Phun thuốc hỗ trợ là mất trắng?
Phản ánh tới báo Tiền Phong, một số hộ nông dân trồng điều được hỗ trợ thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) ở thôn 9 (xã Thống Nhất, huyện Bù Đăng) cho biết sau khi phun thuốc BVTV hỗ trợ nhận từ UBND xã khiến vườn điều của họ bị mất mùa.
Lão nông Điểu Đông (thôn Đắk La, xã Đắk Nhau) cho biết phun thuốc BVTV hỗ trợ vào giữa tháng 2/2018. Lúc đó, vườn điều của anh đã ra nhiều bông, có cây đã đậu trái non. Tuy nhiên, sau khi phun thuốc ít ngày, phần lớn cây điều bị cháy bông và khô trái non, chỉ thu khoảng 60 kg hạt!
Vườn điều của anh Thanh (ngưng sinh trưởng, nhiều cây chết khô sau khi phun thuốc BVTV được hỗ trợ
Già làng Điểu Xung (thôn Sơn Tùng, xã Thọ Sơn) buồn bã: “Già làng được nhận thuốc BVTV ở UBND xã, sau Tết mới phun. Lúc phun thuốc thì cây điều đã ra bông và đậu trái non rồi. Khoảng một tuần sau, hàng loạt cây điều bị khô bông, rụng trái non. Kết thúc vụ, vườn điều của già làng Điểu Xung chỉ thu hoạch được khoảng 150 kg hạt”.
Theo điều tra của Tiền Phong, thay vì hỗ trợ bằng tiền mặt cho hộ dân trồng điều theo Quyết định 247 nói trên, các xã tự ý hỗ trợ bằng thuốc bảo vệ thực vật khiến vụ điều của người dân thiệt hại. Huyện Bù Đăng có 13/16 xã, thị trấn hỗ trợ người trồng điều bằng thuốc BVTV (còn hai xã Phước Sơn, Phú Sơn và thị trấn Đức Phong cấp phát tiền mặt).
Điều đáng nói, hồ sơ quyết toán của 13/16 UBND xã nói trên lại là hỗ trợ tiền cho người dân (người dân ký tên vào danh sách nhận tiền hỗ trợ, 500 nghìn đồng/hộ), nhưng thực tế thì người dân không nhận tiền mà nhận thuốc BVTV.
Theo ông Huỳnh Giang - Trưởng Trạm Trồng trọt – BVTV huyện Bù Đăng, hai loại thuốc trừ sâu các xã phát cho người dân nằm ngoài danh mục khuyến cáo sử dụng của Sở NN-PTNT tỉnh Bình Phước. Tuy nhiên, trước khi mua và cấp phát cho dân, các xã đều không bàn bạc hay trao đổi gì với Tổ chống dịch trên cây điều của huyện, cụ thể là Trạm Trồng trọt – BVTV, cơ quan chuyên ngành quản lý thuốc BVTV trên địa bàn huyện.
Tình trạng mất mùa, mất trắng vụ điều năm 2018 xảy ra phổ biến ở gần 17 nghìn ha điều với 6.499 hộ thuộc đối tượng hỗ trợ của huyện Bù Đăng. Năng suất điều bình quân của toàn huyện chỉ đạt 820 kg/ha. Thiệt hại nặng nhất là xã vùng sâu Đăng Hà, năng suất bình quân chỉ đạt 50 kg/ha! Ngược lại, phần lớn các vườn điều không sử dụng thuốc BVTV hỗ trợ đều có năng suất khá hơn, có vườn đạt năng suất 3 tấn/ha.
Bưng bít sự thật
Trước sự việc trên, Sở NN-PTNT tỉnh Bình Phước có công văn đề nghị UBND huyện Bù Đăng báo cáo kết quả công tác hỗ trợ nông dân mất mùa điều vụ mùa 2017. Ngày 17/7/2018, Phó Chủ tịch UBND huyện Bù Đăng Lê Thanh Hải đã ký văn bản trả lời. Tuy nhiên, trái với thực tế đã diễn ra, báo cáo này của UBND huyện Bù Đăng cho rằng cách thức hỗ trợ người dân bị thiệt hại là UBND huyện cấp kinh phí cho UBND các xã, thị trấn; giao cho UBND các xã, thị trấn hướng dẫn người dân mua thuốc BVTV để chăm sóc cây điều niên vụ 2017-2018! Không chỉ UBND mà HĐND huyện Bù Đăng cũng có báo cáo thiếu khách quan, có dấu hiệu bưng bít sự thật ?
Theo quy định của (Quyết định 247) của UBND tỉnh Bình Phước, mức hỗ trợ người trồng điều bị thiệt hại là 2 triệu đồng/ha. Tuy nhiên, trong thực tế, UBND huyện Bù Đăng lại có văn bản hướng dẫn hỗ trợ theo đơn vị hộ dân. Và trong đợt hỗ trợ nói trên (giữa tháng 2/2018), có ba xã, thị trấn hỗ trợ 500 ngàn đồng/hộ, 13 xã còn lại đã chuyển sang hỗ trợ bằng thuốc BVTV như đã nói trên. Thế nhưng, theo thẩm định của ông Huỳnh Giang cũng như một số đại lý thuốc BVTV trên địa bàn huyện Bù Đăng, trị giá mỗi phần thuốc BVTV hỗ trợ cho dân chỉ dao động trên dưới 250 ngàn đồng.
Trao đổi với Tiền Phong, bà Phạm Thị Ánh Hoa – Chánh Văn phòng UBND tỉnh Bình Phước cho biết, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh đã có kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo Thanh tra tỉnh tiến hành thanh tra đột xuất việc triển khai thực hiện hỗ trợ nông dân trồng điều bị sâu bệnh hại thời gian vừa qua. Kết quả ra sao tỉnh sẽ báo cáo cơ quan báo chí.