Chất vấn tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội:

Có hay không lợi ích nhóm trong đề xuất chính sách?

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long trả lời chất vấn ĐB Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình)​. Ảnh: TTXVN.
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long trả lời chất vấn ĐB Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình)​. Ảnh: TTXVN.
TP - Đó là câu hỏi của đại biểu Quốc hội dành cho Bộ trưởng Bộ Tư pháp tại phiên chất vấn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ngày 19/3. Tuy nhiên, Bộ trưởng Lê Thành Long ngay sau đó khẳng định, nếu gọi là lợi ích nhóm thì…hơi mạnh. PV Tiền Phong ghi nhận những nội dung đáng chú ý trong phần chất vấn và trả lời chất vấn Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long.

Lúng túng vì ba luật “vênh” nhau

Đại biểu Đỗ Thị Lan (Quảng Ninh) chất vấn: Hiện có mâu thuẫn, không đảm bảo thống nhất đối với cùng một vấn đề điều chỉnh. Điển hình như Luật Đầu tư không quy định đánh giá tác động môi trường trong hồ sơ quyết định chủ trương đầu tư và đề nghị cấp giấy chứng nhận đầu tư. Nhưng Luật Bảo vệ môi trường quy định đánh giá tác động môi trường phải thực hiện khi chuẩn bị đầu tư và trong đề nghị cấp giấy chứng nhận đầu tư.

Quyết định này gây khó khăn, ảnh hưởng đến đầu tư và sự phát triển kinh tế. Bộ Tư pháp là cơ quan thẩm định dự án trước khi trình Chính phủ, giải pháp khắc phục bất cập trên là gì?... Đề nghị bộ trưởng cho biết, đến bao giờ sửa được bất cập này?

Bộ trưởng Lê Thành Long: Thực tế có sự vênh nhau giữa 3 Luật Bảo vệ môi trường, Luật Đầu tư và Đầu tư công. Vướng mắc lớn nhất là thời điểm có báo cáo đánh giá tác động môi trường. Luật Bảo vệ môi trường quy định, trong giai đoạn lập nghiên cứu tiền khả thi trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt chủ trương đầu tư, cần có báo cáo tác động môi trường. Nhưng Luật Đầu tư và Luật Đầu tư công lại quy định khác, tức là trong giai đoạn đề xuất kiến nghị trình cơ quan có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư, chỉ cần báo cáo đánh giá tác động sơ bộ.

Sau khi có việc này, tôi đã yêu cầu anh em rà soát lại. Khi thẩm định, anh em cũng băn khoăn. Khi xây dựng dự thảo Luật Bảo vệ môi trường, mọi người cho rằng, mới bắt đầu chưa đủ thời gian để làm báo cáo, nên có ý kiến đề xuất cân nhắc kỹ. Khi thẩm định Luật Đầu tư công và Luật Đầu tư, chúng tôi cũng có ý kiến rằng, Luật Bảo vệ môi trường đã quy định thế kia, phải căn chỉnh cho đúng, không thì phải sửa luật đó.

Việc này vẫn còn vướng mắc, bộ đã báo cáo Chính phủ.

Đã có ai bị kỷ luật?

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga chất vấn: Nhiều dự án luật Chính phủ trình Quốc hội quá chậm so với yêu cầu, việc này đẩy cơ quan thẩm tra vào tình trạng rất khó khăn. Có dự án luật từ khi trình đến khi họp chỉ trước 2 ngày, lại rơi vào thứ 7 và Chủ nhật. Về chất lượng, nhiều báo cáo tổng kết hình thức, không ký, không đóng dấu; đánh giá tác động “chay”, sự tham gia góp ý của các bộ ngành cũng hình thức…

Có những vấn đề lớn, trình lần 2 xin ý kiến Chính phủ bằng phiếu. Có luật, chỉ 18/27 thành viên Chính phủ có ý kiến, 9 thành viên chưa có ý kiến gì, trong đó có bộ quan trọng. Cá biệt, có những luật, Bộ Tư pháp chưa có ý kiến làm chúng tôi lúng túng. Đề nghị bộ trưởng chấn chỉnh tình trạng này, nếu không sẽ đẩy cơ quan của Quốc hội vào tình trạng rất khó trong thẩm tra, tiếp thu giải trình. Trước tình trạng trên, thời gian qua có xử lý kỷ luật cá nhân, tổ chức, lãnh đạo, hay chuyên viên nào không?

