Cần giảm sử dụng thuốc biệt dược gốc để tiết kiệm chi phí y tế

Việt Nam có tỷ lệ sử dụng thuốc biệt dược gốc thuộc nhóm cao trên thế giới. Ảnh minh hoạ.
Việt Nam có tỷ lệ sử dụng thuốc biệt dược gốc thuộc nhóm cao trên thế giới. Ảnh minh hoạ.
TP - Hiện Việt Nam có tỷ lệ chi cho thuốc biệt dước gốc trong khám chữa bệnh khá cao so với các quốc gia khác trên thế giới, việc giảm các loại thuốc này sẽ giúp tiết kiệm chi phí của người dân và Quý Bảo hiểm Y tế (BHYT), nên cần lộ trình cho việc này.

Tiết kiệm hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm

Mới đây, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã chủ trì họp về chính sách, thanh toán từ BHYT đối với thuốc biệt dược gốc, nhằm mục tiêu đảm bảo nguồn thuốc chất lượng tốt phục vụ khám chữa bệnh và tiết kiệm chi từ Quỹ BHYT và chi phí của người dân.

Theo BHXH Việt Nam, trong các năm 2018, 2019, Quỹ BHYT đã thanh toán cho tiền thuốc tân dược khoảng 37.000 tỷ đồng. Trong đó, riêng thuốc biệt dược gốc là 11.500 tỷ đồng, chiếm 26,5% tiền chi cho thuốc tân dược. Đây là con số khá cao so với các nước trên thế giới. Một số địa phương thanh toán Quỹ BHYT cho biệt dược gốc chiếm tỷ lệ cao như TPHCM chiếm 44,5%, Hà Nội chiếm gần 39%, do có nhiều bệnh viện tuyến cuối. Các thuốc này chủ yếu chi chữa các bệnh như ung thư, tim mạch, tiêu hóa…

BHXH Việt Nam tính toán, nếu thay thế những loại thuốc biệt dược gốc bằng thuốc generic nhóm 1 (thuốc sản xuất nhượng quyền), Hà Nội có thể tiết kiệm được 279 tỷ đồng và TPHCM tiết kiệm được 523 tỷ đồng, chưa kể các địa phương khác

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Quang Thuấn cho biết, hiện tỷ lệ sử dụng biệt dược gốc trong điều trị ung thư tại Việt Nam khoảng 38%, còn ở một số nước phát triển như Anh, Pháp, Đức chỉ khoảng 20%. Giá thuốc biệt dược gốc điều trị ung thư cao trung bình gấp 7-8 lần so với thuốc generic nhóm 1.

So với số lượng, giá trúng thầu năm 2019, riêng 6 loại thuốc điều trị ung thư sử dụng biệt dược gốc nếu được thay thế bằng thuốc generic nhóm 1 có thể tiết kiệm được khoảng 366 tỷ đồng. Tương tự, có 3 loại kháng sinh biệt dược gốc nếu thay thế bằng thuốc generic nhóm 1 cũng có thể tiết kiệm trên 1.000 tỷ đồng.

Thực hiện Nghị quyết 20/NQ-TW về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới, các chỉ đạo của Chính phủ, qua 5 năm thực hiện lộ trình đấu thầu thuốc tập trung, giá thuốc của Việt Nam do BHYT thanh toán đã giảm trên 35%, đạt mức thấp trong ASEAN.

Theo khảo sát của Tổ chức Y tế thế giới, tỷ lệ thuốc giả, thuốc kém chất lượng ở Việt Nam dưới 2% so với mức trung bình 7% ở ASEAN. Tỷ lệ sử dụng thuốc sản xuất trong nước từng bước tăng dần qua các năm và chiếm tỷ lệ cao hơn thuốc nhập khẩu.

Hợp tác với châu Âu, Mỹ để sản xuất thuốc tại Việt Nam

Do giá thuốc biệt dược gốc cao gấp nhiều lần thuốc generic nên phần lớn các công ty sản xuất, kinh doanh dược phẩm vẫn muốn duy trì cung cấp, lưu hành dù nhiều loại đã hết bản quyền, đã có thuốc generic tương đương.

Trong khi đó, các công ty này không đưa ra các nghiên cứu chứng minh thuốc biệt dược gốc có tác dụng điều trị tốt hơn hẳn thuốc generic tương đương. Ngược lại cũng không có nhiều nghiên cứu khẳng định thuốc generic tương đương có tác dụng điều trị tốt bằng hoặc hơn thuốc biệt dược gốc.

Do đó, đa số ý kiến cho rằng, Việt Nam cần đảm bảo nguồn thuốc tốt nhưng không để tình trạng chi phí quá mức cần thiết cho thuốc phát minh (biệt dược gốc). Đặc biệt với những loại thuốc đã hết thời gian bảo hộ bản quyền, có nhiều loại thuốc tương đương do các nước phát triển nhất sản xuất, lưu hành. Cần có lộ trình giảm việc sử dụng thuốc biệt dược gốc để tiết kiệm tiền cho Quỹ BHYT và người dân trong chữa bệnh.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu, Bộ Y tế khẩn trương phối hợp với Phòng Thương mại Châu  u, Phòng Thương mại Hoa Kỳ tại Việt Nam sớm hoàn thiện đề án hợp tác giữa Việt Nam và các doanh nghiệp dược phẩm của Châu  u, Hoa Kỳ để tăng cường sản xuất thuốc tại Việt Nam, nhất là rút ngắn quá trình để sản xuất thuốc biệt dược gốc.

Hiện thị trường thuốc của Việt Nam có quy mô khoảng 5 tỷ USD, với 22.000 loại thuốc, trong đó có 755 loại thuốc biệt dược gốc. Trong các loại biệt dược gốc có khoảng 150 biệt dược gốc đã hết bản quyền bảo hộ và đã có các thuốc generic tương đương do các nước có công nghệ dược phát triển nhất sản xuất được lưu hành ở Việt Nam (thuốc generic nhóm 1).

Qua thống kê các loại thuốc biệt dược gốc (cả trong thời gian bản quyền và hết bản quyền) đắt hơn thuốc generic từ 3-20 lần, trung bình là gấp 7-8 lần.

Tính đến hết tháng 6/2020, toàn quốc có hơn 85,4 triệu người tham gia BHYT, đạt  tỉ lệ bao phủ BHYT gần 90% dân số, với tổng số thu hơn 50.700 tỷ đồng. Trong đó đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình đạt 17,5 triệu người, tăng 1,7 triệu người. Cùng thời gian, đã có hơn 76,4 triệu người khám chữa bệnh BHYT, tổng số chi hơn 45.400 tỷ đồng.

MỚI - NÓNG