Đứng tại một số vị trí cao ở Đắk Lắk có thể nhận thấy điện NLMT áp mái tràn lan từ mái nhà cho đến nông trại dưới danh nghĩa nông nghiệp công nghệ cao. Ngay tại trung tâm thành phố Buôn Ma Thuột, có người đã dựng mái che trên hồ bơi để làm dự án này. Dọc các tuyến phố xuất hiện các dự án NLMT giăng kín mái nhà lấp lóa. Trong khi chính quyền, cơ quan chức năng thừa nhận chưa có quy hoạch cụ thể cho loại hình kinh doanh này; ở nhiều nơi hàng loạt dự án NLMT được làm trá hình với vỏ bọc “nông nghiệp công nghệ cao”.
Dự án NLMT của ông Bùi Chí Thiệp (thôn 12, xã Hòa Khánh) bên ngoài cổng ghi “trang trại nông nghiệp công nghệ cao”. Thế nhưng, sau cánh cổng này gần như không có các hoạt động sản xuất nông nghiệp công nghệ cao. Chủ đầu tư chỉ trồng 1 giống cây đinh lăng, phía trên, chủ dự án đã hoàn thành lắp đặt các thiết bị pin mặt trời và thiết bị đấu nối điện.
Cách nơi này khoảng 1km, ông Huỳnh Trọng Hải đang cho công nhân gắn các thiết bị pin mặt trời lên giá đỡ. Dự án này sắp hoàn thành. Gặp chúng tôi, 1 người đàn ông (xưng ông chủ) nói, đây là dự án của Cty Hải Dương. “Đất làm dự án có nguồn gốc nông nghiệp và đã chuyển đổi mục đích sử dụng khác. Điện lực Đắk Lắk (PC Đắk Lắk) đã đồng ý đấu nối. Chúng tôi được miễn phép xây dựng”, vị này nói. Tuy nhiên, Chủ tịch UBND xã Hòa Phú Nguyễn Hữu Toàn cho biết, đã yêu cầu ông Hải dừng thi công, trong khi đó hộ ông Thiệp đã bị UBND tỉnh Đắk Lắk xử phạt hành chính do xây dựng trái phép. “Chúng tôi đang chờ ý kiến chỉ đạo của thành phố, cho tồn tại hay tháo dỡ những công trình này”, ông Toàn nói.
Trước thực trạng các dự án NLMT trá hình ồ ạt phát triển trên các trang trại (đất nông nghiệp), UBND thành phố Buôn Ma Thuột đã ra văn bản chỉ đạo các ngành kiểm tra và có chế tài. Thế nhưng, nhiều cá nhân đã hoàn thành lắp ráp các thiết bị (như nêu trên), địa phương mới phát hiện trái phép. Ngày 2/11, Phó phòng TN&MT thành phố Buôn Ma Thuột Phan Thanh Tuấn thừa nhận có các dự án NLMT hoàn thành xây dựng, nhưng thủ tục chưa đầy đủ.
Nguy cơ cháy nổ, ai chịu trách nhiệm?
Ngày 5/11, một lãnh đạo Phòng cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ (PCCC), Công an tỉnh Đắk Lắk, cho biết, các dự án NLMT tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ rất cao. Thế nhưng, chủ đầu tư và PC Đắk Lắk chưa phối hợp với lực lượng PCCC để được hướng dẫn, khuyến cáo thực hiện các giải pháp an toàn.
Trong khi đó, báo cáo từ PC Đắk Lắk thể hiện, đã có gần 3.000 công trình NLMT đi vào hoạt động. Đơn vị này đã ký hợp đồng đấu nối cho gần 2.700 khách hàng. Ông Nguyễn Văn Vinh, Trưởng phòng Thanh tra pháp chế PC Đắk Lắk cho biết, các dự án NLMT đều tuân thủ các quy định (?). Khi được hỏi về cách quản lý an toàn cháy nổ như thế nào đối với các dự án dưới 1MW, vị này lại “chuyền bóng” cho địa phương và nói rõ PC Đắk Lắk không kiểm tra.