 |
| Ðồi chè của gia đình ông Dềnh Vả Hùa |
Hướng tầm mắt ra đồi chè xanh mướt, ông Dềnh Vả Hùa (SN 1950, trú tại bản Huồi Khả, xã Huồi Tụ) cho biết, cách đây hơn 20 năm, đồng bào dân tộc Mông ở địa phương chỉ biết trồng cây thuốc phiện. Sau khi loại cây này bị cấm bà con chuyển sang trồng ngô, lúa, tuy nhiên năng suất rất thấp.
Năm 2003, Tổng đội Thanh niên xung phong 8 đưa giống chè Shan tuyết từ Hà Giang về trồng. Nhờ khí hậu mát mẻ nên cây chè sinh trưởng tốt, búp to, cho năng suất cao. Từ đó cán bộ Tổng đội Thanh niên xung phong 8 đã cùng với chính quyền xã vận động bà con nhân dân trồng theo.
“Hầu như nhà nào ở bản cũng trồng chè, nhà ít 2ha, nhiều 7ha. Gia đình tôi trồng hơn 2ha, với giá bán 10.000 đồng/kg búp tươi, mỗi năm đem lại thu nhập 80-90 triệu đồng. Đối với đồng bào người Mông, không có gì thay thế được cây chè. Nhờ cây chè mà chúng tôi thoát được cái nghèo, cái khổ”, ông Dềnh Vả Hùa chia sẻ.
Huyện Kỳ Sơn hiện có hơn 600ha chè, trong đó có 400ha chè Shan tuyết tập trung chủ yếu tại các xã Huồi Tụ, Mường Lống, Na Ngoi… cho thu hoạch đạt gần 1.400 tấn/năm. Huyện cũng đã thông qua đề án phát triển cây trồng chủ lực theo hướng sản xuất hàng hóa gắn với chế biến và tiêu thụ sản phẩm theo tiêu chuẩn OCOP giai đoạn 2021 - 2025; trong đó, chè Shan tuyết là cây trồng chủ lực.
Gần 20 năm trồng chè, bà Vừ Y Sềnh (SN 1964, trú bản Huồi Khả) cho hay, chè Shan tuyết không thích ánh nắng trực tiếp của mặt trời mà ưa sự mát mẻ. Mỗi năm cây chè cho thu hoạch 4 lứa. Với mức giá 10.000 đồng/kg búp chè tươi, tính ra 1ha chè thu về gần 50 triệu đồng/năm. “Trước đây, do giá chè thấp chỉ khoảng 5.000 đồng/kg chè búp tươi, nhiều hộ có ý định bỏ. Tuy nhiên, những năm trở lại đây, giá chè ngày một cao, thương lái về thu mua tận nhà nên bà con rất vui, yên tâm sản xuất. Đối với đồng bào dân tộc Mông, đây là số tiền lớn, đủ để trang trải cuộc sống gia đình”, bà Sềnh bộc bạch.
Là 1 trong 2 đơn vị bao tiêu sản phẩm búp chè tươi cho người dân, bà Đặng Thị Hoa - Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp, sản xuất chè hữu cơ xã Huồi Tụ cho biết, chè Shan tuyết ở Huồi Tụ khi pha sẽ có màu vàng đượm như màu của mật ong chứ không xanh như những loại trà khác.
Độ thơm của chè khi pha không khác biệt với nguyên gốc Shan tuyết cổ thụ mọc tự nhiên ở Hà Giang hay Yên Bái. Hiện đơn vị vẫn chưa có dây chuyền chế biến thành phẩm mà chỉ sơ chế rồi bán cho các đơn vị khác. Tuy nhiên, chè Shan tuyết nơi đây được khách hàng đánh giá chất lượng rất cao.
