Báo Tiền Phong số 323

15 n Thứ Tư n Ngày 19/11/2025 THỜI SỰ ĐỀ XUẤT BỔ SUNG 3 TRƯỜNG HỢP NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT Theo ông Thắng, việc ban hành nghị quyết (gồm 3 chương, 13 điều) giúp thể chế hoá đầy đủ, kịp thời các quan điểm, chủ trương của Đảng và Nhà nước về chính sách đất đai; tháo gỡ kịp thời những “điểm nghẽn”, vấn đề mới phát sinh từ thực tiễn, góp phần thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, sử dụng đất, tạo động lực đưa đất nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao, cho phù hợp với yêu cầu quản lý mới. Dự thảo nghị quyết đã bổ sung trường hợp Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh làm cơ sở cai nghiện ma tuý do lực lượng vũ trang nhân dân quản lý. Dự thảo nghị quyết cũng bổ sung 3 trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. Cụ thể, tại khoản 2, điều 3 quy định 3 trường hợp cụ thể này, gồm: Thực hiện dự án khu thương mại tự do, dự án trung tâm tài chính quốc tế. Trường hợp sử dụng đất để thực hiện dự án thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất đã hết thời hạn phải hoàn thành việc thỏa thuận hoặc hết thời gian gia hạn phải hoàn thành việc thỏa thuận mà đã thỏa thuận được trên 75% diện tích đất và trên 75% số lượng người sử dụng đất thì HĐND cấp tỉnh xem xét, thông qua việc thu hồi phần diện tích đất còn lại để giao đất, cho thuê đất cho chủ đầu tư Tạo quỹ đất để thanh toán dự án theo hợp đồng xây dựng - chuyển giao (BT) để cho thuê đất tiếp tục sản xuất, kinh doanh đối với trường hợp tổ chức đang sử dụng đất mà Nhà nước thu hồi đất quy định tại Điều 78, 79 Luật Đất đai. Báo cáo thẩm tra, về vấn đề này, ông Phan Văn Mãi - Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính, cho biết, đa số ý kiến Ủy ban cho rằng, đây là một đề xuất chính sách nhằm tháo gỡ “nút thắt” trong việc thực hiện các dự án phát triển kinh tế - xã hội thông qua thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất. Cơ chế này tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư khi đã đàm phán được phần lớn diện tích đất nhưng gặp khó khăn không hoàn thành được việc giải phóng mặt bằng triển khai dự án đúng tiến độ. Ủy ban đề nghị làm rõ hơn cơ sở đề xuất tỷ lệ diện tích và tỷ lệ số người đồng thuận; cơ chế xử lý đối với diện tích còn lại của dự án khi nhà đầu tư đã thỏa thuận được trên 75% diện tích và nhận được sự đồng thuận của trên 75% số lượng chủ sử dụng đất trong phạm vi thực hiện dự án. Việc xử lý diện tích đất còn lại và số người có đất còn lại cần phải bảo đảm quyền con người, quyền công dân theo quy định của Hiến pháp; hạn chế phát sinh khiếu nại, khiếu kiện. BẢO ĐẢM TÍNH ĐỘC LẬP Dự thảo nghị quyết cũng nêu về nguyên tắc định giá đất, thời điểm thu thập thông tin, phương pháp định giá đất. Theo đó, việc định giá đất phải bảo đảm các nguyên tắc: Phương pháp định giá đất theo nguyên tắc thị trường; Tuân thủ đúng phương pháp, trình tự, thủ tục định giá đất; Bảo đảm trung thực, khách quan, công khai, minh bạch; Bảo đảm tính độc lập giữa tổ chức tư vấn xác định giá đất, hội đồng thẩm định bảng giá đất, thẩm định hệ số điều chỉnh giá đất và cơ quan hoặc người có thẩm quyền quyết định giá đất; Bảo đảm hài hoà lợi ích giữa nhà nước, người sử dụng đất và nhà đầu tư. Dự thảo nghị quyết cũng nêu, bảng giá đất được xây dựng theo loại đất, khu vực, vị trí. Đối với khu vực có bản đồ địa chính số và cơ sở dữ liệu giá đất thì được xây dựng bảng giá đất đến từng thửa đất. HĐND cấp tỉnh quyết định bảng giá đất, công bố và áp dụng từ ngày 1/1/2026; sửa đổi, bổ sung bảng giá đất khi cần thiết. Dự thảo nghị quyết quy định chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định