Song, với một “siêu” đô thị đang có đến 330 ngàn xe hơi cùng 8,5 triệu xe máy mang biển số thành phố và các tỉnh và hàng trăm ngàn lượt xe ôtô vãng lai qua lại hàng ngày, hạn chế xe cá nhân là việc thành phố phải làm. Nhiều người dân cũng đã bày tỏ sự đồng tình với lộ trình giảm xe cá nhân tại thành phố khi đã có hơn 62,5% trong số 30 ngàn người người được khảo sát ủng hộ việc này.
Tại hội nghị lấy ý kiến phản biện xã hội về việc phát triển vận tải công cộng, hạn chế xe cá nhân do Ủy ban MTTQ Việt Nam Thành phố tổ chức vào ngày 1-3 vừa qua, PGS TS Phạm Xuân Mai, nguyên cán bộ quản lý trường Đại học Bách khoa TP Hồ Chí Minh, nhận định: Xe buýt hiện nay đang do nhiều HTX vận tải quản lý, mỗi xã viên góp một vài xe, Trung tâm Quản lý GTCC không quản hết được, nhất là trong việc trợ giá. Do vậy thành phố cần tập trung các HTX xe buýt lại thành những doanh nghiệp lớn.
Quản lý được xe buýt mới có thể tăng chất lượng dịch vụ. PGS TS Phạm Xuân Mai cũng đề xuất, thành phố nên lấy số tiền trợ giá xe buýt đã lên đến cả ngàn tỉ đồng mỗi năm để đầu tư xe buýt hiện đại, xe buýt điện nhằm kéo giảm chi phí so với xe chạy dầu. Từ đó mới nói chuyện thu hút người dân đi xe buýt.
Dưới góc nhìn về quản lý đô thị, PGS TS Nguyễn Minh Hòa, nguyên cán bộ quản lý trường Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh góp ý, thành phố cần quan tâm đến vấn đề phân bổ dân cư trước thực trạng cư dân cứ dồn vào khu 930ha trung tâm. Nhiều nơi trên thế giới đã quy hoạch phát triển một thành phố lớn ngay cạnh thành phố hiện hữu để dãn dân, còn thành phố đang làm ngược lại.
Chánh Văn phòng UBND TP Hồ Chí Minh Võ Văn Hoan cho rằng, những năm qua, giải pháp hạn chế xe máy vào khu vực trung tâm thành phố không thiếu; thậm chí là khá đầy đủ, toàn diện. Song muốn lộ trình này được triển khai hiệu quả, cần nhanh chóng cải thiện hạ tầng giao thông công cộng.
Những năm qua thành phố đã đầu tư lượng vốn không nhỏ cho việc xây dựng, mở rộng đường sá, cầu cống. Dù vậy thành phố vẫn không thể thoát ra khỏi tình trạng ùn tắc giao thông khi cứ làm chỗ này kẹt xe lại dịch chuyển sang chỗ khác; vừa làm cầu xong, kẹt xe xảy ra ngay dưới chân cầu. Dù đã đầu tư không ít tiền để làm hạ tầng, thì vẫn loay hoay, lúng túng với chuyện kẹt xe.
Về lý do các đề án hạn chế xe cá nhân trước nay không thể thực hiện, ông Hoan cho rằng do đơn vị tư vấn xây dựng đề án thường sử dụng hệ thống hạ tầng giao thông công cộng đã cũ, với nền hạ tầng hiện nay sẽ không thể thực hiện.
Để hạn chế xe vào khu vực trung tâm, theo ông Hoan trước hết thành phố cần tuân thủ tuyệt đối quy hoạch vùng lõi trung tâm có diện tích 930ha bằng cách hạn chế, thậm chí chấm dứt việc cấp phép cho các dự án nhà ở cao tầng phát triển mới tại khu vực này. Cùng lúc, Sở GTVT cần đề xuất một loạt dự án đường trên cao, tận dụng các trục chính, các tuyến đường sông, kênh rạch để làm những tuyến xuyên tâm.
Đại diện đơn vị chủ quản, ông Trần Quang Lâm, Phó Giám đốc Sở GTVT thành phố khẳng định, hạn chế xe máy là một trong những giải pháp đang trong giai đoạn nghiên cứu nhằm xây dựng lộ trình kiểm soát phương tiện cá nhân, tăng cường giao thông công cộng. Sở GTVT cũng sẽ chỉ thí điểm khu vực nhỏ trước khi triển khai rộng.
Thời điểm giao thông công cộng phát triển, người dân dễ dàng tiếp cận được các phương tiện này thì mới hạn chế xe cá nhân. Hiện đề án vẫn cần nhận được thêm nhiều góp ý, kể cả ý kiến phản biện để Sở GTVT và đơn vị tư vấn tiếp thu, hoàn thiện.
