Báo Tiền Phong số 301

9 n Thứ Ba n Ngày 28/10/2025 VĂN HÓA - GIẢI TRÍ Theo ông Nguyễn Văn Khương, trưởng thôn Xí Thoại, làng nghề Xí Thoại là nơi sinh sống của 219 hộ dân, với 95% là người Ba Na. Để lưu giữ và duy trì nghề dệt truyền thống này, từ năm 2020 chính quyền địa phương đã thành lập Tổ dệt thổ cẩm Xí Thoại, cùng với các chính sách hỗ trợ ngành nghề nông thôn. Nhờ sự hỗ trợ và nội lực bền bỉ, từ chỗ chỉ có 16 chị em tham gia khi nghề được khôi phục vào năm 2000, đến nay đã có hơn 40 hộ gia đình duy trì nghề. Tiếng thoi lại vang lên rộn ràng, không chỉ bởi những “tay dệt” lớn tuổi mà còn bởi thế hệ trẻ. Chị La O Thị Hiền, một người gắn bó với khung cửi, chia sẻ: “Bình thường chúng tôi vẫn lên nương rẫy. Khi có đơn hàng, mọi người tập trung lựa chọn mẫu mã, hoa văn, rồi cùng nhau lên khung dệt”. Chị nhấn mạnh khâu lên khung đòi hỏi sự khéo léo tuyệt đối để đảm bảo hoa văn nổi đều, sắc nét trên từng thớ vải. Mỗi tấm thổ cẩm Xí Thoại là một câu chuyện được kể bằng chỉ màu. Hoa văn dệt thủ công bằng các sợi chỉ màu đỏ, trắng, đen không chỉ mang ý nghĩa thẩm mỹ mà còn là biểu tượng gắn liền với tín ngưỡng, quan niệm về đất trời, núi rừng của người Ba Na. MỞ RỘNG THỊ TRƯỜNG Nhằm thích ứng với thị hiếu thị trường và nâng cao giá trị sản phẩm, các nghệ nhân đã không ngừng sáng tạo. Bà La O Thị Kiều cho biết, về sự thay đổi ngoạn mục: “Trước đây, sản phẩm chỉ có váy áo, khăn, chăn phục vụ sinh hoạt, rất ít khách mua. Từ năm 2023, nhờ chính quyền địa phương hỗ trợ tập huấn, chúng tôi đã tạo ra khoảng 20 loại sản phẩm mới như móc khóa, túi xách, ví tiền, khăn choàng… với giá trị đa dạng, biến thổ cẩm thành món quà lưu niệm độc đáo”. Hiện nay, làng nghề dệt thổ cẩm Xí Thoại đang trở thành một điểm đến văn hóa trải nghiệm được du khách yêu thích. Anh Vũ Xuân Triệu, một du khách, bày tỏ sự thú vị khi được tự tay dệt thử: “Việc tự tay kéo chỉ làm một món quà nhỏ như móc khóa rất ý nghĩa. Điều này còn khiến tôi khâm phục sự khéo léo của phụ nữ nơi đây”. Để gắn kết làng nghề vào chuỗi giá trị du lịch, ngoài Tổ dệt thổ cẩm, địa phương đã thành lập Tổ hợp tác du lịch cộng đồng thôn Xí Thoại. Ông Trần Quốc Huy, Bí thư Đảng ủy xã Xuân Lãnh cho biết, văn kiện Đại hội Đảng bộ xã nhiệm kỳ 2025-2030 xác định nghề dệt thổ cẩm là ngành nghề mũi nhọn để bảo tồn và phát triển gắn với du lịch. Ngoài ra, việc duy trì nghề dệt, gắn liền với loại hình nghệ thuật Trống đôi, Cồng ba, Chiêng năm - là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia, tạo nên một sản phẩm du lịch cộng đồng đặc trưng tại Xuân Lãnh. Sắp tới đây UBND xã Xuân Lãnh tiếp tục huy động nguồn lực xây dựng khu vực trưng bày, trình diễn và phục vụ du khách trải nghiệm thực tế việc dệt. Đồng thời, đẩy mạnh quảng bá, xúc tiến du lịch sinh thái tại các điểm như suối Mơ, suối Vực Hòm, kết hợp với không gian văn hóa truyền thống, nhằm tạo ra sản phẩm du lịch mang đậm bản sắc dân tộc Ba Na tại Xí Thoại. H.O phong mỹ tục, chúng tôi kiên quyết yêu cầu các đơn vị phải xử lý thật nghiêm