TRANG 12 Đề nghị Ủy ban châu Âu sớm cử đoàn thanh tra IUU vào Việt Nam THỨ BA 28/10/2025 Số 301 0977.456.112 10 NĂM THEO DẤU SẾU ĐẦU ĐỎ TRANG 11 TRANG 3 VIỆT-TRUNG ƯU TIÊN LĨNH VỰC HỢP TÁC ĐƯỜNG SẮT TRANG 8 + 9 Điểm tên nghệ sĩ biểu diễn lệch chuẩn Phân công nhiệm vụ 2 tân Phó Thủ tướng TRANG 15 TRANG 7 Tiến sĩ trẻ tạo ra vật liệu nano điều trị ung thư Chất có màu đen tại cơ sở sản xuất của Công TNHH MTV Nguyên Phát Gia Lai được cho là caramen ÁC MỘNG Khủng hoảng niềm tin CHUYỆN HÔM NAY Tôi thường kể với bạn bè: Ở Hà Nội uống cà phê một lần trong ngày nhưng vào Tây Nguyên sẽ không dưới hai lần! Tôi và nhiều người yêu cà phê Việt giờ đây chắc sẽ phải nghĩ lại khi không khỏi choáng váng XEM TIẾ P TRANG 5 n MINH TUẤN TRANG 4 + 5 Đe dọa uy tín thương hiệu quốc gia ĐƯA QUAN HỆ HAI NƯỚC LÊN TẦM CAO MỚI TỔNG BÍ THƯ TÔ LÂM THĂM ANH: TRANG 2 Tổng Bí thư Tô Lâm ẢNH: TTXVN TRANG 16 FIFA muốn mở học viện bóng đá tại Việt Nam Dù bị thu Nguyên liệu làm cà phê giả được phát hiện ngay thủ phủ cà phê của Việt Nam cà phê giả
2 nThứ Ba n Ngày 28/10/2025 QUAÛNG CAÙO PHAÙT HAØNH Haø Noäi: ÑT: (024)39432758; Fax: (024)39435285 TPHCM: ÑT: (028)38469860; Fax: (028)38480015 Trong giôø haønh chính (024)39439664 Ngoaøi giôø 0908988666 (Nguyeãn Haèng) n Toång thö kyù toøa soaïn: MINH TOAÛN n Thieát keá : TRUNG DUÕNG n Giaù: 5.500 ñoàng n Ban ñaiï dienä taiï thanø h pho á Ho à Chí Minh: 384 Nam Kyø Khôiû Nghóa, P.Xuanâ Hoa-ø TPHCM. ÑT: (028) 3848 4366, E-mail: tienphonghcm@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï mienà Trung: 339 Leâ Thanh Nghò, P.Hoaø Cöônø g; 19 Ngoâ Gia Tö,ï P.Haiû Chauâ , TP Ña ø Nanü g, ÑT: (0236)3828 039, E-mail: banmientrung@baotienphong.com.vn n Ban ñaiï dienä taiï Bacé Trung Bo:ä 21 Ho à Xuanâ Höông, P.Thanø h Vinh, tænh Ngheä An. ÑT: (0238)8602345; Email: baotienphongbactrungbo@gmail.com. n Ban ñaiï dienä taiï ÑBSCL: 103 Tranà Vanê Hoaiø , P.Ninh Kieuà , TP Canà Thô. ÑT: (0292)3823823, Email: baotienphongdbscl@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Nguyenâ - Nam Trung Bo:ä 52 Tranà Nhatä Duatä , P.Buonâ Ma Thuotä , Ñaké Laké , ÑT: (0262)3950029, E-mail: baotienphongtaynguyen@gmail.com; 1018, ñöônø g 2/4, P. Bacé Nha Trang, tænh Khanù h Hoaø . SÑT: 0258.6500.155. Email: tienphongnhatrang@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Bacé Bo:ä 64 ñöônø g Ly ù Tö ï Tronï g, P.Yenâ Baiù , tænh Laoø Cai. ÑT: 0904938689, E-mail: vptaybacbotp@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Ñonâ g Bacé Bo:ä So á 18 Le â Thanh Nghò, P.Haï Long, tænh Quanû g Ninh; E-mail: bandongbac@baotienphong.com.vn n Toøa soaïn: 15 Hoà Xuaân Höông, P.Hai Baø Tröng vaø D29 Phaïm Vaên Baïch, P.Caàu Giaáy, Haø Noäi. ÑT: 3943 4031 - 38227525 E-Mail: toasoan@baotienphong.com.vn, ISSN 0866-0827 Website: www.tienphong.vn n Toång Bieân taäp: PHUØNG COÂNG SÖÔÛNG n Phoù Toång bieân taäp: LEÂ MINH TOAÛN n In taiï : Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 1, Cty in baoù Nhanâ Danâ Ña ø Nanü g, Cty TNHH MTV in Ñaé êkê Laké , Xöônû g in Quanâ khu IV, Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 2, TPHCM THỜI SỰ Thứ trưởng có thể cho biết ý nghĩa, mục đích của chuyến thăm chính thức Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland của Tổng Bí thư Tô Lâm? Thứ trưởng Lê Thị Thu Hằng: Nhận lời mời của Thủ tướng Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland (Anh) Keir Starmer, Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam sẽ thăm chính thức Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland từ ngày 28-30/10/2025. Trong bối cảnh các hoạt động đối ngoại cấp cao của Việt Nam diễn ra hết sức sôi nổi như Lễ mở ký Công ước Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng được tổ chức tại Hà Nội, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 47 tại Malaysia, chuyến thăm chính thức Vương quốc Anh của Tổng Bí thư Tô Lâm mang một thông điệp đối ngoại mạnh mẽ và nhất quán. Đó là khẳng định đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, vì hòa bình, hợp tác và phát triển, đồng thời đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ quốc tế, thể hiện quyết tâm của Việt Nam trong việc chủ động, tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, trở thành bạn, đối tác tin cậy và là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế. Đặc biệt, chuyến thăm diễn ra đúng vào dịp kỷ niệm 15 năm thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược Việt Nam-Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland (20102025), là dấu mốc quan trọng để hai nước cùng nhìn lại chặng đường hợp tác đã qua, đánh giá những thành tựu nổi bật, đồng thời đề ra tầm nhìn và định hướng phát triển mới cho quan hệ song phương trong giai đoạn tới. Anh là một cường quốc toàn cầu, Ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, đồng thời là một trong những quốc gia đi đầu thế giới về khoa học-công nghệ, quốc phòng-an ninh, tài chính và đổi mới sáng tạo. Đây đều là những lĩnh vực phù hợp với nhu cầu phát triển và định hướng chiến lược của Việt Nam hiện nay, khi đất nước đang nỗ lực đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế toàn cầu. Chuyến thăm của Tổng Bí thư Tô Lâm được kỳ vọng sẽ tạo ra những đột phá mới trong hợp tác giữa hai nước, đặc biệt trong các lĩnh vực có tiềm năng và thế mạnh bổ trợ lẫn nhau. Qua đó, góp phần triển khai hiệu quả các nghị quyết trụ cột của Bộ Chính trị về phát triển khoa học-công nghệ và đổi mới sáng tạo, đẩy mạnh hội nhập quốc tế sâu rộng và toàn diện, hoàn thiện thể chế, phát triển khu vực kinh tế tư nhân, thúc đẩy giáo dục-đào tạo, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân, bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, phù hợp với tầm nhìn phát triển bền vững và chiến lược dài hạn của Việt Nam, hướng tới một kỷ nguyên phát triển mới, năng động và sáng tạo. Với những mục đích và ý nghĩa quan trọng đó, tôi tin tưởng mạnh mẽ rằng