Đường đến giảng viên ở Mỹ của chàng kỹ sư Việt

Tiến sĩ Lê Hải Châu (SN 1988, quê ở Bạc Liêu) hiện là Assistant Professor (mức độ đầu tiên của 3 bậc giáo sư ở Mỹ) khoa Kỹ thuật Xây dựng và Môi trường, Đại học Bang Bắc Dakota (Dakota Bắc, Mỹ). Hướng nghiên cứu chính của anh là các ứng dụng phân tích dữ liệu và trí tuệ nhân tạo để ra quyết định, đánh giá, nâng cao hiệu suất dự án xây dựng, hệ thống cơ sở hạ tầng dân dụng, chi phí, chất lượng an toàn, có tính bền vững.

"Bước ngoặt" tuổi 30

Tốt nghiệp top đầu Đại học Bách khoa TP Hồ Chí Minh (năm 2011), anh Lê Hải Châu được tuyển thẳng lên học Thạc sĩ Quản lý và Kỹ thuật Xây dựng. Vừa học cao học, anh vừa đảm nhiệm vai trò Kỹ sư Đấu thầu của Tổng Cty Xây dựng số 1.

Từ vai trò kỹ sư đến vị trí Phó Giám đốc của một dự án gần 3.000 tỷ đồng chỉ trong vài năm, nếu theo lộ trình phấn đấu, anh sẽ còn tiến xa hơn nữa trong ngành Xây dựng. Tuy nhiên, chàng trai Bạc Liêu nhận ra rằng, anh đang dần mất đi hứng thú với công việc lặp đi lặp lại hàng ngày ở công trường. Do vậy, dù có thu nhập tốt, cuộc sống ổn định nhưng bản thân chưa được thỏa mãn nhu cầu sáng tạo, phát triển tư duy, tìm và giải quyết các vấn đề mới... anh đã quyết định đi du học, "nối lại" hành trình nghiên cứu ở tuổi 30.

Đầu năm 2016, anh xin nghỉ việc, về làm giảng viên của trường Đại học Công nghiệp TPHCM. Trong 1 năm giảng dạy tại trường, chàng trai 8x đã tranh thủ học các chứng chỉ như IELTS, GRE... để làm hồ sơ xin học bổng du học. Anh đã tiếp cận và tìm hiểu về danh sách các trường đại học uy tín ở Mỹ có ngành xây dựng, sau đó, theo dõi các giáo sư đầu ngành qua trang web cá nhân hoặc cổng thông tin của trường. Sau khi đã xác định được ai là người sẽ dẫn dắt mình, đâu là nơi mình cần đặt chân đến, Lê Hải Châu gửi email xin học bổng nghiên cứu sinh.

Điều bất ngờ, anh được phản hồi lại email chỉ trong thời gian ngắn với cam kết học bổng toàn phần và hỗ trợ phí sinh hoạt cho 4 năm làm nghiên cứu sinh ngành Kỹ thuật liên ngành, Đại học Texas, Mỹ.

Đi du học ở tuổi 30, anh Châu thừa nhận, mình có lợi thế hơn nhiều bạn du học sinh khác ở sự trải nghiệm, vốn sống và khả năng đối mặt với các "cú sốc" văn hóa. Anh cho rằng, du học sinh dễ gặp các "cú sốc" bởi trước đó hình dung cuộc sống hơi màu hồng, chưa thực tế. Đối với những người đã đi làm, cái nhìn cuộc sống của họ thực tế và dễ dàng đương đầu hơn.

"Quay trở lại học tập sau nhiều năm, tôi chỉ có nỗi áp lực nhỏ về năng lực tiếp thu kiến thức của mình. Sợ sẽ không theo kịp sự nhạy bén, tư duy tốt của các bạn trẻ", TS Châu nhớ lại.

Nhờ những trải nghiệm được "gom nhặt" ở ngoài công trường, chàng trai 8x tự tin khi giao tiếp và ứng xử với các giáo sư nước ngoài trong quá trình trao đổi, học tập. Anh lưu ý: "Thầy dạy nghiên cứu cũng là sếp của mình, nên cần có cách ứng xử tinh tế, phù hợp, từ việc trả lời email đến báo cáo, thảo luận, mở rộng vấn đề sao cho "bớt ngây thơ".

