Trong cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam, miền Bắc vẫn là mục tiêu tối quan trọng đối với Cơ quan Tình báo trung ương Mỹ (CIA).
Để theo dõi mọi động thái quân sự, chính trị, ngoại giao của Nhà nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa (nay là Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam), dưới đất họ tung ra miền Bắc hàng chục toán biệt kích, ngoài biển là lớp lớp tàu trinh sát thuộc Hạm đội 7, còn trên trời là máy bay do thám U2.
Tuy nhiên, những tin tức thu lượm được chưa làm hài lòng giới cầm quyền nước Mỹ. Vì thế, năm 1972, CIA đã thực hiện một kế hoạch liều lĩnh: Đó là cử một nhóm biệt kích gồm 2 người xâm nhập tỉnh Nghệ An để cài đặt thiết bị nghe lén vào đường dây điện thoại…
Kỳ 1: Chuẩn bị phương tiện
1. Trong suốt cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam, tin tức về miền Bắc Việt Nam do các cơ quan tình báo Mỹ như tình báo Lục quân, Hải quân, Không quân, CIA, NSA… thu được rất ít ỏi. Một phần vì quân dân miền Bắc không ngừng nâng cao tinh thần cảnh giác.
 |
Chiếc trực thăng Hughes 500 số hiệu N351X tại căn cứ PS-44, Pakse, Lào trước ngày xâm nhập tỉnh Nghệ An.
Mặt khác, các nhà lãnh đạo Hà Nội hạn chế sử dụng sóng vô tuyến trong thông tin liên lạc đến mức tối đa vì họ biết hệ thống trinh sát điện tử của người Mỹ đặt tại bán đảo Sơn Trà, Đà Nẵng, các trạm thu tin trên đất Lào và các tàu mã thám thuộc hạm đội 7 thường xuyên lảng vảng ở ngoài khơi vịnh Bắc Bộ có thể dễ dàng bắt được tần số của các sóng này, và đội ngũ chuyên viên giải mã của Mỹ đều là những người giỏi.
Vì vậy, phần lớn mệnh lệnh chỉ huy chiến đấu của Quân đội nhân dân, của Lực lượng Công an nhân dân Việt Nam đều thông qua mạng lưới điện thoại hữu tuyến.
Điều này có cái bất lợi là phải rải dây - lắm khi dài cả trăm kilômét, xuyên qua đèo cao, dốc thẳm, rừng già…, đồng thời phải thường xuyên túc trực một đội quân vừa đề phòng biệt kích phá hoại, vừa làm nhiệm vụ bảo trì, sửa chữa, thay thế nếu chẳng may nó bị đứt hoặc hở mạch.
Tuy nhiên, ưu điểm do đường dây hữu tuyến mang lại là đối phương khó có thể nghe lén vì nếu muốn nghe lén, người Mỹ phải cử kỹ thuật viên đến tận nơi, sờ tận tay nhưng đó là chuyện không tưởng, chưa kể khi bộc lộ phần lõi bằng đồng hoặc bằng kim loại khác bên trong sợi dây để kết nối thiết bị nghe lén, nó sẽ tạo ra nhiễu - dù chỉ một thời gian rất ngắn nhưng vẫn có thể khiến người trực tổng đài nghi ngờ.
2. Đầu tháng 2/1971, trong một phi vụ do thám trên bầu trời miền Bắc Việt Nam, máy bay U2 đã chụp một loạt ảnh tại một khu vực cách thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An khoảng 46km về phía tây nam.
Phân tích những bức ảnh này, chuyên viên không ảnh ở căn cứ Clark, Philippines nhận thấy có một đường dây điện thoại được mắc trên những thanh ngang, đóng vào những cây cột bằng gỗ cao khoảng 4m, nhìn như những cây thập giá.
Cạnh đó là một con đường đất nhỏ, có lẽ dành cho xe đạp chạy song song với những cột điện thoại. Đường dây ấy kéo dài đến gần con sông Lam rồi đi lên một sườn núi.
Đến đoạn này, con đường đất kết thúc, có lẽ do địa hình quá dốc đối với xe đạp, còn những cột điện thoại thì tiếp tục đi sâu vào trong núi. Tại đây, có một căn nhà nhỏ, xây bằng gạch không tô, nằm ẩn khuất dưới những tán lá. Và do rừng quá rậm rạp nên những bức ảnh không cho biết đường dây điện thoại ấy còn kéo dài đến đâu.
Từ lâu, CIA đã biết Nghệ An là một trong những điểm tập kết người, vũ khí cùng hàng tiếp liệu chi viện cho chiến trường miền Nam bằng cách qua Lào rồi đi vào một tỉnh nằm ở bắc Tây Nguyên là Kon Tum.
Trong hồ sơ "Im lặng số 1 - Những bí mật của cuộc chiến Việt Nam - Quiet One - The Secrets in Vietnam War", báo cáo của sĩ quan do thám điện tử McTunler gửi Lầu Năm Góc đã viết: "Đây chắc chắn là hệ thống thông tin liên lạc, chỉ đạo những cuộc hành quân sang Lào và đây cũng là địa điểm lý tưởng để đặt thiết bị nghe lén".