chuyến thăm sẽ mở ra chương mới trong hợp tác giữa hai nước với những định hướng hợp tác phát triển lâu dài, bền vững, phù hợp với lợi ích và thế mạnh của mỗi nước, vì lợi ích nhân dân và sự phát triển về mọi mặt của mỗi nước, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở mỗi khu vực và trên thế giới. TẠO TIỀN ĐỀ NÂNG CẤP VÀ MỞ RỘNG QUAN HỆ Xin Thứ trưởng đánh giá về quan hệ Việt Nam-Anh thời gian qua và kỳ vọng về chuyến công tác này của Tổng Bí thư? Việt Nam và Vương quốc Anh thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 11/9/1973, và Anh là một trong những quốc gia phương Tây đầu tiên thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam. Trong suốt hơn nửa thế kỷ qua, tình cảm hữu nghị và sự gắn bó giữa nhân dân hai nước không ngừng được củng cố và phát triển. Chuyến thăm chính thức của Tổng Bí thư Tô Lâm không chỉ là sự kiện đối ngoại quan trọng, mà còn thể hiện rõ sự coi trọng của Việt Nam đối với các đối tác truyền thống Tây Âu, trong đó có Anh, trong chính sách đối ngoại và tiến trình hội nhập quốc tế toàn diện của Việt Nam. Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh quan hệ Việt Nam-Anh đang phát triển mạnh mẽ và đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ. Năm 2010, hai nước đã ký Tuyên bố chung thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược, mở ra một giai đoạn phát triển mới trong hợp tác song phương. Đến năm 2020, nhân dịp kỷ niệm 10 năm Đối tác Chiến lược, Việt Nam và Anh tiếp tục ra Tuyên bố chung về định hướng phát triển quan hệ Đối tác Chiến lược trong 10 năm tiếp theo, tập trung làm sâu sắc hơn bảy lĩnh vực ưu tiên hợp tác, tạo tiền đề quan trọng cho việc nâng cấp và mở rộng quan hệ trong giai đoạn tới, phù hợp với lợi ích, tiềm năng và thế mạnh của cả hai nước. Trên cơ sở những định hướng quan trọng đó, trong thời gian qua, hai nước thường xuyên trao đổi đoàn cấp cao và các cấp, qua đó tăng cường tin cậy chính trị, trên mọi lĩnh vực, phục vụ các mục tiêu phát triển của đất nước, đồng thời qua đó củng cố và nâng cao vị thế đối ngoại của ta trong quan hệ với khu vực châu Âu, với Khối Thịnh vượng chung cũng như với các nước khác trên thế giới. Hai bên cũng duy trì cơ chế đối thoại, hợp tác song phương trên các kênh ngoại giao, an ninh-quốc phòng thường niên, hợp tác đào tạo, chia sẻ kinh nghiệm trong các lĩnh vực như gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc, biển và đại dương, di cư và xuất nhập cảnh, phòng, chống tội phạm… Về kinh tế, thương mại và đầu tư, Anh hiện là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Việt Nam ở châu Âu và Việt Nam là đối tác thương mại lớn nhất của Anh tại Đông Nam Á. Anh có 587 dự án còn hiệu lực tại Việt Nam, với tổng vốn đăng ký đạt khoảng 4,46 tỷ USD, đứng thứ 15/152 nước và vùng lãnh thổ có đầu tư tại Việt Nam. Việt Nam cũng là một trong những nước đầu tiên ký Hiệp định thương mại tự do với Anh sau Brexit, tận dụng tốt hiệp định này, qua đó đưa kim ngạch thương mại song phương tăng trưởng mạnh mẽ qua từng năm. Về khoa học-công nghệ, hai bên đã triển khai khoảng 50 dự án nghiên cứu chung và một số hoạt động hợp tác khác. Về môi trường và biến đổi khí hậu, Anh là điều phối viên và tích cực hỗ trợ Việt Nam triển khai Thỏa thuận Đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) giữa Việt Nam với Nhóm Đối tác quốc tế (IPG). Về hợp tác phát triển, Anh là một trong những nhà tài trợ hàng đầu của Việt Nam thông qua Quỹ Thịnh vượng, Quỹ Newton, Chương trình Hành động khí hậu vì một châu Á bền vững... Anh là nơi được nhiều học sinh, sinh viên Việt Nam lựa chọn. Hiện có hơn 12.000 sinh viên Việt Nam đang theo học tại các trường đại học, cơ sở giáo dục của Vương quốc Anh. Bên cạnh đó, hàng nghìn chuyên gia và trí thức Việt Nam cũng đang làm việc trong các lĩnh vực nghiên cứu khoa học, công nghệ, tài chính và đổi mới sáng tạo tại Anh. Hợp tác trong các lĩnh vực khác như văn hóa, thể thao, giao lưu nhân dân cũng đạt được những thành quả quan trọng. Những thành quả tích cực nêu trên có quyết tâm và nỗ lực của cả hai bên, đóng góp của doanh nghiệp và nhân dân hai nước. Có thể nói, đây là tiền đề quan trọng để chúng ta cùng kỳ vọng chuyến thăm chính thức Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland trong những ngày tới đây của Tổng Bí thư sẽ đưa quan hệ song phương hai nước lên tầm cao mới, toàn diện và mạnh mẽ hơn; tiếp tục thúc đẩy triển khai hiệu quả các cơ chế, thỏa thuận hợp tác hiện có và nâng cấp, thiết lập các cơ chế hợp tác mới; mở rộng và làm sâu sắc hơn các lĩnh vực hợp tác truyền thống, đồng thời mở ra các hướng đi mới, bứt phá, phù hợp với tiềm năng và đáp ứng nhu cầu thực tế của mỗi nước hiện nay trong tình hình thế giới thay đổi rất nhanh, mạnh. Chúng ta mong chờ những dự án hợp tác lớn sẽ được khởi động, nhiều hoạt động giao lưu sẽ được tổ chức, nhân dân hai nước sẽ hiểu biết và gần nhau hơn. Cảm ơn bà. BÌNH GIANG Tổng Bí thư Tô Lâm ẢNH: TTXVN Chuyến thăm chính thức Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland từ ngày 28-30/10 của Tổng Bí thư Tô Lâm được kỳ vọng sẽ đưa quan hệ hai nước lên tầm cao mới, toàn diện và mạnh mẽ hơn, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng cho biết. TỔNG BÍ THƯ TÔ LÂM THĂM ANH: Trong suốt hơn nửa thế kỷ qua, tình cảm hữu nghị và sự gắn bó giữa nhân dân hai nước không ngừng được củng cố và phát triển. Chuyến thăm chính thức của Tổng Bí thư Tô Lâm không chỉ là sự kiện đối ngoại quan trọng, mà còn thể hiện rõ sự coi trọng của Việt Nam đối với các đối tác truyền thống Tây Âu, trong đó có Anh, trong chính sách đối ngoại và tiến trình hội nhập quốc tế toàn diện của Việt Nam. Thứ trưởng Ngoại giao LÊ THỊ THU HẰNG Đưa quan hệ hai nước lên tầm cao mới
