Bất chấp mọi khen, chê, cũng vượt quá mong đợi của “cha đẻ” bộ phim, “Cô gái đến từ hôm qua” đang hứa hẹn thắng lớn về doanh thu bằng cú mở màn ngoạn mục, sau 4 ngày đầu công chiếu, đã thu 14 tỷ đồng. Phim hút khách nhờ… ăn may? Hay đã thành “qui luật” ngầm ở ta: Phim được khen thường “đắp chiếu”, phim bị chê lại “sốt” cao?
Cũng có thể “cô gái…” được “dựa hơi” nhà văn ăn khách số 1 Nguyễn Nhật Ánh? Giữa ngợp trời những bộ phim Việt vay mượn kịch bản nước ngoài thì chiến thắng về doanh thu đến từ “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” hay “Cô gái đến từ hôm qua” khiến người ta ít nhiều có niềm tin “hàng nội” cũng có khả năng cạnh tranh “hàng ngoại”.
Phim chuyển thể từ tác phẩm của Nguyễn Nhật Ánh vừa lợi, vừa hại: Lợi vì tác phẩm của Nguyễn Nhật Ánh quá ăn khách lâu nay, đã tạo ra lượng fan trung thành khổng lồ. Hại ở chỗ, vì quá yêu quí những đứa con của Nguyễn Nhật Ánh mà người xem thường loay hoay đối chiếu với nguyên tác. Có fan của Nguyễn Nhật Ánh xem xong, phê liền: “Phần kết, đạo diễn chưa đưa nắm được cái “thần” của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh khi miêu tả cảnh hai nhân vật chính nhận ra nhau: “Trong một thoáng, tôi lặng người đi và cảm thấy thời gian như ngừng lại, những tia nắng thôi nhảy múa, những làn gió thôi đuổi bắt nhau trên những tàng cây và dãy ráng đỏ phía chân trời thôi bốc cháy, chúng như lịm đi, nhạt dần và bỗng chốc ngả sang màu tím thẫm, lặng lẽ và huyền hoặc như một bức thủy họa giấu đằng sau nó những điều không thể giãi bày”.
Với những vị khán giả bị ám ảnh lớn bởi tác phẩm văn học thì “đứa con” mới sinh của Phan Gia Nhật Linh thế nào cũng thiệt thòi, ít nhất ở khía cạnh cảm xúc. Có những vị cương quyết không vào rạp xem “Cô gái đến từ hôm qua” bởi sợ trôi tuột dấu ấn đẹp của những ngày hoa mộng mà Nguyên Nhật Ánh đã giúp họ khắc ghi.
Vài ý kiến kể “tội” đạo diễn Phan Gia Nhật Linh. Thí dụ, anh có cần thiết quá trung thành khi chuyển thể tác phẩm văn học nổi tiếng? Một chi tiết nho nhỏ, khiến những khán giả chưa biết nguyên tác phàn nàn: Hai người học cùng lớp, tại sao nhỏ ấy lại gọi bạn bằng “anh”, nghe mất trong sáng? Nhưng những người từng đọc “Cô gái đến từ hôm qua” đã kịp giải đáp thắc mắc: Trong truyện “người ta” cũng gọi thế!
Về phía nhà văn Nguyễn Nhật Ánh. Anh tôn trọng và khích lệ Phan Gia Nhật Linh tự do sáng tạo. Đạo diễn ăn khách đánh giá tác phẩm của Nguyễn Nhật Ánh có lợi thế về văn phong nhưng lại thiếu kịch tính cần thiết cho một tác phẩm điện ảnh. Tuy vậy, Phan Gia Nhật Linh nhào nặn thêm mối tình giữa thầy giáo dạy thể dục và cô học trò lớp trưởng, xem ra không đắt giá: “Cái tình yêu ngang trái không có cũng chẳng ảnh hưởng gì đến hòa bình thế giới”, một khán giả bình.
