Giằng xé giữa chuyên môn và quản lý
Sáng 13/6, các ĐBQH thảo luận tại hội trường về dự án Luật Khám chữa bệnh (sửa đổi). Quan tâm đến vấn đề xã hội hoá, đại biểu Trần Khánh Thu (Thái Bình) cho rằng, Điều 90 của dự thảo quy định các nội dung còn chung chung, chưa thể hiện được chủ trương bảo đảm sự bình đẳng giữa các cơ sở công lập và ngoài công lập, chưa cụ thể được các chính sách khuyến khích để thúc đẩy sự tham gia của khu vực tư nhân. Đại biểu đề nghị rà soát, bổ sung thêm các nội dung nhằm đồng bộ, minh bạch, không phân biệt đối xử giữa các cơ sở y tế công lập và ngoài công lập.
 |
Đại biểu Quốc hội cho ý kiến về Luật Khám bệnh, chữa bệnh sửa đổi. Ảnh Như Ý |
“Là một bác sĩ khi chọn ngành y, chúng tôi nhớ và giữ vững niềm tin với ngành nghề của mình. Tôi mong các cấp lãnh đạo, các đại biểu Quốc hội và nhân dân chia sẻ, đồng hành với ngành y tế, vượt qua những khó khăn trong đại dịch vừa qua, sớm tạo hành lang pháp lý an toàn cho chúng tôi yên tâm thực hiện nhiệm vụ tương xứng với sứ mệnh của ngành, góp phần khẳng định việc bảo vệ sức khỏe của nhân dân là trên hết, trước hết”, đại biểu Thu bày tỏ.
Trước tình trạng thiếu thuốc, sinh phẩm, vật tư, thiết bị y tế đang diễn ra nhiều nơi, đại biểu Nguyễn Công Long (đoàn Đồng Nai) cho rằng, nhiều người có trách nhiệm trong hệ thống y tế không dám đấu thầu, mua sắm vì sợ sai, sợ vi phạm và nguyên nhân của mọi nguyên nhân là thể chế pháp luật không rõ ràng. Việc sửa đổi luật lần này cần giải quyết được những bất cập lâu nay trong hệ thống y tế.
Theo ông, một trong số đó là mô hình kiêm nhiệm quản lý chuyên môn và quản lý điều hành bệnh viện công. Đến nay nước ta vẫn là một trong số ít những quốc gia áp dụng mô hình quản lý kiêm nhiệm. Giám đốc bệnh viện công trước hết phải là những người giỏi chuyên môn y khoa, tuy nhiên họ lại không được đào tạo bài bản về kỹ năng quản lý, điều hành, quản trị.
"Câu chuyện giằng xé giữa chuyên môn và quản lý vẫn tiếp tục. Mới đây chúng ta vẫn còn nhớ câu chuyện một giáo sư, bác sĩ từ chối chức vụ giám đốc Bệnh viện Hữu nghị để chuyên tâm cho hoạt động nghiên cứu khoa học", theo ông Long, đối với những người vẫn chấp nhận vừa làm quản lý vừa làm chuyên môn thì áp lực nghiệp vụ là rất lớn và khó có thể hoàn thành cả hai nhiệm vụ.
"Thử hình dung giáo sư, bác sĩ khi bước vào phòng mổ thay vì toàn tâm toàn ý để cứu chữa bệnh nhân thì đầu óc vẫn đang bị phân tâm bởi gói thầu A, hợp đồng B nào đó. Và ai cũng hiểu trong gói thầu, hợp đồng đó có vô số những lợi ích, cơ man mối quan hệ chằng chịt”, đại biểu cho rằng "nếu không thắng nổi những cám dỗ, không xử lý được hết mối quan hệ đó thì chuyện vào tù là sớm hay muộn".
Theo đại biểu, về nhận thức, "những ai còn vấn vương về quyền hạn hoặc những lợi ích về chiếc ghế giám đốc thì đã có những bài học cảnh tỉnh". Còn thể chế, nếu không sửa đổi bổ sung vào dự thảo luật lần này thì không biết đến bao giờ mới giải quyết được những bất cập lâu nay.
"Y tế cả nước đang chao đảo"
Với kinh nghiệm 40 năm làm nghề y, đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) thấy chưa bao giờ luật pháp về y tế bị khủng hoảng, thiếu hụt và không cập nhật như bây giờ. Hơn 2 năm vừa qua, đại dịch đã càn quét làm sức khỏe nhân dân bị tổn thương nặng nề, yêu cầu "chống dịch như chống giặc" đã bộc lộ bất cập của hệ thống pháp luật.
Theo ông, những quy định của luật pháp không còn phù hợp với phòng chống dịch đã "bó tay” ngành y, không thỏa đáng với những gì cán bộ ngành y đóng góp. Hàng ngàn cán bộ y tế, đặc biệt y tế cơ sở đã xin thôi việc cũng do nguyên nhân từ đó. Cũng do luật thiếu, sơ hở, còn lỏng lẻo nên lòng tham của một số ít cán bộ y tế có cơ hội vươn lên "xà xẻo, chấm mút, chia chác", mà “cơn bão” Việt Á là một điển hình.
“Người xấu đã và đang bị lôi ra ánh sáng, xử lý. Y tế cả nước đang chao đảo, những chiến binh áo trắng kiên cường trong chống dịch, bảo vệ nhân dân nay đang đứng nhìn. Họ nhìn thấy hoạt động mua sắm thuốc men, sinh phẩm đang bị đứt gãy nghiêm trọng, vì các nhà thầu rất dè dặt cung cấp, vì các công ty tư vấn thẩm định hoặc tan vỡ, tạm nghỉ”, đại biểu Nguyễn Anh Trí nói.
Đại biểu đoàn Hà Nội mong muốn Quốc hội, Chính phủ tập trung mọi sức lực giải quyết những vấn đề cấp bách của y tế như về nhân lực, nhân sự, cơ chế bảo vệ, bảo đảm quyền lợi cho nhân viên y tế và về biện pháp ngăn chặn tiêu cực trong ngành y tế; hoàn thiện thể chế đồng bộ, những vấn đề pháp lý về ngành y tế.