thành lập hội đồng thẩm định bảng giá đất, thẩm định hệ số điều chỉnh giá đất, trong đó, chủ tịch UBND cấp tỉnh hoặc 1 phó chủ tịch UBND cấp tỉnh làm chủ tịch hội đồng. Báo cáo thẩm tra, về vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho biết, Ủy ban thống nhất với quan điểm Nhà nước với vai trò đại diện chủ sở hữu về đất đai cần phải thực hiện quyền kiểm soát và quyết định giá đất. Ủy ban đề nghị rà soát quy định xử lý chuyển tiếp để bảo đảm không vướng mắc khi thực hiện, đáp ứng yêu cầu tháo gỡ bất cập trong áp dụng bảng giá đất và giá đất cụ thể theo Luật Đất đai hiện hành; nghiên cứu, bổ sung nội dung có tính nguyên tắc, định hướng cụ thể hơn trong ban hành hệ số điều chỉnh giá đất... TRƯỜNG PHONG Chiều 18/11, thừa ủy quyền của Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng trình bày Tờ trình dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định về một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai. Có thể xây dựng bảng giá đất đến từng thửa Ủy ban Kinh tế và Tài chính cũng đề nghị cần có quy định hài hòa lợi ích khi tính tiền bồi thường, tránh khả năng phát sinh khiếu nại, khiếu kiện khi áp dụng bảng giá đất và hệ số điều chỉnh để tính tiền bồi thường đối với những trường hợp còn lại vì giá đất trong bảng giá thường thấp hơn mức giá trung bình đã thỏa thuận. Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng ẢNH: NHƯ Ý CHUYỆN HÔM NAY Đây là xu hướng phù hợp với mục tiêu phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, tôn trọng quyền tự do kinh doanh của doanh nghiệp, đồng thời vẫn đảm bảo vai trò quản lý, điều tiết của Nhà nước. Tuy nhiên, việc chuyển đổi mô hình quản lý này đặt ra nhiều thách thức về mặt pháp lý, đòi hỏi phải có hệ thống quy phạm pháp luật đầy đủ, rõ ràng và cơ chế thực thi hiệu quả. Nghị định bổ sung Điều 11a quy định điều kiện cấp Giấy phép sản xuất vàng miếng với yêu cầu doanh nghiệp phải có vốn điều lệ từ 1.000 tỷ đồng trở lên, ngân hàng thương mại phải có vốn điều lệ từ 50.000 tỷ đồng trở lên, cùng với các điều kiện khác như có Giấy phép kinh doanh mua bán vàng miếng, không bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc đã khắc phục hậu quả và có quy định nội bộ về sản xuất vàng miếng. Quy định về vốn điều lệ tối thiểu này tuy nhằm đảm bảo năng lực tài chính và hạn chế rủi ro nhưng từ góc độ pháp luật cạnh tranh mức vốn quá cao có thể tạo ra rào cản gia nhập thị trường bất hợp lý dẫn đến tình trạng độc quyền nhóm thay cho độc quyền nhà nước. Điều này có thể trái với tinh thần của Luật Cạnh tranh về việc khuyến khích cạnh tranh lành mạnh. Một điểm mới quan trọng khác là yêu cầu thanh toán qua tài khoản ngân hàng đối với giao dịch vàng có giá trị từ 20 triệu đồng trong ngày trở lên. Quy định này có ý nghĩa quan trọng trong việc minh bạch hóa dòng tiền, phòng chống rửa tiền và tài trợ khủng bố. Từ góc độ thực thi pháp luật việc xác định giá trị từ 20 triệu đồng trong ngày của một khách hàng có thể gặp khó khăn trong thực tế. Mặc dù Nghị định giao Thống đốc Ngân hàng Nhà nước quy định hồ sơ, thủ tục cấp Giấy phép sản xuất vàng miếng. Thông tư 34/2025/TT-NHNN ngày 9/10/2025 đã hướng dẫn tương đối chi tiết hồ sơ, quy trình. Tuy vậy, một số nội dung như tiêu chí đánh giá năng lực sản xuất, tiêu chí giám sát rủi ro vẫn mang tính khung, để lại dư địa lớn cho cơ quan hành chính trong quá trình áp dụng. Điều này vi phạm nguyên tắc pháp định trong luật hành chính. Các thủ tục hành chính phải được quy định rõ ràng, minh bạch để tránh tình trạng tùy tiện trong quá trình thực thi. Nghị định và Thông tư 34/2025/ TT-NHNN có quy định về việc Ngân hàng Nhà nước xây dựng tổng hạn mức hằng năm và phân bổ cho từng