Biết trước sẽ gây tranh cãi
Chia sẻ với phóng viên TPCN, đạo diễn Phan Gia Nhật Linh bày tỏ sự bình tĩnh đón nhận khen, chê: “Hầu như bất kỳ bộ phim nào cũng sẽ có người thích, kẻ ghét, người khen, kẻ chê. Vì thế, tôi không có gì buồn phiền, nhất là ngay từ đầu tôi đã nói với nhà sản xuất rằng, phim này sẽ gây tranh cãi khi ra mắt vì những quyết định mang tính nghệ thuật của cá nhân tôi”.
Có hai vấn đề bị mổ xẻ từ đầu: Một số cảnh vay mượn phim Mỹ; hai diễn viên chính quá già so với nhân vật họ thủ vai. Về vấn đề vay mượn phim Mỹ, Phan Gia Nhật Linh đã nói, đại ý: Người nào yêu thích anh thì xem là “tri ân”, thủ pháp quen thuộc trong điện ảnh, người nào không ưa anh thì cho là đạo nhái.
Còn vấn đề diễn viên cứng tuổi so với nhân vật hóa thân, Phan Gia Nhật Linh giải thích, anh đã có nhã ý tìm các diễn viên đúng lứa tuổihọc trò nhưng họ chưa đáp ứng được yêu cầu diễn xuất. Có thể đó cũng chỉ là một cách nói của vị đạo diễn giỏi chiêu tấn công phòng vé. Chọn Miu Lê- Ngô Kiến Huy là giải pháp an toàn, giai xinh, gái đẹp, tên tuổi “hot” sẵn, dại gì bỏ qua? Để ý thấy ngay cả vai phụ, đạo diễn cũng cẩn thận “chọn mặt gửi vàng”. Cô giáo dạy văn điệu đàng, đong đưa được giao cho diễn viên kinh nghiệm và xinh đẹp Lan Phương. Người đóng vai Phương, em gái chàng Thư thơ thẩn, si tình (Ngô Kiến Huy thủ vai) là gương mặt đình đám trên youtube, ca sĩ nhí Bảo An. Năm 2016, Bảo An từng vượt mặt Sơn Tùng M-TP với video ca nhạc đầu tiên của Vpop vượt mốc 100 triệu lượt xem.
Câu hỏi đặt ra: Có nên quan trọng hóa vấn đề tuổi tác của diễn viên so với tuổi thật của nhân vật? Nàng Scarlett trong tác phẩm “Cuốn theo chiều gió” của Margaret Mitchell khi gặp Rhett Butler mới 17 tuổi nhưng diễn viên nổi tiếng Vivien Leigh thủ vai Scarlett đã 26 tuổi. Điều đó không ngăn cản bà giành chiến thắng Oscar ở hạng mục “Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất” nhờ vai diễn này (năm 1939). Tất nhiên nếu tìm được diễn viên có tuổi đời phù hợp hơn, sẽ dễ chịu cho khán giả hơn, còn nếu không, đó cũng không phải vấn đề lớn. Ở Trung Quốc, ngoài 60 tuổi diễn viên Lưu Hiểu Khánh vẫn tự tin đảm nhiệm vai thiếu nữ. Thậm chí bà còn phát ngôn: “Xin lỗi vì đến giờ tôi vẫn trẻ trung”.
Vậy nên Ngô Kiến Huy (29 tuổi), Miu Lê (26 tuổi) đóng vai học sinh cuối cấp ba là chuyện nhỏ. Hãy xem họ có đóng cho ra học sinh cấp ba hay không, hơn chuyện soi tuổi tác. Nếu tiếp tục tư duy này thì nàng Thúy Kiều sao dám lên phim? Tìm đâu ra một người đẹp… không có thật như Thúy Kiều, khi Nguyễn Du họa nàng bằng thủ pháp ước lệ?
Một mũi tên trúng cả…7x, 8x, 9x…?
