Vừa ngỏ lời yêu em được 1 tuần mà bất cứ lúc nào nói chuyện với người khác, anh T cũng chỉ xoay quanh chuyện nếu cưới vợ thì thu được bao nhiêu tiền mừng, rồi dùng số tiền đó để mua sắm, đầu tư những cái gì. Em nghe đến chục lần rồi, tự dưng thấy mất dần thiện cảm với T, vì em cảm thấy người đàn ông này có vẻ thực dụng và tính toán nhỏ nhặt quá. Em có nên nói lời chia tay khi chưa quá muộn không? trannguyenthao…@ Tiền mừng cưới thực ra là một món vay trả chậm thôi chứ có phải món tiền từ trên trời rơi xuống đâu cơ chứ. Hay là lúc nào đó bạn bảo luôn với anh T như thế, xem anh ấy ứng xử ra sao. Một vấn đề nữa, nếu bạn không thích nghe những câu chuyện như thế, bạn có thể bảo thẳng với bạn trai mà. Sao phải im lặng ấm ức? Về dự cảm của bạn, có vẻ đúng. Nếu đã có cảm giác xấu như vậy, nên dần dần rút ra sao cho ổn thỏa… Chồng em chăm chỉ, hiền lành nhưng rất ít nói, mỗi lần có việc phải về bên nhà em là anh ấy tỏ ý ngần ngại, vì mọi người cứ hỏi hết chuyện nọ đến chuyện kia. Em không biết làm thế nào để dung hòa. Không cho chồng đi cùng thì bố mẹ em lại bảo con rể coi thường nhà vợ, mà cho đi thì chồng cứ như bị “tra tấn”... vuphuonghoa…@ Sao lại không có cách để dung hòa, bạn? Các cụ có một từ rất hay là “đỡ lời”. Theo đó thì nếu chồng lúng túng thì vợ “đỡ lời”, hiểu giản dị là giúp đỡ, gợi mở sao cho vui vẻ, tế nhị nhất. Vào những lúc riêng tư chỉ với các thành viên gia đình bạn, bạn cũng nên nhắc nhẹ để họ hiểu và thông cảm. Dần dần, chồng bạn sẽ quen dần với cung cách gia đình, lấy lại được sự tự tin. Mọi chuyện sẽ ổn thôi! Bố mẹ em ly hôn mấy năm nay rồi, gầ n đây bố em đượ c là m mố i cho 1 cô gầ n 40 tuổ i, tính tình khá sôi nổ i nên có thể hợp với người trầm tính như bố em. Tuy nhiên em thấ y rấ t suy nghĩ là chồ ng cô ấ y mớ i mấ t đượ c 2 thá ng mà đã nhờ ngườ i mai mố i để gặ p bố em rồ i hơn thá ng sau hai ngườ i đã đính hôn. Liệ u bố em có gặ p bấ t trắ c gì vớ i cuộ c tá i hôn vộ i vã nà y không? n_huycuong…@ Nếu biết những cuộc hôn nhân đầy bất trắc trong khi hai người tìm hiểu nhau cả vài năm thì bạn mới thấy chuyện này thật vô cùng khó định liệu. Thế nhưng, chồng vừa mất đã vội vã như thế, mà rồi ông bố của bạn cũng có vẻ khó giữ được bình tĩnh như thế thì quả là hơi lạ. Sao phải vội đến thế nhỉ? Hay là bạn thử lựa lời để bề trên lắng lại, “câu giờ” thêm chút? Biết là khó đấy! Haizaaaaa… Anh H luôn tỏ ra rất ga lăng, sành điệu mỗi lần đến đón em đi chơi. Anh ấy kể là làm trưởng phòng kinh doanh ở một cơ quan lớn nên thường xuyên đi nước ngoài. Em tình cờ đến cơ quan anh ấy mới ngã ngửa ra là anh ấy chỉ làm bảo vệ trông ca đêm, xe anh ấy hay đưa đón em là xe của sếp. Em choáng váng kinh khủng. Giờ nên làm thế nào vì em đã trót nhận lời yêu… hongchuthu…@ Ô, thế là bạn thuộc về giáo phái yêu là cưới ư? Yêu cũng là quá trình tìm hiểu, mà tìm hiểu thì có thể ra nhiều đáp án chứ?! Bạn không có lỗi, chỉ là bạn gặp phải người không được tử tế cho lắm mà thôi. Thôi thì, hết cơn choáng váng thì nên đưa ra quyết định dứt khoát. Đừng nghe ông sành điệu rởm trình bày làm gì… www.tienphong.vn GIẢI TRÍ 10 Tơ lòng MR. BÚT BÊ, LÀM VIỆC CẢ TUẦN VÀ GẶP BẠN CUỐI TUẦN TRONG MỖI SỐ BÁO TIỀN PHONG CUỐI TUẦN, CÙNG BẠN GỠ RỐI TƠ LÒNG 8-9/11/2025 ỌI YÊU CẦU GỠ RỐI TƠ LÒNG XIN GỬI VỀ MR. BÚP BÊ, BÁO TIỀN PHONG CHỦ NHẬT, 15 HỒ XUÂN HƯƠNG, HÀ NỘI HOẶC QUA E-MAIL: bupbeonline@gmail.com M Mỗi khi có một bức tranh được bán giá cao trên thế giới, cộng đồng mạng Việt Nam lại gần như bùng nổ. Cứ như một phản xạ: “Tôi cũng vẽ được!”, “Con tôi vẽ còn đẹp hơn!”, “Thế mà cũng gọi là nghệ thuật à?”