khắc. Người hoạt động nghệ thuật phải nâng cao nhận thức, ý thức chính trị, xã hội, không thể làm mọi thứ một cách hồn nhiên. Nghệ thuật phải đảm bảo được các yếu tố, chức năng của nghệ thuật và đem lại những giá trị chân, thiện, mỹ cho con người”, NSND Xuân Bắc nói. PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội cho rằng, việc định hướng, chấn chỉnh hoạt động âm nhạc không nhằm hạn chế tự do sáng tạo, mà đảm bảo sự sáng tạo đó được đặt trong khuôn khổ các giá trị văn hóa, đạo đức, pháp luật và thuần phong mỹ tục của dân tộc. Trong thời đại của mạng xã hội - nơi mọi sản phẩm âm nhạc có thể lan truyền với tốc độ chóng mặt, vượt ra ngoài phạm vi kiểm soát truyền thống - rất cần một văn bản mang tính định hướng, nhắc nhở và yêu cầu trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị, nghệ sĩ và nhà sản xuất. Đó là cơ sở xây dựng môi trường văn hóa âm nhạc lành mạnh, tôn trọng công chúng, nhất là thanh thiếu niên. “Khuyến nghị không mời nghệ sĩ có hành vi, sáng tác lệch chuẩn tham gia chương trình của TPHCM là thông điệp mang tính định hướng giá trị và trách nhiệm xã hội, không nên hiểu một cách cực đoan là cấm đoán hay loại trừ nghệ sĩ. Mục đích của quy định này là để bảo đảm chuẩn mực văn hóa trong các sự kiện công cộng do Nhà nước hoặc chính quyền địa phương tổ chức. Tuy nhiên, khi triển khai trong thực tế, cần thực hiện một cách thận trọng, công bằng và minh bạch”, PGS.TS Bùi Hoài Sơn nêu. Về tầm nhìn dài hạn, chuyên gia đề xuất hai hướng xử lý song song. Thứ nhất, kiên quyết không dung túng cho các hành vi vi phạm đạo đức nghề nghiệp, xúc phạm giá trị văn hóa, làm tổn thương công chúng. Mặt khác, cần có cơ chế để nghệ sĩ có cơ hội sửa sai, tái hòa nhập, tiếp tục cống hiến nếu họ thực sự cầu thị và trưởng thành hơn qua trải nghiệm. Bởi nghệ sĩ cũng là con người, và nghệ thuật chân chính luôn hướng con người đến cái đẹp, cái thiện. NGUYÊN KHÁNH - NGỌC ÁNH “Địa phương đã thành lập Tổ hợp tác du lịch cộng đồng thôn Xí Thoại, giúp gắn kết làng nghề vào chuỗi giá trị du lịch, đưa làng nghề thành điểm đến trải nghiệm văn hóa, mở rộng thị trường tiêu thụ. Chúng tôi mong muốn du khách không chỉ mua sản phẩm làng nghề mà còn trải nghiệm quá trình tạo ra sản phẩm thổ cẩm. Khi tận mắt thấy, hiểu câu chuyện, sản phẩm sẽ có giá trị hơn”. Ông TRẦN QUỐC HUY, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Xuân Lãnh Bray, GDucky, Jack có một số tác phẩm âm nhạc thiếu phù hợp Bà La O Thị Ngọc hướng dẫn du khách dệt vải ẢNH: HUYỀN OANH Sketch A Rose thăng hoa ở nhà hát Dolby (Mỹ) khẳng định vị trí vững chắc của Hà Anh Tuấn trong làng nhạc Việt. Chuỗi concert bắt đầu từ tháng 6/2024, đi qua Singapore, Úc, Mỹ dừng chân ở TPHCM và sẽ trở về Đà Lạt vào cuối năm nay. Chưa một ca sĩ nào ở Việt Nam làm được chuỗi concert rực rỡ như Hà Anh Tuấn, đi kèm theo đó là những hoạt động thiện nguyện thiết thực và ấm áp. Nhưng bao nhiêu ánh sáng tươi đẹp ấy đang bị lu mờ bởi ồn ào trang phục của Hà Anh Tuấn sau màn “Phác thảo hoa hồng”. Trang