3 n Thứ Ba n Ngày 28/10/2025 THỜI SỰ Cuộc gặp diễn ra ngày 27/10, trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 47 và các hội nghị liên quan tại Kuala Lumpur, Malaysia. Thủ tướng Phạm Minh Chính chúc mừng Trung Quốc tổ chức thành công Hội nghị Trung ương 4 khóa XX, xây dựng Quy hoạch 5 năm lần thứ 15 với định hướng phát triển chất lượng cao; thông tin với Thủ tướng Lý Cường về những thành quả lý luận và thực tiễn mới của Việt Nam, công tác chuẩn bị Đại hội XIV của Đảng Cộng sản Việt Nam. Hai Thủ tướng đánh giá cao những tiến triển tốt đẹp, toàn diện trên các lĩnh vực của quan hệ Việt Nam - Trung Quốc thời gian qua. Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ trân trọng và chân thành cảm ơn sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả của Thủ tướng Lý Cường và Quốc vụ viện Trung Quốc trong thúc đẩy quan hệ hợp tác song phương. Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị hai bên duy trì trao đổi cấp cao, củng cố tin cậy chính trị; phát huy tốt các cơ chế phối hợp, trao đổi chiến lược giữa hai nước; nâng tầm trụ cột hợp tác về quốc phòng - an ninh. Nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác đường sắt đối với sự phát triển của mỗi nước, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị hai bên phát huy tốt cơ chế Ủy ban liên hợp hợp tác đường sắt Việt - Trung, dành ưu tiên cao nhất cho lĩnh vực hợp tác trọng điểm này; đề nghị Trung Quốc tích cực phối hợp với Việt Nam về vốn vay ưu đãi, đào tạo nhân lực đường sắt và hợp tác xây dựng tổ hợp công nghiệp đường sắt. Hai Thủ tướng cũng trao đổi về các biện pháp ứng phó với diễn biến chính sách thuế quan gần đây; có các biện pháp cụ thể thúc đẩy quan hệ kinh tế - thương mại giữa hai nước phát triển lành mạnh, cân bằng hơn. Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị Trung Quốc tiếp tục nhập khẩu nông sản chất lượng cao của Việt Nam; hai bên thúc đẩy mở rộng mô hình cửa khẩu thông minh, tích cực nghiên cứu mô hình hợp tác kinh tế qua biên giới; hợp tác liên kết điện và đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án viện trợ của Trung Quốc tại Việt Nam. Thủ tướng cũng đề nghị hai bên đưa hợp tác khoa học công nghệ trở thành điểm sáng mới trong quan hệ song phương. Nhất trí với các trọng tâm hợp tác mà Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu, Thủ tướng Lý Cường khẳng định Quốc vụ viện Trung Quốc sẵn sàng cùng Chính phủ Việt Nam triển khai, cụ thể hóa nhận thức chung giữa lãnh đạo cao nhất hai Đảng, hai nước; tăng cường trao đổi chiến lược cấp cao; đẩy mạnh hợp tác đạt tiến triển thực chất, nhất là trong các lĩnh vực hai bên quan tâm như kinh tế - thương mại, đầu tư chất lượng cao, kết nối cơ sở hạ tầng đường sắt. Hai bên đã trao đổi thẳng thắn, chân thành, xây dựng về vấn đề trên biển theo đúng tinh thần nhận thức chung cấp cao về kiểm soát và giải quyết tốt bất đồng, góp phần duy trì hòa bình, ổn định, phát triển ở khu vực và trên thế giới. BÌNH GIANG Trong cuộc gặp Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị hai bên duy trì trao đổi cấp cao, củng cố tin cậy chính trị; phát huy tốt các cơ chế phối hợp, trao đổi chiến lược giữa hai nước. Hai bên dành ưu tiên cao nhất cho lĩnh vực hợp tác đường sắt, đề nghị Trung Quốc tích cực phối hợp với Việt Nam về vốn vay ưu đãi, đào tạo nhân lực đường sắt... Thủ tướng Phạm Minh Chính trong cuộc gặp Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường tại Malaysia ẢNH: MOFA Việt-Trung ưu tiên lĩnh vực hợp tác đường sắt Sáng 27/10, Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng lãnh đạo các nước ASEAN, Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN+3 lần thứ 28 tại Kuala Lumpur (Malaysia). Các nước đánh giá, từ khi thiết lập năm 1997, ASEAN+3 đã trở thành cơ chế hợp tác quan trọng với trọng tâm là phát triển các mạng lưới an toàn về kinh tế, tài chính và phát triển khu vực. Lãnh đạo các nước ASEAN+3 nhấn mạnh, trong bối cảnh thế giới và khu vực còn nhiều bất ổn, hợp tác ASEAN+3 càng cần khẳng định vai trò là động lực chính trong thúc đẩy hợp tác, tạo dựng môi trường thuận lợi để giữ vững đà tăng trưởng ở Đông Á, ứng phó kịp thời và hữu hiệu các thách thức, nâng cao khả năng chống chịu những cú sốc trong và ngoài khu vực. Phát biểu tại hội nghị, lãnh đạo các nước Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc nhất trí đẩy nhanh triển khai Kế hoạch công tác ASEAN+3 giai đoạn 2023-2027, triển khai hiệu quả, rà soát và mở rộng Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), tiếp tục củng cố tài chính khu vực thông qua Đa phương hóa Sáng kiến Chiềng Mai (CMIM) và Cơ chế tài chính nhanh (RFF), tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa, phát triển kinh tế số, xanh và bền vững. Các nước cũng nhất trí đẩy mạnh hợp tác phòng chống tội phạm xuyên quốc gia, quản lý biên giới, an ninh lương thực và năng lượng, ứng phó dịch bệnh, biến đổi khí hậu và thảm hoạ thiên tai…, góp phần xây dựng và nuôi dưỡng các xã hội bao trùm và bền vững, vì các thế hệ tương lai ở khu vực. 3 ĐỊNH HƯỚNG LỚN Thủ tướng Phạm Minh Chính chia sẻ đánh giá của lãnh đạo các nước về giá trị chiến lược của ASEAN+3 trong bối cảnh những biến động địa chính trị, địa kinh tế diễn ra nhanh và phức tạp, rủi ro đối với kinh tế và phát triển gia tăng. Thủ tướng Phạm Minh Chính đề xuất 3 định hướng tăng cường hợp tác ASEAN+3 trong tình hình mới. Thứ nhất, nâng cao chất lượng hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh ở khu vực; tận dụng hiệu quả Hiệp định thương mại tự do ASEAN - Trung Quốc 3.0, đồng thời khẩn trương rà soát, nâng cấp các hiệp định thương mại tự do giữa ASEAN với Nhật Bản và với Hàn Quốc; mở rộng RCEP và liên kết RCEP với các khu vực khác để đa dạng hóa thị trường và chuỗi cung ứng; đẩy mạnh đầu tư vào hạ tầng số và các trung tâm dữ liệu; tăng cường hợp tác thương mại số, hoàn thiện cơ sở dữ liệu, nâng cao năng lực điều hành kinh tế, hỗ trợ số hoá hiệu quả. Thứ hai, củng cố tự cường và khả năng chống chịu của khu vực; triển khai đồng bộ và hiệu quả Quỹ dự trữ gạo khẩn cấp ASEAN+3 (APTERR) và RFF; đẩy mạnh hợp tác an ninh năng lượng, nghiên cứu phát triển kho dự trữ năng lượng