mắn triều cường không gây thiệt hại về người. Theo nhiều người dân, do ảnh hưởng bão số 13, kết hợp triều cường dâng cao chưa từng thấy ở Lý Sơn. “Nhà tôi ở Lý Sơn bao đời nay nhưng chưa bao giờ bị triều cường vào tới ngõ. Lần này triều cường dâng lên, tràn vào nhà”, ông Phạm Văn Bảy, trú đặc khu Lý Sơn cho biết. Sáng 7/11, bão đã tan, bầu trời ở Quảng Ngãi đã hửng nắng nhẹ. Nhưng ánh nắng ấy không đủ xua đi nỗi mất mát còn đọng lại. Những con đường đầy bùn cát, mái tôn lật úp, đồ đạc vương vãi. Người dân vừa dọn dẹp, vừa nhìn nhau lặng lẽ. Bão đã tan, nhưng hậu quả vẫn ở lại thật lâu. Trên những bãi biển bị xé toang, một vài đứa trẻ lội trong nước, nhặt lại ván gỗ, những vật dụng trôi dạt. Người lớn gom nhặt từng tấm tôn, cột lại khung nhà. Ai nấy đều im lặng, chỉ có tiếng búa gõ xen tiếng sóng vỗ. n NƠM NỚP LO NHÀ SẬP Ngôi nhà cổ ở số 23 Tiểu La, phường Hội An, TP Đà Nẵng trùm kín bạt trên mái. Ông Dương Thanh Cường (71 tuổi), chủ ngôi nhà cho hay, cả nhà vừa đi tránh bão về. Ông nói, nhà xuống cấp nên cứ mưa lũ lại đi tránh trú. Đồ đạc dù được kê lên nhưng cũng bị ẩm ướt, hư hỏng. Đợt lũ vừa rồi nước ngập hơn 2 mét khiến đồ đạc không thể cứu nổi. Lũ vừa ngớt, chưa kịp dọn dẹp thì bão số 13 tới, cả nhà lại tất tả đi tránh bão. “Năm nào cũng vậy, cứ mưa xuống là phải đi trú tránh, ở trong nhà, nhỡ bão đánh sập thì mất mạng như chơi”, ông nói. Sáu người sinh sống trong ngôi nhà cổ luôn trong trạng thái bất an, nhất là khi mưa bão. Căn nhà rệu rạo, nền và tường nứt, trần thì dột, hệ mái âm dương xuống cấp, hệ khung gỗ, đòn tay, rui lách bị hư hại. Để an toàn, gia đình ông xin sửa khu vực phía sau nhà để làm chỗ ở sinh hoạt. Dẫn khách khẽ bước cầu thang gỗ ọp ẹp lên phòng thờ phía trên, khung gỗ bị mối mọt ăn sâu, mái dột khắp nơi phải trùm bạt, ông Cường trần tình rằng, ngôi nhà cổ này là tài sản quý giá của ông cha để lại nhưng nơi thờ tự dột nát khiến ông cảm thấy có lỗi với gia tiên. Vậy nhưng bài toán mấy chục năm nay không thể giải đó là nhà thuộc sở hữu của gia đình nhưng cũng là di tích, muốn sửa sang phải được cấp thẩm quyền cho phép. Bởi vậy, tu bổ theo quy định hướng dẫn thì không đủ khả năng mà sửa sang tự phát thì không được phép. Để mưu sinh, ông mở quán nước ngay phía trước nhà nhưng cũng chỉ đủ sống chứ không có khả năng góp tiền với nhà nước mà tu bổ theo phương án mà chính quyền đưa ra. Qua kiểm tra khảo sát, Trung tâm Bảo tồn Di sản thế giới Hội An đánh giá di tích xuống cấp nghiêm trọng, đề nghị hạ giải trùng tu. “Ngôi nhà xuống cấp và gia đình xin tu sửa từ 15 năm trước. Đến khoảng năm 2015 thì đề xuất giải pháp hạ giải hoàn toàn. Tuy nhiên với phương án nhà nước hỗ trợ 60%, chủ hộ 40% thì khả năng kinh tế của gia đình không thể đáp ứng được”, ông Cường nói. Tương tự, ngôi nhà cổ ở số 18/76 Trần Phú cũng xuống cấp nghiêm trọng hơn chục năm nay. Anh Trần Sơn, chủ nhà cổ cho hay mùa mưa bão về lại thấp thỏm. “Nhà 4 người ở chen