Liên tục trong suốt tháng 2, máy bay do thám U2 chụp thêm hàng trăm tấm ảnh về đường dây điện thoại.
Qua phân tích, các chuyên viên không ảnh nhận thấy việc tuần tra bảo vệ không tuân theo quy luật nào. Có khi là hai người đàn ông trên một chiếc xe đạp, vai đeo súng trường CKC, sáng sớm chạy đến cạnh con sông Lam thì dừng lại, ở đó khoảng nửa tiếng rồi quay về. Cũng có khi một tốp vài người có vũ trang, từ căn nhà trên sườn núi đi bộ xuống vào buổi chiều.
 |
Biệt kích Lào thực tập lắp đặt thiết bị nghe lén.
Đặc biệt nhất là những tấm ảnh chụp một nhóm kỹ thuật viên sửa chữa đường dây. Họ dùng hai chiếc thang bằng tre chụm vào nhau theo hình chữ V ngược rồi một người trèo lên, còn vài người giữ thăng bằng ở phía dưới.
Các bức ảnh cho thấy những đoạn dây cần sửa chữa đều nằm ở giữa hai cột, bị đứt do nhánh cây rừng rơi xuống hoặc do lâu ngày, dưới tác động của sức nóng mặt trời, lớp nhựa bọc dây lão hóa, bong tróc ra. Khi gió thổi mạnh, hai sợi dây thỉnh thoảng lại chập vào nhau gây đoản mạch.
Thời điểm này, Ngoại trưởng Mỹ là Henry Kissinger đã có những cuộc gặp riêng với đại diện Nhà nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa là Cố vấn đặc biệt Lê Đức Thọ và Bộ trưởng Xuân Thủy nên Tổng thống Richard Nixon cũng như Lầu Năm Góc và CIA rất muốn biết các động thái của Quân Giải phóng trên chiến trường miền Nam Việt Nam, nhất là nếu Hiệp định Paris được ký kết. Vì vậy, việc nghe lén điện thoại lại càng thêm cấp thiết.
Theo chuyên gia phân tích của CIA là Dustin Kane thì: "Biết trước được những hành động của đối phương sẽ giúp chúng ta có lợi thế hơn nếu cần phải đánh phủ đầu, cũng như trong đàm phán".
Đến tháng 4/1971, một kế hoạch đã được CIA lập ra. Đó là một tấm pin mặt trời đường kính chỉ 10cm sẽ được lắp vào một đỉnh cột điện thoại để cung cấp năng lượng cho một máy thu, phát sóng cũng chỉ nhỏ bằng nửa bao thuốc lá đặt kế bên. Tất cả đều ngụy trang cho giống với màu sắc cây cột và nếu chỉ nhìn lướt qua, rất khó phát hiện.
Do máy thu, phát sóng nhỏ, công suất yếu, CIA sẽ thiết lập một trạm khuếch đại tín hiệu trên đất Lào rồi từ trạm này, những cuộc đàm thoại nghe lén được sẽ chuyển tiếp về Thái Lan.
Vẫn theo sĩ quan do thám điện tử McTunler: "Kế hoạch hoàn hảo đến nỗi chúng tôi tưởng như việc đặt thiết bị nghe lén sẽ chẳng gặp một trở ngại gì, giống như bạn leo lên nóc nhà mình để dựng một ăng ten thu tín hiệu truyền hình vậy".
Tuy nhiên, làm thế nào để có thể đặt thiết bị nghe lén một cách an toàn, không bị phát hiện? Rút kinh nghiệm những toán biệt kích gửi ra Bắc đều bị bắt hoặc sau khi nhảy xuống đất, mọi liên lạc với trung tâm chỉ huy ở Sài Gòn cũng im luôn nên phương án sử dụng kỹ thuật viên từ lãnh thổ Lào, vượt biên giới bí mật tiếp cận với đường dây điện thoại bị bác ngay từ đầu.
Với phương án một cuộc đột kích chớp nhoáng, bắt cóc một hay vài người dân ở những khu vực xung quanh rồi mua chuộc và huấn luyện họ cách thức cài đặt thiết bị nghe lén cũng bị xem là ảo tưởng bởi lẽ cuộc đột kích ấy chắc chắn không thể giữ bí mật được lâu khi gia đình của những người bị bắt cóc không thấy chồng, cha, anh, họ về, mà thời gian để mua chuộc, dụ dỗ, huấn luyện lại không chỉ một ngày một bữa.
Sau nhiều cuộc họp bàn bạc, tranh luận dựa trên những dữ kiện do nhóm chuyên viên phân tích không ảnh cung cấp, những người đứng đầu CIA chọn phương án tiếp cận đường dây điện thoại bằng trực thăng.
 |
Một bức không ảnh do máy bay U2 chụp con đường đất và các cột điện thoại ở Nghệ An.
Một chiếc trực thăng bay ở chế độ bay treo - nghĩa là đứng yên một chỗ ngay trên cột điện thoại, thả kỹ thuật viên xuống bằng thang dây, lắp đặt thiết bị nghe lén rồi lại bay lên ngay xem ra khả thi.
