Nhiều nhà Ai Cập học cho rằng, mẹ đẻ của pharaoh nổi tiếng nhất Ai Cập - vị vua trẻ tuổi Tutankhamun, hay còn gọi là vua Tut, có thể là nữ hoàng Nefertiti hoặc Kiya, theo Kingtutone.
Giả thuyết Nefertiti là mẹ đẻ của vua Tut vì bà thường xuất hiện trong các bức khắc họa cùng phu quân Akhenanten. Một giả thuyết khác là Kiya, bà thường được sử sách mô tả là "người vợ yêu quý của vua Ai Cập".
Tuy nhiên, nhiều người nghiêng về giả thuyết Kiya là mẹ đẻ của Tut, vì các tranh vẽ tường và phù điêu chỉ khắc họa Nefertiti cùng Akhenanten và 6 cô con gái, chứ không hề khắc họa hình ảnh Nefertiti cùng Tut.
Phác họa chân dung mẹ đẻ vua Tut. Ảnh: Kingtutone.
Hôn nhân cận huyết
Năm 2008, một phân tích mẫu ADN cho thấy, Kiya và Akhenanten là chị em, đều do vua Amenhotep III và vợ là nữ hoàng Tiye sinh ra. Ở Ai Cập cổ, điều này không bị coi là loạn luân, vì nhiều vị vua kết hôn với chị em để đảm bảo lưu truyền dòng máu hoàng gia. Thực tế, vua Tut sau này cũng lấy Ankhesenamun, chị em cùng cha khác mẹ. Do đó, rất có thể Kiya là mẹ đẻ của vua Tut.
Tuy nhiên, năm 2013, tại hội nghị khảo cổ học tổ chức ở đại học Harvard, Mỹ, một phân tích của nhà khảo cổ học người Pháp Marc Gabolde đã chứng minh mẹ đẻ của Tut không phải là chị em gái của bố ông, mà có thể là Nefertiti, họ hàng của Akhenanten. Kết quả giám định ADN của Tut cho thấy, ông không mang gene thể hiện đó là kết quả của giao phối cận huyết giữa anh-chị em gái, mà là kết quả lai giữa họ hàng đời thứ nhất với nhau.
"Hệ quả của việc đó là ADN của thế hệ thứ ba giữa những người họ hàng trông giống như ADN của thế hệ cận huyết giữa anh chị em", Gabolde nói. Ông là giáo đốc chương trình khảo cổ của đại học Paul Valery-Montpellier III. "Tôi tin rằng Tutankhamun là con trai của Akhenaten và Nefertiti, còn Akhenaten và Nefertiti là anh em họ".
Nhà khảo cổ học người Anh Reeves (thứ ba từ trái sang), trao đổi với đồng nghiệp trong lăng mộ vua Tutankhamun. Ảnh: Telegraph.
Hy vọng
Tut là pharaoh từng trị vì Ai Cập khoảng 3.300 năm trước. Ông lên ngôi lúc 8-9 tuổi và cai trị trong 10 năm. Tutankhamun qua đời năm 1323 trước Công nguyên, khoảng 19 tuổi. Tut được coi là pharaoph nổi tiếng nhất Ai Cập vì lăng mộ còn nguyên vẹn của ông được Howard Carter, nhà khảo cổ học người Anh, phát hiện ở Thung lũng các vị vua năm 1922.
Hồi tháng 8, Tiến sĩ Nicholas Reeves, nhà khảo cổ Anh thuộc trường Đại học Arizona quả quyết rằng một lối đi dẫn đến một căn phòng khác có thể nhìn thấy bên dưới bức tường được sơn và trát thạch cao trong hầm mộ Tutankhamun dẫn đến nơi an nghỉ nữ hoàng Nefertiti.
Hôm 1/10, ông và đồng nghiệp được phép sử dụng radar và công nghệ ảnh nhiệt để thăm dò hầm mộ vua Tut. Việc thăm dò sẽ diễn ra từ một đến ba tháng. Họ hy vọng sẽ tìm thấy lối đi bí mật dẫn vào hầm mộ của Nefertiti, giúp giải đáp bí ẩn lâu nay trong giới Ai Cập học về thân thế của mẹ đẻ pharaoh Tutankhamun.