ĐẠT NHI Cộng đồng âm nhạc BẮT ĐẦU NGẠI AI MỘT CA KHÚC AI ĐỨNG ĐẦU BILLBOARD “Walk my walk” được phát hành dưới cái tên “nghệ sĩ” Breaking Rust. Ca khúc hơn 3 triệu lượt nghe trên Spotify trong vòng một tháng và trở thành cơn sốt TikTok sau đó đã kích hoạt tranh luận: Có phải chúng ta có đang bước vào kỷ nguyên mà thuật toán sẽ soán ngôi nghệ sĩ? Billboard - tạp chí và hệ thống xếp hạng âm nhạc nổi tiếng của Mỹ - chuyên tổng hợp và công bố các bảng xếp hạng dựa trên lượt nghe, lượt mua, phát thanh và mức độ phổ biến của các ca khúc cũng như nghệ sĩ - xác nhận, Breaking Rust ứng dụng AI gần như toàn phần. Và đáng sợ hơn, đây chỉ là một trong ít nhất 6 nghệ sĩ AI xuất hiện trên bảng xếp hạng trong vài tháng gần đây. Ngày 15/11, 1/3 trong top 10 Country Digital Song Sales là sản phẩm có sự hỗ trợ của AI. Ngoài Breaking Rust còn có Cain Walker, cả hai đều liên quan đến nhạc sĩ Aubierre Rivaldo Taylor, người bí ẩn đến mức Billboard cũng không thể lần ra. Gospel, rock, R&B và bây giờ là đồng quê,… rõ ràng, AI đang can thiệp vào mọi thể loại, với một tốc độ khiến người thường không kịp trở tay. Phóng viên giải trí Kelley L. Carter ví “Walk my walk” như “một cuộc thử nghiệm quy mô” với kết quả sơ bộ “hơi khó chấp nhận”: AI đang bước thẳng vào trung tâm của bảng xếp hạng, qua mặt hầu hết các nghệ sĩ gạo cội. Carter chỉ ra một điểm khiến cộng đồng sáng tạo âm nhạc lo lắng: AI không cần nghỉ ngơi, không đổ mồ hôi trong phòng thu, không đòi tiền tác quyền, không cá tính, không xung đột. Chi phí bằng 0 và rủi ro bằng 0, các hãng thu âm hẳn phải thích điều đó. Ngành âm nhạc vốn dĩ cũng một là ngành công nghiệp. Chả có lý do gì để người ta từ chối một bản nhạc AI tiêu tốn ít mà lại tạo ra độ phủ cao. Và đây chính là điều mà giới sáng tác lo lắng: Nếu một bản AI đứng số 1 dễ dàng như thế, liệu có còn đất sống cho các nghệ sĩ thật? Chuyên gia radio Joel Raab cảnh báo, thính giả ghét giọng AI trên sóng phát thanh. Vậy mà nó vẫn trồi lên bảng xếp hạng mỗi tuần, nghĩa là ngành công nghiệp đang bị thuật toán đẩy đi, chứ không phải là trái tim người nghe. NO FAKES VÀ LUẬT HÓA Ca sĩ nhạc đồng quê nổi tiếng của Mỹ, Martina McBride ủng hộ Đạo luật NO FAKES trong nỗ lực bảo vệ giọng hát, hình ảnh nghệ sĩ trước việc bị sao chép. McBride không phủ nhận vai trò tích cực của AI, nhưng cô cảnh báo, nếu không có ranh giới pháp lý, nghệ sĩ sẽ là những người thiệt đầu tiên, bởi vì AI thật sự có thể nâng mức độ rủi ro lên tầm mới. Nó có thể tạo ra một bản sao hoàn hảo đến mức nghệ sĩ cũng khó nhận ra đó không phải giọng mình. Với tư cách là người trong cuộc, M. McBride cũng cho rằng country là thể loại sống nhờ tính chân thực. Người nghe tin rằng họ được kết nối với câu chuyện của nghệ sĩ, với một cuộc đời có thật. AI tham dự và phá vỡ liên kết này từ gốc. Một bài hát không có trải nghiệm sống nào, phía sau chỉ là tập hợp dữ liệu, và khi nó đứng trên bảng xếp hạng, những nghệ sĩ thật cảm thấy như mình bị đẩy khỏi chính cuộc chơi của mình. Quản lý radio Fletcher Foster nhấn mạnh, mỗi bài hát AI chiếm một vị trí trên bảng xếp hạng là một nghệ sĩ thật bị mất chỗ đứng, mất thu nhập, mất cơ hội phát triển sự nghiệp. Allendra Royal-Freeman, nhà sáng lập Forreels, “kê đơn bốc thuốc” cho hiện tượng này: “AI không đáng sợ bằng cách ngành công nghiệp dùng AI. Các hãng thu âm chọn AI vì nó an toàn, dễ kiểm soát và không có “cái tôi nghệ sĩ”. Điều này phản ánh bản chất vận hành của ngành, chứ không phản ánh sự yếu kém của nghệ sĩ”. Nhạc trưởng Matt Mandrella cũng chỉ rõ, AI có thể mô phỏng âm thanh, nhưng không thể thay thế trải nghiệm nghe nhạc trong căn phòng 40 người hay sân khấu 8.000 người. Chính khoảnh khắc con người tương tác với con người mới làm âm nhạc có linh hồn. Điều này có vẻ đã được chứng minh. Thời điểm