Phát biểu khai mạc buổi lễ, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An Thái Thanh Quý bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với tổ tiên và các bậc tiền nhân đã có công khai sáng nên vùng đất Nghệ An; đời đời khắc ghi công lao to lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, các bậc tiền bối cách mạng, các anh hùng liệt sỹ, lớp lớp đồng bào, đồng chí đã anh dũng chiến đấu, hy sinh để giành lại độc lập, bảo vệ, gìn giữ từng tấc đất thiêng liêng của tổ quốc và quê hương.
Trong tiến trình phát triển của dân tộc, Nghệ An là vùng đất thiêng liêng của một dải non sông Việt Nam thống nhất. Ngay từ buổi bình minh của lịch sử, vùng đất Nghệ An đã có sự cư trú của người Việt Cổ. Đến nay, các di chỉ khảo cổ học được tìm thấy trên nhiều vùng miền trong tỉnh, đã khẳng định sự hiện diện và đóng góp của cộng đồng cư dân Nghệ An đối với sự hình thành nền văn hóa, văn minh đầu tiên của dân tộc Việt Nam.
Qua các cứ liệu lịch sử, Nghệ An xưa thuộc nước Việt Thường. Trải qua những thăng trầm của lịch sử, vùng đất này đã mang nhiều tên gọi khác nhau như: Hoài Hoan, Cửu Chân, Cửu Đức, Nhật Nam, Hoan Châu. Đến đầu thời đại Nhà Lý, tên Hoan Châu được đổi thành Nghệ An. Danh xưng Nghệ An có từ đó, trở thành tên gọi gần gũi, thân thương gắn liền vào lịch sử hào hùng của dân tộc và tồn tại sâu thẳm trong tâm thức các thế hệ người dân Nghệ An cho tới ngày nay.
“Nghệ An là quê hương của nhiều công trình kiến trúc nghệ thuật, lễ hội truyền thống đặc sắc, gắn với đời sống văn hóa tâm linh phong phú, những huyền tích, nhân vật lịch sử của dân tộc và quê hương. Trong niềm hân hoan của Đại lễ hôm nay, tỉnh Nghệ An vui mừng có thêm di tích cấp quốc gia đặc biệt Đình Hoành Sơn, một công trình kiến trúc nghệ thuật tiêu biểu về sự tài hoa, sáng tạo của ông cha để lại cho hậu thế”, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An Thái Thanh Quý nhấn mạnh.
Tỉnh Nghệ An ngày nay, có diện tích lớn nhất cả nước với gần 16.500km2 và dân số đứng thứ 4 với hơn 3,3 triệu người. Từ một tỉnh thuần nông, điểm xuất phát thấp, đến nay Nghệ An đã xây dựng được một nền tảng kinh tế - xã hội ngày càng vững chắc toàn diện.
Kỷ niệm 990 năm danh xưng Nghệ An, khẳng định một dấu mốc quan trọng, một chặng đường lịch sử vẻ vang mà biết bao thế hệ đã đổ công sức, xương máu đấu tranh với thiên nhiên khắc nghiệt và kẻ thù xâm lược để xây dựng và bảo vệ vùng đất Nghệ An tươi đẹp hôm nay. Là dịp để chúng ta ôn lại, hiểu hơn, trân quý hơn truyền thống lịch sử của quê hương; vững tin, quyết tâm chung sức, chung lòng hơn để xây dựng tỉnh Nghệ An ngày càng giàu đẹp, văn minh, viết tiếp trang sử hào hùng của vùng đất "địa linh nhân kiệt", quê hương Bác Hồ kính yêu.
Phát biểu tại buổi lễ, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đánh giá cao những đóng góp to lớn của Nghệ An vào thắng lợi vẻ vang của dân tộc. Đặc biệt, mảnh đất này đã sinh ra lớp lớp hào kiệt trong đó có vị lãnh tụ vĩ đại, người anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới - Hồ Chí Minh.
Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân chúc mừng những thành tựu to lớn mà Nghệ An đã đạt được trong những năm qua. Đồng thời, Chủ tịch Quốc hội cũng chúc mừng nhân dân tỉnh Nghệ An nhân dịp Đình Hoành Sơn (huyện Nam Đàn) được trao bằng Di tích Quốc gia Đặc biệt. Biểu dương Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh Nghệ An đã có những hoạt động thiết thực, ý nghĩa hướng về lễ kỷ niệm.
“Đây là thời điểm để chúng ta hướng đến dấu mốc quan trọng năm 2030 khi Nghệ An tròn 1.000 năm và cũng là kỷ niệm 100 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam. Với ý nghĩa đặc biệt đó, tỉnh cần phát triển đột phá hơn nữa để sớm trở thành tỉnh khá của cả nước, là trung tâm của vùng Bắc Trung Bộ. Tôi tin tưởng rằng, truyền thống lịch sử văn hóa của dân tộc Việt Nam nói chung và quê hương xứ Nghệ nói riêng sẽ là nguồn sức mạnh, động lực tinh thần to lớn để Đảng bộ, chính quyền, nhân dân tỉnh Nghệ An biến Khát vọng Sông Lam thành Kỳ tích sông Lam”, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh.