TRANG 8-9 Dòng chảy bền bỉ của văn chương về chiến sĩ Công an THỨ NĂM 13/11/2025 Số 317 0977.456.112 NHIỀU NÚT THẮT CẦN GỠ BỎ TRANG 10 TRANG 2 ĐƯA KHCN VÀO TRUNG TÂM CỦA SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP Nghịch lí xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp TRANG 6 TRANG 7 Nghị lực phi thường của “ông bố sinh viên” Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan thăm bệnh nhi đang điều trị tại Khoa Nội Nhi, Bệnh viện K cơ sở Tân Triều, Hà Nội ngày 28/5/2025 NGUỒN: NHÂN DÂN DÀI CỔ Từ nỗi sợ đến niềm tin CHUYỆN HÔM NAY Chỉ chưa đầy 10 năm trước, khi nhận thông báo bị ung thư thì hầu hết cả bệnh nhân và người thân đều rơi vào cảm giác cầm “án tử”. XEM TIẾ P TRANG 13 n THÁI HÀ TRANG 4 + 5 Thêm cơ hội điều trị Thuốc miễn dịch mới giá hợp lý hơn Bệnh viện cũ quá tải, cơ sở mới bị bỏ hoang PHÁT HUY SỨC MẠNH ĐẠI ĐOÀN KẾT TOÀN DÂN TỘC ĐỂ PHÁT TRIỂN ĐẤT NƯỚC TRANG 3 Tăng cường phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc là động lực quan trọng trong công cuộc đổi mới đất nước ẢNH: BAOCHINHPHUVN TRANG 12 Trùm lừa đảo Trung Quốc âm mưu rửa 61.000 bitcoin CHỜ XẠ TRỊ PHÁT TRIỂN NHÀ Ở XÃ HỘI:
2 nThứ Năm n Ngày 13/11/2025 QUAÛNG CAÙO PHAÙT HAØNH Haø Noäi: ÑT: (024)39432758; Fax: (024)39435285 TPHCM: ÑT: (028)38469860; Fax: (028)38480015 Trong giôø haønh chính (024)39439664 Ngoaøi giôø 0908988666 (Nguyeãn Haèng) n Thieát keá : QUANG HUY n Giaù: 5.500 ñoàng n Ban ñaiï dienä taiï thanø h pho á Ho à Chí Minh: 384 Nam Kyø Khôiû Nghóa, P.Xuanâ Hoa-ø TPHCM. ÑT: (028) 3848 4366, E-mail: tienphonghcm@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï mienà Trung: 339 Leâ Thanh Nghò, P.Hoaø Cöônø g; 19 Ngoâ Gia Tö,ï P.Haiû Chauâ , TP Ña ø Nanü g, ÑT: (0236)3828 039, E-mail: banmientrung@baotienphong.com.vn n Ban ñaiï dienä taiï Bacé Trung Bo:ä 21 Ho à Xuanâ Höông, P.Thanø h Vinh, tænh Ngheä An. ÑT: (0238)8602345; Email: baotienphongbactrungbo@gmail.com. n Ban ñaiï dienä taiï ÑBSCL: 103 Tranà Vanê Hoaiø , P.Ninh Kieuà , TP Canà Thô. ÑT: (0292)3823823, Email: baotienphongdbscl@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Nguyenâ - Nam Trung Bo:ä 52 Tranà Nhatä Duatä , P.Buonâ Ma Thuotä , Ñaké Laké , ÑT: (0262)3950029, E-mail: baotienphongtaynguyen@gmail.com; 1018, ñöônø g 2/4, P. Bacé Nha Trang, tænh Khanù h Hoaø . SÑT: 0258.6500.155. Email: tienphongnhatrang@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Bacé Bo:ä 64 ñöônø g Ly ù Tö ï Tronï g, P.Yenâ Baiù , tænh Laoø Cai. ÑT: 0904938689, E-mail: vptaybacbotp@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Ñonâ g Bacé Bo:ä So á 18 Le â Thanh Nghò, P.Haï Long, tænh Quanû g Ninh; E-mail: bandongbac@baotienphong.com.vn n Toøa soaïn: 15 Hoà Xuaân Höông, P.Hai Baø Tröng vaø D29 Phaïm Vaên Baïch, P.Caàu Giaáy, Haø Noäi. ÑT: 3943 4031 - 38227525 E-Mail: toasoan@baotienphong.com.vn, ISSN 0866-0827 Website: www.tienphong.vn n Toång Bieân taäp: PHUØNG COÂNG SÖÔÛNG n In taiï : Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 1, Cty in baoù Nhanâ Danâ Ña ø Nanü g, Cty TNHH MTV in Ñaé êkê Laké , Xöônû g in Quanâ khu IV, Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 2, TPHCM THỜI SỰ Sáng 12/11 tại Hà Nội, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức Lễ kỷ niệm 80 năm ngành nông nghiệp và môi trường (1945 - 2025), Đại hội Thi đua yêu nước lần thứ I và đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhất. Sự kiện có sự tham dự của Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Phạm Minh Chính, các đồng chí nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ cùng hơn 1.200 đại biểu. Phát biểu chỉ đạo tại buổi lễ, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, ngành nông nghiệp và môi trường có vị trí chiến lược đặc biệt, gắn bó mật thiết với đất đai, sông ngòi, rừng núi, làng quê, thành thị, biển đảo… với đời sống của hơn 100 triệu người dân Việt Nam. Đây là ngành quản lý những nguồn tài nguyên sống còn của đất nước như đất, nước, không khí, rừng, khoáng sản, đa dạng sinh học và môi trường sinh thái. Mỗi tấc đất, mỗi dòng sông, mỗi cánh rừng, mỗi vùng biển không chỉ là không gian sinh tồn và phát triển sinh kế, mà còn là thành tố của chủ quyền quốc gia. KHUYẾN KHÍCH CÁC MÔ HÌNH LIÊN KẾT, THAM GIA CHUỖI GIÁ TRỊ “Phát triển nông nghiệp, bảo vệ tài nguyên và môi trường không chỉ là nhiệm vụ kinh tế, mà còn là nhiệm vụ chính trị, văn hóa, xã hội, an ninh - quốc phòng”, Tổng Bí thư Tô Lâm nói. Tổng Bí thư yêu cầu ngành nông nghiệp và môi trường cần tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách và các nền tảng chiến lược trong giai đoạn mới, đẩy nhanh tổng kết thực tiễn, thể chế hóa đầy đủ các chủ trương của Đảng về “nông nghiệp, nông dân, nông thôn”, về quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu vào hệ thống pháp luật... Tổng Bí thư cũng nhấn mạnh việc phải đẩy mạnh phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, coi đây là động lực then chốt của phát triển. Trong đó, cần đưa KHCN vào trung tâm của sản xuất nông nghiệp, từ giống cây trồng, vật nuôi, công nghệ sinh học, tự động hóa đến truy xuất nguồn gốc, logistics và thương mại số. Khuyến khích các mô hình liên kết nhà khoa học, doanh nghiệp, hợp tác xã, nông dân cùng tham gia vào chuỗi giá trị, khuyến nông phải gắn với đồng ruộng, với cơ sở sản xuất, không dừng lại ở hô hào, phong trào. Tổng Bí thư yêu cầu đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ và kiểm soát nguồn lực; huy động mạnh mẽ các nguồn lực xã hội, doanh nghiệp, hợp tác xã và kinh tế tư nhân đầu tư vào nông nghiệp xanh, nông nghiệp chế biến, năng lượng tái tạo, kinh tế tuần hoàn. Biến các nguồn lực tài nguyên, đặc biệt là đất đai và rừng, biển, nước, thành giá trị vật chất, hạ tầng và tài chính cho phát triển quốc gia. Gợi mở việc tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững, Tổng Bí thư nói rằng, ngành nông nghiệp cần chuyển từ phát triển theo chiều rộng sang chiều sâu, từ tăng sản lượng sang nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả; đẩy mạnh xây dựng thương hiệu, phát triển mạnh nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn, ứng dụng công nghệ cao; gắn sản xuất với chế biến sâu, với xây dựng thương hiệu quốc gia; mở rộng thị trường, tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị nông sản toàn cầu. PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP SINH THÁI, NÔNG THÔN HIỆN ĐẠI, NÔNG DÂN VĂN MINH Qua tám thập kỷ, ngành nông nghiệp và môi trường đã khẳng định vai trò chiến lược trong bảo đảm an ninh lương thực, sinh kế hàng chục triệu nông dân, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, đa dạng sinh học và cân bằng sinh thái, đồng thời góp phần giữ vững ổn định chính trị, an sinh xã hội và bảo vệ môi trường sống của nhân dân. Trải qua chiến tranh, tái thiết và công cuộc đổi mới, ngành nông nghiệp đã trở thành trụ đỡ của nền kinh tế quốc dân, đưa Việt Nam từ nước thiếu ăn trở thành một trong những quốc gia xuất khẩu nông sản hàng đầu thế giới. Từ các chủ trương đổi mới như Khoán 100, Khoán 10, đến Luật Đất đai 1993 và chương trình Xây dựng nông thôn mới, nông nghiệp Việt Nam đã không ngừng lớn mạnh, đóng góp quan trọng cho tăng trưởng, ổn định xã hội và giảm nghèo bền vững. Ông Trần Đức Thắng, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường, phát biểu: “80 năm qua là hành trình vẻ vang và đầy tự hào - bản hùng ca về ý chí, trí tuệ, khát vọng cống hiến của các thế hệ cán bộ, công chức, viên chức và người lao động ngành nông nghiệp và môi trường, góp phần dựng xây một Việt Nam xanh, hùng cường và phát triển”. Theo ông Thắng, trong giai đoạn phát triển mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, mục tiêu xuyên suốt của ngành là phát triển nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh; bảo vệ, khai thác và sử dụng bền vững tài nguyên thiên nhiên; chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu, bảo đảm an ninh môi trường, góp phần xây dựng đất nước phát triển nhanh, bền vững, phồn vinh, hạnh phúc. “Bộ máy phải tinh gọn, cán bộ phải vững chuyên môn, chắc bản lĩnh, đáp ứng yêu cầu quản lý đa ngành. Khai thông nguồn lực trong nước và quốc tế, nhất là tài chính về khí hậu, ODA thế hệ mới, vốn tư nhân cho đầu tư xanh”, ông Thắng nói. NGUYỄN HOÀI Tổng Bí thư Tô Lâm nói rằng, cần đưa khoa học công nghệ (KHCN) vào trung tâm của sản xuất nông nghiệp, từ giống cây trồng, vật nuôi, công nghệ sinh học, tự động hóa đến truy xuất nguồn gốc, logistics và thương mại số. Đưa KHCN vào trung tâm của sản xuất nông nghiệp Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh đến việc xây dựng tổ chức bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; đội ngũ cán bộ tận tụy, trí tuệ, gắn bó với nhân dân. Bộ Nông nghiệp và Môi trường cần nhanh chóng hoàn thiện tổ chức, vận hành thông suốt, nâng cao hiệu quả quản lý; xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức liêm chính, chuyên nghiệp, tận tụy, công tâm, trách nhiệm với dân. Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Tổng Bí thư Tô Lâm trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất cho Bộ Nông nghiệp và Môi trường Sáng 12/11, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Hiệp hội Thương mại Hoa Kỳ tại Hà Nội (AmCham) và Phòng Thương mại Hoa Kỳ tại Washington phối hợp tổ chức Hội nghị Thượng đỉnh Kinh doanh Việt Nam - Hoa Kỳ lần thứ 8 nhằm tăng cường quan hệ thương mại và kinh tế song phương. Hoa Kỳ hiện là đối tác thương mại lớn thứ hai của Việt Nam, là thị trường xuất khẩu lớn nhất, đồng thời là một trong những động lực chính của đầu tư tại Việt Nam. Việt Nam đã vươn lên trở thành một trong mười đối tác thương mại hàng đầu của Hoa Kỳ, quan hệ kinh tế giữa hai nước dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ trong thời gian tới. Việt Nam là mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu của Hoa Kỳ, đồng thời các doanh nghiệp và nhà đầu tư Hoa Kỳ đã đóng góp đáng kể vào chuyển dịch cơ cấu và tăng trưởng kinh tế của Việt Nam. Tại hội nghị, Trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ Michael DeSombre cho rằng, Việt Nam có tiềm năng lớn về thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài, các doanh nghiệp Hoa Kỳ sẵn sàng duy trì vai trò dẫn đầu như những nhà đầu tư và đối tác chủ chốt của doanh nghiệp Việt Nam. Ông DeSombre cũng khẳng định vai trò chiến lược của Việt Nam trong việc đảm bảo an ninh kinh tế toàn cầu và chuỗi cung ứng bền vững thông qua đa dạng hóa và hợp tác. Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Marc Knapper đánh giá cao những đóng góp của khu vực tư nhân đối với quan hệ song phương, doanh nghiệp Việt Nam và Hoa Kỳ đóng vai trò trung tâm trong sự phát triển vượt bậc 3 thập kỷ qua. Ông Knapper khẳng định, Hoa Kỳ tiếp tục cam kết hỗ trợ các mục tiêu phát triển của Việt Nam, bao gồm hợp tác trong các lĩnh vực đổi mới, năng lượng sạch, chuyển đổi số và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn nói rằng, năm 2025 đánh dấu 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Hoa Kỳ, một hành trình từ “đối đầu thành đối tác, từ nghi ngờ thành tin cậy, từ quá khứ đau thương thành hiện tại hợp tác toàn diện và tương lai cùng phát triển thịnh vượng”. Phó Thủ tướng kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp Hoa Kỳ tiếp tục mở rộng đầu tư, đồng hành với Việt Nam trong các lĩnh vực bán dẫn, năng lượng sạch, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đồng thời đề nghị Chính phủ Hoa Kỳ gỡ bỏ các hạn chế kiểm soát xuất khẩu theo Danh mục D1 và D3, sớm ký kết Hiệp định thương mại đối ứng và công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường. “Trong thế giới đầy biến động hôm nay, chỉ có niềm tin mới tạo nên hợp tác, chỉ có hợp tác mới dẫn đến thịnh vượng và chỉ có thịnh vượng mới tạo nên tương lai bền vững”, Phó Thủ tướng bày tỏ. DƯƠNG HƯNG Quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ không phải là “cho-nhận, được-mất” Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn khẳng định, quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ không phải là mối quan hệ “cho - nhận, được - mất”, mà là mối quan hệ “cùng kiến tạo, cùng phát triển, cùng thắng”.
