Với chủ đề “Thanh niên Việt Nam: Đối tác góp phần đạt được các mục tiêu phát triển bền vững”, diễn đàn Ngày Quốc tế Thanh niên thay đổi hoàn toàn kịch bản thường thấy là lãnh đạo phát biểu, chỉ đạo. Thay vào đó, 5 đại biểu thanh niên chủ động kể những câu chuyện của mình và mở rộng vấn đề chất vấn lãnh đạo Bộ LĐ-TB&XH, Bộ Nội vụ, T.Ư Đoàn…
Vũ Thị Quyên, cô gái mắc bệnh xương thủy tinh từ lúc mới sinh. Mọi sinh hoạt, học tập đối với cô vô cùng khó khăn. Chặng đường đến trường phải có anh đưa đi, rồi hết thời gian học phổ thông, vì nhà xa, cha mẹ già yếu, người anh phải đi làm, cô không được theo học đại học.
Nhưng cuộc đời cô chấm dứt chuỗi ngày bế tắc khi tìm thấy nguồn sống tại Trung tâm Nghị lực sống. Ở trung tâm này, những người khuyết tật tự vươn lên giúp mình và chăm sóc lẫn nhau, Quyên được học công nghệ thông tin đồng thời dạy tiếng Anh cho người cùng cảnh ngộ.
Với nghị lực phi thường, cô gái cả đời ngồi trên xe lăn thi tuyển vào làm việc cho Đại sứ quán Đan Mạch với mức lương khá trong 2 năm. Cô tiếp tục được chính phủ Úc cấp học bổng du học tại Úc. Cô có nhiều cơ hội làm việc tốt, lương cao hơn nhưng quyết định trở lại làm việc tại Trung tâm Nghị lực sống để giúp đỡ nhiều người khó khăn hơn với slogan của đời mình: “Những giá trị tốt đẹp sẽ có ý nghĩa hơn khi không chỉ giữ cho riêng mình mà mang đi cho nhiều người khác. Cứ đi sẽ đến, chỉ sợ bạn không có ước mơ thôi”.
Cô gái xương thủy tinh Vũ Thị Quyên.
Nói là làm, Vũ Thị Quyên đang góp phần giúp đỡ nhiều số phận éo le, những người khuyết tật khó khăn được học tập, có công việc và hòa nhập với xã hội. Cô đặt vấn đề: “Người khuyết tật ở Việt Nam vẫn gặp vô vàn khó khăn như không có đường dành riêng cho họ trong hầu hết các cơ quan, công sở, khi tham gia giao thông trên đường; Làm sao để tạo điều kiện cho người khuyết tật được học tập, đào tạo nghề và không bị phân biệt đối xử khi thi tuyển trong các cơ quan nhà nước, công quyền?”...
Với Giàng Seo Châu, trí thức trẻ người Mông tham gia dự án “600 trí thức trẻ làm Phó chủ tịch xã” hiện đã được tín nhiệm bầu làm Chủ tịch xã Mản Thẩn, huyện Si Ma Cai (Lào Cai), việc được đi học đến đại học đối với người dân tộc vô cùng khó khăn. Châu nêu tình trạng cả xã Mản Thẩn rất nhiều năm qua chỉ có 8 người học đại học. Tuy nhiên, học xong những người này cũng không có việc làm. Giàng Seo Châu đặt vấn đề làm sao để người dân tộc, vùng cao và khó khăn được đi học nhiều hơn và học xong có chế độ, chính sách để họ trở về quê hương?
Ý tưởng của giới trẻ thường chưa được nhìn nhận
Giải đáp những vấn đề chế độ chính sách, giao thông cho người khuyết tật, ông Nguyễn Trọng Đàm, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH cho hay, những năm gần đây, Việt Nam đã có một vài cơ sở tiếp cận và thực hiện được đường đi riêng cho người khuyết tật. “Việc tuyển dụng người khuyết tật không có bất cứ rào cản nào trong các cơ quan, đơn vị tại Việt Nam. Tuy nhiên, người khuyết tật cũng phải tự vươn lên, nỗ lực hơn nữa trong việc tự tạo việc làm cho mình”, ông Đàm nói.
Về vấn đề giáo dục và việc làm cho thanh niên dân tộc, miền núi, ông Nguyễn Trọng Đàm cho hay, hiện nước ta chưa xây dựng được đào tạo cơ bản cơ cấu ngành nghề, nên bộ máy hành chính các tỉnh miền núi còn thiếu rất nhiều người có chuyên môn. “Người dân tộc được đi học lại đào tạo những chuyên ngành không phù hợp, dẫn tới việc ra trường không có việc làm hoặc không trở về quê hương”, ông Đàm nói.
Tại diễn đàn, còn nhiều vấn đề người trẻ đặt ra như khởi nghiệp, đào tạo nghề, bình đẳng giới, chuyển giới… Tuy nhiên, chưa có lời giải đáp thỏa đáng mà chỉ nhận được những câu trả lời chung chung từ đại diện cơ quan có trách nhiệm.
Theo bà Pratibha Mehta, Điều phối viên UN thường trú tại Việt Nam, Việt Nam có khoảng 25 triệu người trẻ trong độ tuổi từ 16-30, là thế hệ sẵn sàng kết nối nhất, mạnh mẽ nhất và cởi mở nhất từ trước tới nay. Họ là những tác nhân tạo ra sự thay đổi tích cực và đóng vai trò then chốt trong quá trình phát triển đất nước. Tuy nhiên, bà Pratibha Mehta cho rằng, các ý tưởng và quan điểm của giới trẻ thường chưa được nhìn nhận. “Điều này không chỉ không có lợi cho giới trẻ mà còn làm lãng phí các ý tưởng, tiềm năng của giới trẻ - ảnh hưởng tới quá trình xây dựng tương lai tốt đẹp hơn cho tất cả mọi người”, bà Pratibha Mehta nói.