Làm giảng viên tại Mỹ

Bước vào hành trình nghiên cứu, anh Châu đã xác định mình cần phát triển các ứng dụng phân tích dữ liệu và trí tuệ nhân tạo để ra quyết định, đánh giá, nâng cao hiệu suất dự án xây dựng, hệ thống cơ sở hạ tầng dân dụng, chi phí, chất lượng an toàn, có tính bền vững. Theo đó, anh nhận được sự ủng hộ và lời khen của giáo sư về tính thực tiễn và khả năng áp dụng lên đời sống rất cao.

TS Châu cho rằng, điểm khác của nghiên cứu trong lĩnh vực quản lý xây dựng so với các ngành khác đó là tập trung nghiên cứu ứng dụng. Vì vậy, người làm nghiên cứu phải biết được vấn đề thực tế mà ngành đã gặp phải, gặp vấn đề thực tế gì thì mới đặt ra vấn đề nghiên cứu đó. Chứ không phải giải quyết vấn đề mà người nghiên cứu tự tưởng tượng ra. Hơn nữa, nghiên cứu phải đóng góp cho ngành (các kỹ sư khác có thể ứng dụng nghiên cứu của mình cho công việc của họ), vừa đóng góp cho sự nghiệp nghiên cứu chung.

Tốt nghiệp Tiến sĩ vào tháng 8/2021, TS Lê Hải Châu đã được tuyển thẳng lên chức danh Assistant Professor (mức độ đầu tiên của 3 bậc giáo sư ở Mỹ) khoa Kỹ thuật Xây dựng và Môi trường, Đại học Bang Bắc Dakota (Dakota Bắc, Mỹ). Hiện anh đã có hơn 30 ấn phẩm nghiên cứu khoa học chỉ sau hơn 5 năm đến Mỹ cùng nhiều giải thưởng danh giá.

TS Châu đang hướng dẫn sinh viên.

Kết quả này đã khiến anh "sốc" và chưa sẵn sàng đảm nhiệm vai trò mới với áp lực vừa nghiên cứu, giảng dạy, vừa đóng góp công sức cho những dịch vụ của cấp quốc gia, trường... Tuy nhiên, mỗi ngày được trực tiếp giảng dạy và hướng dẫn sinh viên, TS Châu như được nhìn lại chính mình trong các bạn sinh viên trẻ đầy nhiệt huyết. Vì thế, khi có cơ hội được đưa ra lời khuyên cho các bạn trẻ muốn "dấn thân" vào nghiên cứu, anh luôn nói:

Kiên trì, không nửa vời, phải đứng "trên bờ vai của những người vĩ đại", phải đọc những nghiên cứu trước đây và biết phản biện, nhận ra những điểm yếu, thiếu sót mà mình có thể giải quyết rồi đưa ra nghiên cứu mới;

Cởi mở, tiếp thu ý kiến góp ý của người khác để giúp mình tốt hơn, tăng khả năng sáng tạo, có khả năng làm việc chi tiết, cụ thể (biết diễn giải ý tưởng);

Phải tò mò về những ứng dụng công nghệ cho xây dựng, cách áp dụng khác như thế nào;

Nâng cao khả năng giao tiếp, thuyết trình ý tưởng của mình trước đám đông, cách nói chuyện truyền tải ý tưởng của mình với người khác.

Chàng trai Việt từ thủ khoa Đại học Y Dược TPHCM đến tiến sĩ ở Mỹ

02/09/2022

Chân dung nữ Phó giáo sư đại diện 980 đại biểu Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XII báo công dâng Bác

14/12/2022

Nữ Phó giáo sư 35 tuổi là đại biểu dự Đại hội Đoàn toàn quốc XII

12/12/2022

Phó Giáo sư trẻ nhất ĐH Bách Khoa TPHCM: 37 tuổi, 2 bản quyền tác giả, hơn 50 bài báo khoa học

26/05/2022

Nhận học bổng tiến sĩ ở Anh, chàng trai 9x về nước dạy học: Nghĩ về nghiên cứu cả lúc ăn và ngủ

20/11/2022