Thủ tướng Phan Văn Khải thăm Hoa Kỳ 10 năm trước-Kỳ 3

Chuyện các đại gia Hoa Kỳ tặng quà Thủ tướng Việt Nam

Thủ tướng Phan Văn Khải tới thăm tập đoàn Boeing
Thủ tướng Phan Văn Khải tới thăm tập đoàn Boeing
TPO - Bảo tàng âm nhạc, Bảo tàng Hàng không, Bảo tàng sinh vật biển,  Công viên Arboretum có 10.000 loài cây khác nhau, Woodland Park Zoo vườn thú với hơn 300 loài, Chợ cổ Pike Place, rồi nhà riêng của Bill Gates vv...Chao ôi, bao nhiêu là địa danh bắt mắt?

Tiếng là đến được cổng bắt vào miền Tây nước Mỹ, thành phố được Seattle, cái mệnh danh là thành phố màu xanh ngọc (The Emerald City) nhưng cái thân mình có được đi đến đâu mà biết! Thời gian của cánh báo chí tháp tùng chúng tôi đều trang trải cho bằng hết chương trình.

Cảnh vật lẫn quí vật thì không thấy, nhưng quí nhân, nói đúng hơn là những yếu nhân, chủ những tập đoàn, những công ty hàng đầu của thành phố Seattle, của tiểu bang Washington, nếu không muốn nói đó là những nhân vật quan trọng của nước Mỹ này đang đứng quanh Thủ tướng Việt Nam ở hành lang  phòng Congress khách sạn Fairmont Olympic, trong chương trình với tên gọi là cuộc gặp gỡ một số tập đoàn tham gia tổ chức chuyến thăm của Thủ tướng Phan Văn Khải.

Tôi không thể và có lẽ cũng chả nên biết, cá nhân hay tổ chức nào của Việt Nam hay Hoa Kỳ đứng ra để mà gặp họ làm khơi dậy sự sốt mến nhiệt tình của những tổ chức và cá nhân này đối với Việt Nam. Mà sự sốt mến ấy được thể hiện bằng những việc làm cụ thể của những người hằng tâm hằng sản, người thì góp của hoặc góp công,  hết thảy đều tình nguyện  góp phần tiền mình, góp sức mình với mục đích để chuyến thăm Hoa Kỳ của Thủ tướng và đoàn đại biểu Việt Nam thành công.

 Có lẽ dân mình chưa quen lắm tới cụm từ, đến khái niệm vận động hành lang ( lobby) một thông lệ bình thường trong đời sống chính trị kinh tế ở Hoa Kỳ. Vận động hành lang là hoạt động tiếp cận các chính khách nhằm thuyết phục họ ủng hộ một mục tiêu cụ thể. Tại Hoa Kỳ, vận động hành lang có nghĩa là cố gắng giành đuợc sự ủng hộ của các nghị sĩ Quốc hội hoặc của các nhà lập pháp của một tiểu bang. Hầu hết các hoạt động vận động hành lang ngày nay được thực hiện bởi các nhóm gây sức ép hoặc bởi các chuyên gia vận động hành lang hoạt động rất chuyên nghiệp! Các nhóm gây sức ép hoạt động nhân danh một giới nào đó trong xã hội hoặc hoạt động nhằm một mục đích, một vấn đề cụ thể. Nhiều người thuê hẳn những người liên lạc viên nhằm tăng cường tiếp xúc và thắt chặt mối quan hệ với các chính khách những người đó có thể sẽ đồng tình ủng hộ. Các công ty lớn thường dùng những chuyên gia vận động hành lang hoạt động một cách chuyên nghiệp để luôn được thông báo những gì đang diễn ra, đang thảo luận ở Quốc hội để rồi thuyết phục các chính khách đưa những quan điểm của mình vào các cuộc bàn thảo.

Các chuyên gia này cung cấp các thông tin cho các chính khách, các chính trị gia và đôi khi cung cấp cả cứ liệu chứng cứ để trình Quốc hội. Họ còn nỗ lực tác động lên cái cách mà các nghị sĩ Quốc Hội bỏ phiếu chẳng hạn như bằng cách thuyết phục các nghị sĩ quốc hội rằng một chính sách cụ thể nào đó sẽ được những người mà họ đại diện hài lòng. Các chuyên gia vận động hành lang có thể gây ảnh hưởng lớn đến các chính khách bằng cách mời họ những bữa ăn trưa ăn tối thịnh soạn. Nhưng có những điều luật giới hạn câu thúc họ như loại quà nào được nhận loại quà nào không và loại quà tặng nào cần phải khai báo.  Việc thuê công ty vận động hành lang chuyên nghiệp có thể tiến hành theo vụ việc cụ thể, có thể hợp đồng trọn gói lâu dài. 

