Báo Tiền Phong số 321

12 QUỐC TẾ n Thứ Hai n Ngày 17/11/2025 Ukraine đứng trước lựa chọn sinh tử ở Pokrovsk Đây là tình thế đã ám ảnh quân đội Ukraine trong suốt cuộc xung đột kéo dài gần 4 năm qua, khi họ chật vật ngăn chặn các đợt tiến công của Nga. Ukraine từng chọn bám trụ trong các trận chiến khốc liệt tại những chiến trường như Bakhmut và Avdiivka, nhưng cuối cùng không thể giữ được. Những người chỉ trích cho rằng việc rút lui kịp thời đáng lẽ đã giúp cứu nhiều binh lính - nguồn lực quý giá nhất của Kiev trong cuộc chiến tiêu hao với đối thủ vượt trội hơn nhiều về số lượng và vũ khí. Luận điểm của Ukraine khi cố thủ ở các thành phố càng lâu càng tốt là họ muốn làm cho quân Nga tiêu hao đáng kể binh lực, khiến họ suy yếu trong những trận chiến tiếp theo. YẾU TỐ CHÍNH TRỊ Ngoài ra còn có yếu tố chính trị. Kiev không muốn Mátxcơva tuyên bố chiến thắng, vì điều này làm giảm tinh thần trong nước và có thể khiến chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump tin rằng việc hỗ trợ Ukraine là một canh bạc thua cuộc. Nhưng khi một phần Pokrovsk đã nằm trong tay Nga và thành phố Myrnohrad lân cận đứng trước nguy cơ bị bao vây, các nhà phân tích quân sự và một số chỉ huy Ukraine lo rằng Kiev có thể đang lặp lại sai lầm cũ khi cố bám trụ thêm nhiều tuần hoặc nhiều tháng không cần thiết. “Ukraine từng giữ một số vị trí và thành phố quá lâu ngay cả khi tình hình đã trở nên bất lợi”, nhà nghiên cứu Rob Lee, công tác tại Viện Nghiên cứu chính sách đối ngoại ở Philadelphia, người vừa đến thăm tiền tuyến, đánh giá. Pokrovsk - với dân số trước chiến tranh khoảng 60.000 người, sẽ là thành phố lớn nhất của Ukraine thất thủ kể từ khi Ukraine để mất Bakhmut vào tháng 5/2023. Việc giành được nơi này sẽ giúp Nga mở rộng tấn công lên phía bắc và tiến tới mục tiêu giành toàn bộ vùng Donetsk, nơi họ đã kiểm soát khoảng 3/4. Tổng thống Volodymir Zelensky thừa nhận tình hình Pokrovsk đang rất khó khăn, nói rằng lực lượng Ukraine bị áp đảo về quân số. Nhưng ông không thể hiện ý định chuẩn bị ra lệnh rút quân. Tuần trước, ông đến thăm binh lính gần Pokrovsk và nói về yêu cầu phòng thủ ở khu vực. Nếu Ukraine tiếp tục chiến đấu để giữ Pokrovsk, họ có nguy cơ bị cuốn vào trận chiến đô thị kéo dài khi Nga tiếp tục dồn nguồn lực cho nơi này. Trong khi lực lượng Nga đã chứng tỏ khả năng bù đắp tổn thất bằng các chiến dịch tuyển quân có mức chi trả lớn, Ukraine từ lâu đã chật vật với tình trạng thiếu binh lực. Ông Vyacheslav Shevchuk, chỉ huy một tiểu đoàn thiết bị không người lái thuộc Lữ đoàn Jaeger số 68 đang chiến đấu ở Pokrovsk, tiết lộ rằng quân đội Ukraine không phù hợp với chiến đấu đô thị. Họ thiếu binh sĩ để dọn dẹp các vị trí của đối phương và không thể sử dụng thiết bị không người lái hiệu quả trong môi trường nhiều vật che chắn. Ukraine cũng dễ bị tổn thương trước các loại bom dẫn đường hạng nặng mà Nga dùng để phá hủy phòng tuyến. “Tôi nghĩ số phận của thành phố này đã được định đoạt. Chúng ta phải bảo toàn binh lính và rút lui đúng lúc. Tôi không thấy điều gì sai hay đáng xấu hổ khi rút về những vị trí có lợi hơn”, ông Shevchuk nói. Pokrovsk và Myrnohrad từ lâu đã đóng vai trò tấm chắn trước các đợt tấn công của Nga ở Donetsk. Lực lượng Nga bắt đầu đánh vào 2 thành phố hơn 1 năm trước, nhưng bị chặn lại bởi phòng tuyến kiên cố và việc Ukraine dùng nhiều thiết bị không người lái để phát hiện và đối phó. Tuy nhiên, các đợt tấn công liên tục đã làm suy yếu phòng thủ của Ukraine, và lực lượng Nga thời điểm này đang sử dụng các nhóm nhỏ để len lỏi qua tuyến phòng thủ đang thiếu người của đối phương. Họ cũng tận dụng thời tiết xấu gần đây - khiến hoạt động trinh sát bằng thiết bị không người lái của Ukraine bị hạn chế - để tiến sâu vào thành phố. Trong đoạn video lan truyền mạnh trên mạng xã hội tuần này, binh lính Nga tiến vào Pokrovsk từ phía nam, qua con đường mù sương mà có vẻ không vấp phải kháng cự. Chưa rõ Ukraine có thể bám trụ ở Pokrovsk đủ lâu để gây tổn thất nặng cho Nga hay không. Ở Bakhmut, giao tranh ác liệt diễn ra nhiều tháng trên từng con phố, từng khu nhà, gây nên cảnh tượng hoang tàn ở thành phố. BÁM TRỤ VÔ ÍCH Trong báo cáo đưa ra năm ngoái, Viện Nghiên cứu dịch vụ Hoàng gia (RUSI) của Anh đánh giá rằng việc giữ Bakhmut ban đầu là hợp lý vì nó giúp Kiev gây tổn thất đáng kể cho quân Nga. Nhưng khi Nga tiến sâu đủ để đưa các tuyến tiếp tế của Ukraine vào tầm pháo kích, tỷ lệ thương vong trở nên bất lợi cho Ukraine. Tuy nhiên, bộ chỉ huy tối cao của Ukraine vẫn quyết định cố thủ để tránh bị cho là yếu thế, nhất là khi Kiev đang nỗ lực vận động phương Tây tiếp tục viện trợ quân sự. Khoảng 10.000 binh sĩ Ukraine đã thiệt mạng hoặc bị thương nặng ở Bakhmut. Báo cáo kết luận rằng “lựa chọn tốt nhất cho Ukraine lẽ ra là rút lui về tuyến phòng thủ mới”. Đến cuối năm 2023, tâm điểm chiến sự chuyển sang Avdiivka, một thị trấn kiên cố của Ukraine ở phía nam Bakhmut. Nga được cho là đã chịu thương vong lớn ở Avdiivka, nhưng lực lượng của họ vẫn tiến lên bất chấp tổn thất. Khác với ở Bakhmut, Nga không tấn công trực diện ở Avdiivka mà dần siết vòng vây nhằm buộc Ukraine rút lui. Sau đó, Nga áp dụng chiến thuật này ở các điểm phòng thủ khác như Vuhledar. Ukraine cố giữ Avdiivka ngay cả khi vòng vây của Nga ngày càng siết chặt. Khi trận chiến kết thúc vào tháng 2/2024, binh sĩ Ukraine phải rút qua hành lang rộng chỉ khoảng 1,6 km dưới hỏa lực dày đặc. Hàng trăm người có thể đã bị bắt hoặc mất tích trong cuộc rút lui hỗn loạn cuối cùng. Giờ đây, nhiều người lo ngại kịch bản tương tự có thể xảy ra tại thành phố Myrnohrad nằm ngay phía đông Pokrovsk. Theo bản đồ của DeepState, một nhóm Ukraine theo dõi chiến trường, với những bước tiến ở Pokrovsk và việc mở rộng kiểm soát ở phía bắc, quân Nga đã tạo nên thế gọng kìm quanh Myrnohrad, để lại hành lang rộng chưa đến 3 km cho binh sĩ rút ra. Ông Bohdan Yanush - phó chỉ huy tiểu đoàn thuộc Lữ đoàn đổ bộ đường không 79, cho biết có khả năng vẫn còn vài trăm binh lính Ukraine đang chiến đấu trong vòng vây. Yanush nói rằng ông lo ngại nguy cơ bị bao vây, nhưng ông và các chỉ huy khác cho biết điều đó chưa xảy ra. Một số tuyến đường vào thành phố vẫn sử dụng được và lớp sương mù giúp quân Nga tiến vào Pokrovsk cũng có lợi cho Ukraine khi luân chuyển binh lực vào Myrnohrad. Các binh sĩ Ukraine chiến đấu ở Myrnohrad nói rằng họ chưa nhận được lệnh rút lui và đang tập trung thực hiện nhiệm vụ gây thương vong tối đa cho lực lượng Nga. Giống như ở Bakhmut và Avdiivka, câu hỏi đặt ra hiện nay là khi nào cán cân tiêu hao sẽ đảo chiều sang hướng bất lợi cho Ukraine và liệu Kiev có quyết định từ bỏ thành phố hay không. Các đợt tấn công liên tục của Nga đã tạo ra những lỗ hổng trên chiến tuyến có lợi cho Mátxcơva. BÌNH GIANG (theo New York Times) Khi Nga sắp chiếm được Pokrovsk, một thành phố chiến lược ở miền đông Ukraine, Kiev lại đứng trước lựa chọn quen thuộc và cay đắng: rút lui để cứu mạng người, chấp nhận thất bại, hay tiếp tục chiến đấu và đối mặt với nguy cơ chịu thương vong lớn hơn. Thành phố Pokrovsk tan hoang vì chiến sự ẢNH: NYT Lính Nga tiến về Pokrovsk ẢNH: REUTERS Thành phố công nghiệp Pokrovsk một thời nhộn nhịp với nhà máy, khách sạn giờ trở thành đống đổ nát ẢNH: NPR Những ngày gần đây, quân Nga đã chiếm gần chục khu dân cư ở vùng Zaporizhzhia, phía tây nam Pokrovsk. Vitaliy Deinega - người sáng lập Come Back Alive, một tổ chức từ thiện đang hỗ trợ quân đội Ukraine, viết trong bài đăng trên Facebook rằng nếu Ukraine không rút quân khỏi Pokrovsk và Myrnohrad, “chúng ta có thể rơi vào tình cảnh không còn ai để bịt các lỗ hổng trên mặt trận”. Ông cho rằng khi đó, “các công sự mà chúng ta đã đào ở hậu phương sẽ nhanh chóng rơi vào tay đối phương”.

RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==