. Những câu nói đó, nghe quen đến mức trở thành điệp khúc mất gà của cả một tập thể, lặp lại y như cũ mỗi lần một tác phẩm của Cy Twombly, Andy Warhol, hay mới đây Yves Klein được đấu giá hàng chục triệu USD. Không ngoại lệ, tôi cũng bị sốc. Nhưng không sốc vì bức tranh California (IKB 71) của Klein bán được 21 triệu USD. Tôi chỉ sốc… vì rẻ quá. Nhiều người Việt vẫn xem hội họa như một cuộc thi kỹ thuật: ai vẽ giống hơn, đẹp hơn, mịn hơn thì thắng. Vì vậy, khi gặp một bức tranh “chỉ có mỗi màu xanh” như của Yves Klein, họ phản ứng ngay bằng nỗi hoài nghi: “Cái này có gì đâu?” - rồi kết luận: “Tôi cũng làm được.” Nhưng sự khác biệt giữa “vẽ được” và “làm được nghệ thuật” nằm ở chỗ: người nghệ sĩ không chỉ vẽ, họ đặt lại câu hỏi về hội họa. Yves Klein, vào giữa thế kỷ 20, không chỉ tạo ra một bức tranh. Ông tạo ra một sắc màu mới – International Klein Blue (IKB) – sắc xanh cobalt siêu bão hòa, được ông đăng ký bản quyền, và dùng nó như một biểu tượng cho “khoảng không vô tận”. Với Klein, màu xanh ấy không còn là chất liệu, mà là trải nghiệm tâm linh. Ông từng tuyên bố: “Tôi muốn vẽ không khí, vẽ sự trống rỗng, vẽ vô hạn”. Tức là, ông không tô màu lên mặt vải - ông vẽ chính sự vắng mặt. Cái khiến Klein trở nên vĩ đại không phải vì ông sơn vải màu xanh, mà vì ông đặt một câu hỏi căn bản: sau khi hội họa đã mô tả, đã biểu hiện, đã trừu tượng hóa, thì còn lại gì để vẽ nữa? Không nhiều người nhớ rằng Yves Klein, bên cạnh vai trò họa sĩ, ông còn là một trong những người tiên phong mở đường cho nghệ thuật trình diễn (Performance Art) ở châu Âu – nơi ông biến hành vi sáng tạo thành bản thân tác phẩm. Năm 1960, trong buổi trình diễn nghệ thuật Đo cơ thể thời xanh lam (Anthropométrie de l’époque bleue), Klein không cầm cọ. Ông ra lệnh cho những người mẫu khỏa thân phủ mình bằng sơn xanh IKB rồi lăn, ép, kéo trên toan trước sự chứng kiến của khán giả và dàn nhạc sống. Với hành động đó, ông đã giải phóng người nghệ sĩ khỏi công cụ vẽ – biến cơ thể con người thành cọ, và biến hành động sáng tạo thành nghi lễ. Ông là một trong những người đầu tiên hiểu rằng: nghệ thuật không nằm trong vật thể, mà trong hành động và trải nghiệm. Chính vì thế, một bức tranh của Yves Klein không thể được nhìn như “một bức tranh” - nó là tàn dư của một quá trình, một chứng tích của hành vi sáng tạo. Nếu ta xem nó như một sản phẩm, ta sẽ thấy vô lý; nhưng nếu xem nó như một cột mốc của lịch sử tư tưởng nghệ thuật thế giới, ta sẽ hiểu vì sao 21 triệu USD vẫn là quá rẻ. Ở Việt Nam, khi tranh của Lê Phổ, Mai Trung Thứ hay Vũ Cao Đàm được bán vài triệu USD, ai cũng hân hoan: “Tự hào quá, tranh Việt có vị trí trên sàn quốc tế rồi!”