8 VĂN HÓA - GIẢI TRÍ n Thứ Năm n Ngày 6/11/2025 SỰ CỐ ĐƯỢC DỰ ĐOÁN Chiều tối 2/11, đoạn tường Hoàng thành Huế trên đường Đặng Thái Thân bất ngờ đổ sập sau nhiều ngày mưa lớn và nước ngập kéo dài. Nằm cách cổng Hòa Bình khoảng 50 m, đoạn tường dài 14-15 m bị nghiêng hoàn toàn vào phía trong. Hình ảnh các khối gạch vồ bung vỡ, lớp kết dính truyền thống gần như tách rời cho thấy sức chịu đựng của kết cấu đã đến giới hạn. Sự cố diễn ra nhanh và bất ngờ, nhưng với những người làm công tác bảo tồn tại Cố đô Huế, nguy cơ này đã được cảnh báo từ nhiều năm trước. Ông Hoàng Việt Trung, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế cho biết, hệ thống tường Hoàng thành có tổng chiều dài khoảng 2,4 km, trải qua hàng trăm năm phong hóa. Kết cấu tường gồm ba lớp: hai lớp ngoài bằng gạch vồ, lớp giữa sử dụng đất sét để liên kết. Trong điều kiện khí hậu miền Trung, đặc biệt là mùa mưa kéo dài, tường liên tục hấp thụ nước, phình giãn và giảm độ bền. Nước từ hồ Ngoại Kim Thủy bao quanh Hoàng thành tạo thêm áp lực xói mòn ở chân tường. “Đợt mưa lũ kéo dài khiến tường bị ngậm nước quá lâu, tạo tải trọng lớn. Khi một phần kết cấu đạt đến ngưỡng mất ổn định, sập đổ là điều không thể tránh khỏi”, ông Trung nói. Ông cho biết, trước khi xảy ra sự cố, Trung tâm đã phát hiện một số đoạn tường có biểu hiện nứt, nghiêng và cần được xử lý dài hạn. Ngay trong đêm xảy ra sự cố, lực lượng bảo vệ di tích đã lập rào chắn, đặt biển cảnh báo và bao che khu vực hư hỏng. Sáng hôm sau, Trung tâm phối hợp với Sở Xây dựng tiến hành khảo sát sơ bộ, đồng thời báo cáo UBND TP Huế xin ý kiến xử lý theo quy định đối với di tích quốc gia đặc biệt. Miền Trung nhiều năm nay liên tục chứng kiến các hình thái thời tiết cực đoan: mưa lớn kéo dài, lũ quét, nước dâng nhanh. Di tích cố đô vốn xây dựng với vật liệu truyền thống phụ thuộc nhiều vào điều kiện tự nhiên trở thành đối tượng chịu tổn thương đầu tiên. Theo TS. Ngô Đình Thành (Viện Vật liệu xây dựng): “Đất sét vốn có độ thở tự nhiên, giúp công trình điều chỉnh độ ẩm. Nhưng khi môi trường ẩm ướt kéo dài, vật liệu liên kết mất khả năng phục hồi, việc trùng tu không thể chỉ dựa vào kinh nghiệm truyền thống mà cần kết hợp công nghệ hiện đại và nghiên cứu địa kỹ thuật”. Ông Thành cũng đánh giá tường thành Huế từng trải qua nhiều chiến sự và biến động khí hậu, nhưng sức ép nước mưa tích lũy liên tục, cộng thêm biến đổi dòng chảy quanh hồ Ngoại Kim Thủy, khiến tình trạng xuống cấp tăng nhanh trong khoảng 10 năm trở lại đây. Việc khôi phục không đơn thuần là xây lại một bức tường, mà phải phục hồi một cấu trúc mang giá trị biểu tượng của quyền lực nhà Nguyễn và lịch sử đô thị Huế. KINH NGHIỆM QUỐC TẾ Kiến trúc sư Nguyễn Ngọc Sơn (Đại học Strasbourg II, Pháp) chia sẻ với Tiền Phong rằng, thế giới đã nhiều lần đối diện những tình huống di sản bị đe dọa bởi thiên tai và biến đổi khí hậu. Ứng xử của các quốc gia ngoài việc xây lại phần hư hỏng, còn được đặt trong tầm nhìn rộng hơn: bảo vệ di tích bằng việc kiểm soát môi trường tự nhiên xung quanh, tạo nên một vành đai an toàn để công trình có thể tồn tại bền vững về lâu dài. Theo ông Sơn, những kinh nghiệm này đáng để tham khảo khi nhìn vào sự cố tường Hoàng thành Huế vừa sập sau mưa lũ kéo dài. Trước hết, ông nhắc đến thành cổ Himeji ở Nhật Bản, một công trình nằm trong khu vực thường xuyên hứng chịu bão lớn. Để bảo vệ công trình đã tồn tại hàng trăm năm tuổi, Nhật Bản triển khai hệ thống giám sát điện tử liên tục. Các cảm biến được cắm trực tiếp vào tường để đo độ ẩm, lực nén và độ nghiêng theo thời gian thực. Dữ liệu thu được được chuyển về trung tâm phân tích, từ đó dự báo nguy cơ biến dạng hoặc sập đổ trước khi hư hại diễn ra. Các kế hoạch bảo trì được triển khai chủ động, thay vì chờ đến khi kết cấu bộc lộ dấu hiệu xuống cấp rõ ràng. Đây là mô hình coi trọng cảnh báo sớm, giúp