Cuộc khảo sát do Oxfam tiến hành cho thấy là hầu hết các khoản viện trợ đã được trao cho các chủ đất và các doanh nghiệp, thay vì là được chuyển đến tay những người nghèo nhất.
Có lẽ không ai ngạc nhiên gì về chuyện những người nghèo nhất chính là những người phải chịu đựng nhiều nhất trong thảm hoạ sóng thần.
Sống trong lều trại tạm bợ, trên những rẻo đất ngay sát biển, họ bị sóng cuốn trôi. Những người sống sót thì ít có cơ hội được trợ giúp y tế hơn so với những người khá giả.
Tồi tệ hơn nữa, Oxfam phát hiện ra rằng những người nghèo nhất là những người phải chịu đựng nhiều nhất trong 6 tháng qua, kể từ khi có trận sóng thần.
Cuộc khảo sát của Oxfam chỉ ra rằng có những trường hợp bị bỏ rơi khỏi xã hội ở Ấn Độ, cùng các vấn đề cụ thể tại Sri Lanka, nơi mà các khoản viện trợ được trao cho các doanh nghiệp và các chủ đất chứ không phải là những người vô gia cư.
Khoảng cách đói nghèo tồi tệ nhất là ở tỉnh Aceh của Indonesia, khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất trong thảm hoạ, nơi vốn đã bị cuộc xung đột tàn phá trước khi xảy ra sóng thần.
Nửa triệu người sống sót sau cơn hồng thuỷ không còn nhà cửa. Thế nhưng, những người khá giả hơn trong số họ đã được chuyển vào các khu trại tạm.
Một cuộc khảo sát khác do nhóm các viện nghiên cứu tại Anh làm công tác giám sát việc phân chia đồ cứu trợ cho thấy sau 6 tháng, chỉ có rất ít chứng cứ về việc nơi ở ổn định đã được xây dựng cho mọi người.
Cuộc khảo sát nói rõ ràng rằng những thất bại như thế này sau một cuộc thảm hoạ là không thể chấp nhận được đối với thế giới phát triển. Tất cả các cơ quan cứu trợ, cũng như các chính quyền địa phương đều phải chịu trách nhiệm về thất bại này.
Phản ứng chưa từng có của cộng đồng quốc tế trước thảm hoạ có nghĩa là những đòi hỏi cứu trợ nhân đạo ngay lập tức đều có thể được cung cấp đầy đủ.
Việc không giao được những trợ giúp một cách hiệu quả đến cho các đối tượng nghèo nhất, cũng như việc không lên được kế hoạch thích hợp cho tương lai, cho thấy sự yếu kém cơ bản của hệ thống phân phối cứu trợ.