Bộ trưởng Lê Thành Long: Tôi thấy đại biểu đánh giá và khái quát vấn đề rất chính xác, thích đáng. Ở đây có câu chuyện liên quan đến trách nhiệm người đứng đầu khi trình hồ sơ, dự án luật được giao chậm, không đúng tiến độ, không đảm bảo quy trình thủ tục. Quốc hội đã có nghị quyết liên quan đến công tác xây dựng văn bản. Xét về nhiệm vụ chính trị, các bộ trưởng, trưởng ngành không thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ của mình trong công tác xây dựng pháp luật sẽ là một yếu tố để Quốc hội bỏ phiếu tín nhiệm.

Quan điểm của Quốc hội đã rõ và Chính phủ cũng tương đối rõ. Trong các phiên họp chuyên đề của Chính phủ, Thủ tướng yêu cầu rõ các bộ trưởng, trưởng ngành phải trực tiếp chỉ đạo và chịu trách nhiệm về việc trình không đúng thời hạn, tiến độ, cũng như chất lượng văn bản. Thực tế, Chính phủ chỉ dừng lại việc kiểm điểm trách nhiệm, đôn đốc, nhắc nhở trong các phiên họp Chính phủ, công bố công khai dữ liệu chậm, văn bản chậm.

“Gọi là lợi ích nhóm thì khái quát hơi mạnh”

Có hay không lợi ích nhóm trong đề xuất chính sách? ảnh 1 Đại biểu Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình).

Đại biểu Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình) chất vấn: Bộ Tư pháp là cơ quan được giao nhiệm vụ thẩm định các văn bản pháp luật, vậy xin bộ trưởng cho biết, có hay không lợi ích nhóm, lợi ích ngành trong việc đề xuất chính sách?

Bộ trưởng Lê Thành Long: Nếu gọi là lợi ích nhóm thì khái quát hơi mạnh. Tuy nhiên, với cách thức làm luật như thế này thì cơ quan soạn thảo cũng có cái nhìn thuận lợi hơn cho bộ, ngành mình.

Nhiều văn bản hiện có bốn vấn đề: Quy định quỹ tài chính; tổ chức bộ máy; chế độ chính sách; một số điều kiện gia nhập thị trường sản xuất kinh doanh trong đạo luật không phải chuyên ngành. Khi rà soát lại, bộ luôn thực hiện theo quan điểm lãnh đạo, chỉ đạo xuyên suốt, đặc biệt là Nghị quyết T.Ư 6, Nghị quyết 18 là không quy định tổ chức bộ máy trong đạo luật không phải chuyên ngành.

Quy trình, thủ tục đã quy định trong luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật rất rõ, từng tầng nấc. Nếu có lợi ích nào đấy sâu hơn đối với bộ ngành thì khó vì quy trình tương đối chặt chẽ. Bộ Tư pháp đưa ra những yêu cầu cụ thể, coi như cẩm nang để anh em bám sát. Về mặt hành chính, anh em phải tuân thủ điều này. Khi phát hiện ra vấn đề phải thuyết phục được và theo suốt từ đề nghị đến trình dự thảo để Quốc hội xem xét.

Thu hồi tài sản tham nhũng theo thủ tục tư pháp

“Theo tinh thần của Công ước Liên Hợp Quốc về phòng, chống tham nhũng, phần thu nhập, tài sản chứng minh được thì không sao, còn nếu không chứng minh được sẽ tịch thu hoặc xử lý hình sự, như Trung Quốc là tịch thu và hình sự ngay. Với Việt Nam, để thực hiện tinh thần trên ngay lập tức thì chưa được, không khả thi, nên quan điểm của Bộ Tư pháp là đối với tài sản không chứng minh được nguồn gốc, phải thực hiện trình tự tố tụng tư pháp dân sự, đưa ra toà xem xét giống như đưa ra tòa các trường hợp chiếm hữu tài sản không có căn cứ”, Bộ trưởng Lê Thành Long trả lời chất vấn về xử lý tài sản không chứng minh được nguồn gốc.

MỚI - NÓNG
Chu Thanh Huyền đeo vàng trĩu cổ
Chu Thanh Huyền đeo vàng trĩu cổ
TPO - Trong ngày trọng đại, Chu Thanh Huyền và Quang Hải được gia đình nhà gái và nhà trai trao tặng nhiều quà cưới. Theo ghi nhận, cặp đôi nhận được những món quà giá trị từ gia đình 2 bên gồm nhiều kiềng vàng và nhẫn.