Có thể dùng danh nghĩa của Chính phủ, một Bộ ngành một Hiệp hội, Đại sứ quán, doanh nghiệp vv... (Chao ôi nếu ta có những công ty có những chuyên gia như thế, nếu ta đã sử dụng nhiều hình thức vận động hành lang như thế trên đất Mỹ thì những vụ kiện bán phá giá tôm, cá basa và cộm cán như vụ kiện chất độc màu da cam chắc có phần nào sẽ vơi bớt đi những nhọc nhằn trắc trở không đáng có)  Và bây giờ, tôi đang được mục sở thị một hình thức vận động hành lang độc đáo, lớn hơn hoành tráng hơn (mà có thể tạm gọi là đi tắt, đón đầu được không nhỉ)  chắc chắn, hiệu quả của người Việt mình...

 Ấy là việc các ông chủ của những tập đoàn kinh tế hùng mạnh đứng đầu nước Mỹ và cả thế giới (Những ông chủ ấy có thể ngồi ăn tối, thậm chí có thể bá vai với Tổng thống với các chủ tịch Hạ viện, thượng viện không mấy khó khăn như thời báo New York Times từng bình phẩm). Họ đang đứng với Thủ tướng ta đây mà bạn bè mà thương thảo mà bàn việc làm ăn với một Việt Nam ổn định và đổi mới.

 ... Tôi tới muộn nên không rõ chủ lẫn khách chuyện trò thoải mái như thế này đã bao lâu nhưng hình như trong tư thế đứng để nói vo với nhau nó trở nên thân gần, tự nhiên và có nhiều chuyện để nói so với tư thế khi chĩnh chiện trong phòng khách sáng choang kề bên? Vậy nên chủ lẫn khách, chuyện cứ rôm rả.

 Đại diện công ty Microsoft có trụ sở tại Seattle này hồ hởi thông báo với Thủ tướng Việt Nam rằng mới đây, gần chục em học sinh Việt Nam đã đoạt giải trong một cuộc thi do đại diện Microsoft ở Việt Nam tổ chức và nói thêm rằng, bằng khảo sát, nghiên cứu của mình, chỉ số IQ của học sinh Việt Nam đứng vào hàng khả quan... Thủ tướng cám ơn, rồi nói tiếp, đại ý nhưng thưa các bạn thân mến, phải có những cú hích, phải có những tác động của ông Bill Gates, của Công ty Microsoft thì chỉ số IQ ấy mới hiệu quả và hữu ích! Một vị tò mò, xin lỗi ngài, hồi trưa vừa xuống máy bay, ngài đã tới ngay Hãng Boeing? Lý do gì vậy? 

Thủ tướng cười, chúng tôi chân thành cảm ơn Boeing cũng như các ngài có mặt tại đây đã tham gia có hiệu quả trong việc tổ chức chuyến thăm chính thức Hoa Kỳ của chúng tôi. Việc đoàn đại biểu Chính phủ Việt Nam đến Hoa kỳ lần này trên chính chiếc Boeing 777 an lành, chính là minh chứng cho quan hệ hợp tác hiệu quả, tin cậy giữa tập đoàn Boeing với Việt Nam. Rồi qua chủ nhà, các vị khách cũng biết thêm, chiếc chuyên cơ này là một trong 4 chiếc Boeing loại 777-200 ER mà Việt Nam mua của Boeing  trong khoảng thời gian 2003-2004. Và sắp tới, Việt Nam sẽ tiếp tục mua của Boeing loại máy bay chở khách hiện đại loại Boeing 787. Hợp đồng mua máy bay sẽ được hoàn tất trong chuyến đi này. 

Tôi chợt nhớ Phó Thủ tướng Vũ Khoan có lần thân mật với anh em báo chí với một chút khẩu khí rằng, Việt Nam sẵn sàng làm bạn với tất cả các nước, cứ thứ gì tốt, hay, là Việt Nam sẵn sàng học, hàng gì tốt, Việt Nam sẵn sàng mua! ( Cũng xin nói thêm, Boeing là một trong những công ty Mỹ đã rất tích cực vận động chính quyền bỏ cấm vận với Việt Nam, miễn áp dụng điều khoản bổ sung Jakson- Vanik hằng năm và đặc biệt là vận động cho việc ký kết và phê chuẩn Hiệp định Thương mại song phương. 