trong tình huống khẩn cấp; đầu tư phát triển hạ tầng thích ứng biến đổi khí hậu, cơ chế cảnh báo sớm thiên tai ở khu vực. Thủ tướng cũng đề nghị các nước Đông Á hỗ trợ các nước ASEAN có nhu cầu phát triển điện hạt nhân, chuyển giao công nghệ, chia sẻ kinh nghiệm, đào tạo nguồn nhân lực và bảo đảm an toàn hạt nhân; đề xuất kết nối các trung tâm tài chính của các nước ASEAN+3 nhằm thu hút mạnh hơn các luồng tài chính xanh phục vụ cho chuyển đổi số, chuyển đổi xanh ở khu vực. Thứ ba, đoàn kết, phối hợp chặt chẽ để duy trì môi trường hòa bình, an ninh, ổn định cho phát triển. ASEAN+3 phải là cơ chế duy trì đoàn kết, thúc đẩy đối thoại, xây dựng lòng tin, tăng cường hợp tác toàn diện bao trùm và bền vững, cùng nhau ứng phó hiệu quả với các thách thức chung ở khu vực và trên thế giới, hợp tác bảo vệ không gian mạng ảnh hưởng đến quyền con người và người dân khu vực. Thủ tướng nhấn mạnh, dù trong vấn đề bán đảo Triều Tiên, Biển Đông hay bất cứ vấn đề gì, yếu tố quan trọng nhất là các nước cần tôn trọng luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên Hợp Quốc, Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982, đối thoại thẳng thắn, hợp tác chân thành, tin cậy và tôn trọng lẫn nhau, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, cùng nhau định hình cấu trúc khu vực mở, bao trùm, minh bạch, dựa trên luật lệ với ASEAN giữ vai trò trung tâm. Kết thúc hội nghị, lãnh đạo các nước ASEAN+3 thông qua Tuyên bố về việc tăng cường hợp tác kinh tế và tài chính khu vực. THU LOAN Đề xuất 3 định hướng lớn cho hợp tác ASEAN-Đông Bắc Á Phát biểu tại Hội nghị cấp cao ASEAN+3, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, trong vấn đề bán đảo Triều Tiên, Biển Đông hay bất cứ vấn đề gì, yếu tố quan trọng nhất là các nước cần tôn trọng luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên Hợp Quốc… Thủ tướng cũng đề xuất 3 định hướng lớn cho hợp tác giữa ASEAN và 3 đối tác Đông Bắc Á. Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Hội nghị cấp cao ASEAN+3 ngày 27/10 ẢNH: VGP Ba Thủ tướng Việt NamLào-Campuchia nhất trí đẩy mạnh hợp tác phòng chống tội phạm Sáng 27/10, Thủ tướng Phạm Minh Chính có cuộc ăn sáng làm việc với Thủ tướng Campuchia Hun Manet và Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone tại Kuala Lumpur, Malaysia. Ba Thủ tướng nhất trí đẩy mạnh hợp tác đấu tranh phòng chống các loại tội phạm, bảo vệ đường biên giới hữu nghị, hòa bình, ổn định và phát triển, đẩy nhanh phân giới cắm mốc; kịp thời ngăn chặn các cá nhân, tổ chức chống phá quan hệ ba nước, nhất là trên không gian mạng; xử lý ổn thỏa các vấn đề phát sinh. Ngày 27/10, Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng các nhà lãnh đạo ASEAN và Tổng thống Hàn Quốc Lee Jaemyung tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN - Hàn Quốc lần thứ 26.
NGUYÊN LIỆU ĐEN XÌ Đại tá Huỳnh Bảo Nguyên - Phó Giám đốc Công an tỉnh Gia Lai vừa trực tiếp chỉ đạo tại hiện trường, tạm giữ hình sự đối với Võ Minh Tùng (SN 1978, trú phường Hội Phú, Gia Lai), Giám đốc Công ty TNHH MTV Nguyên Phát Gia Lai, kho xưởng sản xuất tại số 278 đường Trường Sa (xã Gào) để điều tra về việc sản xuất, buôn bán hàng giả. Theo đó, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu, môi trường, Công an tỉnh Gia Lai phối hợp với các đơn vị liên quan khám xét chỗ ở, nơi làm việc của Tùng. Tại cơ sản xuất, tổ công tác phát hiện Công TNHH MTV Nguyên Phát Gia Lai có dấu hiệu sản xuất cà phê giả, tuồn ra thị trường tiêu thụ. Qua khám xét, công an thu gần 5 tấn cà phê giả và 4,5 tấn nguyên liệu. Cà phê thành phẩm được đóng gói mang nhãn hiệu “Cà phê Thành Khôi”. Cơ quan công an cũng làm việc với nhiều công nhân, người giúp việc liên quan đến công ty này, trong đó có Võ Minh Hạnh (SN 1987, trú phường An Bình, Gia Lai). Hạnh được Tùng thuê 10 triệu đồng/tháng để pha trộn đậu nành, hương liệu số lượng ít thành cà phê bột tung ra thị trường. Hạnh khai nhận, biết hành vi của Tùng vi phạm nhưng vẫn làm. Liên quan tới vụ án, một lãnh đạo Công an tỉnh Gia Lai thông tin, kết quả giám định cho thấy hàm lượng caffeine trong sản phẩm cà phê của Công ty TNHH Nguyên Phát Gia Lai chỉ đạt 0,3%, thấp hơn mức tối thiểu cho phép theo tiêu chuẩn chất lượng là 0,7%. “Các đối tượng đã mua đậu nành về xay, trộn caramen (đường nấu đen) và lượng nhỏ cà phê để tạo ra cà phê giả, kém chất lượng rồi đóng gói thành phẩm để tuồn ra thị trường. Cơ quan công an đang giám định chất caramen này để xác định có nguy cơ gây ung thư hay không”, lãnh đạo Công an tỉnh Gia Lai nói. Theo lãnh đạo Công an tỉnh Gia Lai, cơ quan chức năng xác định đây là hành vi sản xuất cà phê giả, kém chất lượng. Ông Đinh Văn Hà - Phó Chi cục Trưởng Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Gia Lai cho biết, từ đầu năm tới nay, đơn vị rất quan tâm, đã vào cuộc phát hiện, xử lý một số vụ việc vi phạm trong lĩnh vực cà phê. Đơn vị đã chuyển cơ quan công an để tiếp tục điều tra vụ việc đối với hộ kinh doanh Tý Bà Ba (số 74 Lê Hồng Phong, phường Ayun Pa, Gia Lai). Ngày 18/8, qua kiểm tra, hộ kinh doanh Tý Bà Ba đang kinh doanh mặt hàng cà phê dạng bột, loại 500g/gói, là sản phẩm của Công ty TNHH MTV Sản xuất, kinh doanh Cà phê Th.Ph. (địa chỉ ở quận 12, TPHCM). Làm việc với cơ quan chức năng, ông Nguyễn Thành Sơn (chủ hộ kinh doanh Tý Bà Ba) khai đã nhập 30kg (60 gói loại 500g/gói) của doanh nghiệp trên. Ông Sơn đã bán ra thị trường 7,5kg (15 gói loại 500g/gói) có giá bán là 60.000 đồng/gói với tổng số tiền 900.000 đồng. Đoàn kiểm tra lấy mẫu loại cà phê trên để kiểm tra chất lượng và kết luận: “Lô cà phê được lấy mẫu này không có hàm lượng caffeine trong sản phẩm”. Như vậy, lô sản phẩm cà phê này là hàng giả về giá trị sử dụng, công dụng. “Công tác quản lý mặt hàng cà phê trên thị trường vẫn gặp một số khó khăn, bởi muốn đánh giá chất lượng cà phê phải lấy mẫu gửi đi rất lâu. Vì lâu nên không xử lý kịp thời. Trong khi đó, người sử dụng lại