Theo đó, người phát tờ rơi, người có dịch vụ quảng cáo trên tờ rơi có thể bị phạt đến 10 triệu đồng. Liệu quy định mới này có giải quyết triệt để nạn tờ rơi bủa vây, làm nhem nhuốc phố phường?
Tờ rơi bủa vây, nhem nhuốc phố phường
Khảo sát của PV Tiền Phong tại các tuyến phố lớn ở Hà Nội như Phố Huế, Hàng Bài, Bà Triệu, Trường Chinh… tờ rơi dán kín dọc các bốt điện. Tờ rơi được dán chồng hết lớp này đến lớp khác nhem nhuốc. Nội dung quảng cáo từ cho vay tiền không cần thế chấp, đến thuốc nam gia truyền chữa bệnh trĩ… Cùng chung cảnh ngộ, các cột trụ của đường sắt trên cao từ Hà Đông-Cát Linh cũng biến thành nơi quảng cáo bất đắc dĩ. Đủ thứ quảng cáo in trên giấy dán lên hoặc phun sơn trực tiếp lên các cột trụ.
Không những ngoài mặt phố, tường vào nhà nằm bên cạnh các ngõ ngách khắp Hà Nội, ngoài tờ rơi, còn bị người quảng cáo dùng sơn in dòng chữ và số điện thoại cho dịch vụ khoan cắt bê tông, hút bể phốt chằng chịt. Những dòng chữ, số điện thoại đủ màu sơn xanh, đỏ, đen chồng lên nhau.
Chị Nguyễn Hải, có nhà nằm trên đường vào ngõ 850 đường Láng (Đống Đa, Hà Nội) vừa xây xong 1 tháng, trên tường nhà chị xuất hiện chi chít tờ rơi quảng cáo như hút bể phốt 0947.257.6XX; thông tắc bằng máy lò xo, không đục tay, nạo vét hệ thống cống ngầm 0985.934.9XX; Cho vay trả góp qua chứng minh thư, hộ khẩu; cho vay không thế chấp; cho vay tiêu dùng qua thẻ sinh viên, cắm bằng đại học, xe máy; cho thuê phòng trọ; tìm chó lạc…
“Những người dán tờ rơi, in quảng cáo thường dán trộm vào ban đêm. Tôi vừa sơn nhà xong, hai hôm sau họ dán chi chít. Có lần bóc mãi mới hết tờ rơi, người khác lại tới sơn lên dòng quảng cáo xanh đỏ, không thể xóa nổi. Sau khi lắp camera, dù tôi biết mặt người dán cũng không thể làm gì được họ. Có lần tôi gọi điện cho chủ quảng cáo trên tờ rơi, thì họ nói, cái này do công ty họ thuê phát tờ rơi dán, họ không chịu trách nhiệm. Bức xúc nhưng chúng tôi không thể làm gì, đành trơ mắt nhìn hết lớp tờ rơi này, đến lượt quảng cáo kia chi chít trên tường nhà”, chị Hải nói.
Chị Hải chỉ là một trong hàng trăm nghìn người dân ở Hà Nội là nạn nhân của tờ rơi, có tường nhà biến thành nơi quảng cáo bất đắc dĩ. Hơn nữa, những khu chung cư mới bàn giao cũng là nạn nhân của tờ rơi quảng cáo. Chị Lê Nhung vừa nhận căn hộ tại Khu đô thị Linh Đàm. Chuyển đến được 2 hôm, trên cửa nhà chị chi chít quảng cáo lắp giàn phơi quần áo thông minh, rèm che cửa, lắp truyền hình cáp, mạng internet, dịch vụ chuyển nhà trọn gói. Thậm chí, tờ rơi của cơ sở này vừa dán lên, có cơ sở khác cùng ngành nghề bóc đi một phần số điện thoại (để người đọc không thấy được số) và dán chồng quảng cáo khác. Dọc hành lang chung cư, thang máy cũng gánh chịu chung số phận bị đủ thứ quảng cáo dán đè lên.