Boeing cũng có nhiều hoạt động vận động chính trị, tạo thuận lợi cho thương mại song phương cũng như hỗ trợ cụ thể để nâng cao năng lực cho ngành hàng không Việt Nam từ khâu quản lý, kỹ thuật, thị trường đến khuếch trương hình ảnh).  Nghe vậy, tôi thêm cái sự suy diễn rằng, vị thế Việt Nam, những thành tựu nước mình đạt được trong những năm đổi mới là khái niệm, nhưng nội hai chi tiết sinh động vừa lẩy ra trong cuộc gặp đã  chứng tỏ Việt Nam sẵn sàng làm bạn với các nước, các đối tác làm ăn kể cả là các ... đại gia, điều đó khiến các vị khách thích thú?  

Nhiều câu hỏi được nối thêm với Phó thủ tướng Vũ Khoan, với Bộ trưởng Đoàn Mạnh Giao, với Bộ trưởng Cao Đức Phát với cả bà nghị sĩ Tôn Nữ Thị Ninh và nhà sử học Dương Trung Quốc những vấn đề mà họ đang quan tâm. Không khí thân mật nên có những câu hỏi đại loại như thế này xuất hiện... Hình như một vị hỏi Thủ tướng rằng, Tổng thống Bush khoái chơi golf và câu cá, thế còn Thủ tướng Việt Nam thích giải trí những môn gì sau những giờ làm việc căng thẳng? Thủ tướng ta cũng thân mật nhũn nhặn mà rằng, Thủ tướng thích chơi cầu lông. 

Vị đại diện hãng Nike (cũng xin mở ngoặc một chút. Giới thể thao chắc không lạ với ông chủ của hãng Nike, Chủ tịch kiêm giám đốc điều hành William Perez ngoài sở thích chơi golf còn tham gia 10 cuộc chạy maratong tại Mỹ và Tây Ban Nha. Giới mộ điệu dụng cụ lẫn quần áo thể thao trên thế giới có lẽ không ai không biết đến sản phẩm của Hãng Ribbon Sport, năm 1972 đổi tên thành Hãng Nike. Giầy dép, quần áo, các đồ dùng thể thao với nhiều loại nhãn hiệu nhưng nổi tiếng vẫn là Nike. 

Nike hiện có 23.000 nhân viên trên toàn thế giới. Nếu tính cả khâu sản xuất, vận chuyển, bán lẻ và dịch vụ phải trên một triệu người) Năm 2003, doanh thu của Nike đạt 10,8 tỷ USD. Nike có văn phòng đại diện tại Việt Nam từ năm 1995. Tại Việt Nam, Nike có 9 nhà máy sản xuất giày và 35 nhà máy sản xuất quần áo cho Nike, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho 130.000 lao động. Tổng vốn đầu tư của các nhà máy đối tác giầy cho Nike tại Việt Nam đạt trên 396 triệu USD. Giá trị xuất khẩu sản phẩm đạt trên 4,1 tỷ USD trong 10 năm qua. 

Thủ tướng Phan Văn Khải đang xem xét để trao Bằng khen cho Văn phòng đại diện Nike tại Việt Nam vì thành tích trong tạo việc làm, môi trường quan hệ lao động, chăm lo đời sống vật chất tinh thần cho người lao động) đứng gần đó sốt sắng nói ngay, Hãng Nike sẽ sẵn sàng thửa riêng cho Thủ tướng Việt Nam một bộ đồ để chơi cầu lông thật mỹ mãn! 

Trong tiếng cười vui vẻ, vị đại diện hãng GAP ( lại cũng phải mở ngoặc về GAP, Tập đoàn may mặc thời trang lớn nhất thế giới, mấy năm qua đã có nhiều dự án hợp tác làm ăn với giới doanh nghiệp dệt may Việt Nam. Hoạt động kinh doanh may mặc của GAP tại Việt Nam, nhất là gia công những sản phẩm thời trang xuất khẩu tạo việc làm cho lao động Việt Nam đã thu được những thành tựu khích lệ) nhũn nhặn phát biểu rằng cũng sẵn sàng thửa riêng cho Thủ tướng một bộ đồ thể thao chuẩn nhất!

Đợi cho những tiếng cười vui ngớt,  một vị  ở Văn phòng Thống đốc Bang Washington, giọng thoắt nghiêm trang đại ý, Thưa Thủ tướng Phan Văn Khải, nếu những món quà ấy là hiện thực, thì trên người ngài bây giờ là bộ đồ thể thao chuẩn nhất của hãng GAP. Trên vai ngài là bộ vợt cầu lông mốt nhất, dưới chân ngài là đôi giầy tốt nhất mốt nhất của Hãng Nike và chắc Hãng Microsoft cũng sẵn lòng tặng ngài chiếc máy vi tính xách tay mới nhất chuyên xài phần mềm tiên tiến nhất của Microsoft. Vậy thì ngài bây giờ là người toàn cầu hoá rồi! 

