Cho thuê đất rừng làm dự án điện
Cụ thể, tại thông báo kết luận thanh tra, TTCP về việc việc chấp hành chính sách, pháp luật trong quản lý, thực hiện quy hoạch và đầu tư xây dựng các công trình điện theo Quy hoạch điện VII và Quy hoạch điện VII điều chỉnh, TTCP đã chỉ rõ các vi phạm, khuyết điểm tại tỉnh Long An về quản lý, sử dụng đất để đầu tư xây dựng các nhà máy điện mặt trời.
Nhà máy Điện mặt trời TTC Đức Huệ 1 |
Theo TTCP, mặc dù Thủ tướng Chính phủ chưa chấp thuận chủ trương cho UBND tỉnh Long An chuyển đổi mục đích sử dụng đất, rừng sản xuất đối với 124,84 ha sang mục đích đất công trình năng lượng, nhưng Tổng cục Lâm nghiệp đã hướng dẫn Sở TN&MT tỉnh Long An tổ chức đấu giá cho thuê quyền sử dụng 124,84 ha đất có nguồn gốc đất rừng sản xuất vào mục đích đất công trình năng lượng là vi phạm các quy định về Luật Đất đai.
Trách nhiệm cho việc thuộc về Tổng cục Lâm nghiệp và UBND tỉnh Long An, thông báo của TTCP nêu.
Trong quá trình phê duyệt thiết kế kỹ thuật, TTCP kết luận, Bộ Công thương đã phê duyệt diện tích sử dụng đất cho một số dự án với sai sót về diện tích so với định mức quy định. Tổng diện tích 14,56 ha bao gồm Nhà máy điện mặt trời TTC - Đức Huệ 1 với sai số 9,76 ha.
Ngoài ra, một số doanh nghiệp như Công ty TNHH Hoàn Cầu Long An, Công ty Cổ phần VIETNAMSOLAR, Công ty Cổ phần Long An Solar Park, Công ty Cổ phần Solar Energy LA... đã bắt đầu xây dựng dự án mà trước đó chưa được UBND tỉnh Long An cho thuê đất, điều này là vi phạm theo Luật Đất đai năm 2013. Trách nhiệm thuộc về UBND tỉnh Long An, các sở ngành liên quan và các chủ đầu tư dự án.
Đối với điều kiện khởi công dự án, 4/8 dự án điện mặt trời tại tỉnh Long An đã vi phạm các quy định, bao gồm khởi công khi bản vẽ thi công chưa được phê duyệt và mặt bằng xây dựng chưa được bàn giao, làm việc này là vi phạm Luật Xây dựng năm 2014.
Mặc dù hầu hết các chủ đầu tư đã khắc phục những vi phạm này trong quá trình thực hiện dự án, tuy nhiên, đã có ảnh hưởng đến tiến độ thi công để đảm bảo hoàn thành trước các mốc thời gian quan trọng như ngày 1/7/2019 và ngày 1/1/2021, nhằm đạt được cơ chế khuyến khích giá điện cố định trong 20 năm.
Vận hành thương mại khi chưa nghiệm thu PCCC
Ngoài ra, TTCP chỉ ra, Dự án điện mặt trời đã được đưa vào hoạt động mà chưa trải qua quá trình nghiệm thu. Kết quả kiểm tra 8 dự án điện mặt trời cho thấy chủ đầu tư, Công ty Mua bán điện thuộc EVN, đã đưa dự án vào sử dụng mà không có sự kiểm tra từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền như Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo hoặc Sở Công thương. Hành động này vi phạm quy định của Luật Xây dựng.
Đặc biệt, Nhà máy điện mặt trời GAIA, do Công ty cổ phần Năng lượng Hanwha - BCG Băng Dương làm chủ đầu tư, không có biên bản nghiệm thu phòng cháy chữa cháy đến thời điểm thanh tra tháng 6/2022, mặc dù đã vận hành thương mại từ ngày 17/9/2020.
Theo cơ quan thanh tra, Công ty Mua bán điện công nhận ngày vận hành thương mại và mua điện của 8 Nhà máy điện mặt trời nêu trên với giá cố định trong 20 năm (4 Nhà máy được bán điện với giá FIT1 là 9,35 UScent/kWh; 4 Nhà máy được bán điện với giá FIT 2 là 7,09 UScent/kWh) khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền chưa kiểm tra công tác nghiệm thu và ra văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu của chủ đầu tư là vi phạm quy định của Bộ Công thương.
Tại kết luận thanh tra, Tổng Thanh tra Chính phủ đề xuất Thủ tướng chỉ đạo UBND tỉnh Long An kiểm điểm, xử lý trách nhiệm theo quy định của pháp luật đối với các tổ chức và cá nhân có liên quan đến việc vi phạm và khuyết điểm nêu trong bản kết luận. Đồng thời, kiến nghị Bộ NN&PTNT chỉ đạo kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với Tổng cục Lâm nghiệp liên quan đến quy trình đấu giá cho thuê quyền sử dụng đất và rừng sản xuất mà chưa có sự chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ trong việc chuyển mục đích sử dụng rừng và đất cho dự án năng lượng tại tỉnh Long An.