Mới đây, PV Tiền Phong nhận được phản ánh của bạn đọc về việc ngay sát cụm trụ điện cao thế mã số 2844 thuộc đường dây 500kV (mạch 2 Đà Nẵng - Hà Tĩnh) tại thôn Kim Sơn (xã Thủy Bằng, thị xã Hương Thủy, tỉnh TT-Huế) xảy ra tình trạng cày xới, đào múc, cải tạo đất sâu bên dưới bằng phương tiện máy móc, cơ giới, để làm nơi chôn cất mồ mả.
Cụm trụ cao thế và đường dây bên trên bị đặt trong tình trạng nguy hiểm.
Vị trí cải tạo, đào đất do nhà nước quản lý cách không xa tuyến Tỉnh lộ 25, nằm cạnh mốc khoanh vùng khu vực 2 bảo vệ di tích cấp quốc gia lăng Khải Định, nhưng không được chính quyền, lực lượng chức năng ngăn chặn kịp thời.
Từ vụ cải tạo đất trái phép gần chân trụ đường dây 500kV và nằm dưới hành lang bảo vệ lưới điện quốc gia này, PV phát hiện ra đây chỉ một trong cả ngàn trường hợp ngang nhiên chiếm dụng, sử dụng đất trái mục đích tại xã Thủy Bằng; “hô biến” hành lang an toàn lưới điện thành “nghĩa trang” gia đình.
Một khoảnh đất rộng tại vị trí đồi dốc gần trụ cao thế 500kV đã bị đào xới, san ủi, cải tạo.
Không ít trường hợp còn ngang nhiên “xí phần” đất lưới điện, ngầm chia lô để bán cho những gia đình có nhu cầu làm đất mai táng thuộc các huyện Phú Vang, thành phố Huế, thị xã Hương Thủy; trước sự ngó lơ, đùn đẩy và bất lực của chính quyền và cơ quan chức năng tại TT-Huế.
Lăng mộ len kín phía dưới hành lanh an toàn lưới điện cao áp, gần với chân một trụ điện 500kV khác ở Thủy Bằng.
Liên quan vụ cày xới, đào sâu đất cạnh cụm trụ 2844, theo chính quyền xã Thủy Bằng, sau khi tiếp nhận thông tin từ PV, đến nay lực lượng chức năng đã tiến hành lập biên bản hiện trường.
Người dân tập kết vật liệu xây dựng cạnh chân trụ điện cao thế, phía dưới là một khoảng đất rộng bị đào ủi, nguy cơ sạt lở đất rất cao trong mùa mưa lũ này.
Theo đó, hộ vi phạm là bà C.T.S (ngụ thôn Kim Sơn, xã Thủy Bằng). Phạm vi đào múc đất vi phạm hành lang an toàn lưới điện diễn ra khá lớn, với chiều rộng theo hướng tuyến đường dây là 7 mét, chiều dài theo hướng ngang tuyến là 15 mét, chiều sâu đào múc đến 1,5 mét (chưa kể phần đào huyệt mộ sâu thêm một lần nữa dưới lòng đất tại vị trí đồi dốc). Việc san ủi, đào đất chỉ cách kè móng bảo vệ cụm trụ cao thế 2844 chừng 3 mét, cách cột khoảng 7 mét.
Chính quyền “tạo điều kiện”
Điều đáng nói, cơ quan “tạo điều kiện” bố trí cho hộ bà C.T.S chôn người thân vào khu đất cạnh trụ 2844 lại là UBND xã Thủy Bằng. Còn với Truyền tải Điện TT-Huế - đơn vị quản lý, vận hành hạ tầng lưới điện 500kV trên địa bàn, cũng không hề có phản ứng, kiến nghị, hay ngăn chặn kịp thời việc san ủi, đào đất làm huyệt mộ của hộ bà C.T.S; mặc dù những tác động trái phép này được xác định có vi phạm hành lang bảo vệ an toàn lưới điện quốc gia.
Mồ mả cạnh trụ cao thế ở xã Thủy Bằng, trong khi đây không phải là đất quy hoạch nghĩa trang, chôn cất người chết.
Giải thích về việc hộ bà C.T.S tự ý san ủi, đào đất diện rộng cạnh trụ điện 500kV, ông Lê Văn Thìn, Chủ tịch UBND xã Thủy Bằng, cho biết, do xã không có nghĩa trang nhân dân, nên chính quyền "linh động" giải quyết cho dân nơi chôn cất người chết. Tuy nhiên, do thiếu theo dõi, nên cán bộ xã và lực lượng chức năng đã để hộ bà C.T.S huy động phương tiện cơ giới vào đào múc, san ủi trên phạm vi lớn, ngang nhiên hạ độ cao khu đất đồi dốc để chôn người chết.
Một công trình lăng mộ kiên cố khác nằm cạnh đường dây và trụ điện cao áp 500kV tại Thủy Bằng.
Theo ghi nhận của PV, khu vực mà bà C.T.S thuê người cải tạo, đào ủi, múc đất không chỉ dành bố trí một lô huyệt mộ như sự “cho phép” của UBND xã, mà hộ này lấn chiếm đất công thành một khoảnh rộng, có thể phân thành nhiều lô.
Các cụm trụ cao thế xuất hiện ở đây, lăng mộ mọc lên theo đó.
“Chúng tôi đã lập biên bản hiện trường. Sắp tới sẽ mời hộ bà C.T.S làm việc và yêu cầu khôi phục một phần hiện trạng khu đất đào ủi để chôn người chết. Hộ bà S. phải xây kè xung quanh ngôi mộ để tránh tái lấn chiếm và tránh gây ảnh hưởng công trình điện”, ông Lê Văn Thìn cho biết.
Theo tìm hiểu của PV, ở Thủy Bằng hiện nay, không riêng hộ bà S. đào huyệt mộ trên đất bảo vệ lưới điện 500kV, mà tại xã này hiện có hàng trăm trường hợp sử dụng, chiếm dụng đất dưới lưới điện cao áp trái mục đích tương tự như vậy.
Sau khi nhận phản ánh về trường hợp đào đất sâu làm lăng mộ cạnh trụ cao thế 2844, Truyền tải Điện TT-Huế cũng đã tiến hành kiểm tra để xác định trách nhiệm thuộc về ai và có hướng xử lý.
Tiền Phong sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc này.