Tuy nhiên, với những loại trực thăng của Hãng Hàng không Mỹ (Air America) - là hãng hàng không có vỏ bọc dân sự, hoạt động dưới sự chỉ huy trực tiếp của CIA - có thể thực hiện phương án này là Bell 205, H 34, UH thì tiếng ồn do động cơ gây ra quá lớn, ai cũng nghe được trong phạm vi bán kính đến vài kilômét.
Cuối cùng, CIA quyết định chọn loại trực thăng OH6A - Loach để tiến hành việc nghe lén, và kế hoạch nghe lén mang mật danh là "Chính lộ - Main Street".
3. Được Hãng Hughes, Mỹ, chế tạo, trực thăng OH6 có thể đảm nhiệm các chức năng tấn công, hộ vệ và trinh sát. Nó được trang bị động cơ Allison T68-A5A công suất 317 mã lực, trọng lượng rỗng là 696kg, tải trọng tối đa 1.610kg. OH6 có thể bay với vận tốc 282km/giờ và hoạt động trong phạm vi 430km.
Được vũ trang bằng 2 súng máy M60 hoặc 1 đại liên minigun 6 nòng, hoặc 2 đại liên 12,7mm cùng 14 quả rốckét 70mm Hydra và 4 tên lửa chống tăng TOW hay tên lửa Hellfire nên vì thế, OH6 có hỏa lực khá mạnh. Hơn nữa, nó còn được lắp đặt một thiết bị "phun lưới bắt người".
Nếu phát hiện 1 hoặc 2 người đang di chuyển trên một địa hình trống trải và nếu nghi ngờ đó là du kích, phi công sẽ cho máy bay sà sát xuống rồi bấm nút phun lưới.
Tấm lưới làm bằng sợi kelva mảnh như sợi chỉ nhưng sẽ thít chặt vào thân thể người bị bắt, càng giãy giụa nó càng thít chặt hơn, thậm chí cứa đứt da. Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam cùng người dân gọi OH6 là trực thăng "cán gáo" bởi lẽ hình dạng nó giống một quả trứng với cái đuôi mỏng manh, nhìn y như cái gáo múc nước.
Khi đưa vào sử dụng tại chiến trường miền Nam Việt Nam, người Mỹ đã cho in những tờ truyền đơn bằng tiếng Việt, rải xuống những vùng giải phóng, tuyên truyền rằng OH6 có thể "bay thụt lùi rồi dùng cánh quạt đuôi quậy nát những vách nhà bằng tranh hoặc lá dừa nước để phát hiện du kích Việt Cộng ẩn náu bên trong".
Tuy nhiên, đó là chuyện thổi phồng nhằm tạo ra hoang mang tâm lý bởi lẽ bay thụt lùi thì được, nhưng cánh quạt đuôi nếu chém vào những thân tre dùng làm cột nhà sẽ bị cong, thậm chí còn có thể gãy. Khi ấy, việc triệt tiêu mô men xoắn do cánh quạt chính tạo ra sẽ mất, và trực trăng sẽ xoáy trôn ốc trước khi cắm đầu xuống đất.
Trở lại chuyện xâm nhập tỉnh Nghệ An, thời điểm ấy Air America đang sở hữu 2 chiếc trực thăng OH6, nhưng là phiên bản dành cho dân sự, không vũ trang, được định danh là Hughes 500.
Khi quyết định chọn loại máy bay OH6 làm con át chủ bài cho việc cài đặt thiết bị nghe lén điện thoại, CIA lấy cả hai chiếc Hughes 500 của Air America rồi chuyển cho Hãng Hughes, cấp cho họ 200 nghìn USD, yêu cầu họ làm thế nào để giảm bớt đến mức tối đa tiếng ồn do động cơ gây nên.
Suốt 3 tháng làm việc cật lực, bộ phận chuyên gia của Hughes đã thành công bằng cách thay đổi cấu trúc của cánh quạt, từ 2 lá tăng lên 4 lá, đồng thời lắp đặt thêm một bánh răng có tác dụng làm giảm vận tốc quay của cánh quạt đuôi, bố trí thêm một thùng xăng phụ trong khoang hành khách để kéo dài thời gian hoạt động, ống xả cũng được kéo dài về phía sau với những vách ngăn "lá sách" nhằm giảm tiếng ồn. Sau khi hoàn thành, chiếc Hughes 500 được đặt tên là "Im lặng số 1 - Quiet One".
Tiến hành bay thử, Hãng Hughes chọn một khu ngoại ô giàu có ở thành phố Los Angeles, nơi cư dân không ngớt than phiền về những tiếng động ầm ĩ của trực thăng cảnh sát tuần tra, bay ở độ cao thấp.
Kết quả ngoạn mục đến nỗi trong suốt 7 ngày kể từ lúc tiến hành bay thử, người dân ở khu ngoại ô này đã hỏi nhau, rằng không biết ngân sách thành phố có cắt giảm tiền xăng cho trực thăng tuần tra hay không mà cả tuần lễ chẳng thấy bóng dáng một chiếc nào…
(Còn tiếp)