3 n Thứ Năm n Ngày 13/11/2025 THỜI SỰ Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tiếp thu những tinh hoa của dân tộc, của thế giới về Đại đoàn kết, khởi xướng và rèn luyện khối đại đoàn kết toàn dân tộc khi chúng ta có chính quyền của nhân dân. Tư tưởng của Người đã được Đảng ta kế thừa và phát triển trong mọi giai đoạn lịch sử. Đảng luôn xác định đại đoàn kết toàn dân tộc là đường lối chiến lược, là truyền thống vô cùng quý báu, là cội nguồn sức mạnh của dân tộc, của cách mạng, là nhân tố quyết định mọi thắng lợi của sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước. “Đoàn kết, đoàn kết, Đại đoàn kết - Thành công, thành công, Đại thành công” đã trở thành chân lý, thành lẽ sống của chúng ta. Trong các cuộc kháng chiến trường kỳ gian khổ, chính sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc đã kết tụ nên những thắng lợi vĩ đại. Từ Cách mạng Tháng Tám 1945 đến Chiến thắng Điện Biên Phủ 1954, từ Đại thắng Mùa Xuân 1975 đến công cuộc Đổi mới, mỗi bước ngoặt lịch sử đều in đậm dấu ấn của sự đồng lòng, chung sức của toàn dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng. Nhờ phát huy tinh thần “Đại đoàn kết toàn dân tộc”, hàng triệu triệu người con đất Việt thuộc các giai cấp, tôn giáo, dân tộc khác nhau đã hội tụ dưới lá cờ của Đảng, chiến đấu hy sinh cho độc lập, tự do và thống nhất đất nước. Ngày nay, bài học lớn về đại đoàn kết dân tộc vẫn giữ nguyên giá trị thời sự. Nhìn ra thế giới, chúng ta càng thấm thía giá trị của một dân tộc “trên dưới một lòng”, “tướng sỹ một lòng phụ tử/ hòa nước sông chén rượu ngọt ngào”, “bầu ơi thương lấy bí cùng/ tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn”... cùng sống hòa thuận, yên bình trên đất nước Rồng - Tiên trong khi nhiều quốc gia đang phải đối mặt với chia rẽ xã hội, xung đột sắc tộc, tôn giáo và bất ổn chính trị kéo dài. Chiến tranh, bạo lực và mâu thuẫn phe phái diễn ra ở không ít nơi, thậm chí có nơi xung đột đã đẩy người dân vào cảnh ly tán, đói nghèo cùng cực. Bức tranh địa chính trị toàn cầu được dự báo tiếp tục đầy bất ổn và khó lường. Trong bối cảnh đó, Việt Nam nổi lên như một điểm sáng với môi trường chính trị - xã hội ổn định, nhân dân một lòng đoàn kết, đồng thuận hướng về mục tiêu chung xây dựng và phát triển đất nước. Một minh chứng tiêu biểu gần đây về tinh thần đoàn kết, dân chủ trong xã hội ta là đợt sinh hoạt chính trị góp ý các dự thảo văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng. Lần đầu tiên, việc lấy ý kiến nhân dân vào văn kiện Đại hội Đảng được triển khai rộng rãi, ứng dụng công nghệ số để mọi người dân trong và ngoài nước đều có thể tham gia dễ dàng. Qua ứng dụng VNeID trên điện thoại thông minh và cổng thông tin trực tuyến, nhiều triệu người dân đã gửi ý kiến tâm huyết đóng góp cho Đảng. Đến nay, đã có gần 3 triệu lượt ý kiến góp ý được gửi qua nhiều hình thức khác nhau (trong đó có hơn 2 triệu góp ý qua nền tảng VNeID...). Đây là số lượng ý kiến đóng góp lớn nhất trong các kỳ Đại hội Đảng từ trước đến nay, thể hiện rõ tinh thần dân chủ, sự đồng thuận và ý thức trách nhiệm chính trị của nhân dân ta đối với những quyết sách trọng đại của đất nước. Tiếng nói của nhân dân - xuất phát từ cơ sở thực tiễn cuộc sống- sẽ là những đóng góp quý báu, giúp Đảng ta hoàn thiện đường lối, phản ánh đúng ý chí và nguyện vọng của nhân dân trong văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng sắp tới. Một điển hình khác là từ đầu năm 2025 đến nay, nhiều tỉnh thành trong cả nước, đặc biệt là khu vực miền Bắc và miền Trung - Tây Nguyên, đã hứng chịu những đợt thiên tai dồn dập, mưa lũ liên tiếp gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về người và của. Trước tình hình đó, dưới sự chỉ đạo sát sao của Đảng và Nhà nước, các lực lượng như quân đội, công an, y tế, dân quân đã nhanh chóng vào cuộc cứu dân, tổ chức sơ tán khẩn cấp và hỗ trợ tái thiết cuộc sống sau lũ. Đồng thời, nhân dân cả nước, cũng đồng lòng chung tay, phát huy mạnh mẽ truyền thống “tương thân tương ái”, “lá lành đùm lá rách”, “thương người như thể thương thân” của dân tộc. Từ các cơ quan, đoàn thể, doanh nghiệp đến những nhóm thiện nguyện tự phát và đội ngũ thanh niên tình nguyện, các nguồn lực đều được huy động, quyên góp nhằm sẻ chia, ủng hộ đồng bào vùng lũ vượt qua khó khăn. Không chỉ đoàn kết trên phạm vi quốc gia, người Việt Nam ở trong và ngoài nước cũng ngày càng gắn bó chặt chẽ. Kiều bào ta tại nhiều quốc gia luôn hướng về Tổ quốc, đóng góp cả trí lực và tài lực cho quê hương bằng nhiều cách khác nhau. Những đợt quyên góp “Vì biển, đảo Việt Nam”, những chương trình kết nối doanh nhân kiều bào đầu tư về nước, hay những lớp học dạy tiếng Việt miễn phí do cộng đồng người Việt ở nước ngoài tổ chức… tất cả đều xuất phát từ tấm lòng luôn hướng về cội nguồn, từ tinh thần đại đoàn kết của con Lạc cháu Hồng dù ở bất cứ nơi đâu. Có thể khẳng định, chưa bao giờ khối đại đoàn kết toàn dân tộc của chúng ta, bao gồm cả đồng bào trong nước và hơn 5 triệu người Việt Nam ở nước ngoài, lại được củng cố vững chắc như hiện nay. Đây là nguồn sức mạnh nội sinh to lớn, là điểm tựa để đất nước vượt qua mọi thách thức, vững bước tiến lên trên con đường đổi mới và hội nhập. Thời gian tới, để tiếp tục củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, trước hết phải tăng cường đoàn kết trong Đảng và khối đại đoàn kết toàn dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng. Hơn bao giờ hết, cần đặt ưu tiên hàng đầu cho việc củng cố và phát huy sức mạnh đại đoàn kết, xem đó là nhân tố then chốt đưa đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới. Điều này đòi hỏi mỗi cán bộ, đảng viên phải thật sự nêu