12 n Thứ Tư n Ngày 29/10/2025 QUỐC TẾ Nâng cấp hiệp định thương mại tự do ASEAN-Trung Quốc Thỏa thuận được ký kết trong chuyến thăm Nhật Bản của Tổng thống Trump, khi cả hai nước đang tìm cách củng cố chuỗi cung ứng đất hiếm. Theo tuyên bố của Nhà Trắng, Mỹ và Nhật Bản có kế hoạch hợp tác thông qua việc sử dụng những công cụ chính sách kinh tế và đầu tư, để đẩy nhanh việc phát triển các thị trường đa dạng, công bằng cho khoáng sản quan trọng và đất hiếm. Hai nước cũng đồng ý hợp lý hóa và bãi bỏ quy định về thời hạn, quy trình cấp phép đối với đất hiếm, cũng như xử lý các chính sách phi thị trường và hoạt động thương mại không công bằng. Hai nước sẽ xem xét một thỏa thuận dự trữ bổ sung cho nhau và sẽ hợp tác với các đối tác quốc tế khác để đảm bảo an ninh chuỗi cung ứng. Tại cuộc gặp ngày 28/10, Tổng thống Mỹ dành lời khen ngợi nữ thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản, hoan nghênh cam kết của bà về việc đẩy nhanh việc tăng cường quân sự. Bà Takaichi - một đồng minh thân cận của cố lãnh đạo Nhật Bản Shinzo Abe, bạn thân và cũng là đối tác chơi golf của ông Trump - cho biết sẽ đề cử Tổng thống Mỹ cho Giải Nobel Hòa bình. “Đó là một cái bắt tay rất chặt”, ông Trump nói khi chụp ảnh cùng bà Takaichi tại Cung điện Akasaka ở trung tâm thành phố Tokyo. “Theo như những gì tôi biết, bà sẽ là một trong những thủ tướng vĩ đại. Tôi cũng muốn chúc mừng bà vì đã trở thành nữ thủ tướng đầu tiên. Đây là một sự kiện trọng đại”. Bà Takaichi tặng ông Trump một cây gậy gạt bóng golf của ông Abe, một túi chơi golf có chữ ký của nhà vô địch người Nhật Bản Hideki Matsuyama và một quả bóng golf dát vàng, theo những bức ảnh được trợ lý của ông Trump đăng tải trên mạng xã hội X. Ông Trump và bà Takaichi sau đó đến thăm căn cứ hải quân Mỹ ở Yokosuka gần Tokyo, nơi có tàu sân bay Mỹ USS George Washington. Ông Trump cũng sẽ gặp gỡ các nhà lãnh đạo doanh nghiệp tại Tokyo, trước khi lên đường đến Hàn Quốc ngày 29/10. MINH HẠNH (theo Reuters) Tại hội nghị, các nhà lãnh đạo đánh giá quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện ASEAN -Trung Quốc là một trụ cột quan trọng, đóng góp vào bảo đảm hòa bình và ổn định ở khu vực, đồng thời cũng là một trong những mối quan hệ năng động và toàn diện nhất của ASEAN. Các nhà lãnh đạo khẳng định quyết tâm làm sâu sắc hơn nữa quan hệ hai bên, thống nhất chọn năm 2026 là “Năm ASEAN - Trung Quốc”, nhân kỷ niệm 5 năm thiết lập Đối tác Chiến lược toàn diện với nhiều hoạt động kỷ niệm phong phú và ý nghĩa. Hai bên nhấn mạnh cần thúc đẩy hội nhập kinh tế sâu rộng, duy trì vai trò là động lực tăng trưởng ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương, trong đó có việc sớm phê chuẩn và triển khai hiệu quả ACFTA 3.0, tạo nền tảng thúc đẩy liên kết kinh tế, thương mại, đầu tư chất lượng cao, kết nối chuỗi công nghiệp và cung ứng khu vực. Hội nghị đánh giá cao kết quả triển khai Kế hoạch hành động 2021-2025, và yêu cầu sớm triển khai Kế hoạch hành động 20262030; nhất trí đẩy mạnh hơn nữa các động lực tăng trưởng mới như chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, khoa học, công nghệ, chuyển đổi năng lượng, kinh tế xanh, hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp, tăng cường kết nối hạ tầng, thể chế, doanh nghiệp, giao lưu nhân dân. Hội nghị tái khẳng định vai trò và giá trị của chủ nghĩa đa phương trong duy trì và củng cố môi trường hòa bình, an ninh và ổn định. Nhấn mạnh ASEAN và Trung Quốc cùng chia sẻ lợi ích và trách nhiệm chung trong xây dựng Biển Đông hòa bình, ổn định, tạo điều kiện thuận lợi cho hợp tác phát triển, các nhà lãnh đạo cam kết tiếp tục thúc đẩy đối thoại, xây dựng lòng tin, giải quyết hòa bình các khác biệt và tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982, thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố DOC và nỗ lực sớm hoàn tất Bộ Quy tắc ứng xử (COC) hiệu lực, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982. Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường phát biểu, hai bên cần tiếp tục tăng cường lòng tin chiến lược chung, thúc đẩy các lĩnh vực hợp tác chiến lược có chung lợi ích, trong đó đề xuất lập Học viện số ASEAN - Trung Quốc, và kết nối người dân nhằm tăng cường hiểu biết và hữu nghị. 3 ĐỊNH HƯỚNG CHIẾN LƯỢC Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính chúc mừng Trung Quốc kỷ niệm 80 năm chiến thắng phát xít, cột mốc lịch sử nhắc nhở chúng ta về hậu quả tàn khốc của chiến tranh và giá trị vĩnh cửu của một nền hòa bình bền vững. Trên tinh thần đoàn kết là sức mạnh, hợp tác mang lại lợi ích chung, đối thoại, chia sẻ để hiểu nhau hơn, Thủ tướng đề xuất 3 định hướng chiến lược nhằm thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ ASEANTrung Quốc thời gian tới. Thứ nhất, Thủ tướng đề nghị tăng cường kết nối thông minh, bao trùm và bền vững, trong đó cần triển khai hiệu quả ACFTA 3.0, phát triển hệ thống hạ tầng kết nối ASEAN-Trung Quốc theo hướng hiện đại, xanh và bền vững, tập trung vào mạng lưới đường sắt cao tốc, cảng biển xanh, sân bay tiết kiệm năng lượng, mở rộng hệ thống cửa khẩu thông minh, số hóa quy trình logistics và quản lý xuất nhập cảnh để thúc đẩy giao thương và giao lưu nhân dân; tăng cường kết nối các đô thị thông minh, chia sẻ công nghệ quản trị số, quản trị AI và giải pháp năng lượng tái tạo trong quy hoạch phát triển đô thị. Thứ hai, Thủ tướng nhấn mạnh tầm quan trọng của tăng cường đổi mới sáng tạo, tạo động lực mới cho đột phá tăng trưởng; ủng hộ hai bên xây dựng chương trình hành động đối tác gần gũi hơn về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo cho tương lai ASEAN - Trung Quốc (2026-2030); đề xuất thành lập mạng lưới đổi mới sáng tạo, viện nghiên cứu và phòng thí nghiệm chung; tổ chức diễn đàn thường niên về công nghệ xanh và chuyển đổi số; tăng cường đào tạo nguồn nhân lực công nghệ chất lượng cao; tăng cường giao lưu nhân dân, giới trẻ và du lịch văn hóa. Thứ ba, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định việc củng cố lòng tin chiến lược, duy trì hòa bình và ổn định khu vực là điều kiện tiên quyết cho phát triển bền vững, bao trùm; ASEAN và Trung Quốc cần xây dựng Biển Đông thành vùng biển hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển, triển khai đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố DOC; sớm đạt được Bộ Quy tắc COC hiệu lực, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982, và hài hòa lợi ích chính đáng của các bên. BÌNH GIANG Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi ngày 28/10 ký một thỏa thuận khung nhằm đảm bảo nguồn cung cấp các khoáng sản quan trọng và đất hiếm thông qua khai thác và chế biến, Nhà Trắng tuyên bố. Sáng 28/10, tại Kuala Lumpur, Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng các nhà lãnh đạo ASEAN và Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN - Trung Quốc lần thứ 28. Trước đó, các nhà lãnh đạo chứng kiến lễ ký Nghị định thư nâng cấp Hiệp định Thương mại tự do ASEAN - Trung Quốc (ACFTA 3.0). Hội nghị cấp cao ASEAN-Trung Quốc diễn ra ngày 28/10 tại Malaysia Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi ký thỏa thuận đất hiếm ẢNH: REUTERS ASEAN và Trung Quốc hiện là đối tác thương mại hàng đầu của nhau, với tổng kim ngạch thương mại hai chiều năm 2024 đạt 772,4 tỷ USD và FDI từ Trung Quốc vào ASEAN đạt 19,3 tỷ USD. Mỹ-Nhật ký thỏa thuận đất hiếm Campuchia đã bắt đầu rút các loại vũ khí hạng nặng khỏi khu vực biên giới chung với Thái Lan, đánh dấu giai đoạn đầu tiên trong việc thực thi thỏa thuận hòa bình mang tính lịch sử mà lãnh đạo hai bên vừa ký tại Malaysia. Động thái này - được Nhóm Quan sát viên ASEAN (AOT) chứng kiến - diễn ra chỉ vài giờ sau khi Thủ tướng Campuchia Hun Manet và Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul ký thỏa thuận tại Kuala Lumpur, với sự chứng kiến của Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim. Việc di chuyển xe tăng, xe bọc thép chở quân và xe tải quân sự khỏi khu vực biên giới được truyền hình trực tiếp trên đài truyền hình quốc gia Campuchia (TVK). Trung tướng Maly Socheata, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Campuchia, cho biết vào lúc 11 giờ sáng 27/10, Nhóm Phối hợp quan sát của Bộ Quốc phòng cùng với AOT kiểm tra việc đưa các xe bọc thép trở lại căn cứ ở huyện Banteay Srei, tỉnh Siem Reap. Những phương tiện này được rút khỏi khu vực biên giới tại tỉnh Preah Vihear, ngay sau khi thỏa thuận hòa bình được ký kết. Thỏa thuận được xây dựng dựa trên lệnh ngừng bắn hồi tháng 7, khi Tổng thống Mỹ đe dọa áp thuế cao hơn với 2 nước để buộc Thái Lan và Campuchia chấm dứt 5 ngày giao tranh dữ dội ở biên giới, khiến hàng chục người thiệt mạng và hàng trăm nghìn dân thường phải sơ tán. Theo giai đoạn đầu tiên của hiệp định, Thái Lan sẽ thả 18 binh lính Campuchia mà họ đang giữ. Campuchia là bên đầu tiên bắt đầu rút một phần vũ khí hạng nặng khỏi biên giới, và chờ đợi Thái Lan thực hiện các bước tương tự. TÚ LINH (theo The Nation, Khmer Times) Campuchia rút vũ khí hạng nặng khỏi biên giới với Thái Lan
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==