doanh nghiệp, ngân hàng dựa trên mục tiêu chính sách tiền tệ, cung cầu vàng và quy mô dự trữ ngoại hối. Tuy nhiên các tiêu chí này mang tính khung, không có ngưỡng định lượng cụ thể nên trên thực tế Ngân hàng Nhà nước vẫn nắm quyền quyết định rất lớn trong phân bổ hạn mức, tiềm ẩn rủi ro thiếu minh bạch nếu không có cơ chế công khai, giám sát độc lập. Hoạt động tái chế vàng miếng cũ là cần thiết để tăng nguồn cung nhưng đồng thời tiềm ẩn rủi ro lớn về việc hợp thức hóa vàng buôn lậu. Nghị định không có quy định cụ thể về quy trình thu hồi, giám sát nguồn gốc vàng, cơ chế kiểm tra chất lượng và truy xuất nguồn gốc. Đây là một lỗ hổng pháp lý nghiêm trọng có thể bị lợi dụng để “rửa” vàng buôn lậu thành vàng hợp pháp. Nghị định tập trung vào quản lý khu vực chính thức nhưng thiếu công cụ pháp lý hiệu quả để giải quyết vấn đề giao dịch vàng phi chính thức vốn chiếm tỷ trọng đáng kể trong thị trường vàng Việt Nam. Yêu cầu thanh toán qua tài khoản từ 20 triệu đồng có thể bị vô hiệu hóa bởi các giao dịch nhỏ lẻ hoặc giao dịch ngầm. Từ góc độ pháp lý cần có cơ chế chuyển đổi dần thị trường phi chính thức sang chính thức thông qua kết hợp ưu đãi (giảm thuế, đơn giản hóa thủ tục) và chế tài (tăng cường kiểm tra, xử phạt nghiêm). Đồng thời có chính sách hỗ trợ hợp pháp hóa hoạt động kinh doanh vàng của các hộ kinh doanh nhỏ lẻ… Chỉ khi khắc phục được những hạn chế, những “điểm đen” nêu trên, thị trường vàng mới thực sự được “cởi trói” và phát triển đúng hướng! H.H “Cởi trói” thị trường TIẾP THEO TRANG 1 Sáng 18/11, tại Hà Nội, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam và Tổ chức Hòa bình và Đoàn kết toàn Ấn Độ (AIPSO) tổ chức Lễ trao giải thưởng Romesh Chandra tặng nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình - Chủ tịch danh dự Quỹ Hòa bình và Phát triển Việt Nam (nay là Hội đồng Hòa bình và Phát triển Việt Nam), vì những cống hiến to lớn của bà cho sự nghiệp hòa bình và đoàn kết quốc tế. Phát biểu tại buổi lễ, ông Pallab Sengupta - Bí thư Hội đồng quốc gia Đảng Cộng sản Ấn Độ, Chủ tịch Hội đồng Hòa bình thế giới, Ủy viên Đoàn Chủ tịch AIPSO, nhấn mạnh bà Nguyễn Thị Bình là một trong những nhân vật truyền cảm hứng nhất trong phong trào toàn cầu vì hòa bình, độc lập và công bằng xã hội. Tên tuổi của bà đã tỏa sáng rực rỡ trong lịch sử đấu tranh anh hùng của Việt Nam. Bà Nguyễn Thị Bình được biết đến với cương vị Trưởng phái đoàn Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam, Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hoà miền Nam Việt Nam, đại diện tham gia Hội nghị bốn bên về hoà bình cho Việt Nam tại Paris trong giai đoạn 1968 - 1973. Bà là một trong những người đại diện các bên ký Hiệp định năm 1973 và là người phụ nữ duy nhất đặt bút ký vào Hiệp định. Bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc tới AIPSO, bà Nguyễn Thị Bình khẳng định đây không chỉ là sự ghi nhận của AIPSO dành cho cá nhân bà, mà còn là sự đánh giá và tôn vinh đối với những nỗ lực chung của những người làm công tác đối ngoại nhân dân của Ủy ban Hòa bình Việt Nam và Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam. Giải thưởng Romesh Chandra do AIPSO sáng lập, mang tên Chủ tịch danh dự Hội đồng Hòa bình thế giới Romesh Chandra, người được coi là một biểu tượng sáng ngời của phong trào hòa bình quốc tế, người chiến sỹ kiên trung đã dành trọn cuộc đời mình cho lý tưởng hòa bình, chống chủ nghĩa đế quốc và vun đắp tình hữu nghị giữa các dân tộc. BÌNH GIANG Nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình nhận Giải thưởng Hòa bình Romesh Chandra Bà Nguyễn Thị Bình tại lễ trao giải thưởng

RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==