Tuy nhiên, sau hơn 2 tháng cầm quyền, dư luận vẫn chưa thực sự hiểu rõ được định hình chính sách của chính quyền Trump về cường quốc thứ 2 thế giới.
Chính sách của ông Trump đối với Trung Quốc được quyết định bởi nhận thức của ông về quan hệ lợi ích Mỹ-Trung và việc ông có cố gắng thay đổi mối quan hệ này hay không.
Sự thất thường của tân lãnh đạo nước Mỹ, cùng những động thái của Bắc Kinh liên quan tới những điểm nóng ở khu vực đang khiến cho dư luận khó đoán định được tương lai của quan hệ Mỹ -Trung.
Ông Trump và đội ngũ của ông trước đây từng đề cập nhiều đến Trung Quốc, nhưng chính sách của họ đối với Trung Quốc dường như vẫn chưa định hình.
Nếu ông Trump cho rằng Mỹ có thể sử dụng các vấn đề như biển Hoa Đông và hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) ở Hàn Quốc để gây sức ép, buộc Bắc Kinh nhượng bộ trong các vấn đề, thì có vẻ như ông Trump đang đi nhầm hướng. Vì đây là điều rất nguy hiểm bởi Trung Quốc coi những vấn đề này là lợi ích cốt lõi và không thể thương lượng, đàm phán.
Ngay khi mới đắc cử và chưa nhậm chức, ông Trump đã gây bất ngờ cho Trung Quốc và cả thế giới khi điện đàm với lãnh đạo Đài Loan (Trung Quốc) Thái Anh Văn.
Tuy nhiên, sau đó, ông Trump lại gây bất ngờ khi gửi thư chúc tết và điện đàm với ông Tập Cận Bình đặc biệt trong bối cảnh quan hệ hai nước đang có dấu hiệu căng thẳng.
Đáng chú ý, trong cuộc trao đổi, ông Trump đã nhấn mạnh Mỹ sẽ tôn trọng chính sách “một Trung Quốc” của Bắc Kinh.
Chuyến thăm mới đây của tân Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson tới Trung Quốc cũng thu hút sự chú ý nhiều của công luận trong bối cảnh hai bên đang hoàn tất các chi tiết cho cuộc gặp thượng đỉnh đầu tiên giữa ông Tập và ông Trump.
Giới chuyên gia nhận định: “Chuyến thăm này có ý nghĩa quan trọng vì nó sẽ giúp định hình mối quan hệ giữa Trung Quốc và tân chính quyền Mỹ".
Mục đích của chuyến thăm là nhằm tiếp thêm động lực tích cực vốn đã xuất hiện trong mối quan hệ Mỹ-Trung sau những khởi đầu đầy chông gai kể từ khi ông Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ hồi cuối năm ngoái.
Trước chuyến công du của ông Tillerson, Bộ Ngoại giao Mỹ đã phát đi một tín hiệu tích cực khi nói rằng Washington có ý định theo đuổi "một mối quan hệ mang tính xây dựng hơn với Trung Quốc" và tìm kiếm các lĩnh vực mà hai bên có thể mở rộng quan hệ hợp tác.
Kết thúc chuyến thăm cả ông Tillerson và người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị đều tỏ thái độ hòa giải với việc ông Tillerson tuyên bố hai bên sẽ hợp tác để buộc Triều Tiên, một quốc gia sở hữu hạt nhân, phải “thay đổi”.
Những tín hiệu tích cực mới này báo hiệu sự "lạc quan" về mối quan hệ Mỹ-Trung hơn so với thời điểm ông Trump lên nắm quyền.
Sự thay đổi trong chiến thuật của ông Trump có thể giúp lắng dịu căng thẳng và mở đường cho đối thoại đối với tất cả các bên. Tuy nhiên, động thái này không báo hiệu sự lắng dịu trong quan điểm của ông Trump với các vấn đề khác, bao gồm tranh chấp trên Biển Đông, đe dọa áp thuế cao với hàng hóa Trung Quốc và việc gây sức ép với Bắc Kinh để kiềm chế Triều Tiên.
Tất cả những động thái trên rất nhỏ, vẫn chưa đủ để thể hiện rõ chính sách của ông Trump đối với Trung Quốc. Hơn nữa, điều khiến mọi người lo lắng nhất đối với ông Trump là tính cách cá nhân, chứ không phải là chính sách của ông.
