Ngày 28/7, tại Hà Nội đã diễn ra hội thảo tham vấn dự thảo báo cáo đánh giá và hướng dẫn doanh nghiệp, tổ chức khu vực ngoài nhà nước thực thi quy định pháp luật về phòng, chống tham nhũng.
Tham nhũng luôn được coi là một trong những trở ngại lớn nhất đối với hoạt động kinh doanh trong khu vực vì nó làm tăng chi phí kinh doanh, làm biến dạng môi trường cạnh tranh, hạn chế cơ hội đầu tư và gia tăng bất bình đẳng xã hội. Theo Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) tại Việt Nam trong những năm gần đây, hơn một nửa số công ty được khảo sát đã báo cáo về việc chi trả các chi phí không chính thức.
Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Ngọc Liêm phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: TNMT Tại Việt Nam, Luật Phòng, chống tham nhũng mới (năm 2018) có hiệu lực từ ngày 1 tháng 7 năm 2019. Nghị định 59/2019/NĐ-CP sau đó đã được thông qua để hướng dẫn thực thi Luật chống tham nhũng. Một trong những điểm mới quan trọng của Luật phòng, chống tham nhũng là dành cả một chương mới về phòng, chống tham nhũng trong các doanh nghiệp và tổ chức khu vực ngoài Nhà nước. Đây là lần đầu tiên Luật phòng, chống tham nhũng mở rộng phạm vi điều chỉnh sang khu vực ngoài Nhà nước.
Phát biểu khai mạc hội thảo, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Ngọc Liêm cho biết, trong bối cảnh tham nhũng trong khu vực tư diễn biến phức tạp và có nguy cơ gây ra hệ lụy nghiêm trọng đối với sự ổn định, phát triển kinh tế - xã hội, phòng, chống tham nhũng ở khu vực này là yêu cầu tất yếu.
“Báo cáo đánh giá quy định pháp luật về phòng, chống tham nhũng trong khu vực ngoài nhà nước và đề xuất hướng dẫn đối với doanh nghiệp, tổ chức khu vực ngoài nhà nước” nhằm giúp Thanh tra Chính phủ xây dựng hướng dẫn doanh nghiệp, tổ chức khu vực ngoài nhà nước thực thi quy định pháp luật về phòng, chống tham nhũng được quy định trong Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018 và Nghị định số 59/2019/NĐ-CP của Chính phủ.
Theo dự thảo báo cáo, qua khảo sát 50 đối tượng là các doanh nghiệp và tổ chức xã hội ngoài nhà nước và các cơ quan nhà nước, 41 doanh nghiệp, tổ chức được khảo sát cho rằng, cần xây dựng văn hóa kinh doanh lành mạnh, không tham nhũng trong doanh nghiệp, tổ chức khu vực ngoài nhà nước; xây dựng, thực hiện quy tắc đạo đức nghề nghiệp, quy tắc đạo đức kinh doanh, quy tắc ứng xử, cơ chế kiểm soát trong doanh nghiệp, tổ chức mình.
22% số đối tượng được hỏi đã xây dựng, thực hiện quy tắc đạo đức nghề nghiệp, quy tắc đạo đức kinh doanh; 48% đang xây dựng và 28% chưa tiến hành xây dựng.
Đặc biệt, 59% số đối tượng được hỏi lựa chọn phương án người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị phải chịu trách nhiệm trực tiếp khi để những người do mình trực tiếp quản lý, giao nhiệm vụ có hành vi tham nhũng; 23% lựa chọn cấp phó của người đứng đầu chịu trách nhiệm trực tiếp, người đứng đầu đơn vị chịu trách nhiệm liên đới; 18% chọn cả hai phương án trên.
Phát biểu tại Hội thảo, ông Nguyễn Quang Vinh, Tổng Thư ký VCCI, nhấn mạnh “Phòng chống tham nhũng là nỗ lực tập thể của tất cả các bên bao gồm Chính phủ, cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức xã hội, các nhà tài trợ quốc tế, báo chí và toàn xã hội. Với nỗ lực này chúng ta có thể tin tưởng rằng tham nhũng sẽ được đẩy lùi, các thực hành kinh doanh có trách nhiệm, minh bạch và liêm chính sẽ được thúc đẩy và hướng tới đạt được các Mục tiêu Phát triển bền vững (SDGs) cũng như thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong thời gian tới”.
Thông qua báo cáo này, UNDP đưa ra đánh giá về các quy định pháp luật về phòng, chống tham nhũng trong khu vực ngoài nhà nước được quy định trong Luật và Nghị định, đồng thời nghiên cứu kinh nghiệm của các nước khác trong việc triển khai hiệu quả các quy định pháp luật và đưa ra hướng dẫn thi hành. Báo cáo cũng đưa ra đề xuất hướng dẫn các doanh nghiệp, tổ chức khu vực ngoài nhà nước thi hành các quy định của pháp luật về phòng, chống tham nhũng, xây dựng văn hóa kinh doanh lành mạnh, không tham nhũng.