Có sai, có phạt
“Từ trước tới nay chúng tôi đều chỉ đạo các địa phương xử phạt hành vi phát tờ rơi, dán quảng cáo nơi công cộng. Hà Nội cũng là một trong số địa phương xử phạt hiện tượng này quanh năm suốt tháng”, ông Vũ Xuân Thành, Chánh Thanh tra Bộ VHTTDL nói. Ông Tô Văn Động, Giám đốc Sở Văn hoá và Thể thao (VHTT) Hà Nội xác nhận lực lượng thanh tra tích cực xử lý trường hợp phát tờ rơi, dán quảng cáo làm mất mỹ quan đô thị trong suốt thời gian qua. Ông Nguyễn Thanh Phong, Chánh Thanh tra Sở VHTT Hà Nội cho biết Hà Nội áp dụng Luật Thủ đô nên mức phạt hành vi vi phạm quảng cáo cao gấp hai, ba lần so với quy định của Nghị định 158.
Thực tế, hành vi phát tờ rơi, dán quảng cáo không đúng nơi quy định có thể bị phạt từ 4-6 triệu đồng. Nghị định 28 sửa đổi và bổ sung một số điều của Nghị định 158 có hiệu lực từ 5/5 nâng mức phạt cao gấp đôi đối với hành vi này. “Đây là tín hiệu vui để chúng tôi có thể mạnh tay xử lý vi phạm”, ông Nguyễn Thanh Phong nói.
“Theo quy định của luật, nếu phát hiện sai phạm thì thanh tra có thể phạt cả chuỗi hành động từ người có sản phẩm quảng cáo, đơn vị dịch vụ cũng như người phát hành tờ rơi quảng cáo đó”, ông Vũ Xuân Thành nói. Ông Trần Văn Minh, Phó Chánh Thanh tra Bộ VHTTDL giải thích thêm, nếu chủ thể có sản phẩm quảng cáo ký hợp đồng với bên dịch vụ quảng cáo nhưng phía dịch vụ không làm đúng hợp đồng và thuê người phát hành đi dán tời rơi, quảng cáo thì bên dịch vụ phải chịu trách nhiệm chính.
“Tôi cho rằng các thương hiệu lớn khi quảng cáo không đời nào chọn hình thức quảng cáo rao vặt, bởi họ đều thông qua dịch vụ có tên tuổi. Đơn vị dịch vụ này có hiểu biết pháp luật, có giấy phép hoạt động và mọi quảng cáo đều được duyệt maket rất kỹ và thực hiện đầy đủ thủ tục. Chỉ có những quảng cáo lặt vặt mới nhờ tới hình thức phát tờ rơi, dán quảng cáo không đúng quy định”, ông Trần Văn Minh nói. Trước thắc mắc liệu có phạt được người đi phát tán, dán tờ rơi sai quy định hay không, Thanh tra Bộ khẳng định hoàn toàn có thể bởi Thanh tra “tóm người có tóc” để truy xét và xem xét hành vi vi phạm của cả chuỗi này. Thực tế một số Sở Thông tin và Truyền thông cắt hàng nghìn số điện thoại quảng cáo rao vặt vi phạm.
Đại diện Thanh tra Sở VHTT Hà Nội băn khoăn, tăng mức tiền phạt cũng chỉ là một biện pháp, điều quan trọng hơn là có nhiều biện pháp hành chính tích cực hơn. Có thực tế một số cơ sở khoan cắt bê tông, cửa hàng băng đĩa chấp nhận chuyển địa điểm kinh doanh thay vì nộp phạt. Bà Ninh Thị Thu Hương, Phó Cục trưởng Cục Văn hoá cơ sở cho biết về mặt quản lý nhà nước, Cục có trách nhiệm “xây dựng chính sách, ban hành chính sách về xử lý vi phạm, giám sát và kiểm tra”. Bà Hương cũng nói so với trước kia, Luật Quảng cáo và các Nghị định xử phạt phá bao quát và bổ sung nhiều hành vi quảng cáo, kể cả mức phạt cũng khá cao rồi.
Điều 61 của Nghị định 28 về “Vi phạm quy định về quảng cáo làm ảnh hưởng mỹ quan, trật tự giao thông, xã hội và trên phương tiện giao thông”: Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 200-500 nghìn đồng đối với hành vi phát tờ rơi quảng cáo làm ảnh hưởng đến mỹ quan, trật tự an toàn giao thông, xã hội. Phạt tiền từ 5-10 triệu đồng đối với người có sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ được quảng cáo trên tờ rơi làm ảnh hưởng mỹ quan, trật tự giao thông, xã hội.
