Có những lúc không chỉ đe dọa “gặp là đánh”, bà còn ngang nhiên kéo đến nhà đòi xử lý người có mâu thuẫn với mình, gây mất an ninh, trật tự xã hội và thách thức pháp luật. Nhiều người trở thành nạn nhân của bà và buộc phải cầu cứu cơ quan chức năng. Việc gì đến cũng đã đến. Bà Hằng bị khởi tố, bắt tạm giam về tội “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân” là kết cục tất yếu. Các cơ quan chức năng đang tiếp tục làm rõ để xử lý hành vi phạm pháp của bà cùng những đồng phạm, và việc đưa bà ra ánh sáng chỉ còn là vấn đề thời gian.
Tuy nhiên, câu chuyện không chỉ dừng ở đó, bởi có rất nhiều điều liên quan đến phạm trù đạo đức, văn hóa xã hội khiến chúng ta phải suy nghĩ.
Vì sao một người vô pháp vô thiên như bà Hằng lại có quá nhiều người quan tâm và những buổi livestream công khai “đấu tố” người khác của bà lại thu hút được đông đảo người xem hơn nhiều sự kiện nào khác được truyền thông trên cùng nền tảng mạng xã hội?
Vì sao, một người dị thường với những lời lẽ không còn gì thô tục hơn như bà Hằng nhưng vẫn được rất nhiều người tung hô và chào đón, đi đến đâu cũng có hàng nghìn người vây quanh? Họ hâm mộ, hiếu kỳ, hay chỉ đơn thuần xem bà Hằng như một thứ tài nguyên để khai thác lợi ích cho mình, như để tăng view cho kênh, trang cá nhân để rồi kiếm tiền? Dù với bất cứ lý do gì trong những giả định nêu trên thì cũng đều vô cùng đáng sợ. Hàng loạt những câu hỏi tương tự chưa có lời giải đáp.
Hiện tượng bất thường của một cá nhân Nguyễn Phương Hằng đã cho chúng ta thấy sự bất thường lớn trong xã hội khi một loại ung nhọt đang xuất hiện và phát tác. Đó là hiệu ứng đám đông bất chấp lẽ phải; xu hướng lệch chuẩn văn hóa, đạo đức xã hội ngày càng gia tăng. Chuẩn mực đạo đức xã hội đang bị lung lay, thậm chí ít ý nghĩa trong một bộ phận không nhỏ người dân. Họ dễ dàng để cảm xúc nhất thời chi phối hành vi. Họ không đủ năng lực nhận biết cái xấu, cái ác để nói không với nó nên đã vô tình hoặc cố ý cổ súy cho cái xấu, cái ác lộng hành.
Thật buồn khi chúng ta đang phải chứng kiến một môi trường đạo đức, văn hóa xã hội bị biến dạng, méo mó. Đó là một loại ô nhiễm, đang ngấm sâu vào không ít tế bào, cơ thể xã hội và từ đó sản sinh ra hàng loạt cây trái độc.
Trong khi đó, việc quản lý xã hội của các nhà chức trách cũng cho thấy nhiều điều bất ổn, quá lúng túng với việc loại từ tận gốc các loại cây và trái độc. Các giải pháp hiện hữu phần nhiều là xử lý phần ngọn. Phần chăm bón mang tính nền tảng để đảm bảo cho một cái cây đạo đức xã hội xanh dường như đang rất kém hiệu quả. Vì vậy, dù có rất nhiều thập kỷ nói và bắt tay vào việc xây dựng con người mới với kỳ vọng một xã hội như vườn cây đầy hoa thơm và đẹp, song thực tế, trong vườn cây ấy vẫn tràn lan cây trái dị dạng, đầy độc tố.