rất ít khi khiếu kiện để làm cơ sở cho đơn vị kiểm tra. Bởi vậy, quan điểm của đơn vị là các vụ việc gì phức tạp, tính chất nghiêm trọng sẽ phối hợp cùng công an để xử lý”, ông Hà nói. Ngày 27/10, Công an tỉnh Lâm Đồng cho biết, đang mở rộng điều tra vụ sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm (cà phê bột), bắt khẩn cấp Lương Anh Tài, Lương Anh Năng và Trần Lê Tứ để điều tra. Theo điều tra ban đầu, cơ sở Cà phê Lương Gia do Năng thành lập năm 2015 tại Quảng Nam, sau đó chuyển vào Đồng Nai hoạt động từ năm 2023. Dù đăng ký 5 loại sản phẩm “Coffee Lương Gia” có thành phần cà phê, đậu nành, muối, đường, bơ... nhưng thực tế tỷ lệ cà phê chỉ chiếm khoảng 30%. Đến tháng 6, Năng bỏ hẳn cà phê, dùng 100% đậu nành rang tẩm hương liệu để sản xuất các sản phẩm mang nhãn hiệu “Lương Gia”, “Hương Chồn Ban Mê”, “Mộc Nhiên Buôn Ma Thuột”… Sau đó, Năng rủ anh trai là Tài cùng tham gia và thuê Tứ (em họ) làm nhân viên Gần đây giá cà phê tăng cao, nhiều nhà sản xuất ở Tây Nguyên vì lợi nhuận bất chấp sức khỏe người tiêu dùng, vi phạm pháp luật để làm hàng giả, kém chất lượng. Chất màu đen tại cơ sở sản xuất của Công TNHH MTV Nguyên Phát Gia Lai được cho là caramen Ác mộng cà phê giả Theo ông Lê Đức Huy - Chủ tịch Hội đồng thành viên Simexco Daklak, vừa qua, Ban chỉ đạo 389 tỉnh đề xuất Ban chỉ đạo 389 Quốc gia chỉ đạo Bộ KH&CN chủ trì phối hợp cùng Bộ NN&MT, Bộ Y tế nghiên cứu, tham mưu xây dựng Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia bắt buộc đối với cà phê bột thay thế Tiêu chuẩn quốc gia về cà phê bột (TCVN 5251:2015), quy định rõ về các yêu cầu kỹ thuật, thành phần, tỷ lệ cà phê thật và các phụ gia được phép sử dụng trong quá trình sản xuất, lưu hành trên thị trường cũng như xuất khẩu. Đồng thời, kiến nghị các lực lượng liên quan cần tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh cà phê bột. Ban chỉ đạo 389 tỉnh Đắk Lắk cũng chỉ đạo Sở NN&MT, Sở Y tế, Sở KH&CN rà soát lại bản tự công bố sản phẩm cà phê bột trên địa bàn tỉnh, yêu cầu không được sản xuất, lưu hành các sản phẩm cà phê bột có hàm lượng caffeine dưới 1%. Khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng các hệ thống quản lý chất lượng tiên tiến của thế giới như: HAPCCP, ISO 22000… trong chế biến để đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm. Ông Hùng cho biết, việc kiểm tra, chống hàng giả, gian lận thương mại, trong đó có cà phê, luôn nằm trong kế hoạch thường xuyên hằng năm và chuyên đề 389 của Chính phủ. Tuy chưa có một kế hoạch riêng chỉ cho mặt hàng cà phê, nhưng thực tế các Chi cục Quản lý thị trường địa phương, đặc biệt ở Tây Nguyên và miền Trung thời gian qua tổ chức kiểm tra rất nhiều, trong đó lực lượng chức năng phát hiện hàng chục vụ trong vài năm gần đây, chủ yếu ở Đắk Lắk. Về mức độ tác động, ông Hùng cho rằng chỉ một cá nhân hoặc cơ sở sản xuất gian lận cũng đủ để làm xấu đi hình ảnh toàn thị trường. Khi sản phẩm giả mang nhãn hiệu một doanh nghiệp được bảo hộ, hậu quả không chỉ là uy tín của doanh nghiệp đó bị tổn thương, mà còn kéo theo sức ép cả với thương hiệu cà phê Việt Nam trên thị trường quốc gia và quốc tế. Ông Hùng cho biết đã có trường hợp cơ quan quản lý thị trường chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra để xử lý hình sự. “Các vụ việc phát hiện gần đây chủ yếu liên quan đến hành vi pha trộn, sử dụng chất tạo màu giả cà phê. Nguy hiểm hơn ở chỗ không chỉ lừa dối thương mại mà còn gây rủi ro sức khỏe nếu kéo dài, đặc biệt với người Hàng trăm tấn cà phê giả được phát hiện ngay thủ phủ cà phê của Việt Nam là tiếng chuông đáng báo động (trong ảnh là nguyên liệu giả làm cà phê) Đe dọa uy tín thương hiệu quốc gia Trao đổi với PV Tiền Phong, ông Trần Việt Hùng, Trưởng Phòng Nghiệp vụ quản lý thị trường, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, Bộ Công Thương, cho rằng, các vụ việc sản xuất, chế biến cà phê giả vừa bị công an Đắk Lắk triệt phá là “vấn đề rất đáng báo động”, đặc biệt vi phạm xảy ra ngay tại thủ phủ cà phê của Việt Nam, nơi lẽ ra phải là chuẩn mực của chất lượng và niềm tin. Cà phê được chọn lọc kỹ càng để tạo ra sản phẩm chất lượng 4 nThứ Ba n Ngày 28/10/2025 XÃ HỘI
5 n Thứ Ba n Ngày 28/10/2025 XÃ HỘI sản xuất và bán hàng. Bao bì, nhãn mác được đặt in sẵn hoặc mua tại chợ Kim Biên (TPHCM), ghi địa chỉ cơ sở ở nhiều tỉnh khác nhau nhằm đánh lạc hướng kiểm tra. Trước đó, ngày 7/10, tại xã Kiến Đức (Lâm Đồng), Phòng Cảnh sát Kinh tế phối hợp CSGT kiểm tra ô tô tải biển số 92C211.53 do Võ Đình Sang điều khiển và phát hiện chở số lượng lớn cà phê bột nghi giả. Làm việc với công an, Tứ khai toàn bộ nguyên liệu sản xuất là đậu nành, không có cà phê, hàng được tiêu thụ tại Đồng Nai và Lâm Đồng. Khám xét nơi sản xuất, lực lượng chức năng thu giữ 2.057 gói cà phê bột (hơn 1 tấn hàng đã đóng gói), 20 bao tải chứa cà phê bột chưa dán nhãn, 80 bao đậu nành rang tẩm hương liệu, 3 bao cà phê hạt cùng nhiều máy móc, bao bì, hồ sơ liên quan. LÀM ĐÚNG CÔNG BỐ, NÂNG CHẤT LƯỢNG Trao đổi với PV Tiền Phong, ông Nguyễn Huỳnh Phú Lâm - Giám đốc Công ty Cổ phần Cà phê Classic (Gia Lai) cho hay, qua xem những hình ảnh về việc công an bắt giữ, ghi nhận tại cơ sở Công ty TNHH MTV Nguyên Phát Gia Lai, bản thân cũng cảm thấy rùng mình khi thấy cảnh một người đàn ông cầm gậy gỗ khuấy một nồi to, có màu đen nghi là caramen. Ông Lâm cho rằng, caramen phải kiểm soát nhiệt độ, đường tan chảy nên cần nồi chuyên dụng, kiểm soát chặt chẽ. “Tôi thấy họ làm như khuấy một nồi cháo heo, đảo dầu hắc làm đường nhựa. Tôi không hiểu làm sao họ làm cà phê rồi bán được ra thị trường. Bản thân tôi làm cà phê lâu năm ở Gia Lai nên nhận xét như vậy quả là rất ngại, nhưng mình làm ra sản phẩm mình phải dùng được, chứ không dùng lại bán cho người ta”, ông Lâm nói. Ông Lâm cho rằng, tiêu chuẩn của Việt Nam đối với cà phê khuyến cáo là 1% caffeine trở lên, vì vậy người tiêu dùng phải đọc thông tin trên bao bì để lựa chọn, bởi có những