chúc, mưa xuống là dột tứ bề. Nhà xuống cấp, cột kèo ọp ẹp chùng xuống như muốn sập xuống. “Ngôi nhà không thể chống đỡ tạm bợ được nữa, nguy cấp lắm rồi”, anh Sơn nói và chỉ tay lên các dấu mốc được ngành chức năng đánh dấu các đợt chống đỡ. Cột mốc đầu tiên đánh dấu mốc là từ năm 2012, mỗi năm cơ quan chức năng tiến hành đợt khảo sát lại chằng chống một chút nhưng theo anh giải pháp chống đỡ tạm bợ không còn phù hợp với một ngôi nhà hư hỏng nặng. “Gia đình chúng tôi đề xuất được sửa để ở cho an toàn nhưng không được phép mà phương án đưa ra đối với tu bổ di tích nhà cổ nhà nước hỗ trợ 60%, gia đình phải bỏ ra 40% thì lấy đâu ra tiền mà làm. Chúng tôi đề xuất nhà nước hỗ trợ 100%, nếu không đành chờ sập”, anh Sơn nói. KHẨN CẤP TU BỔ, BẢO TỒN Trao đổi với Tiền Phong, ông Phạm Phú Ngọc – Phó giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di sản Văn hóa thế giới Hội An cho hay, hằng năm đơn vị tiến hành khảo sát để có phương án bảo vệ di tích trước mùa mưa lũ. Mới đây, Trung tâm đã kiểm tra, đánh giá sơ bộ hiện trạng các di tích trong khu phố cổ. Kết quả bước đầu cho thấy có trên 30 di tích đang trong tình trạng xuống cấp, tiềm ẩn nguy cơ sụp đổ, mặc dầu đã được chống đỡ, gia cố qua nhiều năm và có phương án phòng ngừa khi có bão lụt xảy ra. Tuy nhiên, cần giải quyết dứt điểm tình trạng trên nhằm chủ động trong công tác phòng ngừa, đồng thời bảo vệ giá trị nguyên gốc của di tích cũng như đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản của nhân dân đang sinh sống trong khu phố cổ”, ông Ngọc nói. n 8-9/11/2025 www.tienphong.vn THỜI SỰ 5 HOÀI VĂN N. NGỌC HƠN 30 DI TÍCH Ở PHỐ CỔ HỘI AN XUỐNG CẤP NGHIÊM TRỌNG, SỤP ĐỔ BẤT CỨ LÚC NÀO DÙ ĐÃ ĐƯỢC CHỐNG ĐỠ, GIA CỐ. TRƯỚC THIÊN TAI DỒN DẬP, NGÀNH CHỨC NĂNG ĐỀ XUẤT PHƯƠNG ÁN BẢO VỆ DI TÍCH CŨNG NHƯ ĐẢM BẢO AN TOÀN TÍNH MẠNG VÀ TÀI SẢN CỦA NHÂN DÂN. Cấp bách bảo vệ di tích Theo đó, trực thăng hiện đã xuất phát từ Sư đoàn 372 ở Đà Nẵng bay vào Lý Sơn để tìm kiếm 3 người mất tích. Cũng trong sáng 7/11, UBND đặc khu Lý Sơn đã điều động thêm 5 tàu, trong đó có 1 tàu cứu hộ của lực lượng Biên phòng hỗ trợ công tác tìm kiếm. Trước đó, khoảng 15h ngày 6/11, khi bão số 13 đang áp sát bờ, ông D.Q.C. (44 tuổi, trú thôn Tây An Vĩnh) vì mâu thuẫn gia đình đã chạy ra cầu cảng Lý Sơn rồi bất ngờ nhảy xuống biển. Thấy vậy, anh L.V.S. (37 tuổi, trú thôn Tây An Hải) và ông P.D.Q. (47 tuổi, trú thôn Tây An Vĩnh) vội vã lấy chiếc thuyền thúng nhỏ, lao ra giữa biển sóng để cứu người. Cả 2 chỉ kịp kéo được ông C. lên thúng, nhưng những cơn sóng cao quá đầu người và gió giật mạnh khiến chiếc thúng bé nhỏ không thể quay lại bờ. Trong chớp mắt, cả ba bị cuốn trôi ra xa, mất hút trong màn mưa trắng xóa. Nhận tin báo, lực lượng chức năng và người dân lập tức huy động tàu Thành Tâm (VT0035), do ông Đặng Văn Thành (53 tuổi) làm thuyền trưởng, tổ chức tìm kiếm. Nhưng thời tiết xấu, gió cấp 9, cấp 10 khiến công tác cứu nạn phải tạm dừng lúc gần 18h. Khi quay về neo đậu tại cảng Bến Đình, tàu Thành Tâm cũng bị sóng đánh chìm trong đêm. Chiều 7/11, gió từ ngoài khơi vẫn ào ạt thổi vào bờ, mang theo mùi muối nồng và hơi lạnh đặc quánh. Chị Nguyễn Thị Hà (33 tuổi, vợ anh L.V.S.) vẫn đi dọc bờ biển, mắt đỏ hoe, miệng khản đặc gọi chồng: “Anh S. ơi, anh ở đâu rồi...”