Cuối tháng 8 vừa qua, TAND TP Hà Nội mở phiên tòa hình sự sơ thẩm đối với ông Mai Văn Bình (SN 1958, ở phường Dịch Vọng, quận Cầu Giấy, cựu Phó giám đốc Trung tâm tư vấn và Công nghệ môi trường, thuộc Bộ TN&MT) về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Tài liệu truy tố thể hiện, quá trình công tác, ông Bình được giao phụ trách thực hiện hợp đồng của cơ quan đối với Sở TN&MT một số tỉnh, để những địa phương này lập kế hoạch hành động ứng phó biến đổi khí hậu.
Sau đó, nội dung này được báo cáo với Bộ TN&MT để lập danh sách các dự án ưu tiên, thuộc Chương trình hỗ trợ ứng phó biến đổi khí hậu của Chính phủ (SP - RCC). Với nhiệm vụ này, vị phó giám đốc trung tâm biết được chủ trương của Chính phủ cũng như các nội dung liên quan đến SP - RCC, nên đã “ủ mưu” lừa đảo để chiếm đoạt tài sản của doanh nghiệp.
Thông qua các mối quan hệ trung gian, ông Bình bắt đầu lên kế hoạch thu thập các dữ liệu, văn bản liên quan đến chương trình hỗ trợ nói trên. Cụ thể, ông Bình nhờ ông Tăng Thế Cường (Phó chánh văn phòng Bộ TN&MT) gửi vào hộp thư điện tử tờ trình của Bộ này gửi Thủ tướng về danh sách dự án ưu tiên SP - RCC.
Tiếp đến, ông Bình nhờ cháu họ Mai Thị Hoa (công tác ở Vụ Tài chính, thuộc Bộ TN&MT) phô tô cho văn bản của Thủ tướng liên quan đến việc phê duyệt 61 dự án trên toàn quốc.
Khi có 2 “bửu bối” trong tay (mặc dù tại thời điểm này, Chính phủ chưa duyệt cấp vốn cho dự án cụ thể nào), ông Bình lập tức loan tin cho rất nhiều doanh nghiệp, với nội dung: Bộ TN&MT đang chủ trì dự án SP - RCC.
Cá nhân ông Bình tự “chém gió” được giao nhiệm vụ tiếp nhận hồ sơ, hướng dẫn doanh nghiệp có nguyện vọng tham gia thực hiện các dự án thuộc chương trình SP – RCC, do vậy, có khả năng tạo điều kiện cho các doanh nghiệp vào đấu thầu, hoặc liên hệ xin nguồn vốn để thực hiện dự án. Đổi lại, những doanh nghiệp này phải trích lại 3% tổng giá trị dự án, trong đó phải giao trước 600 triệu đồng để “làm tin”.
Với thủ đoạn tinh vi kể trên, đã có 6 doanh nghiệp lặng lẽ giao 4,8 tỷ đồng cho cựu Phó giám đốc Trung tâm. Và khi đang hí hửng nhận tiếp 600 triệu đồng của một doanh nghiệp, ông Bình đã bị bắt quả tang vào ngày 18/1/2013.
Quá trình điều tra, cơ quan chức năng đã làm rõ được, thực tế các dự án thuộc diện ưu tiên mà ông Bình đã thỏa thuận, hứa hẹn với các khách hàng đều chưa được Bộ Kế hoạch & Đầu tư trình Chính phủ phê duyệt cấp vốn để thực hiện. Hơn nữa, bản thân Trung tâm tư vấn và Công nghệ môi trường cũng như ông Bình đều không được giao nhiệm vụ gì, không liên quan đến quá trình thực hiện Chương trình SP - RCC.
Khai nhận trước tòa về khoản bồi hoàn thiệt hại, ông Bình thành thật: “Toàn bộ số tiền chiếm đoạt được bị cáo đã dùng để trả nợ và chi tiêu hết rồi ạ”.
Tài liệu truy tố cũng thể hiện, khi phạm tội, ông Bình đã nhờ khá nhiều trung gian “giúp việc” cho mình. Tuy nhiên, những người này không được ông Bình bàn bạc, hay thỏa thuận về quyền lợi, không biết hành vi lừa đảo của ông Bình, do vậy, cơ quan chức năng không xem xét yếu tố đồng phạm trong vụ án.
Sau khi xem xét toàn diện vụ án, nhận thấy có nhiều tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, như phạm tội lần đầu; nhân thân tốt… HĐXX quyết định tuyên phạt 20 năm tù đối với bị cáo Bình.