đơn vị vẫn ghi trên bao bì chỉ 0,4-0,7% caffeine. “Mọi thứ làm phải có quy trình. Như đơn vị của tôi đều phải kiểm tra mức caffeine trong cà phê để đảm bảo thông tin mình đã công bố. Cái này là trách nhiệm của nhà sản xuất. Việc làm đúng công bố trên bao bì vô cùng quan trọng. Nếu làm không đúng như trên bao bì sẽ bị coi là hàng giả, dấu hiệu che đậy của đơn vị sản xuất vì lợi nhuận”, ông Lâm nói. CẦN MINH BẠCH Ông Lê Đình Tư - Giám đốc Công ty TNHH Aeroco Coffee (phường Ea Kao, Đắk Lắk) chuyên sản xuất cà phê đặc sản cho biết, cà phê Việt Nam được phân chia thành nhiều phân khúc khác nhau, bao gồm cà phê đặc sản, cà phê chất lượng cao, cà phê phát triển bền vững và cà phê thương mại. Trong đó, phân khúc cà phê thương mại chiếm tỷ trọng lớn nhất, chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi biến động giá cả thị trường thế giới. Theo thực tế thị trường, giá cà phê Robusta nhân thô do nông dân bán ra cho đơn vị thu mua đang ở mức khoảng 120.000 đồng/kg. Sau khi phân loại, chế biến và tính hao hụt, giá thành sản phẩm hoàn thiện thường phải đạt từ 200.000 đồng/kg trở lên mới đảm bảo chi phí và lợi nhuận hợp lý. Tuy nhiên, trên thị trường vẫn xuất hiện một số sản phẩm cà phê được chào bán với giá thấp hơn 200.000 đồng/kg. Theo ông Tư, mức giá trên gần như không thể có nếu sản phẩm là 100% cà phê nguyên chất. Khả năng cao các sản phẩm đó được pha trộn thêm thành phần khác nhằm hạ giá thành, dẫn đến chất lượng không ổn định và làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến niềm tin người tiêu dùng. Ông Tư chia sẻ, những đơn vị làm ăn nghiêm túc, đóng thuế đầy đủ và đầu tư bài bản không thể bán dưới 200.000 đồng/ kg cà phê. Việc một số cơ sở đưa ra giá thấp bất thường làm mất niềm tin khách hàng, làm giảm sức mua của các doanh nghiệp chân chính. “Dù chọn theo phân khúc nào, việc tuân thủ quy chuẩn chất lượng Việt Nam là điều bắt buộc. Nếu sản phẩm được làm từ 100% cà phê thật, hàm lượng caffeine thường vượt 1%, kèm các chỉ tiêu khác theo quy định. Do đó, các cơ sở chế biến, đóng gói cần tuân thủ quy định, công bố đầy đủ thành phần trên bao bì sản phẩm và bảng kiểm nghiệm cà phê”, ông Tư nói và nhấn mạnh không riêng cà phê mà kinh doanh sản phẩm nào cũng cần minh bạch thông tin. NHÓM PV TÂY NGUYÊN tiêu dùng nông thôn và quán nhỏ”, ông Hùng nói. Theo đại diện Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, toàn bộ lực lượng quản lý thị trường tại địa phương đã được phân cấp trực thuộc Sở Công Thương tỉnh, nên trách nhiệm thuộc về địa phương trước hết. Trung ương định hướng, địa phương giám sát và sẽ phải chịu trách nhiệm nếu để xảy ra vi phạm mà không kiểm soát. Đại diện Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước khẳng định, lực lượng quản lý thị trường sẽ tiếp tục tăng cường kiểm tra đột xuất tại các điểm sản xuất, chế biến mặt hàng này, đặc biệt trong cao điểm cuối năm. “Quan điểm là phải bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và giữ cho thương hiệu cà phê Việt Nam không bị đánh tráo bởi một số đối tượng trục lợi ngắn hạn”. Hiệp Hội Cà Phê - Ca cao Việt Nam cho rằng, việc hàng loạt vụ sản xuất cà phê giả bị phát hiện là tiếng chuông báo động, vừa ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng và cả thương hiệu quốc gia. Đáng lo hơn, cà phê là ngành xuất khẩu tỷ USD, là “danh thiếp quốc gia” nên các vụ cơ sở làm cà phê giả ở Đắk Lắk làm xói mòn niềm tin của cả thị trường quốc tế lẫn người tiêu dùng nội địa với cà phê Việt Nam. Điều này còn gây hệ lụy tới kinh tế - xã hội khi cà phê giả bán giá 40.000-60.000 nghìn/kg trong khi cà phê nhân chuẩn phải ở ngưỡng 100.000-120.000 nghìn/ kg. “Cạnh tranh bẩn khiến nông dân làm thật không sống nổi, tạo vòng xoáy suy thoái chất lượng, làm triệt tiêu đầu tư vào cà phê đặc sản, cà phê hữu cơ, cà phê bền vững - vốn là xu hướng của thế giới”, Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam nhận định. Theo Hiệp Hội Cà Phê - Ca cao Việt Nam, muốn giữ vững vị thế thủ phủ cà phê, phải ngăn chặn gian lận từ gốc. Trước mắt, các cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm tra, giám sát chất lượng sản phẩm thường xuyên, nghiêm túc để sản xuất đi vào nền nếp, hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc minh bạch, phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan quản lý, đơn vị tư vấn và nông dân, đồng thời nâng cao nhận thức người tiêu dùng để họ biết cách lựa chọn cà phê thật, chất lượng, có thương hiệu uy tín. DƯƠNG HƯNG Theo anh Đặng Văn Huy, chủ nông trại Đặng Farm (xã Quảng Phú, tỉnh Đắk Lắk), giá cà phê nguyên chất hiện nay rất cao, nên nhiều quán nhỏ chọn cách pha trộn thêm nguyên liệu khác để giảm giá thành. Vấn đề còn bắt nguồn từ chuỗi sản xuất thiếu chuyên nghiệp. Nhiều cơ sở chế biến nhỏ, do không đủ năng lực, thiếu công nghệ, nên chỉ có thể mua nguồn nguyên liệu kém chất lượng, thậm chí là phần bị loại bỏ, để rang xay, pha trộn nhằm tăng lợi nhuận. CHUYỆN HÔM NAY vì cơ quan chức năng liên tiếp phát hiện tình trạng làm giả cà phê với số lượng lớn ngay tại các tỉnh Tây Nguyên, nơi được xem là thủ phủ linh thiêng của cà phê Việt! Điển hình như ngày 26/10, Công an tỉnh Gia Lai đã tạm giữ hình sự đối với Võ Minh Tùng (trú số 96 Mạc Đăng Dung, phường Hội Phú, Gia Lai) để điều tra về việc sản xuất, buôn bán hàng giả. Hàng tấn cà phê được ghi trên bao bì xuất xứ từ Tây Nguyên nhưng trong đó hàm lượng cà phê thấp hơn nhiều lần so với công bố mà chủ yếu gồm hương liệu, dầu bơ, phụ gia, hạt đậu nành, chất tạo màu… Ngoài việc làm hàng giả, qua tìm hiểu được biết, Tùng đã thu mua cà phê nguyên liệu của người dân rồi sàng lọc, phân loại cà phê hạt. Trong đó, các hạt cà phê lép, chất lượng kém được xay xát thành cà phê bột, trộn với các nguyên liệu trên rồi đóng gói thành phẩm tuồn ra thị trường. Một vụ làm giả chấn động khác: bà Đặng Thị Hòa Hiệp, 53 tuổi, chủ cơ sở sản xuất cà phê thương hiệu Dạ Thảo, bị cáo buộc tung ra thị trường