. Nhưng nếu bình tĩnh nhìn vào con số, ta sẽ thấy một nghịch lý thú vị - thậm chí hơi cay đắng. Lấy ví dụ bức “Chân dung Madam Phượng” của Mai Trung Thứ, bán được 3,1 triệu USD tại Sotheby’s. Bức tranh ấy có kích thước 135,5x80 cm, tức khoảng 1,08 m². Nếu quy đổi, giá trung bình rơi vào khoảng 2,87 triệu USD/m². Trong khi đó, bức California (IKB 71) của Yves Klein, bán 21 triệu USD, có kích thước 196x421 cm, tương đương 8,25 m². Nghĩa là trung bình chỉ khoảng 2,54 triệu USD/m². Tính ra, giá tranh của Mai Trung Thứ đắt hơn của Yves Klein khá nhiều. Nếu ta tính theo giá mỗi mét vuông, thì rõ ràng thế giới đang định giá hoài niệm Đông Dương cao hơn cách mạng tư tưởng châu Âu. Điều đó bình thường - thị trường luôn có lý lẽ riêng - nhưng nó cho thấy sự lệch pha giữa giá trị nghệ thuật và giá trị sưu tầm. Khi bức tranh của Klein được đấu giá 21 triệu USD, tôi không sốc vì giá cao, mà vì nó quá thấp - nếu so với những gì thế giới đang trả cho một thứ “đẹp an toàn” đến mức tẻ nhạt. Thị trường nghệ thuật Việt Nam (và rộng hơn, Đông Á) vẫn vận hành như thị trường đồ cổ: người ta mua tranh như mua kỷ niệm, mua sự hoài niệm, mua “tinh hoa xưa”. Trong khi đó, nghệ thuật hiện đại phương Tây vận hành như một hệ tư tưởng mở rộng: tác phẩm không chỉ để ngắm, mà để nghĩ. Yves Klein không bán màu xanh, ông bán một ý niệm về vô hạn. Yves Klein từng thực hiện một hành động nghệ thuật mang tính biểu tượng – Nhảy vào hư không – khi ông nhảy từ mái nhà tại Fontenay-aux-Roses. Hình ảnh của cú nhảy – sau khi được chỉnh sửa cho đúng ý đồ – đã xuất hiện trên tuần báo Journal du Dimanche ngày 27/11/1960 ở Paris với tiêu đề Un homme dans l’espace! (Một người trong không gian) và để lại một chấn động lớn. Hành động này không chỉ là một cú nhảy đơn thuần, mà là một tuyên ngôn về khoảng không, về sự vượt thoát – nơi nghệ thuật được xem như một trải nghiệm tinh thần. Klein không chỉ thay đổi hội họa, mà thay đổi cả cách thế giới hiểu về nghệ thuật. Với phần đông công chúng Việt, “tranh” vẫn đồng nghĩa với “đồ trang trí”. Vì thế, mọi câu hỏi đều xoay quanh: vẽ đẹp không? treo được không? hợp màu tường không? Nghệ thuật được định giá bằng khả năng “làm đẹp đời sống”, chứ không phải “làm phức tạp nhận thức”. Thành ra, khi nhìn thấy một bức tranh xanh lam bán 21 triệu USD, người ta hoảng sợ như thấy một sự bất công. Nhưng nếu hôm sau nghe tin một chiếc đồng hồ Patek Philippe bán 5 triệu USD, lại chẳng ai thắc mắc. Đó là nghịch lý: ta sẵn sàng trả tiền cho cái được làm bằng vàng, nhưng không chấp nhận trả tiền cho cái được làm bằng tư tưởng. Phản ứng “con tôi vẽ còn đẹp hơn” thực ra nói lên một điều khác: chúng ta nghèo về trí tưởng tượng. Chúng ta không nghèo vì thiếu tiền, mà vì thiếu ngôn ngữ để nói về cái khác. Ta chỉ hiểu “đẹp” khi nó quen thuộc. Còn cái “đẹp lạ”, ta lập tức sợ và chối bỏ. Cái lạ của Yves Klein là thứ đẹp tuyệt đối không còn gì để ví, một vẻ đẹp vượt khỏi đối tượng. Ông không cần người mẫu, phong cảnh hoặc kỹ thuật - chỉ cần một màu xanh và một niềm tin rằng màu ấy chứa cả vũ trụ. Nghệ thuật ở mức đó không còn là sản phẩm để bán, mà là một trải nghiệm triết học. Và nếu phải trả 21 triệu USD cho một khoảnh khắc mà lịch sử mỹ học nhân loại đổi hướng, thì tôi nghĩ… vẫn còn qúa rẻ. Mỗi lần nghe ai đó mỉa mai “tôi cũng vẽ được như thế”, tôi chỉ muốn hỏi lại: vậy sao anh không vẽ đi? Không phải vì vẽ một mảng xanh khó. Mà vì để vẽ như Yves Klein, phải có can đảm bước vào khoảng không - nơi không còn gì để nương tựa ngoài niềm tin vào chính mình. Khi nghệ sĩ dám làm điều đó, nghệ thuật thế giới tiến thêm một bước. Còn chúng ta, vẫn đứng bên lề, vừa ngưỡng mộ vừa giễu cợt. Và đó, có lẽ, mới là điều thật sự đáng sốc. BÙI CHÁT Bức tranh 21 triệu đô của Yves Klein và cú "sốc" ngược của tôi Ngẫm
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==