Cuộc gặp lại rộ lên những tiếng cười vui vẻ. Vẫn giữ nguyên cái cười cởi mở, giọng Thủ tướng Phan Văn Khải điềm đạm, đại ý, cá nhân tôi xin cám ơn lòng tốt của các ngài. Cái mà cá nhân tôi cũng như nhân dân Việt Nam cần và muốn là sự hợp tác đầu tư nhiều mặt không chỉ của những hãng, những công ty hàng đầu thế giới như GAP, như Nike mà của nhiều hãng, nhiều Công ty Hoa Kỳ đối với  thị trường Việt Nam. Sự phát triển mạnh mẽ của kinh tế Việt Nam là có lợi cho các bạn. Sự có mặt của các bạn ở Việt Nam là có lợi cho chúng tôi. Điều này là chất keo gắn bó chúng ta với nhau lâu dài... Và cũng chính là phần thưởng quí giá nhất đối với cá nhân tôi, với tất cả chúng ta hôm nay!

Sự tử tế xứ nào hình như cũng rộ lên tràng pháo tay như chiều nay ở hành lang  khách sạn Fairmont Olyimpic xứ miền Tây nước Mỹ!

Đêm tiệc của chính quyền bang Washington thành phố Seattle và một số Công ty lớn của Mỹ chiêu đãi Thủ tướng Phan Văn Khải và đoàn tại phòng Spanish Ballroom của khách sạn có mặt của ngài Thông đốc bang và những gương mặt sáng giá của nền kinh tế Mỹ còn co sự hiện diện của nhiều thành phần khác. Tôi thích thú chứng kiến cụ  Mac Shin năm nay đã sắp cửu tuần hai tai điếc đặc nên chất giọng của cụ càng vang to trong không khí ồn ào náo nhiệt này. Cụ Mac Shin nguyên là thành viên trong đội OSS sát cánh cùng quân giải phóng của Việt Minh ở chiến khu Việt Bắc tháng 8 năm 1945 ấy đang kề sát mớ tóc bạc của mình với mái tóc trắng bông của nhà sử học Dương Trung Quốc. Cụ khoe được đích thân Uncle Ho ( Bác Hồ) lựa chọn từ Côn Minh về chiến khu Việt Bắc làm báo vụ viên. Hoá ra cụ là người theo Bác về Việt Bắc trước cả nhóm Con Nai...

Cụ xúc động kể lại ở chiến khu Việt Bắc, một bữa Bác Hồ thân mật nói với cụ rằng có muốn lấy vợ Việt Nam thì Bác sẽ làm mối cho một người... Cụ nói Bác luôn là người cha tinh thần của mình. Cụ đưa cho nhà sử học Dương Trung Quốc cái địa chỉ E-mail của cụ YYYWWIL 456@aol.com. Cụ giải thích thế này: Ba chữ Y là ba nhân vật cụ khâm phục. Hồ Chí Minh. Võ Nguyên Giáp. Phạm Văn Đồng. Hai chữ WW là và hai chữ L là Thế chiến thứ hai ( World War II) 456 là thời điểm cụ theo Bác về Việt Nam ( tháng 6 năm 1945) Tết năm nào cụ cũng gửi tiền nhờ Hội hữu nghị Việt Mỹ mua cành đào hay chậu quất cho các cụ Đồng Minh Việt Mỹ của mình... 

(Còn tiếp)

MỚI - NÓNG
Nhiều chính sách mới có hiệu lực từ tháng 4/2024
Nhiều chính sách mới có hiệu lực từ tháng 4/2024
TPO - Từ tháng 4/2024, nhiều chính sách mới có hiệu lực như: sửa đổi, bổ sung một số điều của quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ thông; không xét danh hiệu “Lao động tiên tiến” với người tuyển dụng dưới 6 tháng; quy định mới về xét danh hiệu "Thầy thuốc nhân dân", "Thầy thuốc ưu tú"...
Công an thông tin về vụ múc đất cao tốc mang đi bán
Công an thông tin về vụ múc đất cao tốc mang đi bán
TPO - Lãnh đạo Công an huyện Krông Pắc (Đắk Lắk) cho biết, việc khởi tố 2 bị can liên quan múc đất công trình cao tốc Khánh Hoà - Buôn Ma Thuột mang đi bán là hồi chuông cảnh báo. Công an huyện sẽ kiểm tra, xử lý các xe quá khổ, quá tải, nhất là việc múc đất của dự án đổ đi nơi khác không đúng quy định.