> Nhiều làng nghề chỉ nên làm du lịch
> Đào Anh Khánh đưa ‘chợ quê’ ra bãi sông Hồng
Điều đó đưa lại nhiều cái lợi: dân "làng đồ" (giới cổ vật thường gọi như vậy) yên tâm vì cổ vật của mình được giữ gìn trong điều kiện nhiệt độ, độ ẩm tốt, không bị đạo chích dòm ngó; cơ quan nhà nước nắm được những hiện vật giá trị; khách tham quan được thưởng lãm đồ đẹp.
Tuy vậy, xem ra cũng khó thuyết phục được dân cổ ngoạn đưa đồ đi gửi, bởi đã gửi thì phải giám định.
Mà giám định thì có thể gây thất vọng cho chủ đồ: từ giá trị cao mà chủ nhân lâu nay tin tưởng, giám định xong nó không được như vậy. Sẽ rất sốc, và gây mất uy tín cho chủ nhân món đồ. Hơn nữa, đưa đồ ra chốn công khai như thế, ngộ nhỡ có bác nào phát hiện nó là đồ được lấy cắp từ nơi nào đó, thì coi như xôi hỏng bỏng không.
Những băn khoăn ấy dường như đều xuất phát từ chất lượng và lai lịch chưa mấy rõ ràng của món cổ ngoạn. Trong một truyện ngắn về thú chơi cổ vật, tác giả Đào Phan Long viết: "Cái khó của nghề chơi đồ cổ hiện vẫn là bán, mua mà chưa có nơi công khai giám định chất lượng và giá bán, tất cả chỉ do thỏa thuận đôi bên. Cái rắc rối là ở chỗ đó. Và cái thú vị trong cuộc chơi cũng ở chỗ đó”.
Bởi vậy, nhiều đại gia chân đất vui mừng bao nhiêu khi mua đồ về chất đầy tòa nhà 5 tầng của mình, rồi lại cay đắng bấy nhiêu khi dân cổ ngoạn thứ thiệt phát hiện ra chúng toàn là đồ giả cổ. Khắc nghiệt của đồ cổ còn ở chỗ vừa là thú chơi vừa là cơm áo gạo tiền, vừa là bạn bè vừa là đối thủ cạnh tranh, vừa là dân buôn vừa là khách hàng.
Đơn vị giám định cổ vật đầu tiên vừa được thành lập ở Việt Nam, bao gồm các chuyên gia có kinh nghiệm về sử học và đồ cổ, hứa hẹn mang không khí minh bạch hơn đến cho thị trường đồ cổ trong nước.
Nhưng chưa hẳn đã được hưởng ứng. Bởi dân làng đồ mà. Làm sao lấy tiêu chuẩn thị trường thế giới mà đo cái giá trị của những thứ hàng bán ở chợ quê chợ làng giữa những người cùng làng với nhau?