gương, “nói đi đôi với làm”, đặt lợi ích quốc gia - dân tộc và nhân dân lên trên hết, trước hết; kiên quyết đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, phương thức, thủ đoạn hoạt động của các thế lực thù địch hòng chia rẽ khối đoàn kết của chúng ta. Đồng thời, phải không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần và bảo vệ quyền lợi chính đáng của nhân dân. Đây vừa là mục tiêu, vừa là động lực củng cố khối đại đoàn kết. Đảng xác định nhân dân là trung tâm; lấy hạnh phúc, ấm no của nhân dân làm mục tiêu phấn đấu. Cần đặc biệt chăm lo người dân trong diện dễ bị tổn thương và vùng khó khăn: đồng bào dân tộc thiểu số, người dân ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng căn cứ cách mạng cũ, vùng thường xuyên chịu thiên tai…. Tiếp tục thực hiện hiệu quả các chương trình xóa đói giảm nghèo bền vững, chính sách an sinh xã hội, không để ai bị bỏ lại phía sau. Khi dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, khi mọi người dân đều được hưởng thành quả phát triển công bằng, thì khối đại đoàn kết càng bền chặt, không thế lực nào kích động chia rẽ được. Cùng với đó, cần đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể, hướng về cơ sở và lấy người dân làm trung tâm phục vụ. Mặt trận cần làm tốt hơn nữa vai trò nòng cốt trong việc tập hợp, đoàn kết các giai tầng xã hội, các cá nhân tiêu biểu… tất cả cùng hướng tới mục tiêu chung vì một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng. Mặt trận Tổ quốc phải trở thành diễn đàn rộng rãi để mọi tầng lớp nhân dân, đồng bào các dân tộc, tôn giáo, kiều bào ở nước ngoài… có thể gặp gỡ, trao đổi, bày tỏ ý kiến, nguyện vọng một cách dân chủ, cởi mở. Đồng thời, cần chú trọng phát huy vai trò của các nhân sĩ, trí thức, chuyên gia, người có uy tín trong xã hội và cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài trong việc hiến kế xây dựng đất nước. Mặt khác, đại đoàn kết không chỉ giới hạn trong phạm vi quốc gia mà cần được mở rộng ra tầm quốc tế. Qua đó, Việt Nam tranh thủ được sự ủng hộ của bạn bè thế giới, tạo môi trường thuận lợi cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; đồng thời tăng cường đoàn kết giữa nhân dân Việt Nam với nhân dân các nước, nhất là với các lực lượng yêu chuộng hòa bình và tiến bộ trên thế giới. Một nước Việt Nam ổn định, hòa hợp, giàu lòng nhân ái chắc chắn sẽ có những đóng góp quan trọng cho hòa bình, hợp tác và phát triển chung của nhân loại. Lịch sử 95 năm xây dựng và phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc là một hành trình vẻ vang, để lại nhiều bài học sâu sắc. Nhờ đoàn kết mà dân tộc ta đã làm nên những điều tưởng chừng không thể, từ chiến thắng trong các cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc vĩ đại, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ đến vươn mình thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu. Ngày nay, trước thời cơ và thách thức đan xen, càng phải củng cố khối đại đoàn kết như giữ gìn con ngươi của mắt mình. Mỗi người dân Việt Nam, dù khác biệt về vùng miền, dân tộc, tôn giáo hay nghề nghiệp, đều cùng chung một quyết tâm: đoàn kết vì tương lai phồn vinh của đất nước. Đó chính là cội nguồn của ý chí, niềm tin và sức mạnh để hiện thực hóa mục tiêu xây dựng nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, nhân dân hạnh phúc. Việt Nam chúng ta với dân tộc anh hùng, nhân dân đoàn kết, cần cù, sáng tạo, chắc chắn sẽ lập nên những kỳ tích phát triển mới, có vị thế xứng đáng, sánh vai với bạn bè khắp năm châu. TÔ LÂM Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam Cách đây 95 năm, dưới sự chủ trì của Đảng, Hội Phản đế Đồng minh được thành lập vào ngày 18/11/1930, trở thành tổ chức đầu tiên của Mặt trận Dân tộc thống nhất Việt Nam. Trong suốt tiến trình đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước, với nhiều tên gọi và hình thức khác nhau, Mặt trận Dân tộc thống nhất luôn hoàn thành sứ mệnh tập hợp, đoàn kết mọi tầng lớp nhân dân Việt Nam. Dù ở bất cứ giai đoạn nào, nguyên tắc cốt lõi của Mặt trận vẫn là đoàn kết toàn dân vì mục tiêu chung: độc lập dân tộc và phồn vinh, hạnh phúc của nhân dân. Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc để phát triển đất nước Tăng cường phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc là động lực quan trọng trong công cuộc đổi mới đất nước ẢNH: BAOCHINHPHUVN
4 nThứ Năm n Ngày 13/11/2025 XÃ HỘI Dài cổ chờ xạ trị Khoảng 10 giờ ngày 12/11, tại khu vực xạ trị cơ sở 2 Bệnh viện Ung Bướu TPHCM, nhiều bệnh nhân và thân nhân ngồi chờ đến lượt xạ trị. Đây là một trong những bệnh viện điều trị ung thư lớn nhất phía Nam, tiếp nhận người bệnh không chỉ từ TPHCM mà còn đến từ hầu hết các tỉnh miền Tây, miền Đông Nam Bộ. Nhiều tháng qua bà N.T.H (62 tuổi, ngụ tại Đồng Tháp) liên tục lên TPHCM để điều trị ung thư vú giai đoạn III. “Truyền hóa chất thì bác sĩ sắp xếp nhanh, gần như không phải chờ. Chuyển qua xạ trị tôi phải đợi gần ba tuần mới đến lượt. Nhìn bệnh nhân đông, tôi hiểu máy xạ đang quá tải” - bà H nói. Ông P.V.T (55 tuổi, ngụ tại Đồng Nai) bệnh nhân ung thư vòm hầu cũng trong tình cảnh tương tự. “Hóa trị được làm đúng hẹn, riêng xạ trị phải chờ vì mỗi máy chia cho nhiều người. Tôi đăng ký trước, đúng ba tuần sau mới được gọi vào điều trị” - ông T kể. Trao đổi với phóng viên, TS.BS Diệp Bảo Tuấn - Giám đốc Bệnh viện Ung Bướu TPHCM cho biết, bệnh nhân điều trị tại bệnh viện đang tăng khoảng 10% so với cùng kỳ năm trước. Trung bình mỗi ngày, bệnh viện tiếp nhận gần 5.000 lượt người đến khám và điều trị. “Phần hóa trị thì dễ hơn vì không cần nhiều máy móc, chủ yếu là nhân lực và không gian. Nhưng xạ trị phức tạp, phụ thuộc vào thiết bị. Hiện có những máy đã sử dụng tới 21 năm, xuống cấp nên thời gian chờ trung bình của người bệnh khoảng 3 tuần” - ông Tuấn cho hay. Bệnh viện Ung Bướu TPHCM vẫn cố gắng sắp xếp, ưu tiên cho các ca cần xạ trị sớm để không ảnh hưởng đến tiên lượng bệnh. Tuy nhiên, số lượng