Chất vấn Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể, đại biểu Bùi Văn Xuyền (Thái Bình) chỉ rõ hàng loạt những bất cập của dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông. Cụ thể, tuyến đường sắt này được Bộ GTVT phê duyệt từ năm 2009, vốn ban đầu chỉ hơn 8.000 tỷ đồng, được nâng lên hơn 18.000 tỷ đồng.
Thời điểm khởi công, Bộ GTVT cũng dự kiến đưa tuyến đường sắt vào vận hành từ năm 2013, nhưng đến nay vẫn chưa vận hành thương mai.
“Lý do gì tuyến đường sắt Cát Linh – Hà Đông dù đã hoàn thành 99% nhưng tới nay vẫn chỉ chạy thử? Bộ GTVT có xem xét trách nhiệm liên quan đội vốn kéo dài dự án này hay không?”, đại biểu đoàn Thái Bình gửi câu hỏi đến Bộ trưởng Bộ GTVT.
Trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội (ĐBQH) xoay quanh các dự án đường sắt đô thị đội vốn, chậm tiến độ, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, các dự án đường sắt đô thị là vấn đề mới mẻ. Cán bộ ngành đường sắt trình độ thực tiễn còn hạn chế, tư vấn cũng hạn chế. Do vậy, khi thực hiện các dự án đường sắt đô thị thường lúng túng, phát sinh nhiều vấn đề.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể nói về dự án đường sắt Cát Linh – Hà Đông. Clip: Trường Phong
Đối với dự án đường sắt ở Hà Nội, theo ông Thể, có liên quan đến tổng thầu của Trung Quốc. Khi chúng ta ký hiệp định vay vốn với Trung Quốc thì bên Trung Quốc đã chỉ định tổng thầu, thực hiện dự án này. Không phải chúng ta thi tuyển, mà nó nằm trong hiệp định.
“Khi thực hiện, chúng tôi thấy tổng thầu xây dựng đường sắt rất tốt, nhưng vận hành đường sắt thì chưa có kinh nghiệm. Bởi thi công đường sắt với vận hành tàu đường sắt đô thị khác nhau. Do vậy, chúng tôi đánh giá tổng thầu này còn thiếu kinh nghiệm. Chúng tôi đã làm việc với các bên của Trung Quốc để cải thiện tình hình, đưa dự án sớm vận hành”, Bộ trưởng Thể cho hay.
Về nguyên nhân dự án chậm tiến độ, ông Thể cho biết, hiện dự án đã xong 99%, 1% còn lại là một số hạng mục nhỏ liên quan đến công tác xây lắp. Đặc biệt phải chứng minh được an toàn hệ thống.
“Chúng ta đã thuê tư vấn nước ngoài, trong đó Pháp là nước đứng đầu, sẽ đánh giá an toàn hệ thống. Nếu các thông số của tổng thầu không chuẩn thì tư vấn sẽ không thông qua phương án an toàn đường sắt. Chúng tôi đang cùng với tổng thầu, tư vấn sớm kết thúc 1% này. Có nghĩa là chứng nhận được tất cả các thiết bị an toàn hệ thống, lúc đó chúng ta mới đưa tuyến đường sắt vào vận hành được.
Lý giải về nguyên nhân dự án đội vốn từ 8.600 tỷ lên hơn 18.000 tỷ đồng, Bộ trưởng Thể cho hay, dự án này được xây dựng từ năm 2009 đến năm 2012, thời điểm xảy ra trượt giá rất lớn. Sắp tới, các cơ quan thanh tra, kiểm toán, thậm chí là cơ quan điều tra vào cuộc để làm sáng tỏ các vấn đề. Những đơn vị nào làm sai sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.
“Bộ GTVT đang chỉ đạo Ban Quản lý dự án đường sắt cố gắng phối hợp với các đơn vị liên quan sớm vận hành tuyến đường sắt Cát Linh – Hà Đông”, ông Thể nói.
Tư lệnh ngành giao thông nói thêm, đây là dự án đường đắt đô thị đầu tiên, liên quan đến sự an toàn, sinh mệnh của người dân, nên phải đảm bảo an toàn mới cho phép vận hành.
Theo ông Thể, Hà Nội đang cho vận hành thử, và đào tạo tập huấn cho 800 cán bộ, đảm bảo am hiểu thuần thục, mới có thể mang vào vận hành thương mại.
“Dự án này cố gắng kết thúc, nghiệm thu chứng nhận an toàn hệ thống để vận hành thương mại”, ông Thể nhấn mạnh.
