại diện cho biết, sẽ tham mưu với UBND phường thời gian tới, đoàn kiểm tra có thể sẽ khảo sát ngẫu nhiên học sinh để đánh giá khách quan hoạt động của trung tâm. NGHIÊM HUÊ Câu chuyện học thêm trên địa bàn phường Bồ Đề (Hà Nội) là điển hình về thực trạng học thêm nhức nhối trên cả nước. Học sinh phải học 3-4 ca vào ngày cuối tuần, giáo viên có dấu hiệu ép buộc trong khi chính quyền chưa thực sự sâu sát… Sau khi biết phóng viên tìm hiểu về dạy thêm học thêm trên địa bàn phường Bồ Đề, một trung tâm đã hạ biển Việc xử phạt trong hoạt động dạy thêm lần đầu được Bộ GD&ĐT đề cập, tại dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 127 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giáo dục. Cá nhân, tổ chức dạy thêm không đúng đối tượng (dạy học sinh tiểu học, học sinh chính khóa) sẽ bị phạt 2-5 triệu đồng. Trách nhiệm thuộc về ai? Hội nghị có sự tham gia của lãnh đạo UBND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và đại diện Phòng Văn hóa - xã hội của các xã, phường, trên địa bàn. Theo bà Phan Thị Thu Trang, hội nghị tổ chức với ý nghĩa đặc biệt quan trọng, nhằm nâng cao năng lực và tăng cường hiệu quả công tác phối hợp giữa Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước thành phố với các cấp chính quyền cơ sở. Mục tiêu là để triển khai thành công hai kế hoạch đã được phê duyệt của UBND TP Hà Nội về triển khai thực hiện chính sách trợ giúp pháp lý đối với người khuyết tật và người cao tuổi có khó khăn về tài chính, giai đoạn 2025 - 2030 “Việc triển khai thành công hai kế hoạch này sẽ góp phần xây dựng một xã hội công bằng, nhân văn và thượng tôn pháp luật trên địa bàn Hà Nội. Tôi tin tưởng rằng, với sự quyết tâm, tinh thần trách nhiệm và sự phối hợp chặt chẽ, chúng ta sẽ hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao”, bà Trang bày tỏ. Phó Giám đốc Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước TP Hà Nội cho hay, người khuyết tật và người cao tuổi là nhóm đối tượng yếu thế khó di chuyển do đó cần phải có sự phối hợp của chính quyền địa phương với cơ quan Trợ giúp pháp lý để giúp cho các đối tượng này được tiếp cận với các dịch vụ Trợ giúp pháp lý ngay tại cơ sở. Đây là kế hoạch thực hiện trong vòng 5 năm (2025 - 2023) đã được UBND cấp xã ban hành kế hoạch thực hiện cho từng xã, phường của mình. Tuy nhiên bà Trang cho rằng việc triển khai thực hiện các kế hoạch này còn gặp nhiều khó khăn, như: Bộ máy chính quyền địa phương cấp xã mới được hình thành; Chức năng, nhiệm vụ của các phòng còn đang mới và hoàn thiện; Cán bộ chuyên môn được phân công chưa thực sự nắm bắt sâu sắc được nhiệm vụ và cũng chưa có sự kết nối với các đơn vị nghiệp vụ Trợ giúp pháp lý của thành phố. Do vậy, việc triển khai hai kế hoạch này còn rất lúng túng, chưa có sự kết nối với tổ chức Trợ giúp pháp lý. Bên cạnh đó, nhiều cán bộ đang được phân công thực hiện nhiệm vụ có liên quan đến công tác Trợ giúp pháp lý chưa hiểu rõ, chưa sâu sắc về công tác Trợ giúp pháp lý… “Chính vì vậy chúng tôi thấy rất cần thiết phải tổ chức buổi tập huấn này để giúp cho chính quyền cấp xã hiểu rõ hơn, sâu sắc hơn về công tác Trợ giúp pháp lý và đưa ra cách thức phối hợp có hiệu quả về việc triển khai thực hiện hai kế hoạch Trợ giúp pháp lý này cho người khuyết tật, người cao tuổi nói riêng và cho các đối tượng được Trợ giúp pháp lý nói chung”, bà Phan Thị Thu Trang nói. HOÀNG AN TIẾP BÀI "VẪN DẠY THÊM TRÁI QUY ĐỊNH": Triển khai trợ giúp pháp lý cho người khuyết tật Bà Phan Thị Thu Trang, Phó Giám đốc Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước TP Hà Nội Ngày 26/11, bà Phan Thị Thu Trang, Phó Giám đốc Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước TP Hà Nội chủ trì hội nghị tập huấn và tọa đàm về công tác phối hợp giữa Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước với các cơ quan liên quan để triển khai trợ giúp pháp lý cho người khuyết tật theo kế hoạch của UBND TP.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==