> Tết miền Bắc rét, miền Nam nóng
Dị thường rét
Theo ông Lưu Minh Hải, Phó Giám đốc Trung tâm Khí tượng Thủy văn tỉnh Lào Cai, mùa đông năm nay rét đậm, rét hại xuất hiện rất sớm so với các mùa đông trước. Đợt rét đậm đầu tiên tấn công các tỉnh miền Bắc bắt đầu vào ngày 10-12-2011, chấm dứt ngày 14-12-2011. So với mùa đông 2010-2011, đợt rét sớm hơn trên một tuần.
Đợt rét đậm đầu tiên của mùa đông năm ngoái được đánh giá là xuất hiện sớm. Rét đậm xảy ra vào ngày 16-12-2010 đến 18-12-2010. Theo chuỗi số liệu nhiều năm ghi nhận được, cách đây đúng 14 năm, lạnh rét mới lại đến sớm như mùa đông năm nay. Mùa đông năm 1997 rét đậm cũng đến sớm hơn bình thường. Đợt rét đậm đầu tiên kéo dài từ ngày 11-12-1997 đến 13-12-1997.
Thông thường mùa đông hằng năm rét đậm tràn về miền Bắc và bắc Trung Bộ vào 11 ngày cuối tháng 12, chủ yếu vào 25-12 và 26-12. Từ đầu đông đến nay, miền Bắc đã phải hứng trọn ba đợt rét đậm, rét hại. “Đây là một con số lớn hơn bình thường, một sự dị thường của thời tiết mùa đông năm nay ở các tỉnh miền Bắc nước ta”, ông Hải nói.
Dị thường mưa
Không chỉ dị thường về rét, Bắc Bộ còn chứng kiến dị thường về mưa với ba trận khá kỳ lạ và được cho là đi vào lịch sử ngành khí tượng - thủy văn Việt Nam. Ngày 30-11-2011, do ảnh hưởng của gió mùa đông bắc kết hợp với hội tụ gió trên cao, một số địa phương thuộc tỉnh Yên Bái, Lào Cai có mưa lớn kỷ lục như thành phố Yên Bái mưa to 82,2mm. TP Lào Cai mưa rất to (103,4mm); huyện Bảo Thắng (Lào Cai) mưa nhiều nhất (164,6mm).
Mưa lớn bất thường khiến nhiều tuyến phố thuộc TP Lào Cai ngập sâu 30-50cm, có nơi lên tới 50-70cm, các sông suối tỉnh Lào Cai xuất hiện một đợt lũ bất ngờ trong mùa đông, với biên độ lũ 20-40 cm. Sang ngày 1-12-2011, các trận mưa vừa, mưa to lan tỏa ra hầu khắp miền Bắc, đồng bằng, vùng núi trung du Bắc Bộ. Nhiều nơi xuất hiện mưa vừa (phổ biến 25 - 45mm).
Ngày 4-1-2012, do ảnh hưởng của không khí lạnh kết hợp với hội tụ gió trên cao, mưa vừa tái xuất hiện nhiều nơi thuộc các tỉnh bán sơn địa và vùng núi phía bắc. Từ ngày 14-1 đến 15-1, hội tụ gió trên cao tiếp tục ảnh hưởng, gây mưa đều khắp các tỉnh vùng núi như Yên Bái, Tuyên Quang, Bắc Cạn, Hà Giang và Lào Cai, nhiều địa phương có mưa vừa lượng đạt 25-35mm.
Tại huyện Sa Pa (Lào Cai) có mưa to với lượng 82,9mm. Toàn bộ sông suối tỉnh Lào Cai xuất hiện một đợt lũ bất thường nữa. Biên độ lũ phổ biến từ 20-50cm, riêng sông Hồng đoạn chảy qua Lào Cai đạt mức 1m15.
“Khi miền Bắc trong thời kỳ khô hanh thế này, xảy ra lũ là quá bất thường”, ông Hải nhận định. Và với việc Tết Nguyên đán chuẩn bị chìm trong giá rét sau nhiều đợt rét và mưa sớm bất thường, các chuyên gia đều cho rằng có thể do La Nina hoạt động mạnh dần lên. Còn vì sao dòng hải lưu lạnh này tái hoạt động sớm như thế, chưa ai trả lời được.