hơn 17 tấn cà phê giả cùng với thủ đoạn mà cơ sở của Tùng đã làm. Chỉ riêng trong 11 tháng đầu năm 2024, chi nhánh Công ty Sản xuất thương mại dịch vụ Phát Hải đã sản xuất và bán ra thị trường bảy loại cà-phê bột không bảo đảm chất lượng về hàm lượng caffeine, tổng cộng 344 tấn, giá trị khoảng 20 tỷ đồng.v.v. Niềm vui ngắn chẳng tày gang! Trước đó, đầu tháng 10/2025, Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công thương báo tin vui khi xuất khẩu cà phê Việt Nam đang có một năm bùng nổ chỉ trong 9 tháng đầu của năm nay mang về gần 7 tỷ USD, tăng 61% so với cùng kỳ năm trước. Kim ngạch xuất khẩu cà phê đạt 84.000 tấn, tăng hơn 63% về lượng và 66% về trị giá so với cùng kỳ. Lũy kế 9 tháng đầu năm, Việt Nam đã xuất khẩu 1,23 triệu tấn cà phê, trị giá 6,98 tỷ USD. Yêu cầu về bảo vệ những thương hiệu Việt vẫn đang rất nóng khi ngay đầu năm nay nhiều lô sầu riêng Việt Nam xuất khẩu bị Trung Quốc trả về do vượt hàm lượng Cadimi, mở đầu cho cuộc khủng hoảng với “vua trái cây” của Việt Nam, làm hàng nghìn người nông dân trồng sầu riêng lâm cảnh khốn khó. Theo cơ quan chức năng, việc sử dụng cà phê giả có nguy cơ gây kích ứng tiêu hóa, ảnh hưởng gan, thận và làm tăng nguy cơ ung thư nếu sử dụng lâu dài... Thương hiệu cà phê Tây Nguyên sẽ được quan tâm, bảo vệ ra sao đang là câu hỏi lớn với các cơ quan Công an, quản lý thị trường và cũng của chính những người dân, của các doanh nghiệp sản xuất cà phê ngay tại vùng đất này. M.T Khủng hoảng niềm tin TIẾP THEO TRANG 1 Cà phê thành phẩm mang nhãn hiệu “Cà phê Thành Khôi” của Công TNHH MTV Nguyên Phát Gia Lai Công an Lâm Đồng thu giữ lượng lớn tang vật trong vụ án Anh C.Đ. (SN 1994, chủ một quán cà phê ở phường Pleiku, Gia Lai) chia sẻ, cách đây không lâu, một nhân viên tới chào bán mặt hàng Cà phê Thành Khôi loại cà phê bột. Anh Đ. nhớ lại, thời điểm ấy, người tới chào hàng báo giá cà phê của đơn vị này giá chỉ từ 90.000-120.000 đồng/kg, trong khi đó giá thị trường lên tới 200.000-250.000 đồng/kg. Theo anh Đ., việc giá rẻ bất ngờ khiến bản thân đã nhiều nghi vấn, song người chào hàng nói là các tiệm tạp hoá, cà phê vỉa hè cũng hay đặt mua cà phê của công ty nên “yên tâm”. Tuy nhiên, quán cà phê của anh Đ. chuyên phục vụ thực khách kỹ tính nên mặt hàng trôi nổi như vậy không dám nhận. “Cà phê ép máy phải 100% nguyên liệu là cà phê. Nếu dính phụ gia sẽ đóng cặn, mảng ở khay máy ép. Hơn nữa, khi nhìn cà phê của người chào hàng là cà phê Thành Khôi thấy sản phẩm keo, nhớt lại nên càng không thể nhập”, anh Đ. chia sẻ.
6 KHOA GIÁO n Thứ Ba n Ngày 28/10/2025 BẠO LỰC - NỖI ĐAU DAI DẲNG HÌNH THỨC, THIẾU TRÁCH NHIỆM Trao đổi với phóng viên, PGS. TS Trần Thành Nam, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết, chúng ta nói rất nhiều về “trường học hạnh phúc”, “trường học thân thiện”, nhưng phần lớn các cơ sở giáo dục mới chỉ dừng lại ở khẩu hiệu và hình thức, chưa chạm vào trái tim của người dạy và người học. Nhiều địa phương, cơ sở giáo dục xây dựng khung tiêu chí trường học hạnh phúc (theo UNESCO) nhưng mới tập trung vào một số yếu tố bên ngoài, dễ triển khai, dễ truyền thông như tăng cường chào hỏi và tươi cười; cho học sinh học tập chủ động, trải nghiệm thực tế; cá nhân hóa giảng dạy theo nhu cầu của học sinh; hay áp dụng kỷ luật tích cực... “Việc triển khai có 2 điểm yếu là không nhất quán và không đảm bảo đúng nguyên tắc. Ví dụ như tập trung vào hành vi (chào hỏi và tươi cười), nhưng không thực sự kết nối cảm xúc qua hành vi đó. Áp dụng sai kỉ luật tích cực trở thành thiếu kỉ luật; buông lỏng kỷ luật, xuề xòa xí xóa”, ông Nam nhận xét. Theo ông, việc triển khai trường học hạnh phúc không hiệu quả vì không dựa trên 3 nguyên tắc nền tảng. Đó là sự tin cậy (mọi hoạt động phải tạo dựng được niềm tin và trách nhiệm giữa các thành viên trong nhà trường); hội nhập (thực sự tôn trọng sự khác biệt, mọi thành viên đều thúc đẩy sự công bằng); trao quyền (văn hóa nhà trường phải thực sự khuyến khích sự lựa chọn sáng tạo và tiếng nói cá nhân). Môi trường học đường hạnh phúc không chỉ là nơi không có bạo lực, mà phải là nơi an toàn, mọi học sinh được tôn trọng, được lắng nghe và được là chính mình. PGS Trần Thành Nam cho rằng, dù triển khai nhiều nhưng chúng ta vẫn thiếu các yếu tố cốt lõi như giáo dục cảm xúc - xã hội chưa được đặt đúng tầm. Học sinh vẫn chưa học cách hiểu mình, kiểm soát cảm xúc và ứng xử tích cực. Hình thành năng lực này phải được thiết kế nội dung bắt buộc, không dừng lại ở hoạt động giáo dục phong trào. Tiếp đến, hệ thống hỗ trợ tâm lí học đường yếu và thiếu chuyên nghiệp, nhiều nơi chỉ làm ứng phó, hình thức, đội ngũ chưa đủ năng lực hỗ trợ học sinh, dẫn đến mất niềm tin của người học. Cuối cùng, văn hóa thầy - trò và nhà trường chưa thực sự dân chủ, nhân ái, yêu thương. Nếu học sinh không dám nói, không dám tìm đến thầy cô, mọi phong trào đều mất ý nghĩa. Chỉ khi từng giáo viên, từng phụ huynh trở thành “chỗ dựa tinh thần” cho học sinh. Người lớn biết quan tâm đến cảm xúc của con người trước khi quan tâm đến thành tích, lúc đó chúng ta mới thật sự có một trường học hạnh phúc và an toàn đúng nghĩa. XÂM “THỰC” TỪ MÔI TRƯỜNG MẠNG Ông Nguyễn Xuân An Việt, Phó Vụ trưởng Công tác Học sinh, Sinh viên (Bộ GD&ĐT) thừa nhận, bạo lực học đường luôn là thách thức đáng lo ngại đối với môi trường giáo dục hiện nay. Mặc dù các cấp, các ngành và nhà trường đã có nhiều nỗ lực trong công tác phòng ngừa, kiểm soát, song tình trạng học sinh bị tổn hại cả về thể chất lẫn tinh thần do bạo lực, xâm hại vẫn còn xảy ra. Những con số gần đây cho thấy, so với trước đây, số vụ việc đã có xu hướng giảm, phản ánh phần nào hiệu quả bước đầu của các giải pháp đã triển khai. Tuy nhiên, bạo lực, xâm hại ở môi trường sống và trên môi trường mạng vẫn đang diễn biến phức tạp. Ông Việt cho hay, đáng lo ngại hiện nay, tình trạng học sinh nữ tham gia vào các hành vi bạo lực có chiều hướng gia tăng, cùng với đó là sự xuất hiện của