“Cô gái đến từ hôm qua” là phim về lứa tuổi học trò nhưng lại có khả năng dụ dỗ những kẻ đã qua tuổi học trò bước vào rạp. Phan Gia Nhật Linh khôn, khi đẩy mốc thời gian về năm 1997 nhưng lại không có ý dựng “một bộ phim hoài niệm dĩ vãng”, mà muốn “tạo cảm giác như câu chuyện đang xảy ra”. Diễn viên, đạo diễn Hồng Ánh là một trong những người nổi tiếng thích thú với bộ phim này: “Mình không được như Việt An trong phim vì thời đi học cái gì cũng ở mức trung bình, duy nhất chỉ tham gia văn nghệ văn gừng, quậy phá là vượt trội, cả thời học sinh không biết cảm giác được bạn trai theo đuổi nó ra làm sao?”. Hồng Ánh còn không tiếc lời ca ngợi cảnh thiên nhiên trong phim “đẹp mê hồn”.
Phan Gia Nhật Linh khoe: “Có rất nhiều khán giả, không chỉ thế hệ 7x,8x mà cả 9x, 2000, cũng rất đồng cảm với bộ phim”. Họ nhắn tin chia sẻ rung động của mình với bộ phim khiến đạo diễn cảm thấy vui “không kém những con số ở phòng vé”. Nhiều lí do khác nhau khiến khán giả quan tâm “Cô gái đến từ hôm qua”. Đặt câu hỏi với một khán giả trẻ tới xem phim: “Phim bị chê khá nhiều, sao bạn vẫn mua vé vào xem?” thì nhận được câu trả lời: “Mình thích thì mình xem thôi”. Còn một người trẻ khác lại đến xem phim vì bị đám đông lôi kéo: “Khi xem trailer tôi đã thấy chán nhưng vẫn quyết đến xem bởi thấy nhiều người đi xem quá”.
Độ dài của phim bị nhiều “thượng đế” kêu ca, nhất là những người xem suất trưa. Ý kiến của Phan Gia Nhật Linh: “Tôi cũng biết phim dài vì nhà sản xuất là người đầu tiên khóc vì độ dài của phim. Thế nhưng tôi thật sự muốn giữ càng nhiều chi tiết trong truyện càng tốt”. Qua TPCN, anh muốn gửi lời động viên khán giả: “Có một sự thật là nếu bạn xem lại bộ phim lần nữa có thể bạn sẽ không thấy nó dài như lần đầu. Nhiều bạn đã nhắn tin chia sẻ điều này với tôi và tôi cũng khá bất ngờ vì điều đó”. Nếu đúng như lời Phan Gia Nhật Linh nói thì xem đến lần thứ ba, khéo nhiều khán giả lại than: “Ồ, sao phim ngắn thế” chăng?
Tái bản truyện dài “Cô gái đến từ hôm qua”
Một trong những đơn vị được hưởng lợi từ phim “Cô gái đến từ hôm qua” chính là NXB Trẻ, khi họ cho tái bản lần thứ 39 tác phẩm của Nguyễn Nhật Ánh đúng khi tác phẩm điện ảnh cùng tên chuẩn bị công chiếu, với 10.000 bản bình thường, có giá bìa: 80.000 đồng. Ngoài ra, còn có 1.000 bản đặc biệt có giá bìa 100.000 đồng. Phan Gia Nhật Linh được nhà văn Nguyễn Nhật Ánh mời đến cùng anh ký tặng sách và giao lưu với khán giả.
“Cha đẻ” của truyện dài “Cô gái đến từ hôm qua”, trong một cuộc trả lời phỏng vấn đã phát biểu cảm xúc: “Tôi thích phim này, Phan Gia Nhật Linh đã làm tốt hơn tôi tưởng nhiều”. Anh từng thấp thỏm khi đạo diễn tiết lộ phim có yếu tố hài. Nhưng cuối cùng, Nguyễn Nhật Ánh thở phào nhẹ nhõm, bởi hài trong “Cô gái đến từ hôm qua” không dung tục mà có những tình huống “bất ngờ duyên dáng”. Về phía Phan Gia Nhật Linh, anh chia sẻ giản dị mối quan hệ giữa mình và nhà văn khi bộ phim hoàn thành: “Tôi vẫn đi nhậu cùng anh Ánh được, với tôi như thế là quá vui rồi”.