CEO của Muse group đưa ra bằng chứng rằng ban nhạc Velvet Sundown thừa nhận dùng AI, lượt truy cập bài hát của họ giảm 4 lần. Nhiều người nghe đã lựa chọn từ chối sản phẩm âm nhạc của AI. n www.tienphong.vn VĂN HÓA 18 22-23/11/2025 KÍNH LĂNG “ĐẠO” MẪU KHÔNG HỒI KẾT Tuần lễ Thời trang Quốc tế Việt Nam (VIFW) Thu - Đông 2025 khép lại, người chiếm sóng không mong muốn là nhà thiết kế Cao Minh Tiến. Anh bị tín đồ thời trang soi ra những chi tiết đáng ngờ trong bộ sưu tập (BST) Kẻ mộng du của anh, được xếp ở vị trí kết màn của chương trình. Cụ thể, chiếc áo có hoạ tiết hình xăm trong BST của Cao Minh Tiến bị bắt lỗi giống với sản phẩm của thương hiệu khác. Ngoài ra, BST của nhà thiết kế tên tuổi còn có sản phẩm áo phao đến từ thương hiệu khác, mà không được giới thiệu “nguồn gốc, xuất xứ” rõ ràng trong chương trình, dễ gây hiểu lầm cho người xem, rằng: Tất cả sản phẩm đều là sáng tạo của Cao Minh Tiến. Cao Minh Tiến đã lên tiếng xin lỗi và giải thích nhưng khán giả vẫn thấy hẫng hụt ít nhiều. Bởi tên tuổi của anh trở nên quen thuộc với rất nhiều khán giả, không còn giới hạn trong tín đồ thời trang, sau “cơn bão” Bắc Bling của Hoà Minzy. Anh chính là người lo phục trang cho Hoà Minzy trong MV này. Anh cũng chính là người thiết kế trang phục cho Quán quân Rap Việt mùa 3 Double2T, góp phần tạo dựng hình ảnh “người miền núi chất”. Dù hẫng hụt song một số khán giả vẫn khen tinh thần dám thừa nhận sai, dám đối diện với lùm xùm của Cao Minh Tiến. Bởi lùm xùm “đạo” mẫu thiết kế ở ta không ít, có khi còn không được một lời giải thích minh bạch từ người có liên quan. Một nhà thiết kế từng lên trang cá nhân tố, ý tưởng, phác thảo thiết kế của anh bị “đánh cắp” và bất ngờ xuất hiện trong BST của một bậc đàn anh. Anh bày tỏ cảm xúc “đơ cứng cả người” khi nhìn thấy mẫu của mình trong BST của người khác. Lại có chuyện một nhà thiết kế được nhiều mỹ nhân làng giải trí đặt hàng tung BST lấy cảm hứng sông nước miền Tây thế mà một chiếc đầm trong BST sau đó dính nghi án đạo nhái thiết kế của nhà mốt lẫy lừng thế giới… Vài năm trước, Ngọc Trinh diện chiếc váy hoa oải hương khoe đường cong quyến rũ nhưng lại bị một thương hiệu quốc tế lên bài bóc phốt. Họ còn đăng ảnh bản gốc với bản nhái (do Ngọc Trinh mặc) và chỉ rõ: Chiếc váy Ngọc Trinh đang mặc là đồ rẻ tiền, nhái từ thiết kế của Kendall Jenner. Đồng thời nhắn gửi tới người có biệt danh “nữ hoàng nội y” của làng giải trí Việt: “Nếu bạn muốn chiếc váy của chúng tôi, hãy gửi email (đặt hàng) và trả tiền, tôi sẽ làm một cái cho bạn. Đừng đạo nhái sản phẩm của các nhà thiết kế trẻ!”. Tại thời điểm ồn ào, bao nhiêu gạch đá ném về phía Ngọc Trinh nhưng cha đẻ của chiếc váy bị thương hiệu nọ coi là “đồ rẻ tiền” lại chẳng thấy bị tấn công. Chính Ngọc Trinh lên tiếng bênh vực: “Chuyện cái đầm không liên quan nhà thiết kế của tôi. Tại tôi thích nên tôi kêu nhà thiết kế làm”. Đó là sự bất công, tạo cơ hội “làm ăn” cho những người lười sáng tạo. MIU MIU CÚ NHẢY VỌT CỦA “WALK MY WALK”, CA KHÚC ĐỒNG QUÊ ĐƯỢC TRÍ TUỆ NHÂN TẠO (AI) HOÀN THÀNH TỪ A ĐẾN Z LEO LÊN VỊ TRÍ SỐ 1 BẢNG XẾP HẠNG COUNTRY DIGITAL SONG SALES CỦA BILLBOARD, KHIẾN CỘNG ĐỒNG ÂM NHẠC CẢM THẤY… BẤT AN. Ban nhạc Velvet Sundown bị giảm truy cập ngay sau khi họ thừa nhận dùng AI để sáng tác Trong thời gian qua, số lượng bài hát do AI tạo ra trên Deezer (nền tảng nghe nhạc trực tuyến phổ biến nhất của Pháp) đã tăng theo cấp số nhân. Nếu vào tháng 1 chỉ có khoảng 10.000 bài hát AI được tải lên mỗi ngày, chiếm khoảng 10% tổng số bài hát mới, thì đến tháng 11, con số này đã vọt lên 50.000 bài mỗi ngày, tương đương 34% tổng lượng bài hát mới được phát trực tuyến hàng ngày. Cú nhảy vọt của “Walk my walk” khiến cộng đồng âm nhạc cảm thấy bị đe dọa
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==