Nhà nghiên cứu, phê bình âm nhạc Nguyễn Quang Long khẳng định với Tiền Phong, trong sinh hoạt văn hóa quan họ của các cụ ngày xưa ở vùng Kinh Bắc "không có hoạt động liên quan đến việc cho tiền bạc". Trước đây, các liền anh, liền chị tham gia hội với tư cách nghệ sĩ đồng thời là người thưởng thức. Vì thế chuyện mua bán, thưởng tiền không xuất hiện.
Tuy nhiên, việc “ngả nón xin tiền”, thưởng cho nghệ sĩ hát quan họ diễn ra nhiều năm nay ở hội Lim và các hội miền quan họ. Nhà nghiên cứu, phê bình âm nhạc Nguyễn Quang Long cho biết hiện tượng thưởng cho nghệ sĩ là hoàn toàn bình thường, bởi bản chất hội hát bây giờ không còn như xưa.
 |
Ban tổ chức Lễ hội Lim nghiêm cấm tất cả hình thức hát quan họ ngửa nón nhận tiền. |
Trước đây khi tham gia hội hát, các liền anh, liền chị vừa là những người đi chơi hội, vừa là những nghệ sĩ, họ hát cho nhau nghe và giãi bày tâm tư, tình cảm với nhau. Bây giờ hội hát có sự tham gia của rất nhiều người không chỉ còn riêng của các liền anh liền chị, cộng đồng địa phương tổ chức hội mà còn có du khách thập phương, thế nên việc thưởng tiền cho những người hát là bình thường.
"Vẫn là những câu hát quan họ ấy, nhưng không phải là nghệ sĩ hát giao lưu với nhau mà hát để phục vụ khán giả thì việc khán giả thưởng tiền là bình thường”, nhà nghiên cứu, phê bình âm nhạc Nguyễn Quang Long lý giải.
UBND huyện Tiên Du yêu cầu BTC hội Lim tổ chức hội theo nghi thức truyền thống đảm bảo giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa quê hương, ngăn chặn, bài trừ sự xâm nhập của những sản phẩm văn hóa có nội dung xấu.
Cụ thể, UBND huyện Tiên Du nghiêm cấm tất cả hình thức hát quan họ ngửa nón nhận tiền trong hội Lim, khuyến khích các điểm hát quan họ dùng nhạc cụ dân tộc, không hát nhạc mới, hát chèo, hát văn nhảy đồng, các loại nhạc khác không phù hợp, nghiêm cấm các trò chơi điện tử, xiếc, mô tô bay, quảng cáo và các trò chơi khác dùng loa nén, sử dụng âm thanh loa máy có công suất lớn gây ảnh hưởng đến không gian lễ hội.
Ông Nguyễn Quang Long cho rằng dù số tiền ít hay nhiều đều là tấm lòng của khán giả dành cho các nghệ sĩ, vì thế BTC nên để cho các nghệ sĩ nhận số tiền đó.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Quang Long đề xuất cần xem xét cách cho và nhận thế nào cho hợp lý, tránh phản cảm.
“Chẳng hạn, Ban tổ chức có thể quy định là thuyền hát đi đến đâu thì trên bờ có một người mặc trang phục theo quy định của BTC để khán giả nhận biết và thưởng tiền. Nếu làm như vậy khán giả vừa có thể thưởng cho nghệ sĩ, vừa đảm bảo an toàn cho các liền anh, liền chị, tránh để họ nhoài người đưa nón dễ rơi xuống sông, xuống ao”, nhà nghiên cứu, phê bình âm nhạc Nguyễn Quang Long nêu.
 |
Hội Lim là lễ hội lớn của tỉnh Bắc Ninh, được coi là nét kết tinh độc đáo của vùng văn hóa Kinh Bắc. Hàng năm, lễ hội thu hút đông đảo du khách thập phương về với vùng quê Kinh Bắc - Bắc Ninh. |
Lễ hội Lim năm 2023 được tổ chức trong hai ngày 12 và 13 tháng Giêng năm Quý Mão (tức ngày 2 và 3/2/2023) tại 3 xã thuộc tổng Nội Duệ xưa, nay là thị trấn Lim, xã Nội Duệ và xã Liên Bão, trong đó trung tâm lễ hội là núi Hồng Vân (núi Lim) thị trấn Lim. Chính hội diễn ra ngày 13 tháng Giêng.
Bên cạnh phần lễ trang nghiêm, phần hội gồm các hoạt động như hát đối đáp quan họ tại các lán trại quan họ (12 lán), tổ tôm điếm, thư pháp, hội thơ, chương trình văn nghệ được biểu diễn tại sân khấu chính của Lễ hội Lim.
Tại các khu vực khác trên địa bàn ba xã diễn ra lễ hội cũng có loạt hoạt động vui chơi như thi cờ người, bóng chuyền hơi, tổ chức các canh hát quan họ truyền thống tại nhà chứa quan họ, hát quan họ tại cửa đình, cửa chùa, hát quan họ dưới thuyền, hát quan họ tại các gia đình nghệ nhân.
Huyện Tiên Du cũng nghiêm cấm các hàng quán, dịch vụ bày bán hàng, kinh doanh trên đồi Lim, nghiêm cấm lợi dụng trò chơi dân gian để tổ chức cờ bạc trá hình và không tổ chức trò chơi chọi gà.