người bệnh từ các tỉnh đổ về ngày càng nhiều khiến cơ sở luôn trong tình trạng quá tải. Theo Giám đốc Bệnh viện Ung Bướu TPHCM, ngoài việc bảo trì, sửa chữa máy hiện có, bệnh viện đang được Thành phố phê duyệt danh mục đầu tư mới với tổng vốn hơn 800 tỷ đồng, chủ yếu để mua sắm thiết bị y tế hiện đại. “Dự án này rất quan trọng, giúp giảm tải, rút ngắn thời gian chờ xạ trị cho người bệnh” - ông Tuấn nhấn mạnh. Liên quan đến việc Việt Nam vừa cấp phép sử dụng vắc xin điều trị ung thư của Nga, TS.BS Diệp Bảo Tuấn cho rằng đây là “tin vui” cho người bệnh. “Có thêm thuốc mới được Bộ Y tế cấp phép là lợi ích cho cộng đồng. Nó giúp đa dạng lựa chọn, có thể mang lại hiệu quả tương tự thuốc cùng nhóm nhưng giá cạnh tranh hơn” - ông Tuấn nói. Theo ông Tuấn, loại vắc xin mới này có cơ chế tác động vào hệ miễn dịch, chỉ định rộng cho hơn 14 loại ung thư. Nếu giá hợp lý, người bệnh sẽ dễ tiếp cận hơn, đặc biệt là nhóm bệnh nhân nặng đang điều trị dài ngày. VÂN SƠN Do số lượng người bệnh gia tăng, trong khi năng lực đáp ứng của máy móc có hạn, bệnh nhân ung thư phải chờ trung bình khoảng ba tuần mới được xạ trị. QUÁ TẢI Sáng 12/11, ghi nhận của PV Tiền Phong tại cơ sở 1 Bệnh viện Ung Bướu Cần Thơ nằm trên đường Châu Văn Liêm (phường Ninh Kiều), hàng trăm người dân ở khắp các tỉnh ĐBSCL xếp hàng chờ khám, điều trị. Bên trong, các phòng điều trị bệnh nhân phải nằm 2 người/giường, hoặc 2 giường ghép đôi để 4 người bệnh nằm. Dưới sàn trong phòng, ngoài hành lang, người bệnh, người nhà chăm sóc nằm, ngồi la liệt. Ông Nguyễn Văn Mạnh Em (ở phường Thốt Nốt, TP. Cần Thơ), mệt mỏi ngồi hành lang, bên cạnh là vợ đi chăm. Ông tới viện mổ tuyến giáp hơn 10 ngày nay. Dù mới mổ, còn đau, nhưng ông vẫn phải ra ngoài ngồi cho thoáng, bởi dù sao vẫn thoải mái hơn trong phòng bệnh phải nằm 2 người 1 giường. Cùng hoàn cảnh, 10 ngày nay, ngày nào bà Phạm Thị Bảy (71 tuổi, ở Vĩnh Long), cũng loanh quanh ở hành lang để chăm con trai mổ khối u. “Trong phòng chật chội, 2 người bệnh chung 1 giường, chưa kể người thân chăm sóc. Tôi ra ngoài cho thoải mái, có việc con trai hoặc bác sĩ gọi sẽ vào hỗ trợ”, bà Bảy nói. Ông La Văn Thành (quê Vĩnh Long), mổ khối u ở tay hơn 1 tuần nay, cũng phải thường xuyên ra hành lang ngồi. “Ở đây bác sĩ nhiệt tình, chu đáo nhưng cơ sở vật chất quá tải, không đáp ứng nhu cầu của người bệnh”, ông Thành nói. Trao đổi với PV Tiền Phong, ông Huỳnh Minh Thiện - Trưởng phòng Kế hoạch Tổng hợp (Bệnh viện Ung Bướu Cần Thơ) cho biết, hiện bệnh viện có 2 cơ sở đang hoạt động tại đường Châu Văn Liêm (cơ sở 1) với 225 giường, cơ sở 2 tại đường Trần Bình Trọng (Bệnh viện Tim Mạch cũ) với 195 giường. Ngoài ra, một số khoa, phòng phải kê thêm giường để đáp ứng nhu cầu người bệnh. Bệnh viện có tổng cộng 430 giường. Tuy nhiên, mỗi ngày bệnh viện đón tiếp bình quân 800 bệnh nhân, trong đó điều trị nội trú 550 người, có thời điểm bệnh nhân nội trú lên đến 700 người. “Số lượng bệnh nhân nhiều dẫn đến quá tải, bệnh viện phải ghép 2 bệnh nhân 1 giường. Bệnh viện chỉ ưu tiên các bệnh nhân sau mổ, điều trị nặng mới được 1 người 1 giường”, ông Thiện cho biết. Cũng theo ông Thiện, ngoài bệnh nhân nội trú, bệnh viện có khoảng 200 bệnh nhân điều trị ngoại trú mỗi ngày. Bệnh nhân ngoại trú tới giờ sẽ vào khám, lấy thuốc, sau đó về nhà hoặc ra phòng trọ ở chờ hôm sau lại tới viện. Ông Thiện thừa nhận, hiện bệnh viện gặp nhiều khó khăn về cơ sở vật chất phục vụ người bệnh. Bệnh viện chỉ có 1 máy xạ trị cũ đã sử dụng 15 năm nay. Mỗi ngày, các bác sĩ phải chia 3 ca vận hành máy, từ 5h sáng tới tối khuya để đáp ứng tối đa nhu cầu xạ trị cho bệnh nhân. Dù vậy, vẫn không thể đáp ứng hết nhu cầu, nhiều bệnh nhân phải xếp hàng chờ lịch xạ trị kéo dài nhiều ngày. Tình trạng này gây sức ép rất lớn đối với đội ngũ y bác sĩ. Do đó, bệnh viện phải giới thiệu nhiều bệnh nhân đi nơi khác xạ trị như lên các bệnh viện ở TPHCM, sang Trà Vinh, Cà Mau, Kiên Giang… TÒA NHÀ MỚI CỎ MỌC ĐẦY Trước đó, ngày 19/10, khi tới thăm Bệnh viện Ung Bướu Cần Thơ, trước việc bệnh viện quá tải, chỉ có 1 máy xạ trị, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chỉ đạo UBND TP. Cần Thơ và Bộ Tài chính triển khai ngay thủ tục để mua thêm máy xạ trị cho bệnh viện từ nguồn vốn dự phòng. Ngày 8/11, tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 10/2025, việc mua máy xạ trị chưa xong nên Thủ tướng nhắc lại và yêu cầu Cần Thơ triển khai khẩn trương hơn. Về mua thêm máy xạ trị theo chỉ đạo của Thủ tướng, TS.BS Võ Văn Kha, Giám đốc Bệnh viện Ung Bướu Cần Thơ cho biết, hiện UBND TP. Cần Thơ và Sở Y tế đang làm thủ tục để mua máy. Với bệnh viện ung bướu mới, thành phố đang tiến hành các thủ tục để khởi động lại theo chỉ đạo của Thủ tướng. Dự án Bệnh viện Ung Bướu Cần Thơ mới có tổng mức đầu tư hơn 1.727 tỷ đồng, quy mô 500 giường. Dự án khởi công tháng 10/2017, dự kiến hoàn thành sau 3 năm (cuối năm 2020), trở thành bệnh viện ung bướu lớn nhất và hiện đại nhất vùng ĐBSCL. Tuy nhiên, năm 2022, dự án này phải tạm dừng thi công khi đạt 82% khối lượng xây dựng, hơn 16% phần cung cấp và lắp đặt thiết bị. Từ đó, toà nhà bệnh viện phơi mưa nắng, cỏ dại mọc um tùm. CHÚC TRÍ Các bác sĩ Bệnh viện Ung Bướu TPHCM chuẩn bị cho người bệnh bước vào quá trình xạ trị ẢNH: BVCC Giám đốc Bệnh viện Ung Bướu TPHCM cho biết, ngoài việc nâng cấp trang thiết bị, ngành y tế thành phố đang phối hợp với các địa phương đẩy mạnh đầu tư bệnh viện ung bướu tại Cần Thơ, Bà Rịa - Vũng Tàu và các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long. “Nếu các tuyến dưới phát triển mạnh hơn, bệnh nhân sẽ không phải đổ dồn về TPHCM. Điều này không chỉ giảm tải cho bệnh viện mà còn giảm áp lực giao thông và chi phí đi lại cho người dân” - ông Tuấn nói. Bệnh viện cũ quá tải, cơ sở mới bị bỏ hoang Ông Nguyễn Văn Mạnh Em (ở phường Thốt Nốt, TP. Cần Thơ) cùng vợ thường xuyên ra ngồi hành lang bệnh viện ẢNH: CHÚC TRÍ Chiếc máy xạ trị duy nhất 15 năm tuổi tại Bệnh viện Ung Bướu Cần Thơ đang phải hoạt động 3 ca vẫn không thể đáp ứng nhu cầu người bệnh, khiến không ít bệnh nhân phải thêm chi phí lên TPHCM điều trị. Trong khi đó, cơ sở mới của bệnh viện này được đầu tư hơn 1.700 tỷ đồng lại chậm tiến độ, bỏ hoang nhiều năm nay. Ngày 7/11, Thanh tra Chính phủ công bố kết luận thanh tra về các dự án có khó khăn, vướng mắc tại TP Cần Thơ, trong đó có Dự án Bệnh viện Ung bướu Cần Thơ. Thanh tra Chính phủ kết luận, UBND TP Cần Thơ, Sở Y tế Cần Thơ, liên danh nhà thầu và các đơn vị tư vấn đã có những khuyết điểm, vi phạm, dẫn đến dự án chậm tiến độ, và tiềm ẩn nguy cơ lãng phí khoảng 300 tỷ đồng vốn vay và ngân sách địa phương. Từ đó, Thanh tra kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tổ chức kiểm điểm trách nhiệm đối với lãnh đạo UBND TP Cần Thơ. GIA TĂNG CA BỆNH
