Báo chí Đức gọi đây là vụ án gián điệp nghiêm trọng nhất ở Đức kể từ khi bức tường Berlin sụp đổ và được phanh phui nhờ sự tiếp tay của Cơ quan tình báo Mỹ CIA.
Khó kết tội
Người được chỉ định bào chữa cho các bị cáo cũng rất nổi tiếng - đó là luật sư Poetscheke. Vào những năm 70 và 80 thế kỷ trước, ông đã từng bào chữa cho gần 20 điệp viên của Cơ quan tình báo CHDC Đức và Liên Xô.
Chính CIA đề xuất chiến dịch bắt giữ Andreas và Heidrun. Nhưng phía Nga lần lữa mãi và rút cuộc quyết định không chấp nhận “giao kèo” với phía Đức. Vì thế những cuộc thương lượng giữa Berlin và Mátxcơva bị tan vỡ và điều này đã dẫn đến phiên toà hiện đang diễn ra ở Đức.
Theo nhận định của các cơ quan điều tra Đức, Andreas và Heidrun là những điệp viên nằm vùng được đưa vào Đức từ 23 năm trước. Họ mang hộ chiếu Áo nhưng có nguồn gốc Mỹ La Tinh.
Andreas sinh ra ở Argentina còn Heidrun sinh ra ở Peru nhưng ngay từ nhỏ họ đã lớn lên ở Áo. Sau khi chuyển đến Tây Đức, họ kết hôn với nhau vào năm 1990 và sinh được một cô con gái.
Andreas năm nay 54 tuổi, đã tốt nghiệp một trường Đại học kỹ thuật nổi tiếng rồi làm việc tại một số hãng chuyên cung cấp thiết bị xe hơi. Heidrun năm nay 48 tuổi, ở nhà làm công việc nội trợ.
Trong những năm gần đây, hai vợ chồng sống tại vùng ngoại ô thành phố Marburg. Ngoài ra, Andreas vì làm việc xa nhà nên còn thuê một căn hộ nhỏ ở thành phố Ballingen.
Chính tại đây, vào một đêm khuya tháng 10 năm 2011, nhân viên Cơ quan An ninh Đức đã bất ngờ xông vào và bắt giữ Andreas.
Và đến tảng sáng cũng ngày hôm đó, họ cũng đã xông vào ngôi nhà ở ngoại ô Marburg và dường như bắt gặp Heidrun giữa lúc chị đang liên lạc vô tuyến với Mátxcơva.
Giờ đây, hơn một năm sau, họ bị chính thức đưa ra xét xử trước toà án Đức. Theo bản cáo trạng của Cơ quan Công tố Liên bang, hai vợ chồng Andreas và Heidrun được Cơ quan tình báo Nga giao nhiệm vụ “thu thập thông tin về chiến lược chính trị và quân sự - chính trị của Cộng đồng châu Âu EC và khối NATO”.
Đồng thời họ còn bị buộc tội có quan hệ với một điệp viên nằm vùng khác đã bị bắt vào năm 2012 – đó là một nhà ngoại giao Hà Lan, người đã nhiều lần thông qua họ chuyển cho Mátxcơva những tài liệu tuyệt mật về Hệ thống phòng thủ chống tên lửa của Liên minh NATO cũng như về những kế hoạch khác của Liên minh.
Cũng theo bản cáo trạng của Cơ quan Công tố Liên bang, người chịu trách nhiệm liên lạc với Mátxcơva là Heidrun.
Bằng cách sử dụng bí danh “Alpenkuh 1” (“Con bò Anpe 1”), Heidrun thông qua mạng YouTube đã nhiều lần gửi đi các bản tin đã mã hoá.
Tờ báo Đức Spiegel còn cho biết cứ mỗi tuần 2 lần, Heidrun lại nhận được ở nhà những chỉ thị mật từ Mátxcơva theo thiết bị vô tuyến sóng ngắn. Quả thật, tờ Spiegel có nói thêm rằng, “ít nhất thì chính quyền Đức cũng lấy đó làm cơ sở buộc tội”.
Chiến thuật im lặng
Còn về phần 2 vợ chồng Andreas và Heidrun, họ dùng chiến thuật im lặng trước mọi câu hỏi của quan toà. Theo thông tin từ luật sư bào chữa, họ dự định sẽ không cung khai bất kỳ điều gì trước toà. Vì thế, kết án được họ không phải chuyện dễ.
Hơn thế nữa, dù họ có hoạt động gián điệp như bản cáo trạng gán cho họ, hoạt động đó cũng không gây tổn thất gì cho nền an ninh của nước chủ nhà là nước Đức.
Tuy nhiên, điều đáng chú ý hơn hết lại là việc Berlin tỏ ra hết sức tích cực trong vụ việc này.
Theo tin của tờ Frankfurter Allgemeine Zeitung, ngay từ hồi tháng 3 năm ngoái, hai nhân viên thuộc Văn phòng Thủ tướng Đức đã đến Sứ quán Nga ở Berlin và đề nghị trục xuất 2 vợ chồng Andreas và Heidrun về Nga với một điều kiện: Berlin sẽ được đền bù bằng hai người Nga hoạt động gián điệp cho CIA hiện đang bị giam giữ trong nhà tù Nga.
Về sau, ngay cả luật sư Poetscheke cũng sang Nga thăm dò thái độ của chính quyền Nga về đề nghị trục xuất có điều kiện đó.
Các cơ quan đặc vụ Đức chú ý tới hai nghi can này sau khi FBI khám phá lưới gián điệp Nga tại Mỹ năm 2010. Nữ điệp viên xinh đẹp Chapman và 9 tình báo viên Nga đã bị bắt ở Mỹ vào tháng 6-2010, một người khác bị bắt ở Síp đã kịp chạy trốn.
Những điệp viên này đã nhận tội và chấp nhận trục xuất lập tức về Nga. Tuần san Đức Focus khẳng định, cặp vợ chồng Andreas - Heidrun duy trì liên hệ thường xuyên với Chapman.
Như vậy, việc Mỹ chỉ điểm cho Đức bắt giữ 2 vợ chồng Andreas và Heidrun là có thật và được phía Đức tiếp nhận ngay từ đầu như “khoản trả công” mà phía Mỹ trả trước cho nhữmg nỗ lực của Đức trong việc giải cứu 2 gián điệp của CIA tại Nga.
Vũ Việt
Theo Nezavisimaja gazeta