nhiều học sinh với nguy cơ bị cuốn vào các hành vi bạo lực học đường khi xem các clip, chơi các trò chơi mang tính bạo lực trên không gian mạng. Một số vụ việc nghiêm trọng, học sinh sử dụng hung khí, để lại hậu quả nặng nề cả về thể chất và tinh thần. Bạo lực học đường không chỉ diễn ra giữa học sinh với học sinh mà còn giữa học sinh với giáo viên. Không gian mạng cũng đang trở thành môi trường phát sinh và lan truyền bạo lực học đường với nhiều hình thức tinh vi như quay video phát tán, bêu xấu, cô lập, phân nhóm đối xử… Trong đó đáng lưu ý là các trò chơi, hình ảnh, phim với nội dung kích động bạo lực vẫn dễ dàng tiếp cận học sinh thông qua môi trường mạng. Ông Việt chỉ ra một số nguyên nhân dẫn đến những khó khăn, hạn chế nêu trên như: Xã hội xuất hiện những quan điểm, lối sống, hành vi thiếu lành mạnh, lệch chuẩn như lười lao động, thích hưởng thụ, sính ngoại, thiếu văn hóa... đã định hướng sai lệch về cách sống, đạo đức ảnh hưởng, tác động trực tiếp đến nhận thức của học sinh. Sự thay đổi mạnh mẽ của không gian giáo dục khiến trường học kết nối với thế giới bên ngoài thông qua công nghệ và mạng internet; ranh giới giữa trong và ngoài nhà trường dần bị xóa nhòa. Sự bùng nổ công nghệ thông tin, mạng xã hội mang đến nhiều lợi ích nhưng cũng đi kèm với những mặt trái như sống ảo, tội phạm công nghệ cao, mối quan hệ lỏng lẻo giữa các cá nhân. Sự thay đổi nhanh chóng về tâm sinh lí lứa tuổi, trong khi nhiều em chưa được trang bị đầy đủ kĩ năng sống đã dẫn đến hành vi bột phát, thiếu kiểm soát, thiếu chuẩn mực, ý thức chưa tốt; các em chưa lường hết được những ảnh hưởng xấu, hậu quả của những hành vi mình gây ra cho người khác, bản thân và xã hội. Ông Nguyễn Xuân An Việt thông tin, có tình trạng cha mẹ bỏ mặc, thậm chí khoán trắng việc chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em cho nhà trường, thầy cô giáo; việc giáo dục trong một số gia đình chưa lành mạnh; phương pháp giáo dục trẻ quá nuông chiều hoặc ngược đãi; tình trạng bạo lực gia đình, li hôn, trẻ em bị bỏ rơi, sa vào khủng hoảng tâm lí… tác động tiêu cực đến quá trình hình thành nhân cách, làm cho các em có những suy nghĩ, hành vi tiêu cực, lệch chuẩn dẫn đến bạo lực học đường. Công tác bảo đảm môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện còn một số hạn chế trong tổ chức và giám sát thực hiện. Quy tắc ứng xử văn hóa học đường còn mang tính hình thức, thiếu phù hợp với đặc thù từng nhà trường; việc lồng ghép giáo dục kiến thức, kĩ năng vào chương trình học còn lúng túng. Một số giáo viên thiếu kĩ năng xử lí trong các tình huống phức tạp, thiếu kĩ năng sư phạm trong giao tiếp và giáo dục học sinh... ĐẢM BẢO MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC AN TOÀN Từ thực tế đó, ông Việt đưa ra một số giải pháp của Bộ GD&ĐT để hạn chế vấn nạn bạo lực học đường. Trong đó, triển khai tổ chức buổi học thứ 2 trong trường học ngay từ năm học 2025-2026 tùy theo điều kiện từng địa phương và không thu phí để tăng cường quản lí học sinh, thu hút học sinh vào các hoạt động lành mạnh, phát triển toàn diện. Nâng cao năng lực và kĩ năng xử lí tình huống cho giáo viên và học sinh. Tăng cường giáo dục kĩ năng sống, kĩ năng ứng xử và giải quyết tình huống cho học sinh nhằm giúp các em phát triển toàn diện, biết tự bảo vệ bản thân và ứng xử văn hóa. Giáo viên chủ nhiệm cần được đào tạo, hỗ trợ về kĩ năng quản lí lớp học, tổ chức hoạt động tập thể và kết nối chặt chẽ với gia đình để cùng đồng hành trong việc giáo dục, định hướng học sinh phát triển toàn diện. Xây dựng, hoàn thiện cơ sở dữ liệu, tăng cường chuyển đổi số góp phần: Cung cấp thông tin, bản đồ số về công tác bảo đảm môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện; đánh giá sàng lọc phát hiện và dự báo sớm cho địa phương nguy cơ mất an toàn trường học, bạo lực, tổn thương sức khỏe tâm thần...; cung cấp tài liệu kĩ thuật, quy trình hướng dẫn, kết quả ứng dụng của các mô hình xây dựng trường học an toàn; kết nối chuyên gia để xử lí nhanh các khủng hoảng phát sinh. Đầu tư nguồn lực cho công tác bảo đảm môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện; phòng, chống bạo lực học đường; phòng ngừa bạo lực, xâm hại người học trên không gian mạng. Tăng cường mối quan hệ giữa gia đình, nhà trường trong quản lí giáo dục học sinh; thường xuyên thông tin 2 chiều giữa nhà trường và gia đình về các hoạt động của nhà trường, tình hình học tập, rèn luyện, các dấu hiệu bất thường để phối hợp triển khai biện pháp giáo dục học sinh; nhà trường hỗ trợ, cung cấp cho cha mẹ học sinh kiến thức, kĩ năng trong việc đồng hành, giáo dục giúp con tiến bộ; tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức có liên quan thông qua phát huy, việc ký kết, thực hiện Quy chế phối hợp liên ngành. Đặc biệt, tăng cường phối hợp với cơ quan văn hóa, cơ quan thông tin và truyền thông, cơ quan công an nhằm xử lí, gỡ bỏ, hạn chế các tác động tiêu cực từ các trò chơi trực tuyến, phim ảnh, clip, các trang mạng xã hội phản cảm, có nội dung bạo lực đến trẻ em và học sinh... NGHIÊM HUÊ Trường học thân thiện, trường học hạnh phúc, học sinh tích cực… là những phong trào đã trở thành khẩu hiệu từ lâu, nhưng tình trạng bạo lực học đường lại ngày càng phức tạp và vượt qua dự báo của các nhà quản lí. Công an TPHCM tổ chức tuyên truyền về an toàn giao thông tại các trường học Học sinh đánh nhau tại Thanh Hóa khiến một nam sinh lớp 12 tử vong ẢNH: CHỤP MÀN HÌNH Bài cuối: Để trẻ em hạnh phúc khi đến trường Ông Nguyễn Xuân An Việt cho biết, một trong những giải pháp để giảm thiểu bạo lực học đường là xây dựng, hoàn thiện cơ sở dữ liệu, tăng cường chuyển đổi số góp phần cung cấp thông tin, bản đồ số về công tác bảo đảm môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện; đánh giá sàng lọc phát hiện và dự báo sớm cho địa phương nguy cơ mất an toàn trường học, bạo lực, tổn thương sức khỏe tâm thần.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==