phục biểu diễn của ca sĩ gây ồn ào không còn là chuyện lạ ở Việt Nam. Nhưng trang phục của Hà Anh Tuấn không vướng lỗi thường thấy như hở hang, phản cảm, mà vì vấn đề khác - để lộ khuyết điểm hình thể của giọng ca Tháng Tư là lời nói dối của em. Nhiều tài khoản chế giễu trang phục và hình thể Hà Anh Tuấn: “Trông như bánh chưng vuông”, “Bánh tét bị tét”, “Như cái phản”… Có người lôi ngay quá khứ của Hà Anh Tuấn để cười chê. Anh từng có thời điểm nặng tới 110 kg. Với nỗ lực phi thường anh đã “lột xác” ngoạn mục, giảm 40 kg trong vòng 3 tháng, từ 110 kg xuống còn khoảng 70 kg. Nhớ lại thời kỳ áp lực cân nặng, Hà Anh Tuấn từng thành thật chia sẻ: “Tôi từng đoạt giải cao văn nghệ toàn thành TPHCM, nhưng mỗi lần xuất hiện trên sân khấu là mỗi lần tôi cảm thấy được rất nhiều cái nhìn soi mói từ hàng ghế phía dưới”. Trên mạng xã hội mấy ngày qua ngập tràn những bình luận đắc ý: “Ai rồi cũng tăng cân lại”; “Béo rồi”… Thậm chí, trên TikTok còn lan truyền một video ngắn ghi lại cảnh Hà Anh Tuấn cao hứng nhún nhảy, lắc lư, quay lưng về phía khán giả, từ đó làm lộ phần sau gây tranh cãi của trang phục. Nhân đây, khán giả lại cười vũ đạo của Hà Anh Tuấn. Trang Nguyễn, khán giả có mặt ở Nhà hát Dolby cho biết: “Trang phục đằng trước thì đẹp nhưng đằng sau thì…ối giời ơi. Chỗ tôi ngồi còn hiện rõ cả phụ kiện độn vòng 3 khi ánh đèn chiếu vào. Hà Anh Tuấn mặc bộ này và múa bài Địa đàng, cảm giác khó tả lắm. Khán giả lúc đó cũng cười nhưng lịch sự, họ chỉ cười xòa thôi vì giữ lịch sự, không giễu cợt như trên mạng xã hội”. Cô đánh giá, trong trường hợp này, trang phục của Hà Anh Tuấn phản chủ. Lâu nay, Hà Anh Tuấn ghi dấu ấn trong lòng khán giả bởi sự hoạt ngôn, hóm hỉnh, sắc sảo, bởi hình tượng thư sinh lịch lãm và “gu” nhạc tinh tế, chất lượng. Chỉ cần một màn vũ đạo kém duyên, trang phục phản chủ Hà Anh Tuấn bỗng thành trò cười trên mạng xã hội. Ở V Concert - Rạng rỡ Việt Nam, Hà Anh Tuấn từng trình diễn Địa đàng với trang phục lịch lãm nhưng vẫn phóng khoáng, chuyển động hình thể vừa phải, hợp lý, khán giả hứng khởi. Một fan cứng của Hà Anh Tuấn phản ứng: “Người ta ăn mặc để lộ khuyết điểm không phải cái tội để cả làng miệt thị ngoại hình. Chê người khác béo, xấu trên mạng có thể bị phạt tiền”. Chắc Hà Anh Tuấn không nỡ kiện những khán giả đã chê cười anh, mà chỉ xem “cơn bão” này như một bài học. Đi xem concert của Hà Anh Tuấn không ai có nhu cầu “quẩy” như đi xem Idol thế hệ mới trình diễn. Nhiều khán giả bình luận: "Hà Anh Tuấn cứ đứng im và hát, làm ơn đừng nhảy làm gì, bởi muốn nhảy cuốn cũng cần năng khiếu và chăm chỉ luyện tập". Khán giả yêu một Hà Anh Tuấn lịch lãm nên khi “chạy đua” thời trang, anh cũng cần cân nhắc, lựa chọn kỹ càng hơn, bởi anh đang theo nghề “làm dâu trăm họ”, lại sở hữu lượng fan khổng lồ. ĐÀO NGUYÊN Quanh trang phục “gây bão” của Hà Anh Tuấn Ca sĩ Hà Anh Tuấn bất ngờ dính vào ồn ào trang phục trong chuyến biểu diễn tại Mỹ. Trang phục “gây bão” của Hà Anh Tuấn

RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==