5 n Thứ Năm n Ngày 13/11/2025 XÃ HỘI Thuốc miễn dịch mới giá hợp lý hơn Khác với hoá trị hay xạ trị tác động trực tiếp lên khối u, thuốc miễn dịch kích hoạt hệ thống phòng vệ tự nhiên của cơ thể để nhận diện và tiêu diệt tế bào ung thư. GS.TS Lê Văn Quảng, Giám đốc Bệnh viện K cho biết, mỗi tháng bệnh nhân chỉ cần điều trị một lần, kéo dài 12-24 đợt cho đến khi không còn đáp ứng. “Dù thuốc chưa được bảo hiểm chi trả, đây là bước tiến quan trọng giúp bệnh nhân Việt Nam được tiếp cận thêm thuốc miễn dịch có hiệu quả”, GS. Quảng nói. Thuốc Pembroria được Công ty “PK-137” (Nga) sản xuất, có giá khoảng 18 triệu đồng/lọ (rẻ bằng một nửa so với các thuốc miễn dịch đang được sử dụng tại Việt Nam). Một đợt điều trị trung bình bệnh nhân cần sử dụng hai lọ thuốc. Thuốc được chỉ định cho hơn 14 loại ung thư, bao gồm: phổi, vú, cổ tử cung, đại trực tràng, thận, u hắc tố… Việc cấp phép lưu hành tại Việt Nam không chỉ mở rộng cơ hội điều trị cho bệnh nhân mà còn giảm phụ thuộc vào nguồn thuốc nhập khẩu từ các nước phương Tây, đồng thời mang lại lựa chọn phù hợp hơn về chi phí. Theo GS.TS Lê Văn Quảng, điều trị ung thư bằng hệ thống miễn dịch là cách “tăng nội lực”, giúp cơ thể tự chống lại ung thư, thay vì chỉ dựa vào tác động ngoại lực từ phẫu thuật, hóa trị hay xạ trị. Đây là một trong những thành tựu nổi bật nhất của y học ung bướu trong thập niên gần đây. CHI PHÍ CAO, CƠ HỘI SỐNG DÀI HƠN Tại Việt Nam, Pembrolizumab được cấp phép sử dụng từ cuối năm 2017. Dù chi phí điều trị còn cao, từ 60 đến 120 triệu đồng mỗi chu kì và chưa được bảo hiểm y tế chi trả, nhiều bệnh nhân vẫn quyết tâm theo đuổi vì hiệu quả điều trị rõ rệt. Một số loại thuốc miễn dịch khác như Atezolizumab, Durvalumab, Tremelimumab cũng đang được thử nghiệm lâm sàng tại các bệnh viện lớn. ThS. Nguyễn Bá Tĩnh, Trưởng phòng Công tác xã hội Bệnh viện K, cho biết: “Chi phí điều trị liệu pháp miễn dịch khá lớn, vì vậy Quỹ hỗ trợ bệnh nhân ung thư Ngày mai tươi sáng đang hỗ trợ 50% số thuốc cho người bệnh, giúp họ có thêm cơ hội sống”. Tại Bệnh viện K, nhiều bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn muộn điều trị bằng thuốc miễn dịch đã sống thêm 2 năm, thậm chí có trường hợp khối u biến mất hoàn toàn và sống khỏe mạnh hơn 6 năm. So với hóa trị, liệu pháp miễn dịch có tác dụng phụ nhẹ hơn, chủ yếu là mệt mỏi hoặc phát ban nhẹ. Ở Việt Nam liệu pháp miễn dịch được áp dụng rộng rãi trong khoảng 5 năm trở lại đây. Hàng nghìn bệnh nhân được điều trị và hưởng lợi từ thành tựu này, kết hợp với các phương thức phẫu thuật, xạ trị, hoá trị … chữa khỏi ung thư giai đoạn sớm và kéo dài thời gian sống thêm bệnh giai đoạn di căn. Hiệu quả của liệu pháp miễn dịch mang lại là rõ ràng, nhưng qua nghiên cứu và thực hành điều trị, không phải tất cả các bệnh nhân đều đáp ứng với thuốc miễn dịch, mà phụ thuộc vào các dấu ấn sinh học. ỨNG DỤNG LIỆU PHÁP MIỄN DỊCH TỰ THÂN Song song với thuốc miễn dịch nhập khẩu, các cơ sở y tế trong nước đang phát triển liệu pháp miễn dịch tự thân. Hệ thống Vinmec là đơn vị tiên phong triển khai liệu pháp AIET - sử dụng tế bào miễn dịch khỏe mạnh của chính người bệnh (gồm tế bào NK và lympho T tự thân) để tiêu diệt ung thư. Theo GS.TS Nguyễn Thanh Liêm, Viện trưởng Viện Tế bào gốc và Công nghệ gen Vinmec, bệnh nhân sẽ được lấy khoảng 100 ml máu ngoại vi; sau 15-21 ngày xử lí và nuôi cấy, tế bào được truyền trở lại cơ thể. “Mỗi bệnh nhân có thể cần từ 2-6 chu kì điều trị, tùy thuộc giai đoạn bệnh”, GS. Liêm cho biết. Kết quả hai thử nghiệm lâm sàng tại Vinmec giai đoạn 20162021 cho thấy thời gian sống trung bình tăng 14,3 tháng ở bệnh nhân ung thư đại trực tràng, 18,7 tháng ở ung thư phổi và gan. Ngoài việc kéo dài tuổi thọ, nhiều bệnh nhân cải thiện rõ rệt chất lượng sống: ăn ngon, ngủ sâu, giảm mệt mỏi, buồn nôn và trầm cảm. Do sử dụng tế bào tự thân, AIET hầu như không gây tác dụng phụ. HÀ MINH Việc Bộ Y tế vừa cấp phép đăng kí thuốc Pembroria (Pembrolizumab100mg/4ml) - thuốc miễn dịch điều trị ung thư do Nga sản xuất đánh dấu bước tiến quan trọng giúp người bệnh Việt Nam tiếp cận các phương pháp tiên tiến với chi phí hợp lí hơn. Theo Bác sĩ, TS. Bùi Vinh Quang, Giám đốc Bệnh viện Ung Bướu Hà Nội, ung thư đang tăng mạnh mẽ trên toàn cầu và là một trong những vấn đề sức khỏe lớn nhất hiện nay. Nguyên nhân của tình trạng gia tăng nhanh không chỉ do già hóa dân số, hút thuốc, rượu bia, béo phì, ô nhiễm không khí, mà còn vì nhận thức cộng đồng tăng lên. Người dân chủ động khám, tầm soát sớm hơn nên phát hiện bệnh nhiều hơn trước. Các loại ung thư phổ biến nhất là ung thư phổi, gan, vú, dạ dày và đại trực tràng. Tuy nhiên, một tỉ lệ lớn bệnh nhân Việt Nam vẫn được chẩn đoán ở giai đoạn muộn, khiến việc điều trị phức tạp và chi phí y tế tăng cao. Theo các chuyên gia, điều trị ung thư ở Việt Nam đã đạt bước tiến vượt bậc, tiệm cận chuẩn quốc tế. Bệnh nhân hiện có thể tiếp cận đầy đủ các phương pháp tiên tiến: phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, điều trị đích, miễn dịch và y học hạt nhân. Mỗi phương pháp đều mang tính cách mạng, giúp kéo dài và cải thiện chất lượng sống. XÉT NGHIỆM GEN - CHÌA KHÓA CÁ THỂ HÓA ĐIỀU TRỊ UNG THƯ Không còn là khái niệm xa vời, xét nghiệm gen đang dần trở thành công cụ hỗ trợ đắc lực trong tầm soát, điều trị và theo dõi bệnh ung thư tại Việt Nam. Theo PGS.TS Phạm Cẩm Phương, Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai, kĩ thuật này không chỉ giúp bác sĩ “đọc vị” nguy cơ di truyền mà còn mở ra hướng điều trị chính xác cho từng bệnh nhân. “Điều trị ung thư ngày nay không còn là cùng một phác đồ cho mọi bệnh nhân. Xét nghiệm gen cho phép chúng tôi hướng đến điều trị chính xác, hiệu quả và ít tác dụng phụ nhất. Một số xét nghiệm gen phục vụ điều trị đích cho bệnh nhân ung thư phổi, đại trực tràng… đã được bảo hiểm y tế chi trả”, PGS. Phương nhấn mạnh. Theo PGS.TS Phạm Cẩm Phương, xét nghiệm gen là một trong những bước tiến quan trọng của y học hiện đại, cho phép phát hiện những biến thể gen có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư. Nó có độ chính xác kĩ thuật rất cao trong việc xác định một người có mang biến thể gen nhất định hay không. Tuy nhiên, việc diễn giải kết quả lại phức tạp hơn, bởi không phải cứ mang đột biến gen là chắc chắn mắc bệnh. “Kết quả chỉ phản ánh mức độ nguy cơ cao hay thấp hơn so với dân số chung, tùy loại gen được phát hiện”, TS. Phương cho biết. Không chỉ có giá trị trong tầm soát, xét nghiệm gen đang trở thành công cụ không thể thiếu trong điều trị ung thư hiện đại. Mỗi bệnh nhân có “dấu vân tay di truyền” riêng, vì thế xét nghiệm giúp bác sĩ xây dựng phác đồ điều trị cá thể hóa - lựa chọn liệu pháp đích phù hợp, tiên lượng tiến triển bệnh, đánh giá nguy cơ di truyền cho thân nhân và theo dõi nguy cơ tái phát. Dù mang lại nhiều lợi ích, xét nghiệm gen vẫn có những giới hạn nhất định. Theo PGS. Phương, phần lớn các trường hợp ung thư không có nguồn gốc di truyền rõ ràng, do đó xét nghiệm gen không thể dùng như công cụ tầm soát đại trà cho toàn dân. Kĩ thuật này phù hợp nhất với người có tiền sử gia đình mắc ung thư hoặc nghi ngờ hội chứng ung thư di truyền. HÀ MINH Bệnh viện Vinmec ứng dụng miễn dịch tự thân điều trị ung thư Thuốc Pembroria chữa ung thư vừa được Bộ Y tế cấp số đăng kí lưu hành Thêm cơ hội điều trị Xét nghiệm gen có ý nghĩa thiết thực trong tầm soát và điều trị ung thư Việt Nam hiện ghi nhận hơn 180.000 ca ung thư mới mỗi năm, tăng gần gấp đôi so với hơn 92.000 ca vào năm 2010. Trong bối cảnh đó, sự phát triển của các phương pháp điều trị tiên tiến và thuốc mới mở ra hi vọng mới cho hàng chục nghìn người bệnh. Tại Bệnh viện Ung Bướu Hà Nội, mỗi năm có gần 300.000 lượt bệnh nhân đến điều trị. Bệnh viện đang được định hướng phát triển thành trung tâm kĩ thuật cao về chẩn đoán và điều trị ung thư, đồng thời mở rộng cơ sở 2 nhằm tăng khả năng tiếp cận dịch vụ và dẫn dắt mạng lưới phòng chống ung thư tại Hà Nội. UNG THƯ “Nhờ sự kết hợp giữa trí tuệ nhân tạo, thuốc đích và liệu pháp miễn dịch, những bệnh nhân từng bị coi là vô vọng giờ đây có thể sống thêm nhiều năm, thậm chí sống khỏe với bệnh". PGS.TS TRẦN VĂN THUẤN, Thứ trưởng Bộ Y tế
6 KHOA GIÁO n Thứ Năm n Ngày 13/11/2025 MÒN MỎI ĐỢI Cô N.T.M, giáo viên tại một trường mầm non của Ninh Bình cho biết, sau 25 năm công tác trong ngành, cô vẫn chưa có cơ hội thăng hạng chức danh nghề nghiệp. Hiện cô vẫn hạng III. Cô M cho biết, cô và đồng nghiệp nhiều năm qua rất trăn trở về việc hệ số lương giữa các hạng đang có sự bất công. Ví dụ hạng III điểm xuất phát 2,10; hạng II điểm xuất phát 2,34 lệch nhau 0,24. Nhưng hạng I xuất phát 4,00 lệch so với hạng II là 1,66. Sự chênh lệch này không phù hợp và thiệt thòi cho phần lớn giáo viên do chủ yếu đang ở hạng III. Thầy N.V.T, giáo viên tiểu học tại Hà Nội cũng cho biết, sau 21 năm công tác, thầy chỉ có một lần làm hồ sơ thăng hạng chức danh nghề nghiệp nhưng bị đánh “không đạt” với lí do bị áp định mức chỉ tiêu. Điều này dẫn đến việc mức lương của các giáo viên không được thay đổi do không được nâng hạng. Điểm bất cập hiện nay chính là việc Công văn số 64 ngày 5/1/2024 của Bộ Nội vụ về việc xác định cơ cấu ngạch công chức và cơ cấu hạng chức danh nghề nghiệp viên chức quy định đối với đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm một phần chi thường xuyên và đơn vị sự nghiệp công lập do ngân sách Nhà nước bảo đảm chi thường xuyên, số lượng giáo viên giữ chức danh nghề nghiệp hạng I và tương đương, tối đa không quá 10%. Công văn cũng quy định số lượng chức danh nghề nghiệp hạng II và tương đương tối đa không quá 50% và chức danh nghề nghiệp hạng III và tương đương trở xuống tối đa không quá 40%. Chính việc khống chế tỉ lệ khiến giáo viên hạng III khó có cơ hội được xét lên hạng II; giáo viên hạng II khó lên hạng I. Đây cũng là lí do nhiều trường có nhiều giáo viên đủ điều kiện được xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp nhưng chỉ rất ít giáo viên được xét để bảo đảm tỉ lệ theo quy định. Nhiều giáo viên vẫn phải xếp hồ sơ chờ đợi dù đủ điều kiện; thậm chí nhiều người về hưu vẫn chưa có cơ hội được xét thăng hạng và không được mở hệ số nên lương không cao. Tình trạng này đặc biệt phổ biến ở các thành phố lớn như Hà Nội, TPHCM hoặc những nơi có đội ngũ giáo viên đông đảo và có thâm niên trong công tác. CHẠY ĐUA VỚI CÁC QUY ĐỊNH Ghi nhận của phóng viên cho thấy việc, liên tục thay đổi văn bản pháp lí liên quan đến thăng hạng chức danh nghề nghiệp đang gây khó khăn cho nhà giáo. Cụ thể, kể từ năm 2021 đến nay, Bộ GD&ĐT ban hành nhiều thông tư mới, sửa đổi hoặc bổ sung các quy định về tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp viên chức giáo viên. Tại họp báo quý I/2025 của TP Cần Thơ, đại diện Sở GD&ĐT cho biết, từ năm 2018 - 2020, sở đã thực hiện 2 lần xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp giáo viên. Từ năm học 2020 - 2021 đến nay, Sở GD&ĐT Cần Thơ chưa tổ chức thăng hạng chức danh nghề nghiệp giáo viên. Nguyên nhân khách quan do dịch COVID-19 diễn biến phức tạp. Nguyên nhân chủ quan do các văn bản quy phạm pháp luật quy