giảm thiểu can thiệp nặng tay và giữ được tính nguyên gốc của công trình. Bức tường Hoàng thành Huế dài gần 15 m bị sập là biểu hiện cụ thể của tác động khí hậu lên di sản. Sự cố này một lần nữa đặt ra yêu cầu cấp thiết về các giải pháp tổng thể và dài hạn cho công tác bảo tồn di sản vật chất truyền thống ở Huế. Tường thành Huế cần nhiều hơn một cuộc Ông Hoàng Việt Trung, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế, cho biết, tình trạng xuống cấp không chỉ nằm ở vị trí tường vừa sập mà còn phân bố trên nhiều đoạn tường thành Đoạn tường thành bị sập có chiều dài khoảng 15 m, nằm cách cổng Hòa Bình khoảng 50 m Đại Nội Huế được xây dựng từ năm 1804 dưới triều vua Gia Long, hoàn thiện năm 1833 dưới triều Minh Mạng, gồm ba vòng thành bảo vệ: Kinh thành, Hoàng thành và Tử Cấm thành. Tường Hoàng thành cao khoảng 4m, dày hơn 1m, xây bằng gạch và bao quanh bởi hệ thống hào phòng thủ. Năm 1993, quần thể di tích Cố đô Huế được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới. Mấy năm nay, NSND Hoàng Cúc, nàng Tám Bính của phim Bỉ vỏ, không nhuộm tóc. Mới đây, một cửa hiệu làm tóc đã giới thiệu video Hoàng Cúc với mái tóc bạc được tạo kiểu trẻ trung, cá tính khiến hội chị em trầm trồ. Tóc bạc vẫn thần thái! HÀNH TRÌNH YÊU THƯƠNG BẢN THÂN Không chỉ NSND Hoàng Cúc, NSND Thu Quế, mỹ nhân màn ảnh một thời, cũng theo “mốt” tóc bạc tự nhiên. Chị từng tâm sự lý do để tóc bạc, thay vì nhuộm tóc đen “ăn gian” tuổi: “ Ở ngoài đời cũng như trên phim ảnh, Thu Quế được mọi người yêu mến mái tóc dài bao lâu nay. Nghệ sĩ, nhất là nghệ sĩ hoạt động trên sân khấu và điện ảnh cần bộ tóc dài để phù hợp với nhiều dạng vai diễn khác nhau. Nhưng theo quy luật tự nhiên tóc không thể mãi xanh được, dần dần bạc và gãy rụng, xơ cứng. Quyết định nuôi tóc bạc tự nhiên của Quế gây xôn xao gần đây”. Chị chia sẻ, có người khen màu tóc thú vị, kiểu tóc năng động. Nhưng cũng có một số người bình luận “già hơn tuổi”. Hiện nay, Hội tóc bạc tự nhiên trên mạng xã hội đã thu hút hơn 80.000 hội viên và không ngừng gia tăng. Đa phần hội chị em để tóc bạc than phiền về việc cứ phải nhuộm tóc, chấm chân tóc mãi đến mức… phát chán. Một thành viên chia sẻ: “Tóc của tôi đã bạc từ 30 tuổi, nhuộm mãi cho đến bây giờ và tôi đã quá mệt mỏi. Tuổi đã lớn nên tôi cứ để mái tóc bạc tự nhiên như vậy, dù ai nói ngả nói nghiêng, xấu cũng kệ”. Tóc bạc không kể tuổi tác. Có những người bạc tóc từ sớm, cũng gia nhập Hội tóc bạc tự nhiên. Một chị đẹp U50 chia sẻ: “Tôi bạc tóc từ hồi 10 tuổi, đã để tóc trắng hoàn toàn không nhuộm được 5 năm nay”. Một đại diện của thế hệ 8x, sinh năm 1986 tự tin khoe mái tóc nguyên bản đã qua 4 mùa Tết và nhận về vô số lời khen: “Quá đẹp. Ghiền”, “xinh lung linh”, “độc đáo”… Một bạn 9x nhìn thấy mái tóc đẹp của phụ nữ 8x đã có thêm động lực để tóc bạc tự nhiên. Một số người dành lời khen “can đảm” cho những phụ nữ đua “mốt” tóc bạc tự nhiên. Một phụ nữ 65 tuổi kể, chị không chấm chân tóc được 8 tháng nay mà đã nhận về vô số bình luận từ người Tự tin là chính mình - thông điệp từ “mốt” tóc bạc tự nhiên đang được nhiều chị em “lăng xê”. Không chỉ người bình thường, ngay cả những mỹ nhân một thời của làng giải trí Việt cũng khoe mái tóc bạc tự nhiên lấp lánh. Rộ “mốt” tóc bạc tự nhiên nĐÀO NGUYÊN PHÓNG SỰ Chị em trong Hội tóc bạc tự nhiên Sau cơn sốt dùng ứng dụng chụp ảnh, xóa nếp nhăn, nhiều người đang quay lại với những tấm ảnh không chỉnh sửa. Rời xa sống ảo, sống thật với bản thân để được tự do, thoải mái, không chỉ là lựa chọn của người bình thường mà cả “ngôi sao” trong và ngoài nước. Ca sĩ Phương Linh không ngại để lộ tóc bạc trong video và hình ảnh đăng tải trên mạng xã hội. Điều này giúp hình ảnh ca sĩ gần gũi hơn với khán giả. Phương Linh cũng là người thường xuyên khoe hình ảnh không chỉnh sửa.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==