. Từ chiều hôm qua đến nay, người phụ nữ ấy gần như không rời khỏi bờ. Lúc lặng im, lúc bật khóc, rồi lại đứng nhìn ra xa, nơi trực thăng đang quần thảo. “Chiều qua, anh gọi về sẽ về sớm. Ít phút sau lại gọi lần nữa, bảo có người nhảy cầu cảng nên quay lại ứng cứu. Tôi còn dặn “biển đang động, anh cẩn thận nghe”, ai ngờ đó là lần cuối nghe tiếng anh”, chị Hà nghẹn giọng. Trong căn nhà nhỏ sát mép biển, cô con gái 11 tuổi của anh chị vẫn ngồi lặng nơi góc tường. Đôi mắt sưng mọng sau một đêm khóc vì nhớ ba. “Ba nói ba về với con với mẹ mà… giờ chẳng biết ba ở nơi nào…”, con gái anh S. n NGÀY 7/11, ÔNG NGUYỄN VĂN HUY - CHỦ TỊCH UBND ĐẶC KHU LÝ SƠN (TỈNH QUẢNG NGÃI) CHO BIẾT, ĐỊA PHƯƠNG ĐÃ KIẾN NGHỊ UBND TỈNH, BỘ QUỐC PHÒNG ĐIỀU TRỰC THĂNG TÌM 3 NGƯỜI MẤT TÍCH TRONG CHIỀU 6/11. Ngôi nhà cổ ở số 23 Tiểu La - trung tâm phố cổ Hội An xuống cấp trầm trọng, nguy cơ đổ sụp ẢNH HOÀI VĂN ĐIỀU TRỰC THĂNG TÌM KIẾM 3 NGƯỜI MẤT TÍCH Ở BIỂN LÝ SƠN Trực thăng Sư đoàn 372 bay tìm kiếm ở vùng biển Đặc khu Lý Sơn quyết định hỗ trợ khẩn cấp 80 tỷ đồng cho ba tỉnh Quảng Ngãi (20 tỷ đồng), Đắk Lắk (30 tỷ đồng) và Gia Lai (30 tỷ đồng). Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hỗ trợ các tỉnh Quảng Ngãi, Đắk Lắk và Gia Lai mỗi tỉnh 10 tỷ đồng. Những ngày tới, các bộ, ngành, địa phương sẽ tiếp tục triển khai các giải pháp khắc phục nhanh hậu quả của bão, ưu tiên các trường học, bệnh viện, nhà cửa của nhân dân bị sập, đổ, hư hỏng; đảm bảo không để nhân dân bị đói, không có chỗ ở, không được chăm sóc y tế, học sinh không có trường học. Bên cạnh đó, khẩn trương khắc phục các sự cố về đê điều, hồ đập, khắc phục nhanh và hiệu quả vụ việc tàu Star Bueno bị mắc cạn tại vùng biển Dung Quất (Quảng Ngãi). n Ông Nguyễn Viết Thanh, Chủ tịch UBND phường Sa Huỳnh cho biết, chính quyền đang thống kê thiệt hại, huy động lực lượng giúp dân dọn dẹp, hỗ trợ nhu yếu phẩm, dựng lại nhà tạm. “Khó khăn lắm, nhưng bà con Quảng Ngãi kiên cường lắm, họ sẽ đứng dậy sau bão”, ông Thanh nói. “Để bảo tồn tính nguyên gốc, toàn vẹn của di sản, đồng thời đảm bảo an toàn cho người dân và du khách trong khu phố cổ, Trung tâm đề nghị Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP Đà Nẵng xin chủ trương thống nhất của UBND thành phố về việc triển khai lập Dự án đầu tư tu bổ khẩn cấp đối với các di tích có nguy cơ sụp đổ - Đô thị cổ Hội An nguồn vốn 100% kinh phí nhà nước để bảo tồn bền vững di sản” . Ông PHẠM PHÚ NGỌC, Phó Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di sản Văn hóa thế giới Hội An
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==