định tiêu chuẩn, chức danh nghề nghiệp giáo viên và quy định về tuyển dụng, sử dụng quản lí viên chức thay đổi rất nhiều. Theo lãnh đạo Sở GD&ĐT Cần Thơ, đầu 2021, Bộ GD&ĐT ban hành 4 Thông tư từ 01 đến 04 quy định mã số tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp và bổ nhiệm xếp lương viên chức trong các cơ sở giáo dục mầm non và giáo dục phổ thông công lập. Tuy nhiên, đến tháng 11/2021, bộ này ban hành Thông tư 34 quy định tiêu chuẩn, điều kiện thi hoặc xét thăng hạng; nội dung, hình thức và việc xác định người trúng tuyển trong kỳ xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp giáo viên mầm non, phổ thông công lập. Do đó, bốn Thông tư (01-04) vừa có hiệu lực, hơn 1 năm sau Bộ GD&ĐT lại có văn bản yêu cầu các cơ sở giáo dục và xã hội góp ý dự thảo sửa đổi. Đến tháng 4/2023, bộ mới ban hành Thông tư 08 sửa đổi, bổ sung một số điều của 4 Thông tư nói trên. Mặt khác, nguyên tắc tổ chức thi và xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp giáo viên được thực hiện theo Nghị định 115/2020 của Chính phủ quy định về tuyển dụng, sử dụng và quản lí viên chức. Nhưng ngày 7/12/2023, Chính phủ ban hành Nghị định 85 về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 115. Tháng 3/2024, Bộ GD&ĐT lại tiếp tục có văn bản xin ý kiến thay đổi dự thảo Thông tư 34. Tháng 10/2024, bộ mới ban hành Thông tư 13 thay thế Thông tư 34. Lãnh đạo Sở GD&ĐT Cần Thơ khẳng định, do có sự thay đổi liên tục về văn bản quy định tiêu chuẩn, điều kiện xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp giáo viên nên từ năm học 2020 - 2021 đến nay nên sở chưa thực hiện xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp cho giáo viên. Hành lang pháp lí thay đổi kéo theo các tỉnh, thành phải cập nhật, điều chỉnh quy trình, tiêu chí đánh giá, kể cả phải gửi công văn hỏi cấp trên, dẫn đến mất nhiều thời gian trong khâu chuẩn bị và triển khai xét thăng hạng. NGHIÊM HUÊ Nhiều năm qua, giáo viên từ mầm non đến THPT trông chờ được xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp. Nhưng quy định hiện hành gây thiệt thòi về thu nhập cũng như tác động lớn tới tinh thần, động lực làm việc của họ. Nghịch lí xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp Thống kê của Bộ GD&ĐT cho thấy, gần 9% nhà giáo từ mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên, dự bị đại học hiện có chức danh nhà giáo cao cấp (hạng I); khoảng 88% đội ngũ nhà giáo có chức danh hạng III. Giờ lên lớp của giáo viên tại Hà Nội ẢNH: TRỌNG QUÂN TS Nguyễn Thành Nhân, cố vấn cao cấp Hệ thống giáo dục Tài năng trẻ Châu Á - Thái Bình Dương cho rằng, việc xử phạt phụ huynh vì ép con học chỉ chạm đến phần ngọn, còn gốc rễ của vấn đề nằm ở chính cách tổ chức thi cử, đánh giá và định nghĩa “thành công” trong giáo dục hiện nay. Theo TS Nhân, áp lực học tập của học sinh hiện nay đến từ bản thân các em, từ gia đình và từ hệ thống tuyển sinh, thi cử. Do đó, cần xác định đúng áp lực nào lành mạnh và áp lực nào độc hại là chìa khóa để nuôi dưỡng động lực nội tại, thay vì đẩy các em rơi vào kiệt sức và phản kháng. Có những học sinh so sánh với bạn bè và tạo áp lực cho chính mình. Nếu áp lực xuất phát từ nhu cầu tự hoàn thiện, nhận ra mình còn thiếu và muốn bù đắp kiến thức, kỹ năng, đó là “áp lực dương”. Loại áp lực này gắn với mục tiêu rõ ràng, tiến bộ từng bước, biết tự đánh giá và điều chỉnh. Tuy nhiên, khi mục tiêu lệch sang “hơn bạn”, “đứng nhất lớp bằng mọi giá”, áp lực nhanh chóng biến thành gánh nặng so sánh. Các em dễ bỏ quên thể thao, nghệ thuật, kỹ năng sống, những trụ cột bắt buộc trong một thế giới coi trọng phát triển toàn diện. Thành tích cao mà thiếu sức khỏe, cảm xúc và kỹ năng xã hội sẽ không bền vững. Áp lực từ phụ huynh đối với con cái cũng có ranh giới mong manh giữa “trợ lực” và “cản lực”. Khi con chưa chủ động hoặc còn yếu kỹ năng tự học, cha mẹ cần tạo lực trợ phù hợp, trong đó có sự thiết lập nề nếp, đồng hành, huấn luyện phương pháp. Mỗi bạn nhỏ có tốc độ tiếp thu khác nhau, tác động bên ngoài vừa đủ sẽ giúp các em chạm tới “điểm tối ưu” của chính mình. Ngược lại, nếu con đã chủ động học tập nhưng cha mẹ vẫn gây áp lực phải giỏi hơn người này, vượt người kia, có thể trở thành “cản lực” cho sự tiến bộ của con. “Tôi từng chứng kiến có em cặm cụi ghi chép từng điểm cộng, kiểm tra thường xuyên của bạn để so sánh”, ông Nhân nói. TS Nhân cũng phân tích, các chính sách, chương trình cũng tạo vòng xoáy áp lực đối với học sinh. Thực tế, nội dung sách giáo khoa hiện nay không khó nhưng đề thi, đặc biệt kỳ thi tốt nghiệp THPT đồng thời làm dữ liệu tuyển sinh đại học, lại có xu hướng khó hơn, khiến học sinh và phụ huynh lao vào vòng xoáy học thêm. TS Nguyễn Thành Nhân cho rằng, ở các kỳ thi chuyển cấp, áp lực chỗ học “tốt” càng làm nóng thị trường luyện thi. Về dài hạn, lời giải phải đến từ chính sách vĩ mô, trong đó tách bạch mục tiêu thi cử; cân nhắc phân tách kỳ thi tốt nghiệp mang tính phổ thông và tuyển sinh đại học mang tính chọn lọc. Mặt khác, nâng cao trình độ giáo viên, nhất là vùng khó; phân bổ nguồn lực để chất lượng trường công đồng đều hơn, từ đó giảm “điểm nóng” đầu vào. Nghị định 282 của Chính phủ quy định phạt tới 10 triệu đồng đối với hành vi ép con học là khó thực thi. Bởi ý tưởng xử phạt phụ huynh vì ép con học có thể xuất phát từ mong muốn bảo vệ trẻ khỏi lạm dụng áp lực. Nhưng thực tế, có nhiều vướng mắc như: làm thế nào xác định là “ép học” ở mức vi phạm; ranh giới giữa kỷ luật lành mạnh và ép buộc độc hại rất mờ, việc chứng minh hành vi, mức độ và hậu quả trên thực tế không đơn giản. HÀ LINH Muốn hết cảnh ép học, phải gỡ áp lực thi cử Thi cử ngày càng khó, kỳ vọng của phụ huynh tăng cao, trong khi hệ thống tuyển sinh vẫn đè nặng lên vai học sinh khiến nhiều em rơi vào vòng xoáy học thêm, kiệt sức và mất động lực. Chuyên gia cho rằng, học sinh đang đối mặt với áp lực từ các kỳ thi căng thẳng ẢNH: HÀ LINH
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==